Μυτιλήνη, 30-12-2016
Θέσεις της Λαϊκής Συσπείρωσης για το ΠΕΣΔΑ Β. Αιγαίου-
Τοποθέτηση του περιφ. Συμβούλου Στρ. Κόρακα, στη συνεδρίαση του ΠΣΒΑ στις 29-12-2016
”Κατ’ αρχήν θέλω να επαναλάβω την καταγγελία και διαμαρτυρία μας για το πρωτοφανές να συζητάμε ένα τόσο σοβαρό θέμα, αντίθετα από κάθε αρχή και λογική λειτουργίας, παραμονή πρωτοχρονιάς και έχοντας πάρει την εισήγηση την προηγούμενη μέρα. Η δικαιολογία ότι μας έστειλε το υπουργείο στις 23/112 την απόφαση του και απαίτησε να εγκριθεί το ΠΕΣΔΑ πριν τις 31/12 δεν ευσταθεί και η απαίτηση του Υπουργείου είναι προκλητική και αποδείχνει για άλλη μια φορά ότι το Π.Σ. έχει μετατραπεί σε όργανο μαριονέττα. Που υλοποιεί την πολιτική της Κυβέρνησης . Με την ευκαιρία αυτή επαναλαμβάνουμε το αίτημά μας, που συμμερίζονται όλες οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης, αλλά ο Πρόεδρος αρνείται να ικανοποιήσει: Να υπάρξει μια συνεδρίαση του Π.Σ. με αποκλειστικό θέμα την λειτουργία του Π.Σ..
Σχετικά με το συζητούμενο ΠΕΣΔΑ :
Ως Λαϊκή Συσπείρωση θεωρούμε ότι η διαχείριση των απορριμμάτων με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες, με σεβασμό στο περιβάλλον, στην υγεία, στους φυσικούς πόρους, στο λαϊκό εισόδημα, , μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο στο πλαίσιο ενός άλλου, ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης, με λαϊκή εξουσία και οικονομία.
Σ’ αυτήν την κατεύθυνση παλεύουμε για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων, προβάλλοντας και διεκδικώντας, σ’ ότι αφορά στον τομέα διαχείρισης των απορριμμάτων, το παρακάτω πλαίσιο αιτημάτων:
ΟΧΙ στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων.
ΟΧΙ στη μετατόπιση των βαρών διαχείρισης στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο όπως το χαράτσι «τέλος ταφής» και το «πληρώνω όσο πετάω».
ΟΧΙ στη ιδιωτικοποίηση, στις ΣΔΙΤ και στις συμβάσεις παραχώρησης.
Απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζόμενων και σ’ αυτόν τον τομέα, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.
Ήδη, στην πρόσφατη τοποθέτησή μας για τη ΣΜΠΕ του συζητούμενου ΠΕΣΔΑ προβάλαμε τις θέσεις μας για το περιεχόμενο ενός Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης των Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που θα κινούνταν στην πιο πάνω κατεύθυνση. Παίρνοντας όμως υπόψη τα στενά περιθώρια, που αφήνει το καπιταλιστικό σύστημα, ακόμη και για επιμέρους βελτιώσεις στην ποιότητα ζωής της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων τονίζαμε:
«Σε κάθε, όμως περίπτωση για μας είναι ξεκάθαρο: Με ΣΔΙΤ ή χωρίς αυτές, με κεντρική ή με αποκεντρωμένη διαχείριση, με τοπικά σχέδια ή με περιφερειακό σχεδιασμό με τη μια ή την άλλη μέθοδο διαχείρισης, κερδισμένο θα είναι το κεφάλαιο, αν δεν πάρει την υπόθεση στα χέρια του το λαϊκό κίνημα με ξεκάθαρους στόχους στο πλαίσιο της συνολικότερης ταξικής πάλης του, για να γίνουν οι εργαζόμενοι αφέντες του πλούτου που παράγουν».
Με βάση τα παραπάνω ασκήσαμε την κριτική μας απέναντι στο αντιλαϊκό Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Με το ίδιο πλαίσιο τοποθετηθήκαμε και απέναντι στο ΠΕΣΔΑ Βορείου Αιγαίου, που είναι διατυπωμένο κατ’ εικόνα και ομοίωση του ΕΣΔΑ.
Σε κάθε όμως περίπτωση θεωρούμε απαραίτητο να υπενθυμίσουμε και στην σημερινή συνεδρίαση τα βασικότερα σημεία της κριτικής μας απέναντι στο συζητούμενο ΠΕΣΔΑ:
1. Όπως στον ΕΣΔΑ έτσι και στο ΠΕΣΔΑ, βασική επιδίωξη παραμένει, στις συνθήκες του καπιταλισμού, η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου: Έτσι, για παράδειγμα, ξεκαθαρίζεται ότι μεταξύ των πηγών χρηματοδότησης περιλαμβάνεται και η «μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων», διατύπωση που παραπέμπει ευθέως σε ΣΔΙΤ, σε συμβάσεις παραχώρησης, καθώς και σε«Ιδιωτικές Επενδύσεις».
