Οδοιπορικό στην αναρχοαυτόνομη Ικαρία
Στα Εξάρχεια του Αιγαίου πίνεις ρακές στη <<Σέχτα>>!
Ο,τι θεωρείται αλλόκοτο και ιδιόρρυθμο στην υπόλοιπη Ελλάδα ,ή και στον κόσμο ,στην Ικαρία αποτελεί μέρος της καθημερινότητας. Έτσι, το σνακ μπαρ με το επαναστατικό όνομα μοιάζει να σαρκάζει τους αστυνομικούς οι οποίοι ντυμένοι φρικιά ψάχνουν στο νησί των Ξηρών της 17Ν τη νέα γενιά της τρομοκρατίας.
Του Βασίλη Τσακίρογλου (tsak@protothema.gr)
Η έννοια του χρόνου στην Ικαρία είναι ενοχλητική ,άχρηστη και ανεπιθύμητη.
Οι ντόπιοι συστήνουν στους επισκέπτες να πνίξουν τα ρολόγια τους στην θάλασσα και να απελευθερωθούν ,ενώ κοινωνιολογικές μελέτες επιχειρούν να εξηγήσουν π.χ γιατί σε αυτό το νησί και πουθενά αλλού οι άνθρωποι ζουν με πλήρη ασυνέπεια: οι δασκάλες τηρούν το ωράριο του σχολείου ,όχι όμως και οι μαθητές, ενώ οι συσκέψεις των πολιτικών οργανώσεων ορίζονται αφηρημένα <<όταν πέσει ο ήλιος>>, κάτι που σημαίνει πως κάποιοι θα προσέλθουν στις 9 και άλλοι στις 10.30-κι αυτό θεωρείται φυσιολογικό.
Η Ικαρία ωστόσο δεν φημίζεται μόνο για τους σερβιτόρους της οι οποίοι μπορεί να χρειαστούν περισσότερο από μία ώρα για να εκτελέσουν μία απλή παραγγελία.Ένα εντυπωσιακά μεγάλο ποσοστό Ικαριωτών ζει τόσο ώστε κάνει την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα να αναρωτιέται και να διοργανώνει ειδικά συνέδρια προσπαθώντας να ανακαλύψει το μυστικό της μακροζωϊας. Επ’ άυτού είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος άρθρου που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Οκτώβριο στους <<Times>> της Νέας Υόρκης :<<Το νησί των ανθρώπων που ξέχασαν να πεθάνουν>>.
Σε έναν τόπο με τις ιδιορρυθμίες της Ικαρίας ,εκεί όπου ακόμη και οι ονομασίες των μπαρ σηκώνουν το δικό τους αντάρτικο (‘Ρέμπελος’, ’Σκνίπα’ κ.λ.π),το αναψυκτήριο ‘Σέχτα’ κατά κανέναν τρόπο δεν θα μπορούσε να αποτελέσει παραφωνία. Εξάλλου ,το να αντεπιτίθενται με προκλήσεις αποτελεί αγαπημένη τακτική των Ικαριωτών.
Εάν η ΕΛ.ΑΣ. στέλνει πράκτορες της μεταμφιεσμένους σε φρικιά ώστε να μην ξεχωρίζουν στον θερινό βιότοπο των παραθεριστών, οι ντόπιοι απαντούν με τη δική τους (αυτο)σαρκαστική αυθάδεια. Η ξυλόγλυπτη επιγραφή της ‘Σέχτας’ μοιάζει να χλευάζει την εμμονή των διωκτικών αρχών με την Ικαρία. Είναι σαν να λέει στους αστυνομικούς <<ψάχνετε την ‘Σέχτα’ των Επαναστατών ?Τους ‘ Πυρήνες της φωτιάς’? Μην κουράζεστε άλλο. Εδώ είναι, σας περιμένουν’-υπονοώντας προφανώς ,ότι ακόμη και αν υπήρχαν στελέχη της λεγόμενης <<νέας τρομοκρατίας>> ,όπως κατά καιρούς έχει ακουστεί , και << οι ληστές με τα μαύρα >>,οι αδελφοί Σεϊσίδη ,ο Λάμπρος Φούντας κ,α περιφέρονταν στην Ικαρία ,το τελευταίο μέρος στο οποίο θα μπορούσαν να συχνάζουν θα ήταν ή <<Σέχτα>>. Βέβαια ,το πόσο παίζουν με τη φωτιά οι ιδιοκτήτες του φαίνεται ενδεχομένως απο το ότι ,εντελώς συμπτωματικά, το σνακ μπαρ βρίσκεται δίπλα στο γραφείο ενός ανθρώπου ,του Ηλία Γαγλία ,που είχε υποδειχτεί από μέλος της ’17 Νοέμβρη’ ως ένας από τους στρατολόγους της τρομοκρατικής οργάνωσης –αν και ποτέ δεν απαγγέλθηκε οποιαδήποτε κατηγορία εις βάρος του.
