ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ( ΓΕΓΟΝΟΤΑ- ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ- ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ) ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΙΚΑΡΙΑΣ «Η ΣΤΕΓΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ».
Έχουν περάσει πάνω από δυόμισι χρόνια που η Μητρόπολη έκλεισε το Γηροκομείο Ικαρίας ,του οποίου είχε τη διαχειριστική επιμέλεια από το 1997, αλλά αυτή η κιβωτός φροντίδας ηλικιωμένων μετά από πολύπλευρους αγώνες παραμένει ζωντανή, φιλοξενώντας 8 ηλικιωμένους και έτοιμη να δεχτεί ,αφού λυθεί το ζήτημα, εκείνους που ζητούν εδώ και πολύ καιρό να τύχουν της φιλοξενίας της.
Ωστόσο είναι ανάγκη να γίνει μια περιληπτική αναφορά στα γεγονότα (κυρίως όπου υπάρχουν αποφάσεις δημ. συμβουλίων, επιστολές, δικαστικά έγγραφα) ώστε να ενημερωθεί το νέο σώμα για ό,τι έχει προηγηθεί.
Το Θέμα του Γηροκομείου για πρώτη φορά ήρθε στο Δημοτικό Συμβούλιο το Μαϊο του2011 με το ενδεχόμενο της αναστολής της λειτουργίας του κυρίως για οικονομικούς λόγους. Με ομόφωνη απόφαση στο συμβούλιο στις 19 -5-2011 ο Δήμος Ικαρίας αποφάσισε να στηρίξει οικονομικά το Γηροκομείο με 30.000 Ευρώ.
Η Μητρόπολη μας απέστειλε επιστολή και στο Δήμαρχο αλλά και σε κάθε σύμβουλο χωριστά στις 15-11-2011 που μας ενημέρωνε για την οικονομική κατάσταση του ιδρύματος καθιστώντας την μοναδική αιτία της επικείμενης αναστολής της λειτουργίας του Γηροκομείου.
Η εκπλήρωση της οικονομικής δέσμευσης του Δήμου προς τη Μητρόπολη πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2011 εξαιτίας διαφόρων εμποδίων στην υλοποίηση του προϋπολογισμού. Τον Ιανουάριο του 2012 ( δηλ. 1 μήνα μετά) η Μητρόπολη αιφνιδιαστικά αναγγέλλει το κλείσιμο του Γηροκομείου ,απολύει τους εργαζόμενους ενώ οι τρόφιμοι άνθρωποι ανήμποροι, υπερήλικες ,κατάκοιτοι οι περισσότεροι βρίσκονταν μέσα.
Οι γέροντες εκλιπαρούσαν τους εργαζόμενους να μην τους εγκαταλείψουν και προσπαθούσαν να αποσπάσουν τη διαβεβαίωση ότι δε θα επιτρέψουν να τους εξορίσουν σ’ άλλο μέρος , θα τους προστατέψουν, γιατί δε θέλουν να φύγουν από το νησί τους .Οι εργαζόμενοι υπακούοντας στη συνείδησή τους έμειναν εθελοντικά να φροντίζουν ,όπως έκαναν άλλωστε τα τελευταία 13 χρόνια ,αυτούς τους ηλικιωμένους που κάποιοι απ’ αυτούς είχαν ήδη βιώσει την περιθωριοποίηση από την οικογένεια και άλλοι χωρίς οικογένεια βρήκαν θαλπωρή και φροντίδα στο ίδρυμα και τώρα στο τέλος της ζωής τους, τους επιφυλάσσουν μια βίαιη απομάκρυνση από τον τόπο τους , χωρίς να ρωτηθούν , χωρίς να θέλουν , εντελώς ανήμποροι να αντιδράσουν σ’ αυτήν την κακοποίησή τους.
