Αγαπητοί μου φίλοι, θα ήθελα να εκφράσω και να μοιραστώ μαζί σας, κάποιες σκέψεις για τον τόπο μας, το αγαπημένο μας νησί, την Ικαριά μας.
Ξεκινώ με μια ερώτηση σε όλους μας, αγαπάμε αυτό τον τόπο; Αν τον αγαπάμε τι κάνουμε να τον αναδείξουμε; Και μη μου πείτε …μα έχει γίνει παγκοσμίως γνωστό το νησί μας για τον άλφα ή βήτα λόγο. Αυτό το διαφημιστικό τρίκ το κάνουν άλλοι για τον τόπο μας και σίγουρα όχι χωρίς υστεροβουλία (προσωπικό ή εταιρικό κέρδος πέρα και έξω από το νησί μας). Εμείς λοιπόν τι κάνουμε; Παραμένουμε παθητικοί θεατές αυτής της κατάστασης ή στη καλύτερη περίπτωση εκφράζουμε τις ανησυχίες μας ή τις επιθυμίες μας….χαλαρά…χαλαρά…μην τυχόν και στεναχωρήσουμε κανένα. Ναι…Ναι δυστυχώς έτσι είναι είτε μας αρέσει είτε όχι.
Θα γίνω λοιπόν πιο συγκεκριμένος. Αναφέρομαι (λόγω της εποχής που ξεκινά από τον μήνα Μάιο που έχει ήδη μπει αυτή τη βδομάδα) στον τουρισμό του νησιού μας, πως μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε καλύτερα, πως[(αν θέλουμε (;)] θα επεκτείνουμε την τουριστική περίοδο, τι προϊόν του προσφέρουμε, τι δεν του έχουμε δείξει ακόμα, πόσοι θα ασχοληθούν με το θέμα [από τον πρώτο πολίτη αυτού του τόπου (Έπαρχος, Δήμαρχος), μέχρι και τον τελευταίο κάτοικο, που θα μπορούσε να απασχοληθεί έστω και εποχιακά σε όλους τους τομείς του τουρισμού]
Μη βιαστείτε να μου πείτε, ότι λέω λόγια του αέρα, ή ότι δεν γίνονται αυτά τα πράγματα στην Ικαριά, ότι υπάρχει (αν γίνει) εκμετάλλευση από το ξενοδοχειακό κεφάλαιο του άμοιρου ξενοδοχοϋπάλληλου, ή ότι βρε αδερφέ καλά είμαστε με ένα μήνα φουλ τουριστική περίοδο (20 Ιουλίου – 20 Αυγούστου), τι ψάχνεις παραπάνω σκοτούρες, άσε να φύγουν οι «βάρβαροι» να ησυχάσουμε, γιατί θα σας πω ότι κρύβεστε πίσω από το δάκτυλο σας.
Τι προσφέρει η Ικαριά το καλοκαίρι; Πανηγύρια παραδοσιακά (ο θεός να τα κάνει παραδοσιακά όπως γίνονται – αλλά αυτό είναι θέμα άλλου άρθρου μου παλαιότερου, δεν θα αναφερθώ ξανά). Δραστηριότητες ναυταθλητικές στις κεντρικές παραλίες μας, που συγκεντρώνεται πάρα πολύς κόσμος.
Είναι οι παραλίες μας όλες ασφαλώς προσβάσιμες; Η απάντηση μου είναι όχι, αν και μπορεί με πολύ λίγα έξοδα να γίνουν. Ο κόσμος που έρχεται βρίσκει τις βασικές υποδομές καθαριότητας για να δεχθεί όλο αυτό το «κύμα τουριστών του ενός μήνα», ή έχει παραμείνει στις υποδομές που είχαμε και πριν δέκα χρόνια, που φυσικά δεν είναι αρκετές για τον κόσμο που μας επισκέπτεται αυτόν τον μήνα.
Το ερώτημα μου λοιπόν είναι γιατί δεν επεκτείνουμε την περίοδο πέρα από τον ένα μήνα με διάφορες προσφορές (τριήμερα Αγίου Πνεύματος κλπ.). Γιατί, δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε; Η δικιά μου απάντηση είναι ότι δεν θέλουμε, γιατί ίσως σκέπτονται (οι επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου), ότι θα έχουν περισσότερα έξοδα παρά κέρδη. Λάθος μεγάλο, κατά την άποψη μου, γιατί αν το σκεφθείς σωστά επαγγελματικά δεν απευθύνεσαι στην «αγορά τουριστών του Αυγούστου» που έρχονται για συγκεκριμένο προϊόν, αλλά σε άλλες κατηγορίες τουριστών όπως οι φυσιολάτρες, οι περιπατητές, οι αναρριχητές, οι ορειβάτες κλπ. Δηλαδή κατηγορίες τουριστών που τους ενδιαφέρει περισσότερο ο τόπος, οι κάτοικοι του και λιγότερο τα γλέντια του Αυγούστου.
