12
της Μάγιας Πατεράκη
Σχολιάζοντας κανείς τα αποτελέσματα των πρόσφατων ευρωεκλογών με μιά δόση χιούμορ θα μπορούσε να πεί ότι αυτά βελτίωσαν αναγκαστικά την “ακοή” των ταγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα που μέλει ασφαλώς να επιβεβαιωθεί από τις επόμενες κινήσεις τους. Η πρώτη αφορά στην εκλογή Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των εκλογών ήταν συνοπτικά τα εξής:
– Καθιέρωση νέου, δημοκρατέστερου τρόπου επιλογής Προέδρου της Επιτροπής, μέσω επισήμως προτεινομένων για τη θέση υποψηφίων, από τα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου (σε αντίθεση με παλαιότερες διαδικασίες “κεκλεισμένων των θυρών”).
– Ανάδειξη πλειοψηφούντος μεν νικητή (Λαϊκό κόμμα – κ. Γιούνκερ), αλλά με απώλεια εδρών των πιο ισχυρών κομμάτων (Λαϊκό, Σοσιαλιστές).
– Αξιοσημείωτη αύξηση της παρουσίας “ανταρτών”.
– Θεαματική αποχή των πολιτών από τη διαδικασία.
Συνεκτιμώντας τόσο το ηχηρό μήνυμα υποστήριξης ακραίων ή γενικότερα πιο ανεξάρτητων φωνών, όπως του Εθνικού Μετώπου της Μαρί Λεπέν ή του βρετανικού κόμματος των Ανεξαρτήτων, όσο και την εξίσου ηχηρή, αν όχι βροντόφωνη, αποχή από τις εκλογές, δεν μπορεί να μην παρατηρήσει κάποιος, το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ ηγεσίας και πολιτών της Ε.Ε. και να μην αναρωτηθεί για το ποιά θα ήταν η καταλληλότερη, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, επιλογή προεδρίας, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ανάχωμα στον κίνδυνο αποδόμησης της Ε.Ε., αλλά και να υπάρξει ουσιαστική διαφοροποίηση στην ασκούμενη μέχρι σήμερα πολιτική και διοίκηση, ως απάντηση στις ανησυχίες ή την αδιαφορία των ψηφοφόρων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο (νέος) Προέδρος, με τη σειρά του, θα καθορίσει υποψηφιότητες για άλλες νευραλγικές θέσεις στην ηγεσία της Ε.Ε., όπως π.χ. εκείνης των επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της και του Eurogroup, αλλά και θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο, στην τόσο κρίσιμη για τις εθνικές κυβερνήσεις, ανάθεση των κορυφαίων για την Επιτροπή, χαρτοφυλακίων, όπως π.χ. Ανταγωνισμού, Εμπορίου κ.λπ.
Σύμφωνα με πρόσφατο σχετικό άρθρο των Ν.Υ.Τimes, τα θέματα που κυριάρχησαν στις πρώτες μετεκλογικές συναντήσεις των ευρωπαίων ηγετών, εν όψει των νωπών αντιευρωπαϊκών αποτελεσμάτων, ήταν το πώς θα διαμορφωθούν οι μελλοντικές πολιτικές της Ε.Ε, με ποιά ενδεχόμενα πρόσθετα κριτήρια και πόσο σύντομα θα έπρεπε να εκλεγεί ο αντικαταστάτης του κ. Μπαρόζο.
Οπως πιθανολογείται από δηλώσεις τους, ο δρόμος θα είναι μακρύς. Χαρακτηριστικός είναι ο προβληματισμός της καγκελαρίου κας Μέρκελ, η οποία, κατά το ίδιο δημοσίευμα, θεωρεί ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί πλέον, πιο ρωμαλέα βιομηχανική πολιτική και πολύ επιθετικότερη στάση απέναντι σε αμερικανικές εταιρείες και μονοπώλια, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε. Σε ότι αφορά τις υποψηφιότητες, διευκρίνισε ότι οι ηγέτες της Ευρώπης αποφάσισαν να διευρύνουν τον κύκλο των αναζητήσεων κατάλληλου προσώπου για την προεδρία, λαμβάνοντας υπόψη και άλλες παραμέτρους, αφήνοντας με αυτό να διαφανεί ένας όψιμος δισταγμός στην υποψηφιότητα Γιούνκερ.
”Η επιλογή του επόμενου επικεφαλής της Κομισιόν”, σχολιάζει σχετικά ο καθηγητής του London School of Economics κ. Σ. Χιξ, ”είναι ένα ευαίσθητο θέμα για τους ηγέτες και μια κρίσιμη στιγμή για την Ε.Ε, με την έννοια ότι σηματοδοτεί το πως αυτοί ανταποκρίνονται στην άνοδο και τη δημαγωγική έκφραση των αντιευρωπαϊκών αισθημάτων“.
“Αν κάποιος επιθυμούσε να σεβαστεί απολύτως το νέο δημοκρατικό τρόπο εκλογής, συνεχίζει ο κ. Χιξ, θα επέλεγε τον κ. Γιούνκερ, εκείνος όμως φαίνεται να αντιμετωπίζει την αυξανόμενη δημόσια αντίδραση με τη συνηθισμένη ρουτίνα δράσης”, άποψη με την οποία φαίνεται να συμπλέει και ο βρετανός πρωθυπουργός κ. Κάμερον.
Έχοντας υπόψη τις παραπάνω, ως προς την καταλληλότητα του προφίλ του πλειοψηφήσαντος κ. Γιούνκερ, επιφυλάξεις, συζητούνται εναλλακτικά τα ονόματα των πρωθυπουργών της Φινλανδίας, Ιρλανδίας, Πολωνίας, Δανίας, της προέδρου της Λιθουανίας αλλά και της πασίγνωστης κας ΔΝΤ- Κριστίν Λαγκάρντ.
Ωστόσο το ερώτημα και το συνακόλουθο δίλημμα παραμένει.
Μπορούν οι ηγέτες που καλούνται να αποφασίσουν για το νέο Πρόεδρο της Κομισιόν να αγνοήσουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, επιλέγοντας έναν τρίτο υποψήφιο παρά το γεγονός ότι διατυμπανίστηκε με όλους τους τρόπους ότι με την ψήφο τους συμμετέχουν έμμεσα μεν, πλην όμως ενεργά στην εκλογή του; Και αν αγνοηθούν, πώς άραγε οι ευρωπαίοι πολίτες-ψηφοφόροι θα πεισθούν να συμμετέχουν μελλοντικά;
