*Ο Δρ. Μαλαχιάς (www.malahias.gr) θα εξετάσει για αυτόν τον μήνα, αποκλειστικά με ραντεβού (τηλ: 6936503290), στο νέο ιατρείο του, στον Άγιο Κήρυκο (κεντρική πλατεία, διαγωνίως της Εθνικής Τράπεζας), τις παρακάτω ημέρες:
Πέμπτη 28 Μάρτη – Σάββατο 30 Μάρτη – Δευτέρα 1 Απρίλη
.
Γιατί πονάει ο ώμος;
Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν πόνο στον ώμο που δεν περνάει με απλά παυσίπονα. Ανεξαρτήτως ηλικίας, μια πολύ συχνή αιτία είναι η φλεγμονή στους τένοντες του ώμου που την αποκαλούμε τενοντίτιδα ώμου ή τενοντίτιδα στροφικού πετάλου.
Τι είναι το στροφικό πέταλο του ώμου;
Το στροφικό πέταλο είναι μια ομάδα 4 τενόντων που επενδύουν («ντύνουν») το οστό της βραχιόνιας κεφαλής του ώμου περνώντας από πάνω της σαν πέταλο. Οι 4 τένοντες λέγονται: υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος. Σε αυτούς πρέπει να προστεθεί και ένας πέμπτος τένοντας, ο οποίος έρχεται σε άμεση γειτνίαση με τους υπόλοιπους: η μακρά κεφαλή του δικέφαλου βραχιονίου.
Ποια είναι η λειτουργία του στροφικού πετάλου του ώμου;
Οι 4 τένοντες που απαρτίζουν το στροφικό πέταλο του ώμου είναι υπεύθυνοι για την ανύψωση του χεριού (άνω άκρου), τη απομάκρυνσή του από τον κορμό (κίνηση στο πλάι) και την στροφή του (λίγο πολύ για τα πάντα σε σχέση με τις κινήσεις του ώμου).
Έτσι, αν νοσήσει κάποιος από τους τένοντες του στροφικού πετάλου, ανάλογα με το ποιος είναι αυτός, το αποτέλεσμα θα είναι να επηρεαστεί κάποια από τις κινήσεις που περιγράψαμε ανωτέρω.
Τι είναι η τενοντίτιδα ώμου;
Τενοντίτιδα ώμου είναι η φλεγμονή των τενόντων του στροφικού πετάλου (πιο συχνά του υπερακάνθιου τένοντα) ή του δικέφαλου βραχιονίου. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να αφορά και το «μαξιλαράκι» που καλύπτει, θρέφει και προστατεύει τους τένοντες αυτούς, που αποκαλείται θύλακος. Στην περίπτωση φλεγμονής του θυλάκου, η πάθηση λέγεται υπακρωμιακή θυλακίτιδα και μπορεί να συνδυάζεται με τενοντίτιδα του ώμου ή να υφίσταται αυτόνομα.
Που οφείλεται η τενοντίτιδα του ώμου;
Ο υπερακάνθιος (και λιγότερο ο υπακάνθιος) είναι ο τένοντας που προσκρούει στην άκρη του ακρώμιου οστού (της λεγόμενης «επωμίδας» του ώμου) κατά την κίνηση. Αποτέλεσμα της επαναλαμβανόμενης πρόσκρουσης του μαλακού τένοντα πάνω στο σκληρό κόκκαλο, ειδικά σε όσους κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου, μπορεί να είναι ο ερεθισμός, η φθορά και η φλεγμονή του υπερακάνθιου τένοντα (τενοντίτιδα) και του θύλακου που τον καλύπτει (υπακρωμιακή θυλακίτιδα). Πέραν τούτου, οι τένοντες του ώμου επιβαρύνονται σημαντικά στις κινήσεις πάνω από το ύψος των ώμων, ειδικά όταν σηκώνουμε βάρος σε κάποια εργασία ή κατά τη διάρκεια αθλημάτων, με αποτέλεσμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, να δημιουργείται φλεγμονή (τενοντίτιδα) λόγω υπερχρήσης του χεριού.