Δεν έχουμε υπέροχη και μοναδική χλωρίδα και πανίδα στο εσωτερικό του νησιού μας, παρά την υπερβόσκηση, δεν έχουμε μοναδικά μονοπάτια για να γνωρίσουν την όμορφη πλευρά του νησιού μας ( ας είναι καλά και μπράβο τους οι διάφοροι φορείς του νησιού μας, δεν έχουμε μοναδικά σημεία αναρρίχησης στο νησί μας (μόνο τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί πάνω από 175 σημεία και υπάρχουν πολλά περισσότερα), δεν έχουμε τη μοναδικότητα του βουνού του Αθέρα, από τη δυτική πλευρά με το «γεωλογικό πάρκο των τεράστιων βράχων», που ενώ νομίζεις ότι από στιγμή σε στιγμή θα ξεκολλήσουν και θα κυλήσουν στις πλαγιές του νησιού μας, αλλά εκείνοι παραμένουν στη θέση τους για αιώνες, μέχρι τις γνωστές καμάρες ή τα σημεία που στο παρελθόν ήταν σημεία που προφυλάσσονταν ή ξαπόσταναν οι ντόπιοι διαβάτες που περνούσαν από εκεί (σπιτάκι της Μαμής).
Όλα αυτά που αναφέρω παραπάνω είναι χώροι αξιοποιήσιμοι, από εμάς τους ίδιους που μπορούμε να τους διαφημίσουμε στα πέρατα της γης. Αλήθεια το Φαράγγι της Χάλαρης, το Φράγμα στις Βαθές, το Δάσος του Ράντη, ακόμα και τα σπήλαια της Ικαρίας, σ’ όλο το μήκος της, δεν είναι επισκέψιμοι χώροι; Αλλά παραμένουν αναξιοποίητοι, παρ’ όλο που είναι περιοχές φυσικού κάλους, περιοχές Natura όπως έχουμε συνηθίσει να τις αποκαλούμε. Αν ας πούμε για παράδειγμα το Φαράγγι της Χάλαρης, πέρα από τα μονοπάτια που υπάρχουν, δημιουργούσαμε κατά μήκος διάφορα κιόσκια με τοπικά προϊόντα (διαχειριζόμενα κατά προτίμηση από τα παιδιά των κτηνοτρόφων που έχουν στη γύρω περιοχή τα ζώα τους – που θα πρέπει να φύγουν από αυτόν τον χώρο) , για να ξαποσταίνει για λίγο ο επισκέπτης που θα ανέβαινε στο ψηλότερο σημείο και θα κατέληγε με τα πόδια στη παραλία του Να, δεν θα ήταν κάτι εφάμιλλο ή και καλλίτερο από το πολυδιαφημισμένο Φαράγγι της Σαμαριάς στην Κρήτη;
Σε όλα αυτά θα μπορούσαμε κατάλληλα να προωθήσουμε και τα μνημεία του νησιού μας που θα σας παραθέσω παρακάτω, δανειζόμενος για άλλη μια φορά, την πολύ καλή δουλειά του Ικαριώτικου ιστότοπου www.VisitIkaria.gr
Αρχαία Πόλη των Θερμών
Στο Καταφύγι
Σε μικρή απόσταση ανατολικότερα από τη σημερινή πόλη Θέρμα, βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας λουτρόπολης που ονομαζόταν Θέρμαι. Η πόλη αυτή ήταν ξακουστή σε όλη την Ελλάδα και στα παράλια της Μ. Ασίας κατά την αρχαιότητα, για την ιαματική ιδιότητα των θερμών πηγών της.
Από την αρχαία πόλη, διασώζονται τμήματα από λουτρικές εγκαταστάσεις ελληνορωμαϊκών χρόνων και του αρχαίου υδραγωγείου, καθώς και θραύσματα αγγείων που φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αγίου Κηρύκου.
