ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΙΚΑΡΙΑΣ & ΦΟΥΡΝΩΝ
Ικαρία, 27 Μαρτίου 2015
ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η δημόσια εκπαίδευση βρίσκεται σε κατάσταση διάλυσης. Η σημερινή δραματική εικόνα των σχολείων μας είναι αποτέλεσμα των αντιεκπαιδευτικών αναδιαρθρώσεων και πολιτικών που ξεκίνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 και κορυφώθηκαν τα τελευταία 5 χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης και των μνημονιακών αντιεκπαιδευτικών πολιτικών. Στη σημερινή συγκυρία, όπου ο λαός αγωνίζεται για τα θεμελιώδη δικαιώματά του, για ψωμί – παιδεία – ελευθερία, ενάντια στην Ε.Ε., το ΔΝΤ, τις μνημονιακές αντιλαϊκές πολιτικές και την ολιγαρχία του πλούτου, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναπόσπαστο τμήμα του λαϊκού κινήματος, συνεχίζουμε τον αγώνα μας για το δημόσιο σχολείο και τα εργασιακά μας δικαιώματα. Σε αυτά τα πλαίσια, θεωρούμε ότι απαιτείται η άμεση ανάταξη της δημόσιας εκπαίδευσης αλλά και ο σχεδιασμός ενός ριζικά διαφορετικού προσανατολισμού της.
Στον κοινωνικό πόλεμο, που θα συνεχίζεται για πολύ καιρό, μόνο η ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα μπορεί να γείρει την πλάστιγγα υπέρ των εργαζομένων και της κοινωνίας. Κανενός είδους ανάθεση δεν αρκεί, οι εργαζόμενοι πρέπει να εξακολουθούν να αγωνίζονται στους χώρους δουλειάς, στους δρόμους, στις πλατείες, δείχνοντας τη θέλησή τους να σταματήσουν την καταστροφή και να ορίσουν το μέλλον τους. Είναι ιστορική απαίτηση των καιρών η συμμετοχή, η αντίσταση και η ενεργοποίηση όλων μας. Το σωματείο, ο σύλλογος, το συνδικάτο παραμένουν οι συλλογικοί εκφραστές των συμφερόντων, της αγωνιστικής δράσης και των αναγκών των εκπαιδευτικών και των εργαζομένων. Και στις νέες συνθήκες λοιπόν: Σύλλογος ταξικός, ακηδεμόνευτος, μαχητικός, χωρίς κυβερνητικές ή κομματικές εξαρτήσεις, που συνεχίζει τους αγώνες του για τη νίκη της μαχόμενης εκπαίδευσης.
Στο χώρο της εκπαίδευσης μετά τις εκλογές έχουν συμβεί σημαντικά και εξαιρετικά διδακτικά. Κατ’ αρχήν η αξιολόγηση στα σχολεία είναι νεκρή. Οι αγώνες του εκπαιδευτικού κινήματος δεν άφηναν κανένα περιθώριο αμφισημίας ή ασάφειας. Μαζί με αυτή ενταφιάστηκε και η Τράπεζα Θεμάτων και ο εξεταστικός μαραθώνιος στον οποίο αυτή παρέπεμπε. Η κατάργηση όλου του θεσμικού πλαισίου για την αξιολόγηση είναι το απαιτούμενο επόμενο βήμα.
Οι αγώνες που δώσαμε τα τελευταία χρόνια ενάντια στην αξιολόγηση μας δίδαξαν ότι ακόμη και οι πιο αντιδραστικές ρυθμίσεις γίνονται πραγματικά επικίνδυνες μονάχα όταν βρίσκουν υποστηρικτές ή έστω σιωπηλούς συνεργάτες, πρόθυμους να πειθαρχήσουν σε οτιδήποτε εντέλλονται από τους ανωτέρους τους. Μας δίδαξαν επίσης ότι τέτοιοι υποστηρικτές και σιωπηλοί συνεργάτες δημιουργούνται και πολλαπλασιάζονται ανεπαίσθητα από ρυθμίσεις φαινομενικά ακίνδυνες. Τέτοιες ήταν οι ρυθμίσεις που δημιούργησαν εδώ και δεκαετίες ένα στρώμα «ανώτερων συναδέλφων», τα στελέχη.
