Τετάρτη, 18/12/2013
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
ΓΙΑ ΜΗ ΑΠΟΔΟΘΕΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΚΑΝΑ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
Η ουσία, κάτω από το «σούσουρο» των τελευταίων ημερών σχετικά με τον ΟΚΑΝΑ, δεν μας ξάφνιασε. Χρόνια τώρα διεκδικούμε δημοσίως τα χρήματα που το Υπουργείο Υγείας δίνει στον ΟΚΑΝΑ για τα Κέντρα Πρόληψης και δεν φτάνουν σε αυτά. Όλοι οι αρμόδιοι όφειλαν να ξέρουν, κανείς δεν μπορεί να υποκρίνεται τον έκπληκτο.
Μέσα απ’ τον ορυμαγδό δημοσιευμάτων, φτάσαμε σε μια Ανακοίνωση της διοίκησης ΟΚΑΝΑ της 17/12/2013, με την οποία συνοψίζονται οι θέσεις της για τις κατηγορίες περί κακοδιαχείρισης. Η Ανακοίνωση αυτή είναι γεμάτη ανακρίβειες, αναφορικά με το ζήτημα των μη αποδοθέντων χρημάτων στα Κέντρα Πρόληψης. Συγκεκριμένα:
Για πρώτη φορά ενημερωνόμαστε με την Ανακοίνωση πως «τα μόνα ποσά που ο ΟΚΑΝΑ καταβάλει προς Κέντρα Πρόληψης που δεν έχουν αποστείλει οικονομικούς απολογισμούς, αφορούν τη μισθοδοσία των εργαζομένων στα Κέντρα, για την οποία δεν απαιτούνται παραστατικά καθώς αυτή προκύπτει από την κείμενη νομοθεσία». Αναρωτιόμαστε γιατί τόσα χρόνια, που δουλεύουμε στα Κέντρα Πρόληψης, κανείς δεν μας ενημέρωσε για αυτό, αλλά και ποια ακριβώς είναι η «κείμενη νομοθεσία». Ακόμη κι αν είναι έτσι, πάντως, τα πράγματα, τότε γιατί τουλάχιστον 17 εργαζόμενοι Κέντρων Πρόληψης δεν είχαν πληρωθεί μισθούς, την ίδια στιγμή που η Ανακοίνωση δημοσιεύονταν, μάλιστα παραδεχόμενη μη αποδοθέντα χρήματα από τον ΟΚΑΝΑ, ύψους 2.518.000€;
Μαθαίνουμε, επίσης, από την Ανακοίνωση πως ο ΟΚΑΝΑ χρησιμοποιεί τα χρήματα των Κέντρων Πρόληψης για «προσωρινό εσωτερικό δανεισμό». Το πρωτάκουστο αυτό επιχείρημα είναι έωλο για δύο σαφέστατους λόγους: 1). Τα χρήματα δίνονται από το Υπουργείο Υγείας «για τις ανάγκες των Κέντρων Πρόληψης». 2). Τα Κέντρα Πρόληψης δεν είναι «δομές του ΟΚΑΝΑ» ή «υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ», δηλαδή δεν συνδέονται οργανικά με αυτόν και δεν έχουν «εσωτερική» σχέση με αυτόν. Έτσι, αφ’ ενός ο όρος «εσωτερικός δανεισμός» είναι νομικά/θεσμικά αβάσιμος, όπως και η διαδικασία την οποία ο όρος επιχειρεί να δικαιολογήσει. Αφ’ ετέρου θα πρέπει η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ να δημοσιοποιήσει τα σχετικά έγγραφα που έχει αποστείλει στην πολιτική ηγεσία της (Υπουργείο Υγείας), ζητώντας «προσωρινό εσωτερικό δανεισμό» και το Υπουργείο Υγείας να δημοσιοποιήσει τις σχετικές έγγραφες απαντήσεις βάσει των οποίων εγκρίνει μια νομικά έωλη διαδικασία. Σημειώνουμε ότι από τα τέλη του 2011 μέχρι τα μέσα του 2013 πολλά Κέντρα Πρόληψης έλαβαν ελάχιστα ή καθόλου χρήματα από τα ποσά του Υπουργείου Υγείας που δίνονταν στον ΟΚΑΝΑ για τα Κέντρα Πρόληψης, με το πρόσχημα ότι είχαν «αποθεματικά». Τα «αποθεματικά» είχαν σχηματιστεί από νόμιμες εταιρικές εισφορές, στον βαθμό που αυτές δίνονταν παράλληλα με την κρατική επιχορήγηση. Με τον τρόπο αυτό «αναχρηματοδοτήθηκε» η λειτουργία όλων των Κέντρων Πρόληψης και «περίσσεψαν» χρήματα για τον αποκαλούμενο «εσωτερικό δανεισμό». Αν υπάρχουν, λοιπόν, τα χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό που η Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ έδειξε στη συνέντευξη τύπου, τότε να τα αποδώσει άμεσα στους «εξωτερικούς δανειστές», δηλαδή στα Κέντρα Πρόληψης, που τα έχουν σήμερα απόλυτη ανάγκη για να επιτελέσουν το έργο τους στη χειμαζόμενη ελληνική κοινωνία.
