Μπορεί το κόστος του φωτοβολταϊκού εξοπλισμού να έχει κυριολεκτικά καταποντιστεί τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι προσιτό για τα νοικοκυριά που ανήκουν στη χαμηλότερη εισοδηματική κλίμακα.
Κι αν στην Ελλάδα η χρηματοδότηση των οικιακών φωτοβολταϊκών πέρασε εξολοκλήρου από τις επονομαζόμενες “συστημικές” τράπεζες σε άλλες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες υφίστανται μια σειρά εργαλείων όπως για παράδειγμα η ηλιακή χρηματοδοτική μίσθωση(solar leasing).
Το Ηλιακό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Τζωρτζ Ουάσιγκτον παρουσίασε μια μελέτη με τίτλο“Γεφυρώνοντας το Ηλιακό Εισοδηματικό Κενό”η οποία υπογραμμίζει ότι πολλά αμερικανικά νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα δεν μπορούν να επενδύσουν στον ήλιο διότι απλώς δεν διαθέτουν τα απαραίτητα κεφάλαια. Επίσης, πολλοί δεν είναι ιδιοκτήτες των κατοικιών τους και έτσι δεν μπορούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά στη στέγη τους.
Σύμφωνα με την έκθεση περίπου 49 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν “χαμηλά εισοδήματα” και η ανάπτυξη που γνωρίζουν τα φωτοβολταϊκά στη χώρα δεν τους έχει αγγίξει.
Και όμως είναι ακριβώς αυτές οι ομάδες του πληθυσμού που θα μπορούσαν να επωφεληθούν τα μέγιστα από την ηλιακή ενέργεια, καθώς θα μειωνόταν σημαντικά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας. Για παράδειγμα, φωτοβολταϊκά συστήματα σε δημοτικές εκτάσεις θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν μικρές γειτονιές. Εάν ένα Μεγαβάτ ηλιακής ενέργειας επαρκεί για την ηλεκτροδότηση 164 νοικοκυριών, η επένδυση σε ένα τέτοιο σύστημα -δεδομένου ότι τα τοπικά επίπεδα ηλιοφάνειας είναι ικανοποιητικά- θα μπορούσε να καλύψει σημαντικό μέρος των ενεργειακών αναγκών για χρονικό διάστημα 25 ετών, όσο είναι η διάρκεια ζωής ενός μέσου πάνελ.
Τέτοιες πολιτικές απαιτούν κρατική υποστήριξη, ωστόσο τώρα είναι η ώρα που το κόστος των φωτοβολταϊκών κυμαίνεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και η ηλιακή ενέργεια βρίσκεται πολύ κοντά στην ισοτιμία δικτύου με τα ορυκτά καύσιμα.
Επιπλέον, η παράλληλη ανάπτυξη των συστημάτων αποθήκευσης θα αντισταθμίσει το μειονέκτημα της διαλείπουσας παραγωγής και η ηλιακή ενέργεια θα μπορεί να τροφοδοτεί τα νοικοκυριά τη νύχτα ή τις μέρες με χαμηλά επίπεδα ηλιοφάνειας.
Το Ινστιτούτο κατέθεσε τις παρακάτω συστάσεις και προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση:
1. Τα κοινοτικά φωτοβολταϊκά και οι κοινές ηλιακές πολιτικές αποτελούν μια πολλά υποσχόμενη λύση για την περαιτέρω διείσδυση της ηλιακής ενέργειας και στα χαμηλότερα εισοδήματα.
2. Χρειάζονται περισσότερα εξειδικευμένα εργαλεία που θα παρέχουν χρηματοδότηση με ευνοϊκότερους όρους, αλλά και μόχλευση των ιδιωτικών κεφαλαίων συμπεριλαμβανομένων:
* Ίδρυση μιας ομοσπονδιακής πράσινης τράπεζας για τα χαμηλά εισοδήματα.
* Επέκταση των πιστωτικών προγραμμάτων σε πολιτειακό επίπεδο (στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για περιφερειακό επίπεδο).
* Διάδοση του συστήματος αποπληρωμής μέσω των λογαριασμών ρεύματος και προγραμμάτων εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε δημόσια κτήρια/γαίες.
3. Η ηλιακή ενέργεια θα πρέπει να ενσωματωθεί στα προγράμματα ενεργειακής αποδοτικότητας και επιδότησης των τιμών του ρεύματος. Στη δική μας περίπτωση τα οικιακά φωτοβολταϊκά θα μπορούσαν να ενταχθούν σε προγράμματα όπως το “Εξοικονόμηση κατ΄Οίκον”, αλλά και στο κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο της ΔΕΗ (αντί των υποσχέσεων για δωρεάν ρεύμα που ουσιαστικά επιτείνουν ακόμα περισσότερο τα προβλήματα ρευστότητας της ήδη προβληματικής ΔΕΗ).
4. Η διείσδυση της ηλιακής ενέργειας σε κοινότητες και δήμους με χαμηλότερα εισοδήματα θα πρέπει να βασιστεί στους παρόχους είτε με νομοθετικές παρεμβάσεις είτε με προμήθειες προς τους παρόχους είτε με άλλα εργαλεία δημιουργίας προστιθέμενης αξίας.
5. Τα μέτρα διάδοσης της ηλιακής ενέργειας θα πρέπει να συνοδευτούν από σοβαρές ενέργειας ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης.
6. Οι επιτυχημένες πολιτικές που καθιστούν πιο προσιτή την ηλιακή ενέργεια θα πρέπει να συνεχιστούν και να επεκταθούν.
Στο εξωτερικό η αποκεντρωμένη παραγωγή καθαρής ενέργειας φαίνεται ότι αφορά στις μεσαίες και άνω κοινωνικές τάξεις με υψηλότερα εισοδήματα και μορφωτικό επίπεδο. Όμως ο ήλιος λάμπει για όλους, όχι μόνο για τους ανθρώπους που οδηγούν υβριδικά αυτοκίνητα και αγοράζουν μόνο προϊόντα οργανικής καλλιέργειας.
Η αμερικανική μελέτη θα πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε ότι τα φωτοβολταϊκά μπορούν να αποτελέσουν μια άριστη επιλογή μόνιμης καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας στην ηλιόλουστη Ελλάδα (σε αντίθεση με τις λαϊκίστικες εξαγγελίες της νέας ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος).
econews