Table of Contents
Ποσοστά κέρδους ακόμη και μεγαλύτερα από την εποχή προ κρίσης παρουσιάζονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ με τους καταναλωτές να καταγγέλλουν αισχροκέρδεια από τις αλυσίδες – Πώς θα βοηθήσει το Food Pass.
ην ώρα που η κοινωνία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα επιβίωσης με την ακρίβεια να χτυπάει «κόκκινο» και τους πολίτες να ψάχνουν εναλλακτικούς τρόπους εξοικονόμησης χρημάτων – με βάση και τις κυβερνητικές προτροπές ειδικά ως προς το κομμάτι της ενέργειας – στον κλάδο του σούπερ μάρκετ, κάποιοι φροντίζουν να βάζουν θηλιά στο λαιμό των καταναλωτών με την ακρίβεια να αυξάνει συνεχώς, στα όρια της αισχροκέρδειας!
Διαβάστε ακόμη: Ρεύμα: Πώς η κρατική επιδότηση έσωσε από τα χειρότερα – Παραδείγματα λογαριασμών Αυγούστου
Συγκεκριμένα, τα κρούσματα αισχροκέρδειας στην αγορά όλο και πληθαίνουν με τις παραβάσεις να αφορούν από αδικαιολόγητες αυξήσεις σε προϊόντα στα ράφια, μέχρι και περιπτώσεις που από το ράφι μέχρι το ταμείο, χτυπήθηκε διαφορετική τιμή στο barcode!
Προσοχή στο «κόλπο» με τα barcode
Χαρακτηριστικά, ένα προϊόν στο ράφι με συγκεκριμένη τιμή, έφτασε να πουληθεί με ελαφρώς μεγαλύτερη (μερικά λεπτά του ευρώ), όταν χτύπησε ταμίας το barcode στο ταμείο. Αυτός είναι ένας από τους τρόπους να μην μπορεί να διαπιστωθεί η παράβαση άμεσα από τον καταναλωτή, εάν δεν πέσει στην αντίληψή του, παρά μόνον εάν ελέγξει την απόδειξη με την τιμή που υπήρχε στο ράφι. Έτσι κερδίζουν επιπλέον των νόμιμων μεγάλων αυξήσεων στις τιμές των προϊόντων. Εκεί, όμως που φαίνεται ότι έχει δημιουργηθεί ένας χώρος που οι εταιρείες καταφέρνουν να παίξουν πιο ελεύθερα το παιχνίδι της ακρίβειας, είναι η ιδιωτική ετικέτα!
Συγκεκριμένα, όπως καταγγέλλουν καθημερινά οι καταναλωτές, το τελευταίο διάστημα ακρίβυναν ακόμη και τα άλλοτε οικονομικά προϊόντα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, π.χ. μακαρόνια, ρύζι, γαλακτοκομικά, καθαριστικά κ.λπ., καθώς συσκευάζονται με την επωνυμία τους. Μάλιστα, έπειτα από ελέγχους από στελέχη της ΔΙΜΕΑ (Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς) επιλέχτηκαν περίπου 30 κωδικοί – προϊόντα που συνθέτουν το καλάθι ενός μέσου νοικοκυριού και ο αριθμός των παραβάσεων επιβεβαιώνει την τάση αισχροκέρδειας.
Πάρτι παραβιάσεων στην ιδιωτική ετικέτα
Σύμφωνα με την υπηρεσία ελέγχου, η ιδιωτική ετικέτα λειτουργεί σαν «μαγνήτης» στον καταναλωτή, αφού αυτά τα προϊόντα είναι πιο φθηνά. Τα σούπερ μάρκετ έχουν μεγάλα περιθώρια κέρδους, διότι μπορούν να πουλήσουν περισσότερα τεμάχια και επιπλέον, όποιος θέλει να κερδοσκοπήσει, δεν θα το κάνει σε προϊόντα που έχουν όλοι. Οι έλεγχοι στα σούπερ μάρκετ πραγματοποιήθηκαν στην καρδιά του καλοκαιριού και επικεντρώθηκαν σε τουριστικές περιοχές, όπου και καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός παραβάσεων.
