Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν ο Μιχάλης Τρεμόπουλος, συν-εκπρόσωπος Τύπου και πρώην ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, η Μαρία Πετεινάκη, συν-εκπρόσωπος Τύπου καιμέλος τηςΕκτελεστικής Γραμματείας, η Ελεάνα Ιωαννίδου, δημοτική σύμβουλος Θεσσαλονίκης και ο Φίλιππος Γκανούλης, συντονιστής Κ. Μακεδονίας του κόμματος.
Σε ερώτηση σχετική με το τάφο της Αμφίπολης, ο Μ. Τρεμόπουλος είπε κριτικάροντας την επικοινωνιακή και πολιτική εκμετάλλευση των σημαντικών ευρημάτων της ανασκαφής ότι: «Έχω την αίσθηση πως μετά τις δύο σφίγγες στο πρώτο επίπεδο, τις δύο καρυάτιδες στο δεύτερο, στο τρίτο θα βρεθούν οι δύο Ηρακλείς της κυβέρνησης, οι κκ Σαμαράς και Βενιζέλος».
«Το ΤΑΙΠΕΔ, ο τρόπος που διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία, ο σκοπός του και η έλλειψη ελέγχου του, αποτελούν απόδειξη της παραχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων, της έλλειψης δημοκρατίας του παρόντος συστήματος, την ταφόπλακα για το μέλλον μας. Αυτή την ταφόπλακα τολμούν να την παρουσιάζουν ως μονόδρομο», τόνισε η Μ. Πετεινάκη.
Μεταξύ άλλων, ο Μ. Τρεμόπουλος αναφέρθηκε και στα εξής:
«Βρισκόμαστε ακόμη εν μέσω μιας πολύπλευρης κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής, περιβαλλοντικής. Μιας συστημικής κρίσης, που παρόλο που έχει μπει στον 6ο χρόνο, η συνταγή παραμένει απλή και σταθερή: αυστηρή λιτότητα και δημοσιονομική πειθαρχία, μείωση μισθών και συντάξεων, διόγκωση της ανεργίας, δραστικές περικοπές κοινωνικών δαπανών και δημόσιων επενδύσεων, εκποίηση κρατικών περιουσιακών στοιχείων, μεγάλες απειλές για το περιβάλλον, άγρια λεηλασία συλλογικών αγαθών και φυσικών πόρων με ανυπολόγιστες συνέπειες», είπε ο Μ. Τρεμόπουλος και συνέχισε: «Οι κατεστημένες πολιτικές, το αδιέξοδο μοντέλο ανάπτυξης, το πελατειακό κράτος, τα κοντόθωρα συμφέροντα, κακοποίησαν το φυσικό περιβάλλον, υποβάθμισαν τις πόλεις, εξάντλησαν τους φυσικούς πόρους και κατέστρεψαν τη γη, τα επιφανειακά και υπόγεια νερά, τον ατμοσφαιρικό αέρα, την υγεία και τις ανθρώπινες σχέσεις. Απαιτούμε χρόνια τώρα, την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, με έμφαση στα τοπικά προϊόντα/ υπηρεσίες, την ανάπτυξη και στήριξη μορφών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, την ανάπτυξη πράσινων επαγγελμάτων, νέων και καινοτόμων μορφών απασχόλησης με θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον στην οικονομία και στη συγκράτηση του τοπικού πληθυσμού. Προωθούμε προτεραιότητες συνολικού αναπροσανατολισμού της οικονομίας, με βιώσιμη αναζωογόνηση της υπαίθρου, απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη στα πλαίσια και της μάχης κατά της κλιματικής αλλαγής, εξοικονόμηση στην κατανάλωση ενέργειας, δημιουργία πράσινων δικτύων μεταφορών, αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών, ανάπτυξη και διάχυση της πράσινης καινοτομίας σε όλους τους τομείς. Για να υπάρχει και αύριο για τον τόπο μας. Δυστυχώς δεν υπήρξαν κάποια στοιχεία από αυτή την οπτική και τις εναλλακτικές προτάσεις στην ομιλία και τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ».
Όλες οι εξαγγελίες έχουν θολό το χρόνο υλοποίησης και προϋποθέτουν ότι αυτή η κυβέρνηση θα συνεχίσει το έργο της μέχρι το τέλος της τετραετίας ή έστω μέχρι το τέλος του 2015 αλλά προφανώς δε θα αντέξει.