Οι εθελοντές εργαζόμενοι στάθηκαν με υψηλό αίσθημα ευθύνης σ’ αυτούς τους αναστατωμένους ψυχοσυναισθηματικά γέροντες που σ’αυτή την προχωρημένη ηλικία, ανήμποροι βιώνουν την απόρριψη , τη βίαιη απομάκρυνση από τον τόπο τους ,από εκεί που θέλουν να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους , από εκεί που θεωρούν πια σπίτι τους και βρήκαν θαλπωρή, φροντίδα και περιποίηση. Γιατί όσο κι αν βρίσκονται σ’ ένα ίδρυμα, οι συγγενείς τους ή οι συγχωριανοί τους έχουν την δυνατότητα να τους επισκέπτονται και καθημερινά ,αν το επιθυμούν (όπως το κάνουν κάποιοι )απομακρύνοντας κατά το δυνατόν το αίσθημα της μοναξιάς ,της απελπισίας ,της κατάθλιψης, νιώθοντας ασφάλεια και προστασία στο γνώριμο περιβάλλον τους.
Όλοι αυτοί (κάποιοι βρίσκονται εκεί απ’ την αρχή της λειτουργίας του) όταν τους έφεραν οι συγγενείς τους στο Γηροκομείο ή ήρθαν μόνοι τους, γιατί δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα γηρατειά, ήξεραν ότι έμπαιναν ως τρόφιμοι στο Γηροκομείο Ικαρίας, ένα ίδρυμα που κτίστηκε με χρήματα αποκλειστικά των απανταχού Ικαρίων και εμπιστεύτηκαν οι Ικαριώτες την εκκλησία για την διαχείρισή του. Ένα ίδρυμα που το είχε απόλυτη ανάγκη το νησί καθώς δεν υπάρχει κανένα άλλο ίδρυμα πρόνοιας . Το ίδιο γενναιόδωρες υπήρξαν και μετά την κατασκευή του οι δωρεές προς το ίδρυμα ,όπως του συμπατριώτη μας Σουρουμάνη που άφησε 1.000.000 $ στο ίδρυμα, καθώς γνώριζε την έλλειψη χώρου για τη στέγαση περισσότερων γερόντων που ήθελαν να μπουν στο ίδρυμα.
Στη συνέχεια ο Δήμος Ικαρίας εκφράζοντας το κοινό αίσθημα δήλωσε κατηγορηματικά την αντίθεσή του στο κλείσιμο του Γηροκομείου και ζήτησε με κάθε τρόπο τη λειτουργία του. Σε επιστολή στις 20-2-12 προς την Ιερά Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας υπάρχει το σαφές αίτημα: « Αν αδυνατείτε να λειτουργήσετε το γηροκομείο και επιθυμείτε να αναλάβει ο Δήμος Ικαρίας , θα πρέπει να μεταβιβάσετε την πλήρη κυριότητα του ακινήτου στο Δήμο Ικαρίας ,έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακατασκευάσουμε τις εγκαταστάσεις , να εξασφαλίσουμε τις απαιτούμενες άδειες και να λειτουργήσουμε μια σύγχρονη και κατάλληλη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων, που θα ικανοποιεί τις ανάγκες του νησιού μας».
Η Μητρόπολη σε Δελτίο Τύπου στις 8-3-12 μιλώντας για απόδειξη εκκλησιαστικού ήθους τονίζει τα εξής : « Η τοπική μας εκκλησία ως φιλόστοργη Μητέρα και επειδή θέλει να διασφαλίσει τους Γέροντες αποφάσισε χωρίς εμπάθειες ή δεύτερες σκέψεις να παραχωρήσει την κυριότητα του Εκκλησιαστικού Γηροκομείου Ικαρίας, Η Στέγη της Παναγίας ,στο Δήμο Ικαρίας , ο οποίος και το εζήτησε ,με όλες τις νόμιμες διαδικασίες και σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη της τις οποίες ήδη ενεργοποίησε προς την Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδας ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας κ. Ευσέβιος».