Τα μαθήματα αυτά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την περίοδο στην οποία βρισκόμαστε, τη μετεκλογική. Στην περίοδο αυτή έχουμε μια σειρά ανάσες ανακούφισης στην εκπαίδευση: μπαίνουμε στα σχολεία και στις τάξεις
-
χωρίς τον φόβο του εκπαιδευτικού δαρβινισμού (όπου μόνο ο ισχυρότερος επιβιώνει της αξιολόγησης και πάντα υπάρχει ένα ποσοστό που χάνει και τιμωρείται),
-
χωρίς τις διαστροφές της ποσοτικοποίησης και της μέτρησης (σύμφωνα με τις οποίες η δουλειά μας και η μόρφωση των μαθητών μας μπορεί να συνοψιστεί σε ένα νούμερο της εκατονταβάθμιας κλίμακας),
-
χωρίς τις δουλείες που επέβαλε η σχέση αξιολογητή – αξιολογούμενου,
-
χωρίς το φόβο των πειθαρχικών διώξεων (για οτιδήποτε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «αναξιοπρεπής συμπεριφορά» μέσα και έξω από την υπηρεσία),
-
χωρίς την τριετή κούρσα της Τράπεζας Θεμάτων (που στέγνωνε την εφηβεία και τα ήδη φτωχά πορτοφόλια των γονιών).
Από την άλλη πλευρά γνωρίζουμε καλά ότι οι δυνάμεις που δημιουργούν τα εκπαιδευτικά προβλήματα παραμένουν ζωντανές και απειλητικές. Τόσο αυτά που η κυβέρνηση έφερε στο προσκήνιο (αξιολόγηση, πειθαρχικά, πρότυπα – πειραματικά και Τράπεζα Θεμάτων), όσο και εκείνα που προς το παρόν μένουν στο σκοτάδι (από την κοινωνική ανισότητα των σχολικών επιδόσεων και την κρίση του μορφωτικού σχεδίου που καλείται να υπηρετήσει το σχολείο ως την υποχρηματοδότηση και την παραπαιδεία).
Οι δυνάμεις αυτές δεν περιορίζονται στα πολιτικά κόμματα που στήριξαν τις μνημονιακές κυβερνήσεις και τη λογική τους. Πέρα από τα κόμματα αυτά, υπάρχουν κοινωνικά και εκπαιδευτικά υποκείμενα που ήδη αγωνίζονται για τη διατήρηση ή τη νεκρανάσταση όλων των παλιότερων ρυθμίσεων και των προνομίων που απορρέουν από αυτές. Εκδηλώθηκαν ήδη με δυναμισμό στο πεδίο των «πρότυπων σχολείων». Η ύπαρξη και η επιρροή τους όμως ξεπερνάει το θέμα αυτό. Μπορεί κανείς να τις εντοπίσει στα διάφορα εκπαιδευτικά φόρουμ, όπου υπερασπίζονται με μανία την «αξιολόγηση» και (κυρίως) την ιεραρχία που δικαιολογεί τα προνόμιά τους. Ακόμη και η Τράπεζα Θεμάτων βρίσκει υποστηρικτές στα διάφορα ηλεκτρονικά εκπαιδευτικά φόρουμ. Δεν είναι άλλωστε λίγοι εκείνοι που συμπλήρωσαν το μισθό τους με αυτή.
Είναι φανερό ότι η οριστική ήττα των δυνάμεων αυτών απαιτεί την ανεξάρτητη αγωνιστική δράση του εκπαιδευτικού κινήματος για την αντιμετώπιση των βασικών προβλημάτων της δημόσιας εκπαίδευσης.
Στην κατεύθυνση αυτή, το εκπαιδευτικό κίνημα οφείλει να ανοίξει άμεσα το διάλογο (και να ενθαρρύνει την αντίστοιχη πράξη) για τη διαμόρφωση θέσεων που να απαντούν στα βασικά ερωτήματα: ποιο μορφωτικό σχέδιο πρέπει να υπηρετεί σήμερα το δημόσιο σχολείο; πως θα παλέψουμε με στόχο τη σχολική επιτυχία για όλα τα παιδιά; πως θα απαλλάξουμε τους γονείς από τα έξοδα της παραπαιδείας; μετά την αξιολόγηση τι; Κάποια από τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν καν τεθεί στις συλλογικές μας διαδικασίες.
