Πρόγραμμα “δασοπροστασίας” ANTINERO – Προστασία της Φύσης, ή εξυπηρέτηση συμφερόντων
Κρανίου τόπος τα δάση της Ικαρίας που εφαρμόζεται το πρόγραμμα ANTINERO
Του Λευτέρη Τρικιριώτη – Αγρότη , Συνοδό Βουνού
Το πρόγραμμα ANTINERO βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και στην Ικαρία για τρίτη χρονιά, όπου γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες μιας αδιανόητης και καταστροφικής διαχείρισης που οδηγεί σε οικολογική υποβάθμιση των διαχειριζόμενων δασικών οικοσυστημάτων. Από άλλες περιοχές της Ελλάδας και βάσει της διεθνούς εμπειρίας έχει διαπιστωθεί ότι αυτού του τύπου οι επεμβάσεις στα δάση, που είναι δυναμικού κι εντέλει αναιρετικού χαρακτήρα, δεν εξυπηρετούν, ή εξυπηρετούν σε μικρό βαθμό, τη μείωση του κινδύνου της πυρκαγιάς (με τη φωτιά στη δεύτερη περίπτωση να διαπερνά την κάτω ζώνη των συστάδων και να μη γίνεται επικόρυφη). Όταν τα φαινόμενα είναι ακραία, μετατρέπεται η πυρκαγιά, στις περισσότερες των περιπτώσεων, σε μεγαπυρκαγιά (MEGA FIRE), αναιρούμενος έτσι, ένας από τους βασικούς λόγους/σκοπούς εφαρμογής του προγράμματος. Στις περιπτώσεις δε μη ύπαρξης ακραίων φαινομένων, η άμεση επέμβαση και η σωστή διαχείριση της φωτιάς επιτρέπει τον περιορισμό και την κατάσβεσή της, χωρίς ν’ απαιτηθεί η εφαρμοζόμενη δυναμική διαχείριση της επέμβασης δια των εκτεταμένων καθαρισμών και της αφαίρεσης πολύτιμης δασικής ύλης.
Εξάλλου, ο παράγοντας αναφοράς στο πρόβλημα δεν είναι το δάσος, στο οποίο επεμβαίνουμε, αλλά ο συντελεστής άνθρωπος, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι το 90% των δασοπυρκαγιών στην Ελλάδα προκαλούνται από ανθρωπογενή αίτια βάσει επίσημων στοιχείων.
Το δάσος αποτελεί σημαντικό κρίκο στον κοινωνικό και λαϊκό πολιτισμό της Ικαρίας, που αναγνωρίζει την πολυδιάστατη σημασία του και έχει να επιδείξει σοφά παραδείγματα κοινοτικής διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων. Είναι μια αλληλουχία ζωής , βλάστησης και συνύπαρξης με φυτοκάλυψη σε πολλαπλά επίπεδα καθ’ ύψος έως και 7( έρπουσα βλάστηση, ετήσιες πόες, φρύγανα, θάμνοι, θαμνώδη δέντρα, ψηλά δέντρα, αναρριχώμενα φυτά ) σε κάποιες εκδοχές ανάμεικτων μεσογειακών δασών που συναντάμε πολύ και στην Ικαρία. Αποτελεί ένα σύνθετο οικοσύστημα που φιλοξενεί είδη από τα 5 βασίλεια της ζωής στον πλανήτη μας , βακτήρια, λειχήνες , μύκητες , φυτά και ζώα και μέσα σε όλα αυτά, φωλιές πουλιών, θηλαστικών, ερπετών, χιλιάδες εργάτες πεύκου ( marhalina hellenica) ενδημικό είδος που προσφέρει την πρώτη ύλη του πευκόμελου και όχι παρτέρι αστικού πάρκου για να αποψιλώνεται και να ισοπεδώνεται.
Το δάσος αυξάνει τις βροχές, φιλτράρει, συγκρατεί και εμπλουτίζει τον υδροφόρο ορίζοντα, προστατεύει το έδαφος από τη διάβρωση, προλαμβάνει τις πλημμύρες, βελτιώνει την ποιότητα του διαθέσιμου νερού, όντας το καλύτερο φίλτρο. Συμβάλλει στην μακρόχρονη διαδικασία δημιουργίας εδάφους, δίνει καταφύγιο για φωλιές και τροφή σε 1000άδες ζώα και ανθρώπους,καθαρίζει την ατμόσφαιρα, μας προσφέρει μας υγιεινό αέρα να αναπνεύσουμε και ρυθμίζει το μικροκλίμα της περιοχής του.
Αυτό που βλέπουμε να εξελίσσεται και στην Ικαρία ως πρόγραμμα “δασοπροστασίας” υπό τον τίτλο ANTINERO είναι μία καθόλα άστοχη και καταστροφική κυβερνητική πολιτική να προστατευθούν τα δάση από πιθανή επερχόμενη φωτιά, διαλύοντας τα προκαταβολικά. Συνεργεία θερίζουν με κάθε τύπου εργαλεία τα πάντα στα δάση εκτός από μεσαία και ψηλά δέντρα, που απομένουν να στέκουν σαν κουφάρια μέσα σε αποψιλωμένες δασικές εκτάσεις.