Τι είναι το σύνδρομο πρόσκρουσης (υπακρωμιακής προστριβής) του ώμου;
Είναι μια κύρια αιτία πρόκλησης τενοντίτιδας ή/και ρήξης τένοντα ώμου. Προσπαθήστε να φανταστείτε τον τένοντα σαν ένα ύφασμα που γλιστράει κάτω από το κόκκαλο της επωμίδας (το ακρώμιο), κάθε φορά που σηκώνεται το χέρι. Σε κάποιους ανθρώπους, το κόκκαλο αυτό, αντί να είναι οριζόντιο, έχει κλίση προς τα κάτω, σαν τη μύτη ενός κορακιού (ποιητική αδεία). Αποτέλεσμα είναι, όταν γλιστράει από κάτω του το ύφασμα του τένοντα, να μη βρίσκει επαρκή χώρο, καθώς τρίβεται πάνω στο «ράμφος» του οστού της επωμίδας που έχει κλίση προς τα κάτω, όπως είπαμε. Συνεπεία αυτού είναι, με τη συνεχή προστριβή μαλακού υφάσματος (ο τένοντας) με τη σκληρή μύτη του οστού (το ακρώμιο) , να ερεθίζεται ο τένοντας και να φλεγμαίνει, δηλαδή να προκαλείται τενοντίτιδα. Αν η κατάσταση αυτή διαιωνιστεί χωρίς να αντιμετωπιστεί, τότε ο τένοντας (συνήθως ο υπερακάνθιος) φθείρεται, λεπταίνει και εν τέλει σκίζεται (ρήξη τένοντα ώμου).
Ποιοι ασθενείς πάσχουν συνήθως από τενοντίτιδα ώμου;
Η συχνότητα τενοντίτιδας ώμου αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας. Όσο πιο ηλικιωμένος/η είναι κάποιος/α ασθενής, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες να έχει εκφυλιστική φθορά σε τένοντα του ώμου που μπορεί να οδηγούν σε τενοντίτιδα ή ακόμα και ρήξη τένοντα ώμου.
Τενοντίτιδα ώμου (με ή χωρίς υπακρωμιακή θυλακίτιδα) λόγω υπερχρήσης του χεριού συμβαίνει συχνότερα σε νεώτερους ασθενείς, ιδίως αθλητές ή επαγγελματίες, χειρώνακτες, που πραγματοποιούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου, όπως ζωγράφοι, μαραγκοί, χτίστες, κτλ.
Ποιοι αθλητές είναι επιρρεπείς σε τενοντίτιδα ώμου;
Τενοντίτιδα ώμου λόγω υπερχρήσης του χεριού συμβαίνει, συνήθως, σε αθλητές που επιδίδονται σε αθλήματα με συχνές κινήσεις πάνω από το ύψος των ώμων, όπως μπάσκετ, κολύμβηση, τένις, βόλεϊ, χάντμπολ, ρίψεις (ακόντιο, σφαίρα, σφύρα), γκολφ, μπέιζμπολ, κ.α.
Τι νιώθει ο ασθενής που έχει τενοντίτιδα ώμου;
Τα συμπτώματα της τενοντίτιδας του ώμου ποικίλουν μεταξύ ήπιας δυσκαμψίας στην περιοχή (σαν «πιάσιμο») και σοβαρού πόνου. Σΰχνά, ο/η ασθενής νιώθει πόνο στην άκρη του ώμου (στο πλάι του) που μπορεί να αντανακλά προς τα κάτω, στον βραχίονα. Ο πόνος αυτός ενεργοποιείται όταν σηκώνουμε ή στρίβουμε το χέρι πάνω από το ύψος του ώμου.