Πέρα όμως από το διάλογο στο εσωτερικό του κλάδου, οφείλουμε να οργανώσουμε τους αγώνες για την άμεση διασφάλιση των εντελώς αυτονόητων. Γιατί εκτός από τις σύνθετες και πολύπλοκες απαντήσεις που απαιτεί η λύση των βασικών εκπαιδευτικών προβλημάτων υπάρχουν και όλα εκείνα που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί: κανένα παιδί δεν μπορεί να μελετήσει όταν πεινάει, όταν δεν έχει στέγη με θέρμανση και ρεύμα, όταν δεν έχει την ασφάλεια ότι αυτά δεν τίθενται σε κίνδυνο γι’ αυτό και την οικογένειά του. Όπως επίσης κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η αντικατάσταση των πιο αποτυχημένων διδακτικών βιβλίων του δημοτικού από τη νέα κιόλας σχολική χρονιά (και μέχρι τη συνολική αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων) θα διευκόλυνε τη διδακτική πράξη ή ότι η άμεση δωρεάν διανομή λογοτεχνικών βιβλίων και η διδακτική τους αξιοποίηση θα αποτελούσε ένα πρώτο αντίδοτο στην εργαλειακή σύλληψη της μόρφωσης που στοιχειώνει τα διδακτικά βιβλία. Κανείς δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει με την αναγκαιότητα μονιμοποίησης των συναδέλφων που χρόνια τώρα πληρώνονται το πολύ εννιά μήνες το χρόνο, ως αιώνιοι αναπληρωτές. Άμεσα, αύριο το πρωί αν είναι δυνατόν, να γίνουν οι απαραίτητες τέλος, προσλήψεις ώστε να καλυφθούν επιτέλους τα κενά εκπαιδευτικών στα σχολεία. Κατάργηση του Ν. 4093 (πειθαρχικό δίκαιο) που παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας και θέτει σε αργία υπαλλήλους για τους οποίους έχει κινηθεί διαδικασία πειθαρχικού ή έχει ασκηθεί δίωξη για συγκεκριμένα αδικήματα.
Ο σύλλογός μας, πέρα από τα παραπάνω αυτονόητα, θεωρούμε ότι πρέπει να αγωνιστεί για:
-
Ριζική αλλαγή της δομής της δημόσιας εκπαίδευσης με θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και του ενιαίου δωδεκάχρονου δημόσιου δωρεάν σχολείου. Ίδρυση νηπιαγωγείων, διορισμοί νηπιαγωγών. Επαναλειτουργία των καταργημένων τομέων στην Τεχνική Εκπαίδευση με επαναπρόσληψη των εκπαιδευτικών που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Κρατικό πιστοποιητικό, γλωσσομάθειας για Αγγλικά – δεύτερη ξένη γλώσσα και πληροφορική με την αποφοίτηση από το Λύκειο.
-
Ριζική επανεξέταση της πολυτυπίας των σχολείων στην κατεύθυνση του ενιαίου 12χρονου δημόσιου δωρεάν σχολείου. Η αντιεκπαιδευτική πολιτική δημιούργησε μια πραγματικότητα κατηγοριοποίησης και πολυτυπίας σχολείων – σχηματικά: αφού για τις νεοφιλελεύθερες/νεοσυντηρητικές πολιτικές δεν υπάρχει ενιαίο μορφωτικό σχέδιο δεν υπάρχει και ανάγκη ενιαίου σχολείου, επομένως ας δημιουργηθούν σχολεία διαφορετικών ταχυτήτων (κλασσικά, ΕΑΕΠ, πρότυπα – πειραματικά), ας αναπτυχθεί ένα αρχιπέλαγος «καινοτόμων προγραμμάτων» και ειδικών ημερών του κοινωνικού σχολείου.
-
Αύξηση των δαπανών για την παιδεία στο 15% του ΓΚΠ. Δημιουργία ενός αποτελεσματικού δικτύου υποστηρικτικών θεσμών μέσα στο δημόσιο σχολείο για τους μαθητές που αντιμετωπίζουν κάθε μορφής δυσκολίες. Στήριξη της λειτουργίας των ΚΕΔΔΥ. Ενίσχυση της ειδικής αγωγής. Εξοπλισμός όλων των σχολείων με εργαστήρια πληροφορικής, δημιουργία μεγάλης βιβλιοθήκης σε κάθε σχολικό συγκρότημα. Αυξημένη χρηματοδότηση των νηπιαγωγείων ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες για γραφική ύλη και αναλώσιμα και να μην επιβαρύνονται οι γονείς.