Αμέσως μετά μαθαίνουμε από την Ανακοίνωση πως «το αντίστροφο άλλωστε -διάθεση από τον ΚΑΕ του ΟΚΑΝΑ προς τα Κέντρα- έχει συμβεί το 2010». Πρόκειται για άλλη μια «καινοτόμο αφήγηση»… Αυτό που συμβαίνει είναι ότι μέχρι το 2009 τα χρήματα για ΟΚΑΝΑ, ΕΚΤΕΠΝ και Κέντρα Πρόληψης δεσμεύονταν σε κοινό κωδικό του Υπουργείου Υγείας (ΚΑΕ 2548). Από το 2010 τα χρήματα των Κέντρων Πρόληψης δεσμεύονται σε ξεχωριστό κωδικό του Υπουργείου Υγείας (ΚΑΕ 2555). Στις αρχές του 2010, λοιπόν, έπρεπε να μεταφερθεί το υπόλοιπο των Κέντρων Πρόληψης στον νέο ΚΑΕ και στους νέους τραπεζικούς λογαριασμούς – και η διαδικασία μεταφοράς μπορεί να διήρκεσε εβδομάδες ή και μήνες στο 2010. Αυτό απέχει έτη φωτός από ό,τι η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ χαρακτηρίζει «διάθεση από τον ΚΑΕ του ΟΚΑΝΑ προς τα Κέντρα» και την καλούμε (για μια ακόμη φορά την τελευταία τριετία) να δημοσιοποιήσει τα σχετικά αποδεικτικά. Καλούμε, επίσης, την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να πάρει θέση, εξηγώντας εάν οι κωδικοί του Προϋπολογισμού του είναι «ξέφραγο αμπέλι» και μπορεί καθένας να παίρνει χρήματα από τον ένα και να τα βάζει στον άλλον, χωρίς να υπάρχει έγκυρος λόγος σαν αυτόν που αναφέραμε (μεταφορά υπολοίπου από τον έναν κωδικό σε καινούριο κωδικό). Επισημαίνουμε ότι ήδη σε αυτό το χρονικό «μεταίχμιο» υπήρξε ένα υπόλοιπο 3 εκ. ευρώ (από χρήματα που δόθηκαν στον ΟΚΑΝΑ για εξόφληση προηγούμενων χρεών προς τα Κέντρα Πρόληψης), το οποίο δεν αποδόθηκε στα Κέντρα Πρόληψης. Έκτοτε ζητάμε πληροφορίες για την τύχη του στην αρμόδια Επιτροπή Παρακολούθησης και ουδέποτε μας δόθηκαν επαρκείς εξηγήσεις.
Τέλος, μέρος των εντυπώσεων στην Ανακοίνωση διεκδικεί η αναφορά της σε «μη απεσταλμένους απολογισμούς» Κέντρων Πρόληψης, ως επιχείρημα για το ότι δεν αποδίδονται χρήματα. Η αλήθεια είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η ευθύνη ανήκει στον ίδιο τον ΟΚΑΝΑ, υπό τη σκέπη μιας σειράς προφάσεων: μεγάλη καθυστέρηση στην ανανέωση των διμερών προγραμματικών συμβάσεων συνεργασίας μεταξύ ΟΚΑΝΑ και καθεμιάς αστικής εταιρείας (με αυτή τη μορφή λειτουργούν τα Κέντρα Πρόληψης) / καθυστερήσεις στην τροποποίηση καταστατικών κάθε αστικής εταιρείας λόγω «Καλλικράτη» με ευθύνη και των Δ.Σ. αστικών εταιρειών / μεγάλη καθυστέρηση του ΟΚΑΝΑ στον έλεγχο απολογισμών που του έχουν ήδη αποσταλεί από Κέντρα Πρόληψης. Μάλιστα, όταν υπάρχει «εμπλοκή» στις δύο πρώτες περιπτώσεις, ο ίδιος ο ΟΚΑΝΑ δεν κάνει δεκτούς απολογισμούς. Άλλωστε, είναι πολλά τα παραδείγματα Κέντρων Πρόληψης, που ενώ είναι συνεπέστατα ως προς την αποστολή επιστημονικών και οικονομικών απολογισμών, ο ΟΚΑΝΑ δεν τους αποδίδει τα προβλεπόμενα χρήματα – είτε επικαλούμενος διάφορες προφάσεις είτε, ακόμα χειρότερα, χωρίς καν προφάσεις. Αλλά έχει μεγάλες ευθύνες η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ και για την ίδια τη διατήρηση του καθεστώτος των 73 ξεχωριστών αστικών εταιρειών, που δημιουργεί δαιδαλώδεις διαδικασίες και προβλήματα στη λειτουργία των δομών. Ενώ είχε τη δυνατότητα να προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός συγκροτημένου πλαισίου (τουλάχιστον από τον Ιούνιο του 2010 ως τον Απρίλιο του 2011), απέρριψε την πρότασή μας και πρότεινε τη διατήρηση του ισχύοντος καθεστώτος.