Σύμπτωση ? Μαύρο χιούμορ? Μία ειρωνεία τόσο επιθετική όσο το να βαφτίζει κάποιος του μαγαζί του ‘Σέχτα’ παρόλο όλο που ξέρει ότι η Αστυνομία χτενίζει το νησί ,δεν μπορεί παρά να δημιουργεί μία σειρά από αινίγματα .Ένα αίνιγμα όμως αποτελούν ίσως ολόκληρη η Ικαρία, οι κάτοικοι της και η ιστορική τους διαδρομή, ένας τόπος όπου όλα γίνονται ‘’αλλιώς’’ και ,όχι ,σπάνια ,εντελώς ανάποδα από το αυτονόητο.
Εξόριστοι και κατασκηνωτές
Ο κ. Στέφανος Καρούτσος ,ο 54χρονος ιδιοκτήτης της ‘Σέχτας’ λέει το όνομα του καταστήματος απλώς προέκυψε ,άρεσε στον ίδιο ,στον γιό και συνέταιρο του ,καθώς και στην ευρύτερη συντροφιά ,γι’ άυτό και καθιερώθηκε αμέσως .Ο κ. Καρούτσος ,όμως ξυλουργός στο επάγγελμα και ιδρυτικό στέλεχος της πολιτικά πολυσυλλεκτικής Κίνησης Πολιτών Ραχών ,παραδέχεται:
‘Ήθελα το όνομα του μαγαζιού να έχει πολιτικό νόημα .Θέλαμε να ξεκαθαρίσουμε λίγο ποιοι είμαστε και που είμαστε’.
Το γεγονός ότι η ‘Σέχτα’ με τα σφολιατοειδή ,τις πίτσες ,τα σάντουιτς –‘οβίδες’- και το αγνό παρθένο τσίπουρο βρίσκεται στην πλατεία ενός χωριού στις Ράχες της βόρειας Ικαρίας που ονομάζεται Χριστός αποτελεί απλώς μία επιπλέον σουρεαλιστική πινελιά. Επιπλέον ,το ότι η ‘Σέχτα’ βρίσκεται στο βουνό και όχι στην θάλασσα λειτουργεί αδιάκοπα επι 24ώρου βάσεως και προσελκύει την μάζα της πελατείας από τα μεσάνυκτα και εξής ,θα πρέπει να αποδοθεί στο ιδιαίτερο χάρισμα της Ικαρίας να ορίζει όσα συμβαίνουν στην επικράτεια της με έναν τρόπο που φαίνεται εκκεντρικός και παράδοξος για όλο τον υπόλοιπο κόσμο –όχι όμως και για τους κατοίκους της.