Καταστρέφοντας την ποικίλη ζώη και τη φυσική ισορροπία του δασικού οικοσυστήματος, ματαιώνεται η γέννηση, δημιουργία και εξέλιξη νέου δάσους. Το άλλοτε σκιασμένο και γόνιμο δασικό έδαφος, εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία του καλοκαιριού και την βροχή που θα έρθει τον ερχόμενο χειμώνα και θα το διαβρώσει. Πολλά δέντρα λόγω μεγάλων τομών , θα ξεραθούν και σταδιακά θα προσβληθούν από ξυλοφάγα έντομα και θα νεκρωθούν, χωρίς τη συμβίωση με τα υπόλοιπα είδη, που κόβονται αδιακρίτως. Το αναπτυσσόμενο μυκήλιο δεκαετιών η αιώνων που λειτουργεί για τη διατήρησή της υγείας του δάσους στο υπέδαφος, τεμαχίζεται και αδρανοποιείται, καθώς το έδαφος χάνει την υγρασία του και στεγνώνει. Η δε πανίδα που φωλιάζει και αναπαράγεται κατά τη διάρκεια της άνοιξης μέσα στα δάση, απλά ισοπεδώνεται.
Η προληπτική αποψίλωση του εδάφους οδηγεί σε απώλεια χώματος , οργανικής ύλης και θρεπτικών στοιχείων από τα δασικά οικοσυστήματα. Εκθέτει το έδαφος στην ηλιακή ακτινοβολία και υψηλές θερμοκρασίες, λόγω καταστροφής του δασικού υπόροφου ( του νεαρού δάσους δλδ που αναπτύσσεται κάτω από τα ψηλά δέντρα ) και εξάτμιση που εξαφανίζει την όποια υγρασία , οδηγώντας το δάσος σε ακραίες ξηροθερμικές συνθήκες και ανάλογη ευφλεξιμότητα. Εξαφανίζει την υγρασία και σκίαση ζωτικής σημασίας, απαραίτητη για την ανάπτυξη των νεαρών δέντρων και θάμνων με αποτέλεσμα τα εδάφη αυτά να οδηγούνται σε υποβάθμιση, ακυρώνοντας τη διαδικασία φυσικής αναγέννησης και εξέλιξης των δασικών οικοσυστημάτων. Το έδαφος απογυμνωμένο, είναι πια είναι ανίκανο να συγκρατήσει η να φιλτράρει το νερό της βροχής και της βραδινής αύρας – υγρασίας που συμπυκνώνεται στα φυλλώματα των δέντρων που κλαδεύονται ανεξέλεγκτα με καταστροφικό τρόπο.
Οι όποιες εργασίες έχει διαπιστωθεί πανελλαδικά, ότι πραγματοποιούνται χωρίς τις νομικά απαραίτητες διαδικασίες περιβαλλοντικού προελέγχου, με απλές μελέτες δασοτεχνικών έργων, που εκπονούνται από ιδιώτες εργολάβους για να δουλεύουν μηχανήματα βαρέος τύπου και ανειδίκευτο προσωπικό, που ουδεμία εκπαίδευση και γνώση έχει για κλάδευση δασικών ειδών δέντρων. Σχετικές καταγγελίες έχουν γίνει ήδη σε νομικό επίπεδο συνολικά για το έργο ANTINERO, τις οποίες και εξετάζουν οι αρμόδιες Ευρωπαϊκές αρχές, ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει ακάθεκτη.
Το ANTI NERO χρηματοδοτείται σκανδαλωδώς με μεταφορά κονδυλίων από το πρόγραμμα ΑΝΑΔΑΣΩΣΕΩΝ της χώρας, το οποίο είναι πρακτικά ανενεργό, σε βαθύ πάγο. Με καθόλα οργουελικό τρόπο, αντί να φροντίσουμε τα δάση, τα καταστρέφουμε αποψιλώνοντας τα και διαλύοντας τον κύκλο ζωής φυτών και ζώων.
Η ελληνική κυβέρνηση υπόσχεται πως αυτό θα συνεχιστεί…παντού, υπό την αιγίδα της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ( ΤΑΙΠΕΔ ), που χαρακτηρίζεται δήθεν για τη ταχύτητα, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα του.
Απαιτείται κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, εκτός της ρηχής μειοψηφίας συμπολιτών μας που επιχαίρουν για τα άφθονα δωρεάν καυσόξυλα που συλλέγουν ως παράπλευρη απώλεια των κατακρεουργημένων δασών.
Η βίαιη εισβολή και καταστροφική επίθεση του κρατικού μηχανισμού στη διαχείριση των κοινών πόρων των τοπικών κοινωνιών, χωρίς καμία συνεννόηση, διαβούλευση , συμμετοχή και δημοκρατικό έλεγχο ( δάση, νερό, βουνά – ανεμογεννήτριες, παράκτια ζώνη, υπέδαφος – εξορύξεις, υποβάθμιση μικρής ιδιοκτησίας ) βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και είναι πολυμέτωπη. Η δήθεν για το καλό τους αποψίλωση των δασών , είναι ένα ακόμη επεισόδιο, της όλης αυτής προσπάθειας υφαρπαγής του κοινωνικού ελέγχου σε κομβικά ζητήματα διαβίωσης και ποιότητας ζωής στην ελληνική ύπαιθρο
Στο χέρι μας είναι να οργανώσουμε τις απαντήσεις μας και τις κοινωνικές μας αντιστάσεις
Λευτέρης Τρικιριώτης – Αγρότης , Συνοδός Βουνού