Παρά το κλίμα αισιοδοξίας που δημιουργήθηκε, ακολούθησε αδράνεια και σιωπή από την πλευρά της Μητρόπολης. Ο Δήμος Ικαρίας σε νέα επιστολή του στις 23-4-2012 προς τον Μητροπολίτη τονίζει τα εξής: «Μέχρι και σήμερα δεν έχει γίνει καμιά ενέργεια εκ μέρους σας που να εξασφαλίζει μια μόνιμη λύση προς όποια κατεύθυνση. Είμαστε στη διάθεσή σας για να προωθηθεί από κοινού είτε η συνέχιση της λειτουργίας υπό την εποπτεία σας με συνεισφορά του Δήμου ,είτε η μεταβίβαση του ακινήτου οπότε θα πρέπει να προβείτε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την μεταβίβαση της κυριότητας του Γηροκομείου Ικαρίας στο Δήμο Ικαρίας».
Στο Δημοτικό Συμβούλιο στις 27 Απριλίου του 2012 συζητήθηκε για μια ακόμα φορά το θέμα του Γηροκομείου παρόντων και των εργαζομένων του Γηροκομείου , μελών του Συλλόγου εργαζομένων του Νοσοκομείου, μελών της επιτροπής αλληλεγγύης του Γηροκομείου, σωματείων, πλήθος κόσμου και πάρθηκε ομόφωνα η απόφαση για την αποδοχή του Γηροκομείου από το Δήμο Ικαρίας στην περίπτωση μεταβίβασής του. Επίσης με ομόφωνο Ψήφισμα το Δημοτικό Συμβούλιο Ικαρίας αποδοκιμάζει την προσπάθεια ποινικοποίησης της λειτουργίας του Γηροκομείου Ικαρίας με την ταυτόχρονη εμπλοκή σε προκαταρκτική εξέταση από τις εισαγγελικές αρχές των εργαζομένων σ’ αυτό καθώς και των λοιπών τοπικών φορέων. Το Δημοτικό Συμβούλιο θεωρεί εντελώς άστοχη την διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών για άτομα ,που αποδεδειγμένα έχουν προσφέρει στον τομέα της προνοιακής στήριξης της τρίτης ηλικίας.
Η απόφαση της Ιεράς Συνόδου της 4ης Μαϊoυ του 2012 που έφτασε στο Δήμο Ικαρίας στις 6 Ιουνίου σχετικά με το Γηροκομείο Ικαρίας δημιουργούσε αδιέξοδο εφόσον έδινε τη χρήση στο Δήμο Ικαρίας αφού όμως γίνουν ανακατασκευές και αφού βγει η άδεια λειτουργίας.
Στο έκτακτο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ικαρίας που ακολούθησε στις 9-6-2012 για το θέμα του Γηροκομείου αποφασίστηκε να απαιτήσουμε:1) Την άμεση ανάκληση της απόφασης της Ιεράς Συνόδου περί μη παραχώρησης της κυριότητας του ακινήτου του Γηροκομείου.
2) Την άμεση παραχώρηση της πλήρους κυριότητας του ακινήτου του Γηροκομείου στο Δήμο Ικαρίας.
3)Σε αντίθετη περίπτωση τη συνέχιση λειτουργίας του με κάθε τρόπο.
4)Ο Δήμος στηρίζει την επιτροπή στήριξης του Γηροκομείου που προέκυψε από τη λαϊκή συνέλευση που ακολούθησε.
