Ως η «μεγάλη χαμένη» στη φετινή τουριστική εισροή εμφανίζεται η Σάμος και μάλιστα με σημαντική αριθμητική διαφορά στον αριθμό αφίξεων επισκεπτών, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Αντιθέτως, ανά την Ελλάδα και σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η τουριστική κίνηση εμφανίζει ανοδική πορεία, ενώ βάσει του εξειδικευμένου στην αγορά αερομεταφορών οργανισμού OAG, η Ελλάδα κατατάσσεται τέταρτη μεταξύ των μεσογειακών προορισμών με τα περισσότερα προγραμματισμένα δρομολόγια.
Το γιατί η Σάμος δεν κατόρθωσε να αποκομίσει σημαντικά οφέλη από αυτή την θετική για τη χώρα μας εξέλιξη, πιθανόν να βρίσκει απάντηση στο ειδικό ερωτηματολόγιο που εκπόνησε και διενήργησε μεταξύ των επισκεπτών, ειδική επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» από το 2011 έως και το 2012.
Σύμφωνα με τα πορίσματα αυτής της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν 275 άτομα όλων των εθνικοτήτων, βασικό αίτημα των επισκεπτών της Σάμου, αποτελεί η καθαριότητα! Σε ποσοστό 92% των ερωτηθέντων, η ανακύκλωση και η διαχείριση των απορριμμάτων κρίνεται ως πολύ σημαντική υπόθεση. Οι επισκέπτες στο σύνολό τους, μιλούν για περισσότερους κάδους, πιο καθαρούς δρόμους και κοινόχρηστους χώρους, κυρίως δε ΠΑΡΑΛΙΕΣ!
Ένα ακόμη άκρως σημαντικό στοιχείο που αξίζει περαιτέρω διερεύνησης, είναι η ανεπαρκής δυνατότητα χρήσης της συγκοινωνίας, με λεωφορεία εντός του νησιού, για πληρέστερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών, σύμφωνα με όσα δήλωσε το 53% των ερωτηθέντων. Βασική επισήμανση όλων, ήταν και η αύξηση του αριθμού των δρομολογίων των πλοίων, καθώς και η ποιοτική τους αναβάθμιση.
Παρότι το 94% των επισκεπτών πιστεύει ότι η Σάμος διατηρεί την παραδοσιακή Ελληνική κουλτούρα και το 80% αγόρασε τοπικά προϊόντα της Σάμου, σε ποσοστό 70% οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι ο αριθμός των τοπικών προϊόντων είναι περιορισμένος! Ακόμη, το 60% τόνισε πως θα προτιμούσε να υπάρχει διαθέσιμο κάποιο αυθεντικά παραδοσιακό προϊόν (είδη δώρων, καλλιτεχνήματα, προϊόντα πρωτογενούς τομέα, παραδοσιακά γλυκά κλπ) και όχι εκείνα τα πανομοιότυπα που μπορεί κανείς να βρει και σε οποιαδήποτε άλλη τουριστική περιοχή.
Η σημασία την οποία αποδίδουν οι επισκέπτες στη διατήρηση και τη προστασία του περιβάλλοντος, είναι εμφανής μέσω των στατιστικών στοιχείων που κατεγράφησαν από τους επιστήμονες του «Αρχιπελάγους» και αφορούν σε υπαίθριες δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού: Ποσοστό 68% εμφανίζει έντονο ενδιαφέρον για ημερήσιες εκδρομές στην τριγύρω θαλάσσια περιοχή και αντίστοιχα, ποσοστό 59% επιδιώκει οργανωμένες επισκέψεις (με ικανοποιητική ξενάγηση) στα χερσαία οικοσυστήματα του νησιού. Σημειώνεται ότι κατά την περίοδο διενέργειας του ερωτηματολογίου, ποσοστό 70% εμφανίζεται να παρουσιάζει σταθερό ενδιαφέρον μεγαλύτερης ενημέρωσης σχετικά με τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Ακόμη, το 65% των ερωτηθέντων γνώριζε ότι απαντώνται στη Σάμο σπάνια είδη φυτών και ζώων, αλλά μόλις το 10% παρατήρησε κάποιο τέτοιο είδος στην περιοχή.
Ακούγοντας τη φωνή των επισκεπτών, οφείλουμε να προβληματιστούμε σοβαρά, καθώς, αν δεν αναδείξει η Σάμος τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της, που είναι ποιοτικά και ποσοτικά – τεράστια για τα δεδομένα ενός Ελληνικού νησιού- δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε ανάκαμψη του τουρισμού.
Πριν λοιπόν ξεκινήσουμε τα μεγαλόπνοα σχέδια και τις στρατηγικές τουριστικής ανάπτυξης, για να αποδείξουμε ότι όλα αυτά τα πιστεύουμε στην πράξη, ας ξεκινήσουμε με το αυτονόητο: Ας εξαλείψουμε την εικόνα μιας ολάνοιχτης χωματερής! Μία Σάμος γεμάτη διάσπαρτα σκουπίδια σε δρόμους και παραλίες, που δεν συλλέγονται ποτέ και περιμένουν τις βροχές για να καταλήξουν στη θάλασσα, είναι κάτι που δεν τιμά ούτε την ιστορική της διαδρομή ούτε και τους κατοίκους της!