-
Νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία που να αντιστοιχούν στο στόχο της γενικής μόρφωσης και της ανάπτυξης της κριτικής σκέψης όλου του μαθητικού πληθυσμού. Αναγνώριση της διπλής αξίας της σχολικής γνώσης και μόρφωσης, αφενός για τη συνολική υπόθεση της κοινωνικής χειραφέτησης και αφετέρου για την υπόθεση καλλιέργειας κάθε μαθητή ξεχωριστά. Βασικός στόχος πρέπει να είναι η συνεχής επιδίωξη για ισότητα στη μόρφωση, ακόμη κι αν αυτή προϋποθέτει τη θετική διάκριση υπέρ εκείνων που αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες. Στο πλαίσιο αυτό η ποσότητα της ύλης στο σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να μειωθεί σε όλο το εύρος της εκπαίδευσης.
-
Την αξιοποίηση των σχολικών χώρων σε μια λογική αντιπαράθεσης με τις πολιτικές εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας μετά το ξέσπασμα της κρίσης αδυνατεί να καλύψει την επαφή των παιδιών με ένα φάσμα μορφωτικών και αθλητικών δραστηριοτήτων. Το σχολείο είναι συχνά ο μόνος δημόσιος χώρος με ελεύθερους χώρους και υποδομές. Άρα πρέπει να διεκδικήσουμε τη δυνατότητα του σχολείου να στεγάσει σε μια ζώνη ελεύθερων δραστηριοτήτων με μόνιμο προσωπικό (εκπαιδευτικοί, φύλακες, κλπ.) όλες εκείνες τις αθλητικές, πολιτιστικές δραστηριότητες που οι γονείς αδυνατούν πια να προσφέρουν στα παιδιά τους.
-
Σύλλογο Διδασκόντων με αναβαθμισμένο διοικητικό και παιδαγωγικό ρόλο και θεσμοθετημένη πρωταγωνιστική θέση στη διαδικασία προγραμματισμού, σχεδιασμού, αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου, με διευθυντή/συντονιστή, πραγματικό συνάδελφο. Με συχνές, τακτικές συνεδριάσεις όπου συλλογικά συζητούνται και αντιμετωπίζονται όλα τα παιδαγωγικά ζητήματα. Με προγραμματισμό και αποτίμηση του διδακτικού έργου.
-
Αναδιαμόρφωση του προγράμματος σπουδών, περιεχομένου και στόχων της μόρφωσης των εκπαιδευτικών στα παιδαγωγικά τμήματα, τμήματα νηπιαγωγών και τις καθηγητικές σχολές. Επιμόρφωση/μετεκπαίδευση όλων των εκπαιδευτικών σε αντίστοιχη κατεύθυνση με απαλλαγή από τα διδακτικά καθήκοντα.
-
Αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, υπεράσπιση των ασφαλιστικών κατακτήσεων με κατάργηση των αντιασφαλιστικών νόμων. Να ζούμε με αξιοπρέπεια από το μισθό μας. Ενιαία συλλογική σύμβαση. Γνήσιες συλλογικές συμβάσεις εργασίας εφ’ όλης της ύλης. Κατάργηση του νόμου για το μισθολόγιο/βαθμολόγιο.
Στις παραπάνω κατευθύνσεις θεωρούμε ότι πρέπει να κινηθεί ο σύλλογός μας την επόμενη περίοδο. Οργανώνοντας τον εσωτερικό διάλογο για την απάντηση των μεγάλων θεμάτων της εκπαίδευσης και την ανανέωση των θέσεων του κλάδου, οργανώνοντας τον αγώνα για την άμεση ικανοποίηση όλων εκείνων την αναγκαιότητα των οποίων κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί, προωθώντας αγωνιστικά το σύνολο των διεκδικήσεών μας.
Για το σχολείο των αναγκών και των οραμάτων μας.
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