Εκείνοι εξακολουθούν να πλέουν αμέριμνοι στην άκρη του Αιγαίου ακίνητοι επιβάτες ενός ξερού και άγονου, πέτρινου σκάφους που από πολλές απόψεις θυμίζει –σε αναρχοαυτόνομη νοοτροπία-την εξαρχειώτικη κουλτοιύρα. Η Ικαρία είναι μία πλατεία Εξαρχείων –αλλά χωρίς την ΑΘήνα τριγύρω-,η ‘Τζάμα –ικαρία’ κάθε είδους εναλλακτικών ,η ‘Νικαριάγουα’ για κάθε είδος ανήσυχο –επίδοξο και μη- αντεξουσιαστικό πνεύμα ,έστω και εάν κατά το πλείστον η επαναστατικότητα εξαντλείται μαζί με τις ‘χύμα’ θερινές διακοπές στο ελεύθερο κάμπινγκ στην παραλία του Να και στο ανελέητο χοροπηδητό στα αναρίθμητα μεθυσμένα πανηγύρια του νησιού. Κρίσιμο συστατικό στο DNA της Ικαρίας είναι το στοιχείο του εκτοπισμού των απόβλητων και πολιτικώς αποοσυνάγωγών από την ελληνική κοινωνία ,καθώς το νησί ήταν τόπος εξορίας ήδη από τα βυζαντινά χρόνια. Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο συγγραφές Δημήτρης Χατζής υπήρξαν δύο από του πιο γνωστούς ‘κομμουνιστάς’ και λοιπούς ριζοσπάστες που εξορίστηκαν στην Ικαρία επι δικτατορίας Μεταξά. Η εκδίκηση όμως που πήραν από το καθεστώς ήταν ότι ,μαζί με τους υπόλοιπους εκτοπισμένους, συνέβαλαν στην σχεδόν ολοσχερή ‘κατάληψη ‘ του νησιού από την κομμουνιστική ιδεολογία.
Προσκύνημα στο χωριό των Ξηρών
Σε περίοπτη θέση μέσα στο σνακ μπαρ ‘Σέχτα’ βρίσκεται το βαθύ μπλε λάβαρο της Ελευθέρας Πολιτείας Ικαρίας ,με ένα λευκό σταυρό και τη χρονολογία 1912.Καθώς οι Ικαριώτες έπρεπε να συνηθίσουν στην ιδέα ότι είναι παγίως απομονωμένοι και ξεχασμένοι από την κεντρική εξουσία ,ως αυτόματο μηχανισμό άμυνας και αυτοσυντήρησης ανέπτυξαν μία ιδιαίτερη τάση για ανεξαρτησία-εώς ότου υποκύψει στις δυνάμεις του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη ,που κατέπλευσε για να επαναφέρει στην τάξη τους ανυπότακτους νησιώτες: οι κάτοικοι της είχαν αναδείξει τη δική τους διοίκηση ,είχαν ορίσει δικαστές ,τελώνες και ταχυδρόμους, είχαν εκδώσει ακόμη και εφημερίδα. Ακόμη και σήμερα ,κάποιοι συζητούν το ενδεχόμενο της αυτονόμησης από το ελληνικό κράτος ,αντιμετωπίζοντας το 2012 σαν μία ευκαιρεία που χάθηκε καθώς ήταν η 100στή επέτειος από εκείνη την σύντομη ,πλήν αξέχαστη έκρηξη ελευθερίας. Φυσικά, το όραμα της αυτονόμησης είναι εντελώς ουτοπικό ,εφόσον η Ικαρία είναι κάθε άλλο παρά αυτάρκης, Παρ΄όλ’άυτά , η Αυστρία, μέσω διαφόρων δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ ,της απηύθυνε πρόσφατα πρόσκληση να ενταχθεί στην δική της πολιτεία .Έχοντας επί δεκαετίες ταυτιστεί με τη σταθερή αφοσίωση των κατοίκων στο ΚΚΕ ,η Ικαρία άναγεννήθηκε στην ελληνική κοινή γνώμη το καλοκαίρι του 2002 ,με τις συλλήψεις των μελών της ‘17 Νοέμβρη’ .Το χωρίο στο οποίο ο Χριστόδουλος Ξηρός είχε αποπειραθεί να δημιουργήσει εργαστήριο ξυλουργικής και οργανοποιίας ,η Ακαμάτρα ,έγινε αίφνης διάσημη στο Πανελλήνιο. Μάλιστα , λόγω του ότι σε αυτό το χωριό με το τεμπέλικο όνομα κατοικοεδρεύει επίσης ο περιβόητος Αργύρης Τσακαλίας ,θείος των Ξηρών, γκουρού και ευαγγελιστής της ευζωϊας, στον οποίο αποδόθηκε ρόλος ιδεολογικού καθοδηγητή των ανιψιών του ,η Ακαμάτρα έγινε κάτι σαν τόπος προσκυνήματος για αντεξουσιαστές και όχι μόνο. Οι εκθέσεις με τα ξυλόγλυπτα έργα που φιλοτεχνούσε ο Χριστόδουλος Ξηρός μέσα από τη φυλακή προσέλκυαν πλήθος επισκεπτών – και εννοείται ,μυστικούς αστυνομικούς. Η επιχείρηση ΕΛ.ΑΣ με τον κωδικό ‘Βερμούδα΄ που διενεργήθηκε πριν από περίπου τρία χρόνια ,ήταν ακριβώς αυτό που φαντάζεται ο καθένας :άντρες της Αντιτρομοκρατικής ,αξύριστοι ,άπλυτοι, ρακένδυτοι σαν ελεύθεροι κατασκηνωτές ,περιφέρονταν ανάμεσα στους επισκέπτες της Ακαμάτρας αναζητώντας υπόπτους.
