Γραφείο Τύπου
Πειραιάς, 08.02.2017
Προς:
- Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ΟΤΑ Α’ βαθμού της περιφέρειας
- Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ΟΤΑ α’ βαθμού της περιφέρειας
Κοινοποίηση:
- Υπουργείο Εσωτερικών
- Υπουργείο Παιδείας
- Υπουργείο Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
- Πανεπιστήμιο Αιγαίου
- ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, Συλλόγους εκπαιδευτικών α’βαθμιας και β’βαθμιας εκπαίδευσης Βορείου και Νοτίου Αιγαίου
- Παλλεσβιακό Εργατικό Κέντρο, Εργατικό Κέντρο Χίου, Εργατικό Κέντρο Νομού Σάμου, Εργατικό Κέντρο Κυκλάδων, Εργατικό Κέντρο Ρόδου, Εργατικό Κέντρο Μήλου και Εργατικό Κέντρο Δωδεκανήσων
- Πολιτιστικούς Συλλόγους & Παροικιακές οργανώσεις Βορείου και Νοτίου Αιγαίου
- ΕΡΤ ΑΕ: Γραφείο Προέδρου Δ.Σ., Γραφείο Διευθύνοντος Συμβούλου, Γενική Διεύθυνση Νέων Μέσων, Γενικό Διευθυντή Ενημέρωσης
Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για τη διοργάνωση από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης του Αιγαίου και σε πιθανή συνεργασία με τοπικούς επιστημονικούς, εκπαιδευτικούς, συλλογικούς και κοινωνικούς φορείς εκδήλωσης/ημερίδας με θέμα «Οι Έλληνες πρόσφυγες του Αιγαίου κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου».
Πρόκειται για πρωτότυπο ερευνητικό πεδίο και εργασία που υλοποιήθηκε από την ΕΡΤ/Γενική Διεύθυνση Νέων Μέσων και καταγράφηκε σε σειρά άρθρων που δημοσιεύθηκαν (και θα δημοσιευθούν στο μέλλον) στον ιστότοπο της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης (www.ert.gr).
Υπεύθυνος ερευνητής και συντάκτης της έρευνας είναι ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Νάσος Μπράτσος.
Οι προτεινόμενες εκδηλώσεις από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικούς φορείς θα τελούν υπό την αιγίδα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, η οποία θα σας παρέχει και κάθε πιθανή βοήθεια και στήριξη που θα απαιτηθεί σε οργανωτικό επίπεδο.
Το ακριβές περιεχόμενο των εκδηλώσεων θα καθορίζεται έπειτα από τη σχετική συνεργασία με τον υπεύθυνο ερευνητή, ο οποίος θα παραχωρεί στον φορέα διοργάνωσης το σχετικό υλικό (έγγραφα, φωτογραφίες κλπ) και θα είναι ο κύριος εισηγητής.
Αναλυτικές πληροφορίες για τις προτεινόμενες εκδηλώσεις
Πρόκειται για μία σχετικά άγνωστη πτυχή της ελληνικής ιστορίας, ένα ειδικό αφιέρωμα που ήδη έχει παρουσιαστεί με σειρά αναρτήσεων στον ιστότοπο της ΕΡΤ. Η προσφυγιά των Ελλήνων Αιγαιοπελαγιτών στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, η διαβίωσή τους σε στρατόπεδα προσφύγων στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, όπου τους προωθούσαν από την Τουρκία, στην οποία περνούσαν από θαλάσσιους δρόμους, με βάρκες και κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Όσοι ήταν σε ηλικία που μπορούσαν να έχουν συμμετοχή στον πόλεμο, στρατολογήθηκαν στις συμμαχικές δυνάμεις και τον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής. Το μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προήλθε κυρίως από νησιωτικούς πληθυσμούς και από τα πιο κοντινά στην Τουρκία, ελληνικά νησιά.
Η πείνα, τα αντίποινα των κατοχικών δυνάμεων και η συνέχιση του πολέμου, ήταν οι βασικές αιτίες που τροφοδότησαν το προσφυγικό ρεύμα.
-Πώς όμως κατάφεραν να δραπετεύσουν από τα ιταλοκρατούμενα και γερμανοκρατούμενα νησιά;
– Ποιες ήταν οι επιμέρους διαφορές μεταξύ των νησιών του Βορείου Αιγαίου και των ιταλοκρατούμενων από το 1912 Δωδεκανήσων;
-Πώς ταξίδεψαν αυτοί που κόντεψαν να γίνουν οι «μικροί Αϊλάν» της εποχής τους;
-Πόσοι τελικά δεν τα κατάφεραν και ξεψύχησαν στα νερά του Αιγαίου, ή στην Τουρκία και τις αραβικές και αφρικανικές χώρες;
-Πώς τους υποδέχτηκαν οι Τούρκοι και οι Άραβες;
-Ποιές ήταν οι συνθήκες διαβίωσής τους;
-Πώς οργανώθηκε η εκπαιδευτική διαδικασία για τα προσφυγόπουλα εκείνης της εποχής;
-Γιατί ορισμένοι επέλεξαν να δραπετεύσουν από τα «hot spot» της εποχής και από πρόσφυγες να κινούνται σε συνθήκες «παρανομίας»;
-Πότε και πώς επέστρεψαν;
-Τι βρήκαν όταν επέστρεψαν και ποιους δρόμους ακολούθησαν;
Η δομή πιθανής εκδήλωσης είναι η εξής: σύντομη ομιλία που κωδικοποιεί τα βασικά σημεία της ιστορικής περιόδου και προβολή αρχειακού οπτικού υλικού (φωτογραφίες, έγγραφα, αποσπάσματα συνεντεύξεων). Συνολική διάρκεια 75 με 90 λεπτά.