Χαρακτηριστικές, επίσης, είναι οι αναφορές για την «οικονομική αποδοτικότητα της επιλεγμένης μεθόδου διαχείρισης στερεών αποβλήτων για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων» και για τη«συμμετοχή του ιδιωτικού φορέα στους τομείς που παρουσιάζουν επενδυτικό ενδιαφέρον».
2. Βασική έλλειψη και του, τελευταίας έκδοσης, ΠΕΣΔΑ (Ιούλιος 2016), είναι ότι δεν προκρίνει συγκεκριμένο περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων αλλά προβάλλει δύο σενάρια: Α και Β. Στο σενάριο Α (χαρακτηρίζεται ως Βασικό στη μελέτη του ΠΕΣΔΑ Κεφ.2, παρ.2.5.3.1) δεν προβλέπονται μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ). Αντίθετα στο σενάριο Β προβλέπονται ανά μία σε Λέσβο και Χίο με μοναδικό «επιχείρημα» την επίτευξη του εξωπραγματικού, έτσι κι αλλιώς, στόχου έκτροπής από τους ΧΥΤΑ των βιοδιασπάσιμων αποβλήτων (!), που θέτει η ευρωενωσιακή Οδηγία του 2008.
Στην περίπτωση αυτή διαφοροποιούνται στα υπόψη νησιά και τα σχέδια ως προς τη χωριστή συλλογή και ανακύκλωση των ξηρών ανακυκλώσιμων και των βιοαποβλήτων. Τελικά, διερωτόμαστε, πιο σενάριο προτείνεται στο Π.Σ. για έγκριση;
Από την πλευρά μας, στο πλαίσιο της γενικότερης διαφωνίας μας με το ΕΣΔΑ και με το ΠΕΣΔΑ, για τους λόγους που αναφέρουμε και στην παρούσα τοποθέτησή μας, σημειώνουμε ότι η επιλογή του σεναρίου Β προωθεί παραπέρα την ιδιωτικοποίηση των αποβλήτων, και αυξάνει το κόστος των υποδομών και τις δαπάνες λειτουργίας τους, σε βάρος του λεηλατημένου εισοδήματος των λαϊκών στρωμάτων.
Στο σημείο αυτό σημειώνουμε ότι είναι ανυπόστατος ο ισχυρισμός, που υπάρχει στην εισήγηση του αρμόδιου Δ/ντή ότι δηλ.: «Προβλέπεται η δημιουργία δύο (2) ΜΕΑ υπολειμματικών ΑΣΑ (αυτών που απομένουν μετά τη ΔσΠ) σε Λέσβο και Χίο …» (παρ. Α.2.1.6). Ο ισχυρισμός αυτός είναι αυθαίρετος καθώς είναι αντίθετος με το ίδιο το ΠΕΣΔΑ, την ΣΜΠΕ και την υπουργική απόφαση έγκρισής της.
3. Σημαντικό μέρος του κόστους επένδυσης, μαζί και το σύνολο του αυξημένου λειτουργικού κόστους, φορτώνονται στις πλάτες της λαϊκής οικογένειας μέσω αυξημένων ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και επιβολής τοπικών φόρων.
Στο ΠΕΣΔΑ γίνεται παραπλανητική αναφορά για τους εν δυνάμει πόρους χρηματοδότησης των έργων και δικτύων του. Η πραγματικότητα, όμως, είναι αμείλικτη: Στο ΠΕΠ Β. Αιγαίου προβλέπεται η χρηματοδότηση έργων και δικτύων χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης με 5.625.000 € και έργων διαχείρισης σύμμεικτων οικιακών αποβλήτων με άλλα 5.625.000 €, σύνολο 11.250.000 €. Εάν προσθέσουμε και τα 1.400.000 €, που εκχωρούνται στην Περιφέρεια από το τομεακό πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΥΜΕΠΕΡΑΑ), έχουμε συνολικά 12.650.000 €, ενώ άγνωστο ακόμη παραμένει εάν και τί ποσό θα διατεθεί απ΄ ευθείας από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ για τα έργα επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων. Και αυτό, τη στιγμή που τα έργα και ο εξοπλισμός για την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ κοστολογούνταν στην προηγούμενη έκδοση του ΠΕΣΔΑ σε 46.065.000 €, χωρίς να περιλαμβάνονται οι λεγόμενες «Άλλες Δράσεις», που αφορούν στην ανανέωση/συμπλήρωση του εξοπλισμού αποκομιδής (απορριμματοφόρα, πλυντήρια κάδων, γερανοφόρα ειδικών κάδων) και των συναφών υποδομών αλλά και χωρίς την κοστολόγηση των 2 ΜΕΑ (σε Λέσβο και Χίο), εφόσον προκριθούν τα σχετικά «Σενάρια Β»
Είναι φανερό ότι τα υπόλοιπα ποσά που θα χρειαστούν, πολλαπλάσια αυτών που διατίθενται από κεντρικούς δημόσιους πόρους μαζί με τα αυξημένα λειτουργικά έξοδα, θα αφαιρεθούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο («μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων» με ΣΔΙΤ ή Συμβάσεις Παραχώρησης, νέοι φόροι και χαράτσια) από το λεηλατημένο ήδη εισόδημα της λαϊκής οικογένειας, κύρια μέσω των ανταποδοτικών τελών με τη «βοήθεια» και των άλλων «οικονομικών εργαλείων».