Επίσης, το άρθρο παραπέμπει σε μία φωτογραφία του μπαρ ‘Σέχτα’ και στην οποία σχολιάζει:
‘Το γεγονός ότι το αναψυκτήριο με το προκλητικό όνομα ‘Σέχτα΄ βρίσκεται στο χωριό Χριστός δίνει άλλη μία σουρεαλιστική νότα στην αυθάδεια και την προκλητική ειρωνεία των κατοίκων του νησιού’.
Απαντώ στις εξευτελιστικές δηλώσεις/απόψεις ενός δημοσιογράφου (αρνούμαι κατηγορηματικά να τον αναφέρω για να μην τον διαφημίσω κιόλας) στο ‘Πρώτο Θέμα’ σχετικές με ένα άρθρο του για το νησί της Ικαρίας:
1.Αναφέρει: ‘Η έννοια του χρόνου στην Ικαρία είναι ενοχλητική, άχρηστη και ανεπιθύμητη’
Λυπάμαι που το εξέλαβες έτσι αλλά το πώς έχει επιλέξει μία ομάδα ανθρώπων να ζει είναι δικαίωμα της ,δεν ενοχλεί κανέναν και σε όποιον δεν αρέσει απλά δεν ξαναέρχεται. Ο χρόνος υπάρχει για να μας θυμίζει κάθε στιγμή πόσο πολύτιμη είναι η ζωή μας.
2.Αναφέρει:’Ακίνητοι επιβάτες ενός ξερού και άγονου….. σε αναρχοαυτόνομη νοοτροπία την εξαρχειώτικη κουλτούρα… όπου η επαναστατικότητα εξαντλείται μαζί με τις ‘χύμα’ θερινές διακοπές …και στο ανελέητο χοροπηδητό στα μεθυσμένα πανηγύρια του νησιού’ .
Το νησί θεωρείται ‘άγονη γραμμή’ γιατί απέχει αρκετά από τον Αθήνα αλλά μία χαρά γόνιμο είναι-προφανώς δεν επισκέφτηκες το δάσος του Ράντη.
Είμαστε επαναστάτες αλλά με αιτία γιατί αρνούμαστε να υποταχτούμε στην πολιτική αντίληψη που μόλις εξέφρασες συνολικά στο άρθρο σου για να ‘τρως’ εσύ και η πολιτική κλίκα στην οποία ανήκεις.
Τα πανηγύρια μόνο μεθυσμένα δεν είναι αλλά διασκεδάζουν άνθρωποι με μεράκι και αγάπη για τον συνάνθρωπο τους.
3.Αναφέρει:’Κρίσιμο συστατικό στο DNA της Ικαρίας είναι το στοιχείο του εκτοπισμού των αποβλήτων και πολιτικώς αποσυνάγωγων από την Ελληνική κοινωνία …Μίκης Θεοδωράκης και Δημήτρης Χατζής’.
Επομένως ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΤΊΛΗΨΗΣ –ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ.
Ουδέν σχόλιο. Ο νοών νοείτο.
Τέλος σε κάποιο σημείο αναρωτιέται γιατί δεν συλλήφθηκε κάποιος ύποπτος αναφορικά με την 17 Νοέμβρη… Κύριε είστε τυφλός? Ο πολιτικός κόσμος που μας κυβερνά χρήζει σύλληψης και είναι ελεύθερος. Αυτό σε πείραξε?!
Καλή μας τύχη.
Amelie,Ικαριωτίνα.