«Το νέο παραγωγικό πρότυπο και η έξοδος από την κρίση»

Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Β. Κόκκαλης, παραβρέθηκε στις 5-6 Φεβρουαρίου 2018 στο 9ο Περιφερειακό Συνέδριο, στην Πάτρα με θέμα την παραγωγική ανασυγκρότηση της Δυτικής Ελλάδας.

Στα πλαίσια του Συνεδρίου, ο Θεσσαλός πολιτικός, έδωσε συνέντευξη σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό και πραγματοποίησε επίσκεψη στο οινοποιείο της Achaia Clauss, όπου τον υποδέχθηκαν ο Πρόεδρος κ. Νικόλαος Καραπάνος και ο υπεύθυνος του κτήματος κ. Περικλής Μπαλτάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι το οινοποιείο είναι το παλιότερο στην Ελλάδα, καθώς λειτουργεί από το 1861.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου, ο Υφυπουργός παρακολούθησε την ημερίδα με θέμα: «Το νέο παραγωγικό πρότυπο και η έξοδος από την κρίση» με ομιλητές τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Ι. Δραγασάκη και τον Υπουργό Οικονομικών κ. Ε. Τσακαλώτο.

Ακολούθως, ο κ. Κόκκαλης απεύθυνε ομιλία, βασικά σημεία της οποίας έχουν ως εξής:

Ομάδες & Οργανώσεις Παραγωγών

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει ενσωματώσει στη στρατηγική του την οργάνωση των παραγωγών ώστε να δημιουργηθούν οι απαραίτητες οικονομίες κλίμακας και να καταστούν τα ποιοτικά προϊόντα τους ανταγωνιστικότερα και πιο ελκυστικά τόσο για τους καταναλωτές, τους εξαγωγείς, όσο και για τους επαγγελματίες του ξενοδοχειακού κλάδου και της εστίασης. Οι παραγωγοί πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν παράγουν απλά ένα προϊόν αλλά ότι διαχειρίζονται παραγωγικά οικολογικά συστήματα.

Μια Ομάδα ή Οργάνωση Παραγωγών μπορεί να προμηθευτεί γεωργικά εφόδια (σπόρους, λιπάσματα, φάρμακα, εργαλεία) σε πιο οικονομικές τιμές χάρη στην αυξημένη δυνατότητα να διαπραγματευθεί με τους προμηθευτές. Η πρακτική αυτή είναι ικανή να εξασφαλίσει μείωση του κόστους παραγωγής γύρω στο 20%. Ο αγρότης λοιπόν, μετατρέπεται σε μέτοχο μιας υγιούς και αυστηρά ελεγχόμενης εταιρείας και θα μπορεί να εμπορεύεται η ίδια τα προϊόντα που παράγει στον τόπο, το χρόνο και την τιμή που κρίνει συμφέρουσα. Ο παραγωγός με αυτό τον τρόπο απογαλακτίζεται από τις επιδοτήσεις, αυξάνει το προσδόκιμο εισόδημά του και αποφεύγει τον εναγκαλισμό του μεσίτη ή του εμπόρου ο οποίος μέχρι και σήμερα προσπαθεί να διακινήσει τα αγροτικά προϊόντα με τη χαμηλότερη δυνατή τιμή.

Το Υπουργείο στηρίζει έμπρακτα το δίκαιο αίτημα των αγροτών μας να οργανωθούν με το αντίστοιχο Μέτρο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 ? 2020, όπου στηρίζεται η λειτουργία των Ομάδων για τα πρώτα πέντε χρόνια τους. Επιπρόσθετα, δίνεται η δυνατότητα να εξελιχθούν στην πορεία σε μεγαλύτερες Οργανώσεις Παραγωγών και να προχωρήσουν στην σύνταξη επιχειρησιακών προγραμμάτων τα οποία θα τους δίνουν χρήματα που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένο ποσό επί του τζίρου τους, ώστε να προχωρήσουν σε επενδύσεις καθετοποίησης της παραγωγής τους, αγορά μηχανημάτων, κατασκευή αποθηκών, ψυγείων και βοηθητικών κτιρίων κλπ.