Διοικητικό κέντρο των Θερμών πρέπει να ήταν το χωριό Καταφύγι, πιο βόρεια από την πόλη των Θερμών, στο οποίο διασώζονται τμήματα της ακρόπολής του, που χρονολογούνται από τη νεολιθική περίοδο, γνωστή και ως Κάστρο Καταφυγίου. Μέσα στο σχολείο του χωριού, σε ειδική έκθεση παρουσιάζονται διάφορα ευρήματα της ακρόπολης, όπως αγγεία, αντίγραφο μίας επιτύμβιας στήλη, τάφοι, γεωργικά εργαλεία κτλ.
Κατά την κλασική και ελληνιστική περίοδο, οι Θέρμες γνώρισαν μεγάλη ακμή λόγω της εντατικής εκμετάλλευσης των ιαματικών λουτρών της και οι κάτοικοι πήραν το όνομα ‘Ασκληπιείς’ κατά τον 3ο μ.Χ. αιώνα, εφ’ όσον βρίσκονται υπό την προστασία του θεού της ιατρικής Ασκληπιού.
Σύμφωνα με μελέτες, οι Θέρμες καταστράφηκαν από καθίζηση του εδάφους, παρ’ όλα αυτά εκτενέστερες έρευνες θα προσέδιδαν περισσότερες αποδείξεις.
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με κινητικά προβλήματα
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα μακριά από το χώρο.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ανοιχτό σε υπαίθριο χώρο. Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες
Πρόσβαση
Για να φτάσετε στην Αρχαία πόλη των Θέρμων και το Κάστρο του Καταφυγίου, κατευθυνθείτε από τον κεντρικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο Άγιος Κήρυκος – Εύδηλος μέχρι το χωριό Καταφύγι. Από εκεί, πηγαίνετε με τα πόδια μέσω ενός μονοπατιού.
Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε με τα πόδια από την παραλία Νεάλια και το κεντρικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο Άγιος Κήρυκος – Φάρος. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό όχημα, ταξί ή με τα πόδια.
Αρχαιολογικός χώρος Κάμπου
Στον Κάμπο
Η σημερινή περιοχή Κάμπος αποτελεί, σύμφωνα με έρευνες, τη θέση της αρχαίας πρωτεύουσας της Ικαρίας, Οινόη, η οποία κατοικήθηκε από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού.
Σήμερα, δεν διακρίνονται ίχνη του τείχους της αρχαίας πόλης, αλλά μέσα στον αρχαιολογικό χώρο, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει ερείπια από το ρωμαϊκό Ωδείο, το οποίο έχει κατασκευαστεί με κτιστή τοιχοδομία και μεγάλα τόξα. Πρόκειται για το μεσαιωνικό κοσμικό κτίριο, γνωστό και ως ‘Παλάτια’.
Αξίζει ακόμα να επισκεφτεί κάποιος το υστερορρωμαϊκό Υδραγωγείο, όπου βρίσκονται σημαντικά ερείπια λουτρών, δεξαμενών και αγωγών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Πρόσφατα ο αρχαιολογικός χώρος του Κάμπου επεκτάθηκε και χαρτογραφήθηκε, ενώ μέσα σε αυτόν συναντάμε το Αρχαιολογικό Μουσείο του Κάμπου, που βρίσκεται στο λόφο της Αγίας Ειρήνης με τον ομώνυμο Ναό, εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου.
Πληροφορίες Επισκεπτών
Ο Αρχαιολογικός Χώρος αποτελεί το σημερινό οικισμό του Κάμπου και ο επισκέπτης μπορεί να ξεναγηθεί σε αυτόν ελεύθερα.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες.
Επικοινωνία
Κάμπος, 83301 Ικαρία
Τηλ: 22750 31300
ΚΑ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Τηλέφωνο: 22750 32935
Email: [email protected]
Πρόσβαση
Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται στον Κάμπο. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό μεταφορικό μέσο.
Βράχος του Ίκαρη
Στη Βαώνη
Ο βράχος βρίσκεται στη θάλασσα, στο χωριό 50 μέτρα περίπου από το χωριό Χρυσόστομο, στο νότιο μέρος του νησιού. Σύμφωνα με τη μυθολογία, σ’ εκείνο το σημείο ο Ίκαρος έχασε τα φτερά του και έπεσε στη θάλασσα. Εκεί κοντά, στη στεριά έχει χτιστεί και ένας βράχος, με ένα μικρό πέτρινο αμφιθέατρο, όπου γίνονται πολλές εκδηλώσεις. Μια σιδηρονικελιούχα μεταλλοφορία που βρίσκεται διάσπαρτη εκεί στα χωράφια, καλείται σύμφωνα με την παράδοση ‘αίμα του Ικάρου’.