Αμέσως μετά τις ευρωεκλογές είχαμε πει ότι η κυβέρνηση, με τη βοήθεια της ελεγχόμενης Βουλής των διακοπών, θα προσπαθήσει να κλείσει όσα μέτωπα και δεσμεύσεις μπορέσει σε βάρος της επιβίωσης των πολιτών, της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος (ασφαλιστικό, μισθολόγιο, απολύσεις, φοροαπαλλαγές, ενεργειακό, δάση, αιγιαλός, χωροταξικό κ.α.) και να προετοιμάσει την επόμενη μέρα, που δε θα έχει την εξουσία. Δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε.
Στην τελματωμένη κοινωνία η κυβέρνηση μιλάει για ανάπτυξη μετά το 2015, μένοντας όμως σε αποσπασματικές εξαγγελίες καλών προθέσεων και σε καμιά περίπτωση σε σχέδιο βιώσιμης ευημερίας.
Από το πρώτο εφαρμογής του Μνημονίου και μέχρι σήμερα, είχαμε μια σειρά από πολιτικές επιλογές που απαξίωναν ή υποβάθμιζαν κατακτήσεις προηγούμενων ετών στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας. Ήδη τον Απρίλιο του 2010, μια μόλις μέρα μετά την επίσημη ανακοίνωση της προσφυγής στο Μηχανισμό Στήριξης και δέκα μέρες πριν το Μνημόνιο, οι Οικολόγοι Πράσινοι σημείωναν στην αναλυτική πολιτική τους απόφαση για την κρίση: «Στην Ελλάδα, όπου η ευρωπαϊκή νομοθεσία για το περιβάλλον επιβάλλει περιορισμούς και όπου οι περισσότερες δημόσιες επιχειρήσεις έχουν ήδη ιδιωτικοποιηθεί, οι πιθανότεροι κίνδυνοι αφορούν πιέσεις για ανεξέλεγκτες μεταλλευτικές δραστηριότητες, εγκατάλειψη του περιφερειακού σιδηροδρομικού δικτύου, οικοπεδοποίηση δημόσιας γης (βραχονησίδες, πρώην στρατόπεδα, δασικές εκτάσεις, πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού)». Το Μνημόνιο επιβεβαίωσε τους φόβους αυτούς στο σύνολό τους. Πρόκειται για πλήρη αντιστροφή του ορισμού της «βιώσιμης ανάπτυξης», που τυπικά δεσμεύει και την ίδια την τρόικα. Είναι όμως αντιστροφή και της ίδιας της λογικής.
Στις συνθήκες γενικευμένης χρεοκοπίας που διέρχεται η νεοελληνική κοινωνία παρατηρείται άνοδος του λαϊκισμού από όλες τις πλευρές. Και στην κατάσταση αυτή βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να αναδυθεί και ο ακροδεξιός λαϊκισμός, ο εθνικισμός, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, δημιουργώντας επικίνδυνες ζώνες βίας και τρομοκρατίας. Με τέτοιες προϋποθέσεις είναι δύσκολη η ύπαρξη πολιτικής κοινωνίας και πολύ περισσότερο δημοκρατικής.
Το πολιτικό σύστημα αποδείχθηκε ανίκανο να αντιμετωπίσει το φαινόμενο του ακροδεξιού λαϊκισμού. Χρειάζονται συνεκτικές πολιτικές και ευρύτερες συσπειρώσεις των πολιτικών δυνάμεων αλλά κυρίως χρειάζεται μια νέα κουλτούρα μη βίας, διαλόγου, συνθέσεων, συνεργασιών, σεβασμού στο λόγο του αντιπάλου. Κα αυτά ανήκουν σε ένα άλλο πολιτισμό, στον αντίποδα της μη ανοχής, της βίας, της μισαλλοδοξίας, της σύγκρουσης.
Το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο θα μπορούσε να είναι ένα εργαλείο αντιμετώπισης του ρατσισμού. Δε θα πρέπει να διευκολύνει τη διεύρυνση της ποινικοποίησης της ελευθερίας του λόγου, ούτε να ενσωματώνει τις «εθνικόφρονες» αντιδράσεις, ούτε να αναβαθμίζει απλά την ευρωπαϊκή βιτρίνα της κυβέρνησης.