Τα ακόλουθα είναι τα πιο συχνά συμπτώματα τενοντίτιδας ώμου:
- Πόνος στον ώμο που υποτροπιάζει σε συγκεκριμένες δραστηριότητες
- Πόνος που χειροτερεύει τη νύχτα: το πιο τυπικό σύμπτωμα
- Πόνος που τον/την εμποδίζει να κοιμάται από την πλευρά του ώμου που πάσχει
- Ήπιο οίδημα στην περιοχή
- Ήχοι κριγμού («κλικ») όταν κινεί το χέρι
- Περιορισμένη δυνατότητα να κινεί το χέρι
- Μυϊκή αδυναμία
Τα συμπτώματα της τενοντίτιδας ώμου συχνά μοιάζουν με συμπτώματα άλλων παθήσεων του ώμου (όπως η ρήξη τένοντα ώμου) ή γενικότερα. Για το λόγο αυτό, συστήνεται να εξετάζεστε από κάποιον ειδικό ορθοπαιδικό για να τεθεί η σωστή διάγνωση της αιτίας του πόνου σας, στον ώμο.
Πως γίνεται η διάγνωση τενοντίτιδας ώμου;
Το πιο σημαντικό βήμα είναι η κλινική εξέταση και η λήψη ιστορικού από έναν εξειδικευμένο ιατρό στις παθήσεις του ώμου.
Πέραν τούτου, οι ακόλουθες απεικονιστικές εξετάσεις μπορεί να βοηθήσουν στην διάγνωση της τενοντίτιδας ώμου:
- Ακτινογραφία ώμου: Μας βοηθά στον αποκλεισμό άλλων παθήσεων που μπορεί να συνυπάρχουν (αρθρίτιδα ώμου) ή να μιμούνται τα συμπτώματα τενοντίτιδας ώμου.
- Υπέρηχος ώμου: Στα κατάλληλα χέρια είναι μια εξαιρετική απεικονιστική μέθοδος -χωρίς ακτινοβολία- στη διάγνωση τενοντίτιδας ώμου και στον αποκλεισμό άλλων, σοβαρότερων παθήσεων, όπως η ρήξη τένοντα ώμου (υπερακάνθιου ή άλλου τένοντα). Έχει το μεγάλο πλεονέκτημα της δυναμικής εξέτασης των τενόντων, κατά τη διάρκεια της κίνησης του χεριού και όχι μόνο όταν είναι ακίνητο (όπως η μαγνητική και η ακτινογραφία), γεγονός που βοηθά στη διάγνωση του δυναμικού συνδρόμου πρόσκρουσης (υπακρωμιακής προστριβής) που συχνά αποτελεί το γενεσιουργό αίτιο της τενοντίτιδας ώμου.
- Μαγνητική τομογραφία: Σημαντική εξέταση για τη διάγνωση τενοντίτιδας ώμου. Επί αμφιβολίας στη διαφορική διάγνωση τενοντίτιδας από μερικού πάχους ρήξη τένοντα ώμου (μοιάζει η εικόνα τους στην μαγνητική), συστήνεται η διενέργεια μαγνητικού αρθρογραφήματος (MRArthrogram), με τοπική έγχυση σκιαγραφικού.
Ποιος τένοντας του ώμου παθαίνει πιο συχνά τενοντίτιδα;
Οι τενοντίτιδες ώμου συμβαίνουν συχνότερα στον υπερακάνθιο τένοντα και, δευτερευόντως, στη μακρά κεφαλή του δικέφαλου βραχιόνιου τένοντα. Παρόλ’ αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί η φλεγμονή (τενοντίτιδα) να επεκτείνεται σε περισσότερους από έναν τένοντες ή, σπανιότερα, να μιλάμε για αμιγή τενοντίτιδα του υπακάνθιου ή του υποπλάτιου τένοντα.
Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω τη τενοντίτιδα ώμου;
Η ακατάλληλη τεχνική κατά τη διάρκεια άθλησης πάνω από το ύψος των ώμων είναι μια συχνή αιτία τενοντίτιδας ώμου που μπορεί να προληφθεί με την κατάλληλη αθλητική εκπαίδευση και καθοδήγηση.