Πρόσβαση
Ο βράχος βρίσκεται κοντά στα χωριά Χρυσόστομο και Βαώνη στον Άγιο Κήρυκο.Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό μεταφορικό μέσο.
Κάστρο Περδικίου
Στο Περδίκι
Το Κάστρο στο χωριό Περδίκι ή αλλιώς το Κάστρο της Κεφάλας ή Κάστρο του Λέφα, όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι, βρίσκεται λίγα λεπτά έξω από το χωριό Περδίκι, σε μια εντυπωσιακή πλαγιά, σε ένα συμπαγή βράχο, την ‘Κεφάλα’. Η πρόσβαση σε αυτό, γίνεται από ένα μονοπάτι που οδηγεί προς το Φάρο, περνώντας μέσα από τον οικισμό Σκάλες ή ‘στης Σκάλας’, με τα παλιά ερειπωμένα σπίτια από το 1940 και το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Σάββα. Όλα τα σπίτια εκεί αντανακλούν τη μοναδική παραδοσιακή αρχιτεκτονική του νησιού, κατασκευασμένα με μορφή «χυτό».
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με κινητικά προβλήματα
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα μακριά από το χώρο.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Απαγορεύεται η είσοδος ζώων εντός του αρχαιολογικού χώρου.
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες
Πρόσβαση
Η πρόσβαση στο κάστρο είναι εφικτή μόνο με τα πόδια. Ακολουθώντας έναν χωματόδρομο από το Περδίκι, συνεχίστε με κατεύθυνση προς την Αγία Παρασκευή.
Κάστρο του Κοσκινά
Στα Κοσοίκια
Το Κάστρο του Κοσκινά βρίσκεται στο χωριό Κοσοίκια, λίγα χιλιόμετρα έξω από τον Εύδηλο, στο μέσο περίπου της Ικαρίας. Βρίσκεται πάνω στο λόφο Κεφάλα, με καταπληκτική θέα σε όλο το Βόρειο τμήμα του νησιού, ενώ έχει επικρατήσει και η ονομασία του ως Κάστρο της Νικαριάς ή Κάστρο της Μεσαριάς.
Αποτελούσε προστατευτικό οχυρωματικό έργο τής Δολίχης και η φήμη του ως απόρθητο κάστρο, είχε εξαπλωθεί παντού. Κατασκευάστηκε από τους Βυζαντινούς, τον 10ο αιώνα, με σκοπό να έχουν οπτική επαφή ολόκληρης της γειτονικής περιοχής και των θαλάσσιων δρόμων επικοινωνίας.
Το Κάστρο τελικά έπεσε στα χέρια των Γενουατών, παρά τη σθεναρή αντίσταση των κατοίκων, ακόμα και των γυναικών που πολέμησαν, όπως καταδεικνύουν οι μελέτες, ύστερα από προδοσία.
Η επίθεση και κατάληψη του κάστρου έγινε την περίοδο μεταξύ 1362-1481, ενώ η ιστορία του Κάστρου διατηρείται ακόμα και σήμερα σε δημοτικά τραγούδια, με πιο γνωστή τη «ρήμα της αλώσεως», όπου περιγράφεται η άλωση του κάστρου του Κοσκινά από τους Γενουάτες.
Σήμερα, διασώζεται μόνο τμήματα του τείχους του κάστρου, ενώ στο εσωτερικό του διατηρείται ο ναός του Αγίου Γεωργίου του Δοργανά που είναι μονόκλιτη καμαροσκεπή βασιλική και στο εσωτερικό του συναντώνται κίονες αρχαίων κτισμάτων.
Ωράριο λειτουργίας
Ανοιχτό συνέχεια σε υπαίθριο χώρo.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με κινητικά προβλήματα.
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα μακριά από το χώρο.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Δεν πραγματοποιούνται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Επικοινωνία
Υπηρεσιακή Μονάδα
27η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
83100 Βαθύ Σάμου
τηλ. 22730 23008
Email: [email protected]
Πρόσβαση
Ο αρχαιολογικός χώρος του κάστρου βρίσκεται στο χωριό Κοσσοίκια, κοντά στον Εύδηλο. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό όχημα, μέσω ενός χωματόδρομου από το χωριό Κοσοίκια και έπειτα με τα πόδια σε ένα μονοπάτι.
Καψαλινό Κάστρο
Στο Μαυράτο
Το Καψαλινό Κάστρο, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Ικαρίας, στις βουνοκορφές του Αθέρα, σε ύψος περίπου 800 μέτρων. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται μόνο μέσω ενός μονοπατιού, σε αρκετά καλή κατάσταση, από το Μαυράτο και συνεχίζει προς Καραβόσταμο.
