Περιμένοντας με ανυπομονησία το «νέο σχολείο» για τα παιδιά μας
Ανοιχτή επιστολή μητέρας μαθητών προς τον πρωθυπουργό με αφορμή το νομοσχέδιο για την Παιδεία
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Πληρώνω τους φόρους μου, δηλαδή πληρώνω για να έχουν «δημόσια και δωρεάν Παιδεία» τα παιδιά μου.
Εντάξει! Όχι και τόσο δωρεάν!… Έχω πληρώσει πολλές φορές για εκδρομές, για θέατρα, για μια σειρά δραστηριότητες στο δημόσιο σχολείο. Μου έχουν ζητήσει επίσης να πληρώσω και για άλλα. Ακόμα και για φωτοτυπικό χαρτί. Ντράπηκα λίγο, αλλά είπα όχι…
Εντάξει! Όχι και τόσο δημόσιο! Πληρώνω αρκετά για Αγγλικά, κολύμβηση, ενόργανη. Επίσης πληρώνω για φροντιστήρια για να καλυφτούν τα γνωστικά κενά των παιδιών μου, που πολύ φοβάμαι ότι μεγάλωσαν αυτό το διάστημα με τα κλειστά σχολεία.
Εγώ δεν είμαι παιδί της κρίσης. Τα παιδιά μου είναι. Δεν ήταν πλούσιοι οι γονείς μου, αλλά κατάφεραν να με μορφώσουν. Οι γονείς μου, σε άλλες εποχές, πιέστηκαν για να μου δώσουν αυτή τη μόρφωση αλλά όχι όπως πιέζομαι εγώ κι ο άντρας μου σήμερα. Πόσο μάλλον που ακόμα τα παιδιά μου δεν προετοιμάζονται για πανελλήνιες. Τώρα είναι πιο δύσκολα τα πράγματα.
Οι γονείς μου δεν ήταν μορφωμένοι. Δεν μπορούσαν δηλαδή να με βοηθήσουν στα μαθήματα. Το αστείο είναι ότι ενώ εμείς σήμερα μπορούμε κάπως να τα βοηθήσουμε τα παιδιά μας πάλι δεν προλαβαίνουμε! Και με αυτά που ψηφίσατε στο νέο νομοσχέδιο, δεν βλέπω φως, αν δεν αλλάξουν τα πράγματα.
Τώρα, διάβασα ότι τα παιδιά θα μαθαίνουν το μάθημά τους από το σπίτι και στην τάξη θα γίνεται αξιολόγηση. Πώς θα τα βοηθήσω; Δεν βλέπω να μένει χρόνος για να συζητήσουμε με τα παιδιά μου, να παίξουμε.
Σας άκουσα να μιλάτε για το σχολείο του αύριο, του μέλλοντος. Φυσικά, κάθε γονιός αυτό θέλει.
Σας άκουσα επίσης να μιλάτε για ελευθερία, για αυτονομία, για σύγχρονες δεξιότητες, για αξιολόγηση. Ποιος τα ακούει όλα αυτά και δεν συμφωνεί και δεν λέει «κάτι καλό έρχεται»;
Να σας πω την αλήθεια, έχω κάποιες επιφυλάξεις.
Βλέπετε, μέσα στην πανδημία, το σχολείο άλλαξε. Βασικά δεν ήταν σχολείο. Γιατί σχολείο σημαίνει παιχνίδι, συζήτηση, αστεία, απορημένα βλέμματα, θυμωμένα μάτια. Είναι δάσκαλος και επικοινωνία, άμεση και ζωντανή. Θα πείτε, «δεν έβγαινε αλλιώς». Δεν είμαι σίγουρη. Αλλωστε, τώρα που διορίσατε χιλιάδες εκπαιδευτικούς είναι σαν να παραδεχτήκατε ότι πράγματι χρειάζονται και τώρα και πριν, αλλά απλώς δεν ήταν στις προθέσεις σας…
Θα μου πείτε «δεν είναι κακό πράγμα οι αλλαγές». Αλλαγή δεν σημαίνει απαραίτητα πρόοδος όμως. Απλά πράγματα που σίγουρα τα έχετε υπόψη σας!
Και γι’ αυτό έχω επιφυλάξεις για τις ωραίες λέξεις που χρησιμοποιείτε. Για να είμαι ειλικρινής, τις ακούω από τότε που ήμουν κι εγώ μαθήτρια.
Και όχι μόνο τις ακούω αλλά πολλοί νόμοι για την Παιδεία θυμάμαι ότι ήρθαν με τέτοια συνθήματα.
Αναρωτιέμαι:
Τι πάει να πει ελευθερία, όταν όλοι δεν στηρίζονται το ίδιο;
Τι πάει να πει αυτονομία, όταν τελικά το σχολείο θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από εξωσχολικούς παράγοντες, όπως η εξεύρεση πόρων;
Κι όλο αυτό με την αξιολόγηση, με προβληματίζει. Γιατί μου φαίνεται ότι το σχολείο αντί να ενισχυθεί για να γίνει χώρος γνώσης και διαπαιδαγώγησης, έχει καταντήσει ένα αξιολογικό κέντρο. Αυτό θέλουμε;
Μη νομίζετε. Κι εγώ έχω ενστάσεις και προβληματισμούς για κάποιους εκπαιδευτικούς που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Τους έχω αξιολογήσει δηλαδή. Αλλά οι πολλοί παλεύουν με τα θηρία (δεν εννοώ τα παιδιά μου), τις δυσκολίες δηλαδή. Αυτοί βρέθηκαν δίπλα στα παιδιά μας στις έκτακτες συνθήκες που τελικά αποδείχτηκαν μόνιμες για δυο χρόνια σχεδόν.