Στη συνέχεια έχουμε τα γεγονότα της22ης Ιουνίου του 2012. . Η κοινωνική λειτουργός ήρθε από τη Σάμο με σκοπό την απομάκρυνση ηλικιωμένων από το Γηροκομείο. Οι γέροντες αναστατωμένοι, έκλαιγαν. Όλοι μας αρχικά 20 και στη συνέχεια πάνω από 100 άτομα που βρεθήκαμε στο χώρο εκείνη τη νύχτα, νιώθαμε έντονα το αίσθημα να στηρίξουμε αυτούς τους ανήμπορους υπερήλικες που ήταν αναστατωμένοι ψυχοσυναισθηματικά. Νιώθαμε ότι γινόταν σε βάρος τους παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και κακοποίηση. Αν ήμασταν εμείς στη θέση τους στην προχωρημένη ηλικία των 80,90,98, χρονών που ήταν η μεγαλύτερη γερόντισσα , θα θέλαμε να γίνει αυτό σε μας; Να μας απομακρύνουν από το νησί μας και να μας εξορίσουν σ’ ένα άλλο νησί μακριά από τους συγγενείς μας και τους συμπατριώτες μας, μακριά από κει που είναι θαμμένοι οι δικοί μας άνθρωποι;
Αυτή η νύχτα θα μπορούσε να αποβεί «μοιραία» για τη ζωή τους καθώς η ευάλωτη υγεία τους λόγω γήρατος και η έντονη αναστάτωση τους από τη επικείμενη ακούσια μετακίνησή τους δεν το απέκλειε.
Στις 26-6-2012 αντιπροσωπεία του Δήμου Ικαρίας με επικεφαλής το Δήμαρχο Ικαρίας, κ.Σταυρινάδη, τον κ. Σκάρο( αντιδήμαρχο),την κ.Μπινίκου (δημοτική σύμβουλο) ,Τοκ.Κ. Γιάκα(πρόεδρο του Panikarian foundation of America) και τον κ. Κεσσέ (νομικό σύμβουλο του Δήμου) επισκέφτηκε τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο για να του εκθέσει αυτό το σοβαρό για την Ικαρία θέμα.
Η συζήτηση διεξήχθη σε ένα πολύ θετικό κλίμα και ο αρχιεπίσκοπος θεώρησε φυσικό να αρθούν αυτοί οι όροι που δημιουργούν αδιέξοδο δεσμευόμενος ότι θα βάλει το θέμα προσεχώς στην Ιερά Σύνοδο πριν τη λήξη των εργασιών της για τη θερινή περίοδο. Όταν του αναφέρθηκε ότι υπήρχαν και άλλες εκκρεμότητες σχετικά με το Γηροκομείο( άδεια λειτουργίας, έκθεση Σ.Ε.Υ.Υ.Π-Τομέας Ελέγχου Πρόνοιας για ελλείψεις) ο Μακαριότατος με ύφος μειλίχιο και καθησυχαστικό είπε: Θα τακτοποιηθούν όλα. Έξω θα μείνουν οι γέροντες;
Ο κ. Κεσσές ρώτησε τον αρχιεπίσκοπο, αν γνώριζε για τη δικαστική διαμάχη ανάμεσα στο Μητροπολίτη Σάμου και Ικαρίας και το Foundation και ο μακαριότατος ζήτησε να ενημερωθεί. Ο πρόεδρος του Foundation κ. Γιάκας του είπε ότι έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη τους προς το Μητροπολίτη, έχουν μηνυθεί όλα τα μέλη του Foundation και ανάμεσά τους υπάρχει «σχίσμα». Εκείνοι θα ελεγχθούν από το αμερικανικό κράτος ,αν εξετέλεσαν τη διαθήκη και σε περίπτωση που δεν το πράξουν το αμερικανικό κράτος θα τους αφαιρέσει την άδεια. Θεωρούν δε, ως μόνη λύση τη μεταβίβαση ή τη μακρόχρονη χρήση του
ιδρύματος στο Δήμο Ικαρίας , για να προχωρήσουν στην εκταμίευση των χρημάτων για την ανέγερση πτέρυγας στο Γηροκομείο Ικαρίας με το όνομα του δωρητή.