Η θέση του Κάστρου καταδεικνύει ότι αποτελούσε ισχυρό οχυρό και παρατηρητήριο, κατά την παλαιολιθική περίοδο, αφού είχε υπό την εποπτεία του όλη την ανατολική Ικαρία. Η θέα είναι μοναδική από ψηλά! Σήμερα, ωστόσο, διασώζονται μόνο μερικά τμήματα του Κάστρου.
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με κινητικά προβλήματα
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα μακριά από το χώρο.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες
Πρόσβαση
Η πρόσβαση στο Κάστρο γίνεται μόνο από μονοπάτι, που ενώνει τα χωριά Μαυράτο και Καραβόσταμο. Στον κεντρικό δρόμο Αγ. Κηρύκου – Ευδήλου ένα χιλιόμετρο περίπου πριν το Καραβόσταμο, υπάρχει πινακίδα που δείχνει την αρχή του μονοπατιού. Εναλλακτικά, από το κέντρο του χωριού Μαυράτο, ακολουθείστε το δρόμο προς την εκκλησία, μέσα από ένα λιθόστρωτο μονοπάτι.
Μεγαλιθικά Μνημεία
Στη νοτιοανατολική πλευρά της Ικαρίας, απαντώνται διάσπαρτα και ένα πλήθος αρχαίων ευρημάτων, για τα οποία όμως δεν υπάρχουν λεπτομερείς αρχαιολογικές μελέτες, ωστόσο αποτελούν σημαντικά τεκμήρια ενός πολιτισμού που έζησε μια άλλη εποχή.
Έτσι, αξίζει να επισημανθεί ότι σημαντικά ευρήματα συναντώνται γύρω από την ακρόπολη του Δράκανου, όπου διακρίνονται ερείπια αρχαίων λατομείων, αρχαίοι τύμβοι, ίχνη νεωρίου και λιμενικών εγκαταστάσεων. Σε μικρή απόσταση από τον όρμο ‘Ιερό’, βόρεια του Δράκανου (θέση ‘Προπεζουλωπή’) εντοπίσθηκαν μονόλιθοι-μεγαλιθικά μνημεία (Menhir), δηλαδή ογκώδεις στήλες, οι οποίες είτε βρίσκονται όρθιες είτε πεσμένες στο έδαφος και συνήθως είναι από σχιστόλιθο (‘Άτσιροι’) ή ασβεστόλιθο, με ύψος που δεν ξεπερνά τα 2,5 μέτρα. Πιθανόν πρόκειται για αρχαίο ιερό χώρο του νησιού. Παρόμοιες κατασκευές συναντώνται και κοντά στο χωριό Κουντουμάς (θέση ‘Βόφιλας’), όπου υπάρχει μια χαρακτηριστική τραπεζοειδής κατασκευή, γνωστά και ως dolmen στα κέλτικα, ιερά σημεία λατρείας. Άλλες μεγαλιθικές κατασκευές συναντώνται στην κοιλάδα της Ερίφης, στο χωριό Γλαρέδο σ’ένα νεολιθικό οικισμό, όπου σώζονται και ερείπια οικιών, καθώς και πλήθος οστράκων, κεραμικών αγγείων και θραύσματα οψιανού. Τέλος, παρόμοιοι ογκόλιθοι απαντώνται στο χωριό Καταφύγι και στο δρόμο μεταξύ των χωριών Τσουρέδο και Μαυράτο.
Παλαιόκαστρο Μηλιωπού
Στο Μηλιωπό
Το Παλαιόκαστρο στο Μηλιωπό, βρίσκεται σε υψόμετρο 300 περίπου μέτρων, επάνω στο όρος Γέρακας. Σήμερα, σώζονται υπολείμματα από τα τείχη του κάστρου και του οικισμού που υπήρχε εκεί. Το πλέον αξιόλογο σημείο είναι η Παλαιοχριστιανική βασιλική του Ταξιάρχη ή αλλιώς το Ευκτήριο του Αρχαγγέλου που αποτελεί από τα παλαιότερα ερείπια Χριστιανικού ναού στο νησί. Η πρώτη φάση ανέγερσης του ναού χρονολογείται περίπου στα τέλη του 4ου μ. Χ. αιώνα και σήμερα διασώζονται η αψίδα του ιερού βήματος, η τετράγωνη Αγία Τράπεζα, καθώς και κιονόκρανα και κίονες. Λίγα μέτρα πιο μακριά, βρίσκεται η παλιά εκκλησία του Αγίου Κηρύκου και της Αγίας Ιουλίτας.