Ως Σωματείο, εδώ και χρόνια, ζητάμε αναλυτικές καταστάσεις ανά έτος (με αφετηρία το 2009), στις οποίες θα αναγράφονται πόσα χρήματα έλαβε ο ΟΚΑΝΑ από το Υπουργείο Υγείας στους κωδικούς 2548 και 2555, τα ποσά που απέδωσε ανά Κέντρο Πρόληψης, καθώς και οι λόγοι για τους οποίους δεν απέδωσε χρήματα, περιγράφοντας αναλυτικά τα προβλήματα που είχαν τα Κέντρα Πρόληψης και δεν μπορούσαν να τα λάβουν. Αυτά τα αιτήματά μας και οι αντιδράσεις των εκπροσώπων του ΟΚΑΝΑ σε αυτά είναι διαθέσιμα στα Πρακτικά της Επιτροπής Παρακολούθησης της Λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης.
Επίσης, με κάθε ευκαιρία υποστηρίζαμε σε θεσμικές διαδικασίες ότι οι «καθαροί λογαριασμοί» θα έδειχναν τη δυσκολία του ΟΚΑΝΑ να επιτελέσει το έργο του με την περικομμένη επιχορήγηση που λάμβανε. Αντί αυτού οι ηγεσίες ΟΚΑΝΑ και Υπουργείου Υγείας προτίμησαν το «καμουφλάζ», σε βάρος της βιωσιμότητας των Κέντρων Πρόληψης και των υπηρεσιών τους. Χαιρόμαστε που αποφασίστηκε, έστω τώρα, να διενεργηθεί έλεγχος. Θα πρέπει, όμως, αυτός να συνοδευτεί από ανάληψη της οικονομικής ευθύνης τόσο για τα Κέντρα Πρόληψης όσο και για τον ΟΚΑΝΑ. Στο πλαίσιο της διενέργειας ελέγχου, μεταφέρουμε και την έκπληξη συναδέλφων μας, που βλέπουν εδώ και δύο χρόνια στα εξτρέ του τραπεζικού λογαριασμού του Κέντρου Πρόληψης, στο οποίο εργάζονται, να αναγράφονται ποσά προερχόμενα από την επιχορήγηση της πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών/ΚΕΔΕ/ΕΕΤΑΑ με την ένδειξη «ΟΚΑΝΑ» αντί της ένδειξης «ΕΕΤΑΑ».
Ως εργαζόμενοι, συνεχίζουμε να διεκδικούμε τον επακριβή υπολογισμό και την εξαντλητική καταβολή των μη αποδοθέντων ποσών στα Κέντρα Πρόληψης. Συνεχίζουμε να διεκδικούμε τις συνθήκες εκείνες που θα μας επιτρέψουν να επιτελούμε το έργο μας με αξιοπρέπεια και αποτελεσματικότητα. Συνεχίζουμε να παλεύουμε για την οριστική λύση των θεσμικών θεμάτων που μάς έχουν φέρει σήμερα ένα βήμα πριν το κλείσιμο των δομών μας, με διαχρονική ευθύνη των ηγεσιών τόσο του ΟΚΑΝΑ όσο και του Υπουργείου Υγείας. Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την πολυφωνία προγραμμάτων, μοντέλων και προσεγγίσεων, μέσα σε ένα δημόσιο σύστημα αντιμετώπισης της εξάρτησης, χωρίς να «χαθεί» ούτε ένας από τους εργαζομένους, που δουλεύουν σήμερα σε όλους τους φορείς, και με την ενίσχυσή τους, ώστε να αντιμετωπίζονται επαρκέστερα οι κοινωνικές ανάγκες.
Το Δ.Σ. του Σωματείου