Έχω δει γονείς να μαλώνουν για να πάρει το παιδί τους τον καλό εκπαιδευτικό. Έχω δει μαθητές που έγιναν γονείς και τρέχουν να αγκαλιάσουν τον παλιό δάσκαλό τους. Και άλλους που δεν θέλουν να ακούν για αυτόν… Έχω δει εκπαιδευτικούς να σκέφτονται πώς πήγε το μάθημα, να μην είναι ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους. Όλα αυτά δεν είναι αξιολόγηση; Και φυσικά έχω δει καλούς εκπαιδευτικούς να μην ξαναδιορίζονται ή να αλλάζουν σχολείο και έτσι να χάνεται η συνέχεια, να σπάει η ομάδα, γιατί ο δάσκαλος είναι μέλος της ομάδας…
Έχω κάποιες απορίες… Διάβασα ότι με την αξιολόγηση θα επιμορφωθούν οι «κακοί» εκπαιδευτικοί και μάλιστα στις δεξιότητες. Εκεί «πονάνε»; Οι καλοί εκπαιδευτικοί δεν χρειάζονται επιμόρφωση;
Θέλω να σας πω, λοιπόν, τι θέλω εγώ για το σχολείο των παιδιών μου.
Και πιο πολύ με στεναχωρεί ότι κάποια από αυτά που θέλω τα βλέπω να γίνονται, αλλά όχι για όλους.
Θέλω να μπορούν να δημιουργήσουν, να αθλούνται. Αλλά πού εργαστήρια, αλλά πού υποδομές. Λίγο πιο έντονα να αθληθούν, πέφτουν το ένα πάνω στο άλλο…
Θέλω βιβλία σύγχρονα, που να μαθαίνουν στα παιδιά ότι μπορούν να γνωρίσουν τον κόσμο. Άλλωστε, με αυτή την πεποίθηση δεν προχώρησε μπροστά η ανθρωπότητα;
Θέλω βιβλία που θα ανοίγουν το μυαλό και θα αγγίζουν την ψυχή των παιδιών. Δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει αυτό με συνταγές και προσκλήσεις σε πάρτι….
Και θέλω τα καλά βιβλία να μην είναι εξαίρεση, αλλά για όλα τα παιδιά.
Να σας μιλήσω και από την πείρα μου, όσο κι αν μικρή; Εγώ έχω δει παιδιά του «τελευταίου θρανίου», αυτά που λένε ότι «δεν παίρνουν τα γράμματα», να προκόβουν. Γιατί οι δάσκαλοί τους «έσκυψαν» σε αυτά. Δεν τους έβαλαν ταμπέλες, δεν τα διαχώρισαν. Μήπως αυτό με την επιλογή μαθητών τελικά θα οδηγήσει σε νέες ταμπέλες;
Ακούω κι εγώ με προσοχή και ενδιαφέρον για τις δεξιότητες. Μάλιστα διάβασα ότι αυτές αλλάζουν συνεχώς. Αρα τι ακριβώς χρειαζόμαστε; Και για όλα αυτά που πράγματι χρειάζονται να μάθουν τα παιδιά μας, μήπως πρέπει να προσέξετε να μη λέει ο καθένας «το μακρύ και το κοντό του»; Μικρά παιδιά έχουμε… Δεν μας φτάνει ο βομβαρδισμός με άχρηστες έως και επικίνδυνες πληροφορίες στα οποία εκτίθενται; Πάντως για κριτική σκέψη δεν πολυακούω. Και δεν νομίζω να είναι αυτό το τόσο σημαντικό απλά μια δεξιότητα…
Θέλω λοιπόν, ίσως πιο πολύ κι από εσάς, αναβαθμισμένο δημόσιο σχολείο. Ίσως γιατί τα παιδιά μου πάνε σε τέτοιο.
Νομίζω ότι ξέρετε ότι όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά. Ο καθένας το βλέπει αυτό και μέσα στο σπίτι του. Τι σημαίνει αυτό; Μήπως ότι πρέπει να τους δώσουμε πλούτο παραστάσεων αντί να κόβουμε τα φτερά τους; Οχι για να γίνουν ίδια – ούτε γίνεται ούτε το θέλουμε. Αλλά να γίνει κάθε παιδί μια ξεχωριστή και όσο το δυνατόν ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Εμένα αυτό μου φαίνεται σύγχρονο. Αλλά και δίκαιο.
Δεν ξέρω τι εννοείτε εσείς με τη λέξη πρόοδο αλλά εγώ πιστεύω ότι αν η κοινωνία προοδεύει, θα έπρεπε να είναι και λιγότερο άδικη. Να δίνει πιο πολλά σε όλους.
Τώρα θα μου πείτε ότι το πολιτικοποιώ το θέμα. Γιατί, εσείς τι κάνετε; Άλλωστε κι εσείς, στα βιβλία των πανεπιστημίων που έχετε σπουδάσει κάπου θα έχετε διαβάσει ότι η πολιτική αφορά σχέσεις ομάδων με διαφορετικά συμφέροντα.
Λέω λοιπόν να πάω με τα συμφέροντα και τις ανάγκες των πολλών. Γιατί είναι και δικές μου ανάγκες.
Λύρρου Βασιλική
Ζωγράφου, 09/07/2021