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με κινητικά προβλήματα
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Δεν υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Απαγορεύεται η είσοδος ζώων εντός του αρχαιολογικού χώρου.
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες
Πρόσβαση
Αφήνοντας το Μηλιωπό και με κατεύθυνση προς Πλουμάρι, από τον κεντρικό ασφάλτινο δρόμο, μπορείτε να διακρίνετε το κάστρο πάνω στο λόφο. Η πρόσβαση είναι εφικτή μόνο με ιδιωτικό μεταφορικό μέσο, ταξί ή με τα πόδια.
Πύργος Δράκανο
Στον Φάρο
Η Αρχαία πόλη του Δράκανου, με τη ομώνυμη Ακρόπολη και τον Πύργο, βρίσκονται στη σημερινή περιοχή του Φάρου (Φανάρι), στο ανατολικό άκρο του νησιού. Η περιοχή ταυτίζεται με το αρχαίο πόλισμα (πόλη) Δράκανο και το σπουδαιότερο μνημείο που περισώνεται είναι ο αρχαίος στρογγυλός πύργος του. Βρίσκεται πάνω σε βράχο σε υψόμετρο άνω των 50 μέτρων, ενώ χαρακτηριστική είναι η θέα από αυτό προς τους Φούρνους και τη Σάμο.
Αποτελεί ένα σπουδαίο έργο τέχνης από κατασκευαστικής άποψης και θεωρείται από τους καλύτερα διατηρημένους πύργους στο Αιγαίο. Η κατασκευή του πύργου τοποθετείται χρονικά στους αλεξανδρινούς χρόνους και η επισκευή του στην περίοδο βασιλείας του Δημήτριου του Πολιορκητή 3ο αιώνα π.Χ.ή στον 4ο π.Χ. αιώνα, σύμφωνα με τελευταίες μελέτες. Ο πύργος είναι τριώροφος, χτισμένος με ογκώδεις λευκούς μαρμάρινους πλίνθους. Οι πλίνθοι δεν συγκρατώνται μεταξύ τους με μεταλλικούς συνδέσμους, αλλά μόνοι τους, ενώ φαίνονται εξωτερικά επικεραμωμένοι.Το σωζόμενο τμήμα έχει εξωτερική διάμετρο γύρω στα 8,4 μέτρα και ύψος 13 μέτρα, ενώ το αρχικό συνολικό ύψος του εκτιμάται στα 13,5 μέτρα. Δεν διασώζονται σκάλες επικοινωνίας μεταξύ των ορόφων.
Σήμερα, σώζονται επίσης ερείπια της Ακρόπολης και μέρος του τείχους της, ο παρακείμενος μικρός ναός του Αγίου Γεωργίου, ενώ έχει ολοκληρωθεί πλήρως η αναστήλωση του πύργου με σημαντική βελτίωση στη δομή και στην αντοχή του.
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ).
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα μακριά από το χώρο.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο.
- Απαγορεύεται η είσοδος ζώων εντός του αρχαιολογικού χώρου.
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες.
Πρόσβαση
Ο αρχαιολογικός χώρος του κάστρου βρίσκεται έξω από το χωριό Φάρος, κοντά στο αεροδρόμιο του νησιού. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό όχημα, μέσω ενός χωματόδρομου από το χωριό Φάρο.
Ταυροπόλιον (Νας)
Στον Να
Ο όρμος του Να βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα του νησιού, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τον Αρμενιστή. Εκεί βρισκόταν το αρχαίο λιμάνι, που εκτεινόταν από την παραλία μέχρι βαθιά μέσα στο φαράγγι του Χάλαρη. Μεταξύ των δύο άκρων δεν υπάρχει επικοινωνία πλέον, αφού η προέκταση προς τη χαράδρα είχε φραχθεί τεχνητά από κορμούς δέντρων από τα πρώτα χρόνια της πειρατείας από τους κατοίκους της γειτονικής Λαγκάδας για λόγους άμυνας. Έτσι στη μεριά της παραλίας σχηματίζεται μια λίμνη, ενώ η χαράδρα εμφανίζει πλούσια βλάστηση και δημιουργεί μια εικόνα εξωτικής ομορφιάς. Σήμερα, σώζεται η αρχαία προκυμαία του λιμένα, αλλά και ορισμένοι σιδερένιοι κάβοι που προσέδεναν τα πλοία. Πολλά στοιχεία επιτρέπουν στος μελετητές να πιστεύουν ότι ο Νας αποτελούσε και βασικό οικισμό του νησιού.
Μάλιστα, θεωρείται ότι πήρε το όνομά του είτε από τη λέξη Ναός είτε από τη λέξη Μα, που λεγόταν η θεά Άρτεμις στη Μ. Ασία και η λατρεία της ήρθε στην Ικαρία κατά τους μεταμινωϊκούς χρόνους. Έτσι, χτίστηκε ναός αφιερωμένος στην Ταυροπόλο θεά Άρτεμις. Το όνομα Ταυροπόλος ή Ταυροβόλος, καταδεικνύει την ιδιότητα της θεάς ως γονιμοποιός δύναμη της φύσης και της φθοράς, ενώ το ίδιο το σέβασμα της θεάς καλείται Ταυροπόλιον. Φαίνεται ότι οι άνθρωποι λάτρευαν ένα ξύλινο άγαλμα (ξόανο) της θεάς διϊπετές, δηλαδή ουρανοκατέβατο, που δεν το είχαν φιάξει άνθρωποι και το οποίο αποδεικνύει ότι το Ταυροπόλιο ήταν από τα πρώτα ιερά της Αρτέμιδος στην αρχαιότητα.
Σήμερα, δυστυχώς, σώζεται μόνο ερείπια του ναού και συγκεκριμένα το δάπεδό του, ενώ βρίσκονται διάσπαρτα σε όλο το χώρο, λείψανα ασβεστοποιημένου μαρμάρου και υπολείμματα της παλιάς ασβεστοκάμμινου, στην οποία κάηκε όλος ο ναός προκειμένου να γίνει οικοδομική ύλη, όταν άρχισε να επεκτείνεται ο Χριστιανισμός και να δημιουργούνται ναοί της νέας θρησκείας.
Πληροφορίες Επισκεπτών
- Η πρόσβαση δεν είναι εφικτή για άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ).
- Δεν υπάρχουν τουαλέτες για το κοινό στον αρχαιολογικό χώρο.
- Δεν υπάρχει χώρος στάθμευσης για ιδιωτικά οχήματα.
- Δεν υπάρχει πωλητήριο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο
- Απαγορεύεται η είσοδος ζώων εντός του αρχαιολογικού χώρου.
- Δεν γίνονται ξεναγήσεις οργανωμένων επισκέψεων.
Είσοδος
Ελεύθερη για όλους τους επισκέπτες.
Πρόσβαση
Ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται στο Nα. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με τα πόδια από την παραλία του Να, κατεβαίνοντας μερικά σκαλάκια από τον κεντρικό δρόμο, όπου θα αφήσετε το ιδιωτικό σας όχημα.
Φάρος του Κάβο Πάπα
Στο Καρκινάγρι
Ο Φάρος του Κάβο Πάπα χαρακτηρίζεται ως Μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1β του Ν. 3028/2002. Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο της νήσου Ικαρίας (Ν. Σάμου) στη θέση (φ=37° 30,7’Β λ=25° 58,8’Α).
Ανήκει στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ιδιοκτησίας Ελληνικού Δημοσίου (Υπηρεσία Φάρων Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού) χωρίς τις μεταγενέστερες προσθήκες (προσθήκη στο φαρόσπιτο και βοηθητικά κτίσματα, φούρνος και αποθήκη), που ανακοινώθηκε με την υπουργική απόφαση ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΔΑΜΤΕ/Δ.Ν.Σ.Α.Κ./81063/5205/1063/23-08-2012 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 289/Α.Α.Π./13-09-2012.
Χαρακτηρίζεται ως μνημείο διότι αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας ειδικής κατηγορίας κτηρίων,των φάρων, έχει συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην περιοχή, είναι συνδεδεμένος με τη ναυτική παράδοση της Ελλάδος και αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ναυτικούς αλλά και για τους κατοίκους του νησιού της Ικαρίας.
Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, έχει ως σκοπό τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος των κατοίκων του νησιού της Ικαρίας.
Επίσης, χαρακτηρίζεται ως Μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2 του Ν. 3028/2002, τον αρχικό μηχανισμό του φάρου, διότι αποτελεί σημαντική τεχνική και επιστημονική μαρτυρία για τα φωτιστικά συστήματα των φάρων στο τέλος του 19ου αιώνα.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση επί του ανωτέρω κτιρίου (επισκευές, συντήρηση, προσθήκη) ή οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αυτού, χωρίς προηγουμένως να ζητηθεί η έγκριση του ΥΠΑΙΘΠΑ δια των αρμοδίων Υπηρεσιών του (Δ/νση Νεώτερης & Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, Δ/νση Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων και Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου).
Ο φάρος κατασκευάστηκε μεταξύ 1886 και 1890 από την Γαλλική Εταιρία Φάρων επί οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οριοθετεί ένα από τα πιο δύσκολα περάσματα στο κεντρικό αιγαίο, μεταξύ Μυκόνου – Ικαρίας. Άναψε για πρώτη φορά, στις 20 Μαΐου του 1890, ενώ εντάχθηκε στο ελληνικό φαρικό δίκτυο στις 9 Απριλίου 1915 λίγο μετά τους βαλκανικούς πολέμους.
Για πολλά χρόνια, ο Φάρος λειτουργούσε με κύρια πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1933 εγκαινιάζεται η λειτουργία του με λυχνία «πυρακτώσεως δια πετρελαϊκών ατμών». Τη διάταξη συμπλήρωνε ένα κουρδιστό σύστημα περιστροφής, ωρολογιακού τύπου, που έπαιρνε κίνηση από ένα βαρίδι προκειμένου να αποδοθεί η χαρακτηριστική αναλαμπή. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, ο φάρος μετατράπηκε σε φυλάκιο των Ιταλών και παρέμεινε σβηστός, ενώ υπέστει σοβαρές ζημιές.
Επαναλειτούργησε το 1945 με προσωρινή τοποθέτηση αυτόματου πυρσού ασετυλίνης, ενώ παράλληλα ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης των ζημιών που ολοκληρώθηκαν κατά διαστήματα το 1949, το 1958 και 1979 με την τοποθέτηση νέου φωτιστικού μηχανήματος.
Το 1980 ο Φάρος του Πάπα μετατράπηκε σε ηλεκτρικός, διατηρώντας το σύστημα πετρελαίου ως εφεδρικό μέχρι και τον Οκτώβριο του 2000 ,οπότε και αυτοματοποιήθηκε πλήρως.
Το εστιακό του ύψος είναι στα 75 μέτρα και είναι ορατός από τα 25 μίλια με χαρακτηριστικό του μία λευκή αναλαμπή ανά 20”. Tο ύψος του κυλινδρικού του πύργου είναι 11 μέτρα και για να φτάσει κάποιος στην κορυφή του χρειάζεται να ανέβει 32 πέτρινα και 21 μεταλλικά σκαλοπάτια.
Πρόσβαση
Η πρόσβαση στο φάρο είναι μόνο με τα πόδια. Πάρτε το κεντρικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο Καρκινάγρι-Εύδηλος και ακολουθήσετε έναν χωματόδρομο για λίγα μέτρα και στη συνέχεια συνεχίστε με τα πόδια.
Ανέφερα λοιπόν αγαπητοί μου φίλοι όλα αυτά τα μνημεία του νησιού μας, ενδεικτικά για να καταλάβουμε όλοι μας ότι ο τουρίστας στον τόπο μας έχει προτάσεις να αξιοποιήσει τον χρόνο παραμονής του σε κάποια ξενοδοχειακή μονάδα του νησιού μας, μικρή ή μεγάλη δεν έχει σημασία.
Αλλά αυτό το εκτενές άρθρο το έγραψα για να αποδείξω ότι εξαρτάται από εμάς τους ίδιους πρώτα απ’ όλα, η ανάπτυξη του νησιού μας αν το θέλουμε. Μην περιμένουμε αποκλειστικά και μόνο τους εκάστοτε κυβερνώντες να «αναλάβουν» αυτοί οι ίδιοι την βελτίωση της οικονομίας του νησιού μας. Δεν λέω βέβαια ότι δεν θα είμαστε συνεχώς στις επάλξεις για τα όποια προγράμματα (ευρωπαϊκά ή όχι υπάρχουν) και μπορούν να αξιοποιηθούν για το νησί μας, αλλά ας κάνουμε κάτι κι εμείς οι ίδιοι. Άλλωστε οι παραγωγοί μας στις περισσότερες εκθέσεις είναι οι καλύτεροι «πρεσβευτές μας» με τα προϊόντα τους, που διακρίνονται και η περιοχή προέλευσης τους είναι σίγουρα το καλύτερο διαβατήριο για το νησί μας και την οικονομία του που πρέπει να δει καλύτερες μέρες και βέβαια σε μεγαλύτερη χρονική περίοδο, διαχειριζόμενο από εμάς τους κατοίκους του, είτε επαγγελματίες είτε εργαζόμενους σ’ αυτόν τον κλάδο. Η απόφαση λοιπόν είναι μόνο δικιά μας.
Σωτήρης Πολίτης
