Table of Contents
Τα οφέλη του ελαιολάδου ως βασικού στοιχείου της μεσογειακής διατροφής
Το ελαιόλαδο αποτελεί ένα βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής, και μπορούμε να το βρούμε σε διάφορες ποιότητες. Όλοι ξέρουμε για το παρθένο και το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, αλλά και για άλλες κατηγορίες που δεν συναντάμε εύκολα στο εμπόριο. Την τελευταία δεκαπενταετία, το ελαιόλαδο έχει αναδειχθεί σε ένα gourmet προϊόν. Σε πολλές χώρες είναι δυσεύρετο, και θεωρείται ότι έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Δεν είναι τυχαίο ότι, πολλοί το καταναλώνουν ωμό κάθε πρωί, γιατί κάνει καλό στη χοληστερίνη και στον οργανισμό. Η κατηγοριοποίηση του ελαιολάδου έχει να κάνει με τη μέθοδο παραγωγής, την οξύτητα και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του.
Ποιες είναι όμως οι διαφορές μεταξύ του παρθένου και του εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου;
Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (extra virgin) είναι η υψηλότερη ποιότητα ελαιολάδου. Παράγεται αποκλειστικά με μηχανικές μεθόδους, χωρίς τη χρήση χημικών, και έχει οξύτητα που δεν υπερβαίνει το 0,8%. Χαρακτηριστικό του είναι η πλούσια, βουτυρώδη γεύση. Το παρθένο ελαιόλαδο παράγεται επίσης με τις ίδιες μεθόδους, αλλά η οξύτητά του μπορεί να φτάσει έως 2% και παρουσιάζει διαφορά στη γεύση.
Τα τελευταία χρόνια έχει μπει στη ζωή μας και ένας άλλος όρος, το “luxury” ελαιόλαδο. Δεν αποτελεί επίσημη κατηγορία, αλλά χρησιμοποιείται από ορισμένους παραγωγούς, για να περιγράψουν ελαιόλαδα υψηλής ποιότητας, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως η μοναδική γεύση και οξύτητα έως 0,3%. Τα συγκεκριμένα λάδια είναι περιορισμένης παραγωγής, και η καλλιέργεια, όπως και η συγκομιδή, γίνεται με ειδικές διαδικασίες, φιλικές προς το περιβάλλον και τον καρπό της ελιάς.
Οι περισσότεροι παραγωγοί, για την καρποφορία της ελιάς, χρησιμοποιούν λιπάσματα για ελιές, και διάφορα φυτοφάρμακα για την καταπολέμηση διαφόρων εντόμων, ασθενειών και ζιζανίων, που επηρεάζουν την παραγωγή και την υγεία των ελαιόδεντρων.
Διαφορές του ελληνικού ελαιολάδου από άλλα της αγοράς
Το ελληνικό ελαιόλαδο ξεχωρίζει για την υψηλή του ποιότητα, με το 75-85% της παραγωγής να κατατάσσεται στην κατηγορία του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, ποσοστό αρκετά υψηλό σε σύγκριση με άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Αυτό οφείλεται στην ποικιλία των εδαφών, το μικροκλίμα, τις εξαιρετικές ποικιλίες ελιάς, και τις παραδοσιακές τεχνικές καλλιέργειας και συγκομιδής.
Ωστόσο, η ποιότητα του ελαιόλαδου μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από διάφορους παράγοντες. Κατά τη διάρκεια της παραγωγής και της συλλογής του ελαιοκάρπου, υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από ουσίες, όπως υπολείμματα φυτοφαρμάκων, υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων, πλαστικοποιητές και βαρέα μέταλλα. Αυτές οι επιμολύνσεις μπορούν να υποβαθμίσουν την ποιότητα του ελαιολάδου και να το καταστήσουν επικίνδυνο για την υγεία. Επιπλέον, η μακρόχρονη αποθήκευση του ελαιοκάρπου πριν από την έκθλιψη, και το στοίβαγμα σε μεγάλους σωρούς, μπορεί να αυξήσει την οξύτητα του ελαιολάδου.
Η σωστή λίπανση και φυτοπροστασία είναι ένα κρίσιμο στάδιο για την υγεία των ελαιόδεντρων και την ποιότητα του ελαιολάδου. Η ελιά δεν θεωρείται ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό και μπορεί να αναπτυχθεί σε διάφορες ποικιλίες εδαφών. Ωστόσο, η λίπανση που γίνεται σε διάφορα στάδια της ανθοφορίας, επηρεάζει άμεσα την ανάπτυξη των ριζών και των μικροοργανισμών. Η ανάγκη λίπανσης εξαρτάται από παράγοντες όπως η υγρασία, η σύσταση του εδάφους, η ποικιλία της ελιάς και η παραγωγικότητα των δέντρων.