Με αίσθημα ανακούφισης και αισιοδοξίας χαιρετήσαμε τον αρχιεπίσκοπο αναμένοντας την απόφαση της Ιεράς Συνόδου που θα έβαζε τέλος σ’αυτό το θέμα που ταλανίζει την ικαριακή κοινωνία και το Γηροκομείο Ικαρίας θα αποχτούσε φορέα διαχείρισης .
Αντί τούτων αιφνιδιαστικά στις 7-9-2012 ο αντιπεριφερειάρχης, σε Δελτίο Τύπου της Περιφέρειας ανακοινώνει ότι λόγοι «ηθικοί » και νομικοί τον υποχρεώνουν να προχωρήσει στη έκδοση απόφασης αναστολής της λειτουργίας και το κλείσιμο του Γηροκομείου Ικαρίας , γιατί δεν υπάρχει φορέας διαχείρισης και γιατί δεν μπορεί να βγει άδεια επειδή διαπιστώθηκε πρόβλημα στατικότητας του κτιρίου!!!
Στις 24-12-2012 κλήθηκαν στη δικαιοσύνη 10 άτομα για ανωμοτί εξηγήσεις μετά από έγκληση της Διακογιάννη Γραμματικής ,της κοινωνικής λειτουργού ,με την κατηγορία της παρεμπόδισης στο έργο της ,την εκκένωση δηλ. του Γηροκομείου στις 22 Ιουνίου και που με την κατάθεση της στην Αστυνομία επιθυμούσε την ποινική δίωξη των προαναφερομένων.
Στις 13-1 -2014 καλούνται πάλι οι εθελοντές να δώσουν ανωμοτί εξηγήσεις για δήθεν έκθεση ηλικιωμένων σε κίνδυνο: Η κοινωνική λειτουργός από τη Σάμο είχε επισκεφτεί αιφνιδιαστικά το Γηροκομείο λίγες μόνο μέρες πριν συνταξιοδοτηθεί στις 17-12-2012 και η έκθεση που συνέταξε στάλθηκε με τη μορφή του κατεπείγοντος στον εισαγγελέα πρωτοδικών Σάμου και το Υπουργείο Εργασίας και με κοινοποίηση στη Μητρόπολη που είχε κλείσει το Γηροκομείο εδώ και ένα χρόνο!!!.
Παρά το κλίμα της τρομοκρατίας και πίεσης οι εθελοντές όχι μόνο φρόντιζαν και φροντίζουν με άψογο τρόπο τους γέροντες , χωρίς να υπάρχουν περιστατικά καμιάς κατάκλισης, αδιάψευστο δείκτη φροντίδας, κατάκοιτων ειδικά ασθενών ,αλλά και κάθε φορά που τους ζητήθηκε η συνδρομή τους για να ετοιμάσουμε γεύμα των λαθρομεταναστών πρόσφεραν απλόχερα τη βοήθειά τους
Στις 28-1-2014 με την υπ’αριθμό 6/2014 απόφασή του ,το Δημοτικό Συμβούλιο ζητάει από τη Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας την παραχώρηση της χρήσης του κτιρίου του Γηροκομείου στο Δήμο Ικαρίας για 20 χρόνια.
Λίγες μέρες αργότερα το ανώτατο δικαστήριο της κομητείας του Κουήνς της Νέας Υόρκης απέρριψε την αγωγή του Μητροπολίτη Σάμου Ευσέβιου Πιστόλη κατά της Πανικαριακής Αδελφότητας Αμερικής σχετικά με την απόδοση του ποσού του 1000000 δολλαρίων που έχει αφήσει ο εκλιπών Ιωάννης Σουρουμάνης με τη διαθήκη του προς όφελος του Γηροκομείου «Η Στέγη της Παναγίας».