Να τονίσουμε ότι όπως αναφέρει και ο ερευνητής το σύνολο της έρευνας, που ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν καταγράφει τη συνολική ιστορία εκείνης της περιόδου, αλλά σημαντικές μαρτυρίες που βοηθούν στην κατανόησή της και διευκολύνουν την περαιτέρω ιστορική έρευνα.
Για περαιτέρω διευκόλυνσή σας παραθέτουμε κατάλογο σχετικών συνδέσμων από τον ιστότοπο της ΕΡΤ.
Σχετικές αναρτήσεις Α’ μέρος:
Η ιστορία των Ελλήνων προσφύγων στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
«Το κυνήγι της ευτυχίας» – Ένα βιβλίο για την προσφυγιά και τη μετανάστευση
Ι. Τσαντές: Ο δάσκαλος των προσφυγόπουλων στη Μέση Ανατολή το 1944 – 1945
Στην κατοχή πρόσφυγας στην ειρήνη μετανάστρια – Η Σώσα Πλακίδα μιλάει στο ert.gr
Xρήστος Σταυρινάδης: Πώς έγινα πρόσφυγας πολέμου σε ηλικία 4,5 χρονών
Α. Ρωμυλίου: Πώς έγινα πρόσφυγας πολέμου το 1942 – το ταξίδι στη Μ.Ανατολή
Οι δρόμοι της προσφυγιάς των Ελλήνων στην κατοχή – Ένα ειδικό αφιέρωμα από το ert.gr
Οι Έλληνες πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή – Πτυχές της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας
Όταν οι Έλληνες ήταν πρόσφυγες πολέμου: «Αυτή την μνήμη … θα την πω !!!»
«Aυτή την μνήμη … θα την πω» – Eκδήλωση για την προσφυγιά των Ελλήνων στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο
«Αυτή την μνήμη … θα την πω !!!»
Πρόσφυγες και μετανάστες: Nα θυμηθούμε την «ανάποδη διαδρομή»
Αιγαιοπελαγίτες πρόσφυγες πολέμου – Το ert.gr παρουσιάζει μία σχετικά άγνωστη πλευρά της ιστορίας
H προσφυγιά χτες και σήμερα και η οικονομική κρίση – Εκδήλωση των οικοδόμων στην Ικαρία
Σχετικές αναρτήσεις Β’ μέρος:
05/01/2017 Θαλάσσιοι δρόμοι της ελληνικής προσφυγιάς στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (β’ μέρος – Nότιο Αιγαίο)
06/01/2017 Το προσφυγικό ταξίδι των Νισύριων στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
07/01/2017 Πρόσφυγας πολέμου από τη Νίσυρο – Μαχητής στη Μ. Ανατολή: Η ιστορία του Ν. Κωσταρά
08/01/2017 Η ιστορία του Κ. Μαντουδάκη: Πρόσφυγας πολέμου από τη Νίσυρο στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
09/01/2017 Τήλος: Το νησί της διαχρονικής αλληλεγγύης στους πρόσφυγες
10/01/2017 «Τα σύρματα» και η Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση στη Μέση Ανατολή
11/01/2017 Κάλυμνος: Η προσφυγιά του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οδηγός αλληλεγγύης στο σήμερα
12/01/2017 Γιάννης Νικολαΐδης – «Τσάλαχα»: Πρόσφυγας στην Τουρκία το 1942
13/01/2017 Τριαντάφυλλος Φωκιανός: Το μικρό προσφυγόπουλο που έγινε σηματωρός στα αντιτορπιλικά
14/01/2017 Καστελλόριζο: Ο δρόμος της προσφυγιάς και η τραγωδία της επιστροφής
15/01/2017 O Καστελλοριζιός πρόσφυγας και διασωθείς ναυαγός Βαγγέλης Χατζηγιαννάκης μιλάει στο ert.gr
Λιοντάρια και αφρικανικές σταφίδες: Τα ευτράπελα της ελληνικής προσφυγιάς του Β’ Παγκ. Πολέμου
http://www.ert.gr/liontaria-ke-afrikanikes-stafides-ta-eftrapela-tis-ellinikis-prosfygias-tou-v-pagk-polemou/
To σχολείο τα προσφυγόπουλα και οι Έλληνες πρόσφυγες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
http://www.ert.gr/scholio-ta-prosfygopoula-ke-ellines-prosfyges-tou-v-pagkosmiou-polemou/
Για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις:
Για οργανωτικά θέματα:
Θωμάς Σίδερης (Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Γραφείο Τύπου): 2132026806-7
Για το περιεχόμενο των εκδηλώσεων:
Νάσος Μπράτσος (δημοσιογράφος ΕΡΤ): 6977410188, 6975885364
Σε λίγες μέρες (αρχές Μαρτίου) θα ξεκινήσει στο www.ert.gr ο τρίτος κύκλος του αφιερώματος με νέες συνεντεύξεις και παρουσιάσεις στοιχείων.
Οι τρεις πρώτες συνεντεύξεις:
1)Η Κως και το προσφυγικό ρεύμα στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
2)Kαλύμνιοι πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή 1943-1946 (το προσφυγικό ταξίδι της Νίκης Χούλη Γεωργιάδου)
3)Το προσφυγικό ταξίδι του Γιακουμή Καρναβά στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο