Σε ένα καλαίσθητο τυποτεχνικά τομίδιο, με ενισχυτικό του τίτλου το δακτυλιόσχημο πήλινο αγγείο της Κυπρο-Γεωμετρικής ΙΙΙ περιόδου, και με διακριτικά καραβόσχημα σκίτσα της Κυριακής Καρσαμπά στο εσωτερικό, κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο της εκ Μεσσηνίας ποιήτριας Γιώτας Αργυροπούλου.
Από τον τίτλο κιόλας, Για Σίκινο, Ανάφη, Αμοργό, η καινούργια ποιητική της σύνθεση μας προετοιμάζει για ένα οδοιπορικό στα νησιά του Αρχιπελάγους, της θάλασσας που έχει τόσο συνδεθεί με τον ηλιοπότη Ελύτη, τον δεύτερο κατά σειρά νομπελίστα ποιητή μας.
Είναι η ίδια θάλασσα που μας ενώνει με τον κόσμο αλλά και μας χωρίζει απ’ αυτόν∙ που προσφέρεται για προϊστορικές, ιστορικές, λαογραφικές και φυσιολατρικές περιπλανήσεις και συντηρεί αναμνήσεις από αξέχαστα καλοκαίρια. Από την άλλη όμως δίνει αφορμή στον γείτονα για προκλήσεις ή διευκολύνει μεταναστευτικά ρεύματα της τελευταίας ελπίδας και γίνεται κάποτε υγρή θανάσιμη αγκαλιά για άμοιρα κορμιά απελπισμένων.
Όπως μας πληροφορεί η ποιήτρια στις σημειώσεις του τέλους: «Ο τίτλος της συλλογής αφορμάται από το βιβλίο της αρχαιολόγου Φωτεινής Ζαφειροπούλου Διά Σίκινον, Πάρον, Νάξον, Ιον, Οίαν-Θήραν. Στη συλλογή πρόκειται για εσωτερική διαδρομή και όχι για κανονικό δρομολόγιο πλοίων» διευκρινίζει.
Και στη σελίδα 23 προλαβαίνει τις ενστάσεις του δύσπιστου αναγνώστη που θα διαμαρτυρηθεί: Καλά, κι άλλη συλλογή για το Αιγαίο; Δεν εξαντλήθηκε πια το ενδιαφέρον μας; Διατυπώνει τη θέση αλλά και την ενοχή της η Αργυροπούλου, κλείνοντας με μια δόση ειρωνείας:
«Φτάνει πια η γαλάζια αιθρία του Αιγαίου
Έγραφε στις Εποχές ο Αναγνωστάκης
και ο Μιχάλης Κατσαρός
Όταν ακούω σήμερα το Αιγαίο να γίνεται ποίηση
Να πλημμυρίζει τα σαλόνια, εγώ σωπαίνω.
Στίχοι εμβληματικοί
που αποστήθισα και εγώ
εις μάτην».
Και συνεχίζει:
«Τι θέλω εγώ με το αιγαίον φως;
Πήγα θα πουν να παραβγώ τον ποιητή;
Το ύμνησε
το δόξασε
φως εκ φωτός ανέσπερον
περίσσεψε λιγάκι και για μένα.
Και προς συνάντησή του που ταξίδεψα
οι πιο πικροί ελάσσονες
εκείνοι με συντρόφεψαν
στο πιο πικρό αρμυρίκι.
Μα είδα και ελόγου μου το φως
Κι ούτε μπορώ να το σιωπήσω» (σ. 24)
Εφιστώ την προσοχή του αναγνώστη στην απροσδόκητη χρήση του ρήματος σιωπώ ως μεταβατικού, όχι με τη γνωστή σημασία του: παραμένω σιωπηλός, δεν εκφράζομαι. Πρόκειται, ίσως, για lapsus calami που παραπέμπει στο σύνθετο «αποσιωπώ», παραλείπω σκόπιμα να αναφερθώ σε κάτι ή να το κοινοποιήσω. Άρα με την άρνηση «Κι ούτε μπορώ να το σιωπήσω», σημαίνει: θα σας το φωνάξω, γιατί τι άλλο είναι αυτό το βιβλίο, παρά οι σκέψεις και τα συναισθήματα που μου γέννησε αυτό το φως.
Εκτός της αναγνωστικής απόλαυσης, το βιβλίο της Γιώτας Αργυροπούλου προσφέρει μαθήματα ποιητικής πατριδογνωσίας∙ κάθε νησί και τα σημάδια του, κάθε τόπος τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα έθιμά του: Στη Νάξο τα αρχαϊκά αγάλματα, στην Ικαριά τα Ανεμοτάφια, στη Χίο τα μαστιχόδεντρα, στη Λέσβο ο Χορός των αλόγων, «Τα κατ’ αγρούς μοναχικά οστεοφυλάκια της Ανάφης / τα μνημόρια», «Το αρχαίο βρεφικό νεκροταφείο της Αστυπάλαιας / που ανασκαμμένο κείτεται στην πλαγιά Κυλίνδρα / στης παρυφές της Χώρας της περίοπτης».
Αλλά και μαθήματα φυσικής ομορφιάς και οικιστικής αποτύπωσης θα συναντήσουμε. Πρώτα οι ξερολιθιές, σήμα κατατεθέν. Υστερα τα βράχια, οι γλάροι, το αλάτι στις αλυκές. Και μετά η ξηρασία των νησιών. Εικόνες ολόφωτες στις αντανακλάσεις του ήλιου: «Ίσαλο πλοίο / στον ορίζοντα / το άρπαξε ο ουρανός / στο φως».
Η συλλογή είναι αρθρωμένη σε τρεις ενότητες: Ακταιωρός, Απόπλους, Σαν φουσκοθαλασσιά. Η κάθε ενότητα περιέχει μικρότερα σύνολα ή αυτόνομα ποιήματα.
Στα χαρακτηριστικά της γραφής της Αργυροπούλου θα πιστώναμε την ικανότητα που έχει να χειρίζεται με γνώση και τον ελεύθερο στίχο και τον παραδοσιακό. Ακόμη την ανάγλυφη εικονοποιία και τη λεκτική οικονομία.
Γράφοντας για την προηγούμενη συλλογή της: Ποιητών και Αγίων Πάντων, Μεταίχμιο <2013>, σημείωνα: «Στοιχεία ευδιάκριτα της ποίησής της, η βιωματική γραφή, η τρυφερότητα της ματιάς και η γεμάτη χυμούς απλότητα της γλώσσας».
Την ίδια πύκνωση και συμπύκνωση διαβλέπουμε και στην τωρινή συλλογή της, διανθισμένη όμως με ευρύτερες γνώσεις καλλιέργειας και ωρίμανσης. Με έκδηλη ανησυχία για τον τόπο της και τον λαό του, αλλά και με ανοιγμένες τις κεραίες στο ανθρώπινο πάθος των ημερών μας.
Αναδημοσίευση από : https://www.efsyn.gr