Το δικαστήριο έκρινε ότι η Πανικαριακή Αδελφότητα Αμερικής δεν παρέβη τους όρους της διαθήκης και επίσης τήρησε την εξωδικαστική συμφωνία ,που είχε αποφασιστεί με το Μητροπολίτη Σάμου στις 22-11-2010, όπου είχε συμφωνηθεί η σταδιακή καταβολή του ποσού για την ανακαίνιση ,την επέκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων και επαναλειτουργία του Γηροκομείου.
Στην απόφαση του Δήμου Ικαρίας για παραχώρηση χρήσης του Γηροκομείου στο Δήμο Ικαρίας ο Μητροπολίτης απαντά με επιστολή στις 17-3-2014.
Στην απόφαση 52/2014 του Δημοτικού Συμβουλίου το οποίο έγινε στις 28 Μαρτίου 2014, αφού απαντά στον προβληματισμό της Μητρόπολης για το πού θα βρει πόρους και δεχόμενο ότι υπάρχουν καλές προθέσεις από την πλευρά της Μητρόπολης ,όπως τονίζεται στην επιστολή της, με ομόφωνη απόφαση το Δημοτικό Συμβούλιο την καλεί να προχωρήσει άμεσα σε συνάντηση με τη Δημοτική αρχή , ώστε να συσταθεί φορέας λειτουργίας του Γηροκομείου.
Χρονικά ήδη βρισκόμασταν σε προχωρημένη εκλογική περίοδο. Ο Μητροπολίτης σε τηλεφωνική επικοινωνία με το Δήμαρχο, κ. Σταυρινάδη , του ζήτησε να αναβάλλει το θέμα για μετά τις εκλογές για να μην γίνει, όπως είπε, το Γηροκομείο αντικείμενο προεκλογικής εκμετάλλευσης.
Όταν μετά τις εκλογές ,τον Ιούλιο που βρισκόταν στην Ικαρία για την επέτειο της απελευθέρωσης o Μητροπολίτης και ο πρόεδρος του foundation, κ. Γιάκας, ο κ. Σταυρινάδης του ζήτησε να λυθεί το θέμα ,ο Μητροπολίτης απάντησε ότι θα το λύσει με την καινούρια Δημοτική Αρχή.
Είναι λοιπόν ολοφάνερο ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή. Έχει ιστορική ευθύνη η παρούσα Δημοτική Αρχή για να λυθεί το ζήτημα προς όφελος της Ικαρίας.
Υπάρχει το κεκτημένο αγώνων και σθεναρής στάσης της ικαριώτικης κοινωνίας για να κρατήσει αυτό το βασικό πυλώνα ανθρωπιάς αυτά τα δυόμισι χρόνια. Το κενό της πολιτείας είναι δεδομένο στο θέμα της πρόνοιας , όπως και η στάση του φορέα που είχε τη διαχειριστική επιμέλεια του ιδρύματος μέχρι το Φεβρουάριο του 2012 καθώς τα γεγονότα αποδεικνύουν.
Είναι το μοναδικό προνοιακό ίδρυμα στο νησί που έφτιαξαν οι Ικάριοι και έχουν βρει μέχρι τώρα αγκαλιά θαλπωρής 140 γέροντες.
Η λύση της άμεσης παραχώρησης χρήσης του γηροκομείου στο Δήμο Ικαρίας επιβάλλεται για την ασφάλεια των υπερηλίκων τροφίμων που εξακολουθούν να ζουν στο χώρο του Γηροκομείου. Επί πλέον είναι έτοιμο να στεγάσει πολλούς συμπατριώτες μας που έχουν την ανάγκη του απόλυτα ,αλλά προς το παρόν είναι αδύνατον να μπουν, αν δεν λυθεί το ζήτημα.
Ας μην αποποιηθούμε την ευθύνη μας για την προστασία και αξιοπρεπή διαβίωση ανθρώπων της 3ης ηλικίας σ’ αυτό το προνοιακό ίδρυμα– κόσμημα-που είχαμε την τύχη να έχουμε στο νησί μας.
