Στην Ικαρία, στην Ελλάδα, οι άνθρωποι ζουν σε ένα θετικό περιβάλλον, τρώνε υγιεινά και απολαμβάνουν την ομορφιά της ζωής.
Από την Αναστασία Γεωργούλη
Υπάρχει ένα μικρό νησί στη Μεσόγειο, στη βορειοανατολική Ελλάδα, που το λένε Ικαρία. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί έχουν τον δικό τους ρυθμό ζωής και τους δικούς τους κανόνες διαβίωσης, οι οποίοι με κάποιο τρόπο κατάφεραν να επιβιώσουν μέχρι και σήμερα: σε περιόδους πολέμου, ταλαιπωρίας , στερήσεων, ή σε περιόδους ευδαιμονίας, τα χαρακτηριστικά αυτά παρέμειναν απαράλλακτα.
Ο βραδύς ρυθμός ζωής, που διαφέρει από τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο, το χαλαρό στυλ τους, η έντονη αίσθηση των κοινωνικών δεσμών, η αίσθηση της ανταλλαγής, της ισότητας μεταξύ των μελών, όπως επίσης και η υγιεινή διατροφή συνιστούν «ένα διαφορετικό σύνολο κανόνων».
Ίσως όλοι οι παράγοντες που προαναφέρθηκαν συνιστούν στην εξαιρετική μακροβιότητα των ανθρώπων αυτών. Πολλοί Ικαριώτες μπορεί να φτάσουν τα 100 και να είναι δραστήριοι ακόμα και σε αυτή την ηλικία. Γι’ αυτό το λόγο, το νησί συμπεριλήφθη στις λεγόμενες Μπλε Ζώνες. Η Μπλε Ζώνη είναι ένας ορισμός που χρησιμοποιήθηκε από τον Dan Buettner, που έκανε μια έρευνα μαζί με το National Geographic για τα μέρη του κόσμου όπου οι άνθρωποι έχουν υψηλότερο προσδόκιμο όριο ζωής.
Εκτός από την Ικαρία συμπεριλαμβάνονται η Σαρδηνία στην Ιταλία, η Okinawa στην Ιαπωνία, η Loma Linda στην Καλιφόρνια και η Nicoya Peninsula στην Κόστα Ρίκα.
Ας δούμε λίγο πιο προσεκτικά την Ικαρία και τους κατοίκους της.
«Η Ικαρία είναι ένα ‘βουνό’ στη θάλασσα. Μια κιβωτός που επιπλέει στο Αιγαίο, ένα μέρος μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Μεγάλο μέρος του νησιού είναι ορεινό, με το μεγαλύτερο υψόμετρο να φτάνει στα 1041 μέτρα. Πολλά χωριά χτίστηκαν στο ορεινό μέρος του νησιού, προκειμένου να προστατευτούν από τις επιθέσεις των πειρατών.» λέει ο Ηλίας Γιαννίρης, ένας αρχιτέκτονας που μένει στο νησί. «Επειδή οι Ικαριώτες έχουν υπομείνει αρκετά στη διάρκεια των πολέμων, της κατοχής και της πείνας, έχουν μάθει να αλληλοϋποστηρίζονται, αλλά και να στηρίζουν και να βοηθούν όσους έχουν ανάγκη. Σήμερα, λόγω της οικονομικής κρίσης, άνθρωποι από άλλα μέρη της Ελλάδας έρχονται στην Ικαρία για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή» προσθέτει.
Πράγματι, η Ικαρία έχει έντονη αίσθηση της ανταλλαγής: η ανταλλαγή αγαθών και προϊόντων όπως φρούτα, λαχανικά και άλλα, η «Αλλαξιά» όπως το αποκαλούν. Σε δύσκολους καιρούς συχνά κατέφευγαν στην ανταλλαγή και οι γείτονες ακόμα το κάνουν, ακόμα και αν σήμερα πλέον οι κοινωνική υποδομή είναι λίγο πολύ η ίδια με τα περισσότερα μέρη του δυτικού κόσμου.
Παρόλα αυτά, το συλλογικό υποσυνείδητό τους διατηρεί αναμνήσεις του παραδοσιακού τρόπου αντιμετώπισης των πραγμάτων.
Η καταγωγή είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό που προέρχεται από τα παλιά χρόνια. Το να ανήκεις σε μια κοινωνία, ανεξάρτητα από τη μορφή της, μπορεί να σου δώσει μια έντονη αίσθηση ασφάλειας και προσωπικής δύναμης. Ένα καλό παράδειγμα είναι όταν ένα μέλος της κοινότητας χτίζει ένα σπίτι, οι γείτονες βοηθούν. Πολλά σπίτια χτίστηκαν έτσι στο παρελθόν.
«Αν και δεν γεννήθηκα εγώ στην Ικαρία, ο πατέρας μου γεννήθηκε εδώ, και οι άνθρωποι με αποδέχτηκαν μόλις ήρθα να μείνω εδώ. Είναι μια κοινότητα που διατηρεί τις αξίες της ανεκτικότητας και της αλληλοβοήθειας και υποστήριξης.» λέει ο Μιχάλης Καβουριάρης από το Ικαριακό Κέντρο.
Είναι σημαντικό να φανεί ότι οι Ικαριώτες δεν κοινωνικοποιούνταν και επικοινωνούσαν μόνο σε δύσκολους καιρούς, αλλά και στις καλύτερες μέρες. Ουσιαστικά τους αρέσει να κοινωνικοποιούνται: βρίσκονται σε καθημερινή βάση, είτε για να μοιραστούν ένα γεύμα, είτε για να πιουν καφέ, να μιλήσουν για τις δουλειές τους, ή απλά να συζητήσουν. Τα διάσημα παραδοσιακά πανηγύρια τους με φαγητό, χορό και κρασί είναι σημαντικό κομμάτι της κουλτούρας τους.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό τους είναι η υγιεινή διατροφή. Οι Ικαριώτες τρώνε πολλά φρούτα και λαχανικά, πίνουν τσάι φτιαγμένο από τοπικά βότανα, κατσικίσιο γάλα και τα παράγωγά του και μέλι, για να μην αναφέρουμε το θαυμάσιο καριώτικο κρασί που έχει έντονη γεύση και αποτελεί σταθερό κομμάτι της διατροφής τους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι παρόλο που η Ικαρία παράγει ποικιλία γεωργικών προϊόντων, απέχει πολύ από το να είναι πλούσια. Για τους Ικαριώτες τα λεφτά δεν αποτέλεσαν ποτέ πρόβλημα. Ήταν σημαντικό μόνο ως μέσο απόλαυσης της ζωής και αλληλοβοήθειας. Άλλα πράγματα έχουν σημασία. Όταν κάποιος ρώτησε μια ηλικιωμένη σχετικά με τη ζωή, αυτή του απάντησε:
«Η ζωή είναι όμορφη, μόνο εάν οι άνθρωποι μπορούν να τη ζήσουν όμορφα. Αρκεί μόνο να έχεις τα απαραίτητα, όχι τις πολυτέλειες».
Έτσι, ανεξάρτητα από την καταγωγή μας, δεν θα μπορούσαμε όλοι να εμπνευστούμε από τον τρόπο ζωής αυτών των ανθρώπων;
[αρχικό άρθρο: http://wordsinthebucket.com/how-to-live-to-be-100 ]
Μετάφραση για την Ικαριακή Ραδιοφωνία Μαρία Πολίτη