Η πρόληψη θα έπρεπε να εστιάζεται στην επαρκή προπαρασκευή του σώματος -το «ζέσταμα», όπως το αποκαλούμε- πριν να ξεκινήσουμε να επιδιδόμαστε στην κυρίως αθλητική δραστηριότητα. Καθημερινές ασκήσεις ενδυνάμωσης και διάτασης (stretches) του ώμου μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη τενοντίτιδας ή τραυματισμού τένοντα του στροφικού πετάλου του ώμου, όπως ο υπερακάνθιος. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε ένα πρόγραμμα γυμναστικής για τον ώμο, ιδιαίτερα αν έχετε ιστορικό τενοντίτιδας του ώμου στο παρελθόν.
Είναι ασφαλές να αθλούμαστε με τενοντίτιδα ώμου;
Η σύσταση είναι ο/η ασθενής να απέχει από ασκήσεις γυμναστικής του ώμου για όσο χρόνο έχει πόνο. Μόνο όταν υποχωρήσει ο πόνος στον ώμο, μπορεί ο/η ασθενής να ξεκινήσει ήπια γυμναστική ενδυνάμωσης και διατάσεων ώμου, πρώτα με ασκήσεις κάτω από το ύψος των ώμων και αργότερα πάνω από το ύψος των ώμων. Η ενδυνάμωση θα πρέπει να γίνεται βαθμιαία και όχι απότομα. Σε κάθε περίπτωση ο/η ασθενής θα πρέπει να «ακούει» το σώμα του/της σε αυτήν τη μεταβατική φάση και στο πρώτο σημάδι επανεμφάνισης πόνου, να διακόπτει την άσκηση. Το υπόλοιπο σώμα του μπορεί να το γυμνάσει κανονικά, χωρίς περιορισμούς.
Είναι η τενοντίτιδα ώμου μια πάθηση που σταματά την αθλητική καριέρα;
Η τενοντίτιδα ώμου δεν είναι μια πάθηση που μπορεί να σημάνει τη λήξη της αθλητικής καριέρας, φυσικά, με την προϋπόθεση πως θα αντιμετωπιστεί εγκαίρως και σωστά.
Πως θεραπεύεται η τενοντίτιδα ώμου;
Η αντιμετώπιση της τενοντίτιδας ώμου (και της θυλακίτιδας) περιλαμβάνει:
- Ξεκούραση του χεριού, ανάρτηση στην οξεία φάση
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα, στην οξεία φάση
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης και διάτασης του στροφικού πετάλου, μετά την οξεία φάση
- Φυσικοθεραπείες
- Τοπική έγχυση κορτικοστεροειδών
- Τοπική βιολογική έγχυση ιστικής αναγέννησης
- Αρθροσκοπική επέμβαση (με χρήση μίνι κάμερας): σε εμμένον σύνδρομο πρόσκρουσης (υπακρωμιακής προστριβής) που δεν ανταποκρίνεται σε συντηρητική θεραπεία για εύλογο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 1 μήνα)
Μπορεί να θεραπευθεί από μόνη της η τενοντίτιδα ώμου;
Εάν ο τένοντας που φλεγμαίνει δεν έχει υποστεί ρήξη, μπορεί να υπάρξει βελτίωση των συμπτωμάτων (υποχώρηση του πόνου), με κατάλληλες φυσικοθεραπείες και ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του ώμου.
Η πλειοψηφία των ασθενών με τενοντίτιδα ώμου βελτιώνονται με μη-επεμβατικές θεραπείες, όπως η ανάρτηση του χεριού και η προστασία του, σε συνδυασμό με αναλγητικά/αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τοπικές εγχύσεις κορτικοστεροειδών, φυσικοθεραπείες και βελονισμό.
Θεραπεύει η ένεση κορτιζόνης τη τενοντίτιδα του ώμου;
Ναι! Η κορτιζόνη έχει πολύ ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση. Έτσι, αν εγχυθεί ακριβώς στο σημείο της φλεγμονής του τένοντα και του γειτονικού φλεγμαίνοντα θυλάκου (υπακρωμιακή θυλακίτιδα), μπορεί να θεραπεύσει ή να καταστείλει τη νόσο. Η τοπική έγχυση κορτιζόνης, υπό καθοδήγηση υπερήχου, προς το σημείο-στόχο του τένοντα που πάσχει, είναι μια άριστη μέθοδος θεραπείας της τενοντίτιδας του ώμου (και όχι της ρήξης τένοντα ώμου), την οποία εφαρμόζει συχνά στο ιατρείο του (Νέστορος 6, Χαλάνδρι, τηλ: 6936503290) ο Επίκ. Καθηγητής Ορθοπαιδικής, κος Μαλαχιάς.