Ορθολογική Χρήση Γεωργικών Φαρμάκων

Ένα δεύτερο ζήτημα στο οποίο θέλω να κάνω ιδιαίτερη αναφορά, σήμερα από την Πάτρα, είναι η ανάγκη περαιτέρω εντατικοποίησης των ελέγχων στα σημεία εισόδου της χώρας. Στις σύγχρονες συνθήκες εμπορίου, όπου καθημερινά φτάνουν στα σημεία εισόδου της χώρας φυτά, πολλαπλασιαστικό υλικό και γεωργικά προϊόντα από όλο τον κόσμο, είναι κρίσιμο να στελεχωθούν άρτια οι ελεγκτικοί μηχανισμοί ώστε να προλαμβάνεται τυχόν είσοδος στη χώρα παθογόνων τα οποία μπορούν να αποβούν καταστροφικά για την πρωτογενή παραγωγή μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εμφάνιση του επιθετικού παθογόνου Ξυλέλα στη γειτονική Ιταλία για το οποίο δεν έχει ακόμη βρεθεί τρόπος αντιμετώπισης και η παρουσία του οδήγησε στην κοπή χιλιάδων ελαιόδεντρων. Αυτή τη στιγμή η αποσόβηση της εισόδου του εν λόγω παθογόνου αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Θυμίζω τις πρόσφατες επισκέψεις του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου κ. Νίκου Αντώνογλου στα Σημεία Εισόδου της χώρας, δείγμα ότι η πολιτική ηγεσία έχει εικόνα της κατάστασης στην πρώτη γραμμή άμυνας.

Καλώ από εδώ σήμερα όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να στηρίξουν την επιτυχία του Προγράμματος Επισκοπήσεων (75% κοινοτικοί πόροι, 25% εθνική συμμετοχή) βάσει του οποίου πραγματοποιούνται έλεγχοι και σε πρώτο επίπεδο (στα σημεία εισόδου) αλλά και δευτερογενώς με τη λήψη ύποπτων δειγμάτων από καλλιέργειες ανά την επικράτεια. Για την επιτυχία του Προγράμματος αυτού είναι απαραίτητη η ενίσχυση της συνεργασίας των Υπηρεσιών του Υπουργείου με τις Υπηρεσίες της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και ο συντονισμός των συναρμόδιων υπηρεσιών και ελεγκτικών μηχανισμών.

Πέρα όμως από τις εξωτερικές απειλές, το Υπουργείο στο σχεδιασμό του έχει σαφή στόχο για την Ορθολογική Χρήση των Γεωργικών Φαρμάκων με σεβασμό στον καταναλωτή, τον παραγωγό και το περιβάλλον.

Η προστασία του καταναλωτή και ο σεβασμός στο περιβάλλον αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες και αναπόσπαστος πυλώνας για μια πραγματικά βιώσιμη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Επί δεκαετίες φυτοφάρμακα (με έγκριση ή χωρίς) πωλούνταν ανεξέλεγκτα σε όλη τη χώρα, με μόνη γραμμή άμυνας το φιλότιμο των τοπικών γεωπόνων, οι οποίοι έπρεπε να προτάξουν τον όρκο που έδωσαν στην επιστήμη τους σε σχέση με το κέρδος που θα τους απέφερε η πώληση πλέον των αναγκαίων ποσοτήτων γεωργικών φαρμάκων. Βάσει της Εθνικής Στρατηγικής για την Ορθολογική Χρήση των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, από το Σεπτέμβριο του 2017 είναι σε ισχύ υπουργική απόφαση για την αναγκαστική ηλεκτρονική συνταγογράφηση με στόχο το φάρμακο να φτάνει στις ποσότητες που πρέπει σε όσους έχουν την κατάρτιση να το χειριστούν με τρόπο που να ωφελείται η καλλιέργεια χωρίς να καταστρέφεται το περιβάλλον και να απειλείται η υγεία τόσο του παραγωγού όσο και του καταναλωτή.