Αυτό που χρειάζεται η χώρα και οι πολίτες δεν είναι μία από τα ίδια ούτε ημίμετρα αλλά μια πραγματικά εναλλακτική λύση για την εκ βάθρων αναδιάταξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας με:
- Άμεση διαγραφή χρέους της τάξης 60-70% και αναστροφή της λιτότητας άμεσα με δημόσιες επενδύσεις με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, με δέσμευση στόχων απέναντι στους χρηματοδότες μας (ΕΕ) για επίτευξη αναπτυξιακών στόχων και μείωση της ανεργίας αντί για τη λιτότητα και το ξεπούλημα των δημόσιων αγαθών και της δημόσιας περιουσίας, που είναι το περιεχόμενο της ασκούμενης πολιτικής των μνημονίων σήμερα.
- Ρήτρα ανάπτυξης για την αποπληρωμή του υπόλοιπου των δανείων. Να πληρώνουμε το υπόλοιπο του χρέους όταν πραγματικά μπορούμε.
- Συμφωνία σε ένα αναπτυξιακό επενδυτικό πλαίσιο με κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους για αλλαγή της δομής της ελληνικής οικονομίας, με έμφαση στον εξορθολογισμό και την αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα (όχι όμως τη διάλυσή του που γίνεται τώρα), στη δημόσια παιδεία (βλ καινοτομία), τη δημόσια υγεία (βλ. ποιότητα ζωής), τη βιώσιμη αγροτική παραγωγή, την αναδιάρθρωση της βιομηχανίας σε πράσινη κατεύθυνση, τις ΑΠΕ (απεξάρτηση από πετρέλαιο), την αναβάθμιση των αστικών περιοχών και του κτισμένου περιβάλλοντος κλπ.
Παρόλο που οι Οικολόγοι Πράσινοι δεν εξέλεξαν ευρωβουλευτή λόγω των γνωστών εσωτερικών προβλημάτων και της διάσπασης των πράσινων δυνάμεων, τα στελέχη τους που εκλέχτηκαν στα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια είναι περισσότερα από το 2010. Γενικώς, στήριξαν την εκλογή περισσότερων συμβούλων με πράσινες θέσεις από το 2010, και επιβεβαιώθηκε ότι οι οικολογικές ιδέες και προτάσεις εξακολουθούν να είναι ζωντανές και να εδραιώνονται στην κοινωνική συνείδηση, ακόμη και μέσα στις συνθήκες της κρίσης και της πολιτικής πόλωσης. Σε αρκετές περιπτώσεις επέλεξαν τις συνεργασίες ώστε να πετύχουν γενικότερες αλλαγές στις τοπικές πολιτικές, στάση που είχε σημαντικά αποτελέσματα και στη Β’ Κυριακή των εκλογών, με την ελπίδα ότι θα οδηγήσουν σε βαθιές κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές κι αξιακές αλλαγές, συνδυάζοντας ρεαλισμό με οραματικές επιλογές.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι διαπιστώνουν ότι υπάρχει ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός συνολικού εναλλακτικού σχεδίου, που θα δίνει την ελπίδα για βιώσιμη έξοδο της χώρας από την κρίση και τις μνημονιακές πολιτικές, που γονατίζουν τους πολίτες, υποβαθμίζουν τα συλλογικά αγαθά και υποσκάπτουν το μέλλον. Ενός σχεδίου εναλλακτικής διακυβέρνησης στην κατεύθυνση της κοινωνικής και οικολογικής βιωσιμότητας. Και στηρίζουν τη δημιουργία ενός Δικτύου Εναλλακτικής Διακυβέρνησης, όπου θα συμμετέχουν στελέχη της ενεργού κοινωνίας των πολιτών και της Αυτοδιοίκησης, όσοι/ες θέτουν σε προτεραιότητα τις εναλλακτικές και πράσινες προτάσεις, μέλη κινημάτων και οργανώσεων, ανένταχτοι/ες και πρόσωπα από διάφορους πολιτικούς χώρους, συγκροτώντας ένα εναλλακτικό εργαστήριο προβληματισμού, διαμόρφωσης συνεκτικών προτάσεων και ανάληψης δημιουργικών πρωτοβουλιών.
Επιπλέον, βρίσκονται σε μια διαδικασία προγραμματικού διαλόγου με κόμματα που τους απηύθυναν σχετική πρόσκληση, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΔΗΜΑΡ κ.α. Ακριβώς γιατί εκτιμούν πως αυτό που χρειάζεται ο τόπος, δεν είναι ένα άθροισμα δυνάμεων που φέρνει κυβερνητική πλειοψηφία, αλλά το να έχει από τα πριν υιοθετήσει ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση και δομικών μεταρρυθμίσεων».