- Παραμένει η «θηλιά» της ΕΕΑΑ ΑΕ στο λαιμό των δήμων. Και αυτό τη στιγμή που από πολλές κατευθύνσεις αναγνωρίζεται ότι απέτυχε στην προώθηση της ανακύκλωσης των συσκευασιών και στέρησε αυθαίρετα την οφειλόμενη χρηματοδότηση προς τους δήμους για την κάλυψη της πρόσθετης δαπάνης από τη συλλογή και μεταφορά του περιεχομένου των μπλε κάδων.
- Υπό την πίεση των ανέφικτων, μέσω του ΕΣΔΑ, στόχων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ για εξωπραγματικά ποσοστά ανακύκλωσης υποβαθμίζονται πλασματικά, και σε επικίνδυνο βαθμό, οι αναπόφευκτες ανάγκες σε ΧΥΤΑ.
6. Σοβαρά ερωτήματα δημιουργεί η αναξιοπιστία του εκάστοτε χρονοδιαγράμματος των έργων υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ, που συμπτύσσεται αυθαίρετα σε κάθε «επικαιροποίηση» της μελέτης του ΠΕΣΔΑ , ώστε κάθε φορά που μετατίθεται η αφετηρία έναρξης των σχετικών δράσεων να διατηρείται η ίδια καταληκτική ημερομηνία! Αλλά και στην τελευταία έκδοσή του (Ιούλιος 2016) το ίδιο θα συμβεί, αφού και πάλι οι πρώτες προθεσμίες που έχουν τεθεί στο οικείο χρονοδιάγραμμα (Κεφ.12, παρ.12.6) έχουν ήδη ξεπεραστεί. Χαρακτηριστική, αλλά όχι μοναδική, είναι η περίπτωση της Ικαρίας, όπου για την κατασκευή του ΧΥΤΑ τίθεται η 1.09.16 (!) και η δημοπράτηση του έργου η 1.1.17! Ακόμη, η ημερομηνία έγκρισης του ΠΕΣΔΑ προβλέπονταν να έχει ολοκληρωθεί τον Οκτώβρη του 2016!8. Η συνεχιζόμενη, με τη συνευθύνη της Κυβέρνησης, κωλυσιεργία στην κατασκευή του ΧΥΤΑ Ικαρίας «αντιμετωπίζεται» με την αποτυχημένη σε άλλες περιοχές (π.χ. Πελοπόννησος) πρακτική της δεματοποίησης.9. Σε σχέση με τις λοιπές επιλογές σχεδιασμού της μελέτης διαφωνούμε σε αρκετά σημεία, όπως το μεγάλο πλήθος των μικρού μεγέθους μονάδων διαχείρισης: 5 ΣΜΑ στη Λέσβο, 3 ΣΜΑ στην Ικαρία, 3 μονάδες βιολογικής επεξεργασίας σε Λέσβο, 3 μικρές μονάδες βιολογικής επεξεργασίας στην Ικαρία. Επίσης η χρήση του εξειδικευμένου εξοπλισμού οικιακής κομποστοποίησης, ο οποίος στην εγκεκριμένη ΣΜΠΕ εμφανίζεται διπλάσιος σε σχέση με την πρόταση του ΠΕΣΔΑ, τίποτα το ουσιαστικό δεν προσφέρει, ενώ απορροφά σημαντικούς πόρους.
Με βάση τα παραπάνω καταψηφίζουμε ως αντιλαϊκό, μαζί και εχθρικό απέναντι στο περιβάλλον, το συζητούμενο ΠΕΣΔΑ,
Καλούμε τους κατοίκους της Περιφέρειάς μας να κάνουν δική τους υπόθεση και τον αγώνα ενάντια στις αντιλαϊκές, εχθρικές προς τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον επιλογές κυβέρνησης και Περιφέρειας, που μόνο τα κέρδη του κεφαλαίου υπηρετούν και στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων.-