Τοπικές Ποικιλίες

Οι φυτογενετικοί πόροι αποτελούν το θεμέλιο για τη βιωσιμότητα της γεωργίας, τη βελτίωση και ανάπτυξη νέων ποικιλιών, την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας της Ελλάδας. Αποτελεί στρατηγική επιλογή η ανάδειξη και αξιοποίηση του πλούτου αυτού προς συμφέρον των καταναλωτών, των παραγωγών και εν γένει της οικονομίας της Ελλάδος.

Έχω προσωπικά αναλάβει πρωτοβουλία για την διερεύνηση των μέσων που είναι διαθέσιμα ώστε να χρηματοδοτηθεί πρόγραμμα για νέες φυτικές ποικιλίες με σύμπραξη με τους ιδιώτες (συνεταιρισμούς, βιομηχανίες) οι οποίοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν. Στα πλαίσια της Agrotica έγινε ευρεία διαβούλευση, τα αποτελέσματα της οποίας θα τα επεξεργαστώ σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου.

Επίσης, σχεδιάζεται η αναπροσαρμογή των ανταποδοτικών τελών, ώστε αυτά να είναι αναλογικά και να ανταποκρίνονται στο πραγματικό κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών από τις ελεγκτικές υπηρεσίες του Υπουργείου. Προς την κατεύθυνση αυτή, υπάρχει ανάγκη βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου ώστε οι τοπικές ποικιλίες να μπορούν ευκολότερα να ενταχθούν στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών, ενώ εξετάζεται και η δημιουργία συνεργειών με τον ιδιωτικό τομέα (π.χ. ΣΔΙΤ) ώστε να είναι εξασφαλισμένη και βιώσιμη η διατήρηση, κατοχύρωση και εμπορία των ποικιλιών αυτών και η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων.
Χαιρετίζω επίσης τα εγκαίνια της Τράπεζας Γενετικού Υλικού, ώστε να δημιουργηθούν οι βέλτιστες συνθήκες που θα εξασφαλίζουν τη διατήρηση και την αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων. Βούληση του Υπουργείου είναι να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό οι Περιφερειακές δομές, τα φυτώρια και τα Ινστιτούτα που υπάγονται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, για να αποκτήσει η χώρα έναν αξιόπιστο κατάλογο φυτογενετικών πόρων, αναγκαίο εφόδιο για την ασφαλή και αναπτυξιακή πορεία του πρωτογενούς τομέα της Ελλάδας στον 21ο αιώνα.

Αναμόρφωση λειτουργίας ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ

Ανέφερα πριν τις σημαντικές ποσότητες υδάτων οι οποίοι βρίσκονται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Τα προβλήματα όμως είναι πολλά ακόμα και στις περιοχές αυτές που βρίθουν από διαθέσιμα ύδατα. Το κύριο πρόβλημα είναι η συντήρηση των γερασμένων υποδομών και η δημιουργία νέων με στόχο τη βέλτιστη κάλυψη των αναγκών των αγροτών. Πρόσφατα κάλεσα στο Υπουργείο τους Προέδρους και Διευθυντές των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ) και είχαμε μια γόνιμη συνεργασία ώστε να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λειτουργίας τους. Μάλιστα με πρόσφατη υπουργική απόφαση λύθηκε ένα καίριο πρόβλημα καθώς η διαχείριση των Οργανισμών μεταφέρθηκε από τους Δήμους στις Περιφέρειες, οι οποίες διαθέτουν αρτιότερους μηχανισμούς και υπηρεσίες για να υποστηρίξουν το εν λόγω έργο. Παράλληλα, με τον τρόπο αυτό άνοιξε και η δυνατότητα στελέχωσης των Οργανισμών με το απαραίτητο για τη λειτουργία τους τεχνικό προσωπικό, βελτιώνοντας κατά πολύ το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών στον Έλληνα παραγωγό.