Μεταξύ άλλων, η Μαρία Πετεινάκη είπε και τα εξής:
«Βρισκόμαστε μπροστά και σε μια επίθεση στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα μέσα από αναπτυξιακές επιλογές που φέρνουν μη αντιστρεπτές ζημιές στο περιβάλλον και περισσότερο ταιριάζουν στις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 παρά στον 21ο αιώνα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
– οι αλλαγές στις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού, το ξεδόντιασμα του Πράσινου Ταμείου, η εγκατάλειψη των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, οι νόμοι για τον αιγιαλό και τα δάση,
– οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων, οι εκποιήσεις και το άνοιγμα σε χτίσιμο ευαίσθητων περιοχών, η εμμονή στην άνευ όρων αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, διαιώνιση της εξάρτησης από το λιγνίτη, ακόμα περισσότεροι αυτοκινητόδρομοι.
Δυστυχώς ο πολιτικός διάλογος δεν επικεντρώνεται στα ζητήματα αυτά ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που δυνάμεις της αντιπολίτευσης σιωπούν (πχ αυθαίρετα) είτε και επικροτούν (πχ λιγνίτης, υδρογονάνθρακες) τις αντι-περιβαλλοντικές επιλογές της κυβέρνησης.
Είδαμε, όμως, πρώτη φορά τόσες οργανώσεις να κινητοποιούνται απέναντι στο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό και πράγματι υπήρξε μία υποχώρηση στο θέμα αυτό. Όμως αντίστοιχος αγώνας πρέπει να γίνει και στα υπόλοιπα θέματα, και αυτή η συνεργασία με έναν κοινό σκοπό δείχνει ότι μπορεί να φέρει αποτελέσματα και έτσι πρέπει να προχωρήσουμε.
Για τους ΟΠ, τα ζητήματα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας δεν μπορούν να μένουν στη σκιά:
– Το περιβάλλον αποτελεί τη φυσική βάση κάθε ευημερίας. Η απαξίωση των φυσικών πόρων σήμερα τουλάχιστον υπονομεύει τη μελλοντική ευημερία.
– Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής η αδράνεια είναι η ακριβότερη επιλογή. Όσο νωρίτερα αλλάξουμε το ενεργειακό μας μοντέλο τόσο λιγότερο θα μας κοστίσει.
– Μια πράσινη στροφή της οικονομίας με υποδομές και καινοτομίες απαραίτητες για μια βιώσιμη οικονομία δημιουργεί πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας από ίσες επενδύσεις σε βρώμικες υποδομές.
– Υπάρχει μια πλούσια διεθνής εμπειρία κοινοτήτων, Δήμων, Περιφερειών αλλά και κρατών που ξεκινούν με αποφασιστικά βήματα σε μια πορεία οικολογικού μετασχηματισμού των κοινωνιών τους: συνεταιρισμοί και δίκτυα πολιτών, γειτονιές χωρίς ΙΧ, πόλεις χωρίς σκουπίδια, Περιφέρειες με ενέργεια αποκλειστικά από ΑΠΕ.
Βρισκόμαστε μπροστά σε άμεσα διλήμματα, σε αμοιβαία αποκλειόμενες επιλογές:
– δε θα αφήσουμε τίποτα μακριά από τα χέρια της ανάπτυξης και των καταπατητών ή θα διαφυλάξουμε περιοχές άγριας φύσης;
– θα βάλουμε πλατφόρμες εξόρυξης στις θάλασσες και θα φτιάξουμε ακόμα περισσότερους λιγνιτικούς σταθμούς ή θα στραφούμε σε ένα καθαρό και βιώσιμο ενεργειακό μέλλον, με εξοικονόμηση, ανανεώσιμες πηγές, αυτοπαραγωγή και συνεταιρισμούς πολιτών;
– θα χτίσουμε όλες τις παραλίες μας ή θα στραφούμε σε πιο ήπιο τουρισμό, με χρονική διασπορά και αξιοποίηση υφιστάμενων οικισμών και κτιρίων;
– θα φτιάξουμε κι άλλους αυτοκινητόδρομους ή θα δώσουμε στο σιδηρόδρομο τη θέση που του αξίζει;
– θα συνεχίσουμε τα αδιέξοδα των σκουπιδιών ή θα στραφούμε προς πόλεις μηδενικών αποβλήτων με αποτροπή-επαναχρησιμοποίηση-ανακύκλωση & κομποστοποίηση με διαλογή στην πηγή;
Οι επιλογές που θα κάνουμε τώρα και στα επόμενα λίγα χρόνια θα καθορίσουν χωρίς επιστροφή το σε τι Ελλάδα θα ζουν ίσως όλες οι επόμενες γενιές».