Αξιοσημείωτο είναι, πως τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν αναρτώνται στο e-καταναλωτής, στην εφαρμογή, δηλαδή, όπου δημοσιοποιούνται οι τιμές των προϊόντων και μπορούν να γίνουν συγκρίσεις τιμών. Τα ευρήματα περιστρέφονταν και εκεί στην ιδιωτική ετικέτα με τις παραβάσεις να αφορούν σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως:
- Ζυμαρικά
- Καφές
- Γάλα
- Χυμοί
- Ρύζι
Ενδεικτικά, αναφέρονται μερικά παραδείγματα παραβάσεων που διαπιστώθηκαν σε τρεις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, έπειτα από ελέγχους σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας:
Αλυσίδα No1: Σε ηλιέλαιο ενός λίτρου από 33,38%, που μπορούσε να είναι το περιθώριο κέρδους (βάσει νόμου), είχε ανέβει στο 38,36% (αύξηση 4,98%). Στο ίδιο προϊόν, σε δίλιτρη συσκευασία, από 32,84% είχε «σκαρφαλώσει» στο 36,83% (+3,99%).
Αλυσίδα No2: Σε ρύζι από 52%, που ήταν το περιθώριο κέρδους, ανήλθε σε 73% (+21%).
Αλυσίδα No3: Σε μακαρόνια από 32% το περιθώριο κέρδους έφτασε στο 40% (+8%) και σε καθαριστικό υγρό πλυντηρίου από 31% στο 39,5% (+8,5%).
Δεν τρομάζουν ούτε από τις «καμπάνες»
Ενδεικτικό της απληστίας που επικρατεί σε πολλές περιπτώσεις είναι ότι τα σούπερ μάρκετ δεν βάζουν φρένο στην αισχροκέρδεια, ούτε μετά από καμπάνες χιλιάδων ευρώ που πέφτουν δίπλα τους. Χαρακτηριστικά, μέσα στο καλοκαίρι επιβλήθηκαν τεράστια διοικητικά πρόστιμα ακόμη και ύψους 647.000 ευρώ σε μία περίπτωση σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, καθώς πωλούσε σε μεγαλύτερο μεικτό περιθώριο κέρδους από το επιτρεπόμενο.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το πρόστιμο επιβλήθηκε με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη και είναι το μεγαλύτερο που έχει ποτέ επιβληθεί στην ιστορία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή. Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ξεπέρασαν συνολικά το 1.500.000 ευρώ!
Δεν αρκεί η «δύναμη» της ΔΙΜΕΑ
Ο ελεγκτικός μηχανισμός της ΔΙΜΕΑ, που ασχολείται, αποκλειστικά, με την αισχροκέρδεια, απαρτίζεται από περίπου 25 άτομα, που έχουν έδρα την Αθήνα και συμμετέχουν σε αποστολές σε όλη την Ελλάδα. Ακόμη, συνεργάζονται με τις περιφέρειες και τους δήμους ειδικότερα, ενώ, όποτε κρίνεται σκόπιμο -σε μεγάλες ή επικίνδυνες αποστολές-, ζητούν έξτρα βοήθεια, δηλαδή παραπάνω άτομα, από την ΕΛ.ΑΣ. και το Λιμενικό Σώμα, αφού η δική της «δύναμη» δεν επαρκεί. Πρόκειται, άλλωστε, για Διυπηρεσιακή Μονάδα και ο νόμος προβλέπει τη στελέχωση και από άλλες υπηρεσίες.
Και ενώ οι έλεγχοι κατά της αισχροκέρδειας συνεχίζονται σχεδόν καθημερινά, όπως λένε οι καταναλωτές, προφανώς δεν επαρκούν για να καλύψουν ολόκληρη την επικράτεια με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το ελεύθερο πεδίο που παρουσιάζεται στους επιτήδειους.
Τι προβλέπει ο νόμος
Σημειώνεται πως σύμφωνα με διάταξη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έως την 31η.12.2022 απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλίανθου και φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους, ανά μονάδα, υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους, ανά μονάδα, προ της 1ης.9.2021. Στην παραπάνω διάταξη συμπεριελήφθησαν, πρόσφατα, οι ηλεκτρικές συσκευές του προγράμματος «Αλλάζω συσκευή», δηλαδή τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και οι καταψύκτες. Γι’ αυτές τις κατηγορίες προϊόντων προβλέπεται πως από την έναρξη έως την ολοκλήρωση του προγράμματος απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώλησή τους, που να υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους, ανά μονάδα, προ της 31ης.12.2021.