Πόσες ενέσεις κορτιζόνης μπορούν να γίνουν για τη θεραπεία της τενοντίτιδας ώμου;
Μπορούν να γίνουν μέχρι 3 ενέσεις ανά εξάμηνο. Συχνά, μια ένεση είναι αρκετή για την πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων και δε χρειάζεται δεύτερη. Αν η βελτίωση είναι μερική, μπορεί να εφαρμοστεί και μια δεύτερη έως και μια τρίτη ένεση, με χρονική απόσταση 10-15 ημερών μεταξύ τους.
Είναι ασφαλής η έγχυση κορτιζόνης για τη θεραπεία της τενοντίτιδας του ώμου;
Η κορτιζόνη, όταν εγχύεται τοπικά, όπως στην τενοντίτιδα ώμου, έχει εξαιρετικό προφίλ και πολύ χαμηλό ποσοστό επιπλοκών (προσωρινός πόνος 1-2 ημερών μετά την ένεση, σπάνια ατροφία υποδόριου λίπους ή αποχρωματισμός δέρματος). Οι επιπλοκές που έχουμε ακούσει για την κορτιζόνη αφορούν χρόνια θεραπεία -από του στόματος- για πολλές εβδομάδες που λαμβάνουν συνήθως ασθενείς με ρευματοπάθειες. Αυτό που πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς για 2-3 μέρες μετά την ένεση κορτιζόνης είναι να περιορίσουν την κατανάλωση ζάχαρης, αλατιού και αλκοόλ.
Πως σηκώνουμε βάρος όταν έχουμε τενοντίτιδα ώμου;
Όταν έχετε τενοντίτιδα ώμου, ο γιατρός σας είναι αυτός που πρέπει να σας δείξει τον σωστό τρόπο για να σηκώνετε βάρος, όπως, επίσης, και τον τρόπο να φτάνετε με το χέρι αντικείμενα που βρίσκονται ψηλά (π.χ. σε ράφια), ακόμα και το πως να κοιμάστε πάνω στο στρώμα του κρεβατιού, ώστε να μειώνεται το στρες και η επιβάρυνση στο πάσχοντα ώμο.
Πόσο καιρό κάνει να θεραπευθεί η τενοντίτιδα του ώμου;
Η τενοντίτιδα του ώμου κάνει 2 με 4 εβδομάδες να υποχωρήσει σε ήπιες περιπτώσεις, αλλά μπορεί να πάρει μήνες σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως ασθενείς που έχουν διαρκή ερεθισμό του τένοντα, όποτε σηκώνουν το χέρι, λόγω συνδρόμου πρόσκρουσης ώμου.
Ο Επίκ. Καθηγητής Ορθοπαιδικής της Ιατρ. Σχολής EUC Φρανκφούρτης, κος Μαλαχιάς, είναι ένας ειδικός ορθοπαιδικός χειρουργός με έδρα την Αθήνα, που έχει λάβει clinical fellow-εξειδίκευση στην Ελβετία (Clinica Ars Medica, Lugano), όσον αφορά τις ελάχιστα-επεμβατικές τεχνικές αρθροσκόπησης ώμου. Συγκεκριμένα, έχει ως μέντορα τον διάσημο αρθροσκόπο ώμου, Καθηγητή Δρ. Ettore Taverna, τέως πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Χειρουργικής Ώμου (ESA-ESSKA). Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην Ελβετία, ως clinical fellow, έχει πραγματοποιήσει/συμμετάσχει σε άνω των 650 επεμβάσεων αρθροσκόπησης ώμου.
ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΩΜΟΥ
Καλέστε 6936503290, για να κλείσετε ένα ραντεβού με τον Επίκ. Καθηγητή Ορθοπαιδικής, Δρ. Μιχαήλ-Αλέξανδρο Μαλαχιά.
