Όση είναι η προσφορά του στον αθλητισμό, άλλο τόσο «βαριά» είναι η φανέλα του Α.Ο. Παγκρατίου, που σε μία πυκνοκατοικημένη περιοχή της Αθήνας, δίνει εδώ και δεκαετίες αθλητική διέξοδο στη νεολαία.
Από την ιστορία της ομάδας μεταφέρουμε τα βασικά στοιχεία των πρώτων χρόνων. Το Παγκράτι ιδρύθηκε το 1929 σαν Αθλητική Ένωση Παγκρατίου και το 1931 αναγνωρίζεται το καταστατικό του από το Πρωτοδικείο Αθηνών. Ιδρυτής του ο Κωνσταντίνος Ρουμπέσης αθλητής στο πένταθλο και άλτης, με πολλές διακρίσεις (πανελληνιονίκης, συμμετέχων στην Ολυμπιάδα της Αμβέρσας) και ανώτατος υπάλληλος του Υπουργείου Συγκοινωνιών.
Η «αρχική συσσώρευση», είχε ήδη ξεκινήσει με την ίδρυση μικρών ανεξάρτητων ομάδων που είχαν τα ονόματα των συνοικιών από τις οποίες προήλθαν, για να ακολουθήσει η Αθλητική Ένωση Παγκρατίου, που το όνομά της έδειχνε και το στόχο της σε σχέση με το αθλητικό δυναμικό που προϋπήρχε.
Στους πρωτεργάτες εκτός του Κ. Ρουμπέση, βλέπουμε τον γιατρό Γιώργο Γκόνο, τον Δημήτρη Κρικώνη, τον Γιώργο Λιακόπουλο, τον Τάκη Καλαποθάκη, τον Μουρίκη και άλλους που τα ονόματά τους χάθηκαν στο χρόνο. Μέσα σε μόλις επτά χρόνια και με τη στοιχειώδη οργανωτική δομή που επέτρεψε στην ομάδα να αναπτυχθεί το Παγκράτι ήταν πια αντίπαλος του Παναθηναϊκού, της ΑΕΚ του Απόλλωνα, του Αθηναϊκού, του Φωστήρα, του Γουδιού του Ατρόμητου και έπαιζε ρόλο πρωταγωνιστή στο Πρωτάθλημα της Α’ Κατηγορίας της Αθήνας.
Ινδάλματα της εποχής ο Κατσούρας, ο Μόνος, ο Χορταριάς, ο Πατικίδης, ο Καμαρινιώτης, ο Σάμιος, ο Κουκουμπέτης, ο Καράγιωργας, ο Γρηγοριάδης (μετέπειτα μεγάλη δόξα του Απόλλωνα Αθηνών) κ.α.
Στην κατοχή η Αθλητική Ένωση Παγκρατίου παίρνει μέρος στις αθλητικές διοργανώσεις της Ένωσης Ελλήνων Αθλητών και στο ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ.
Το μπάσκετ
Από το 1938 είχε ιδρυθεί και το μπάσκετ με πρωτεργάτες τους Περσιάδη, Γιαλακίδη, Φάντη, Δημητράκη και τον Δεκέμβριο του 1938 έλαβε για πρώτη φορά μέρος σε επίσημο πρωτάθλημα που ήταν το τοπικό πρωτάθλημα Μπάσκετ Αθηνών-Πειραιώς στο οποίο εκτός από την ΑΕΠ συμμετείχαν και η ΧΑΝ Αθηνών, οι Εμποροϋπάλληλοι, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Πανιώνιος, ο Παναθηναϊκός, το Παλαιό Φάληρο, η ΧΑΝ Κοκκινιάς, ο Ολυμπιακός Πειραιώς, οι Νέοι Βύρωνα, η Νήαρ Ηστ, ο Πειραϊκός, ο Πανελλήνιος και ο Αθηναϊκός. Όπως και το ποδοσφαιρικό τμήμα, το μπάσκετ παίρνει μέρος σ’ όλα τα κατοχικά τουρνουά που οργάνωσε η Ένωση Ελλήνων Αθλητών. Η ομάδα μεταπολεμικά ενισχύεται με τους Γρηγοριάδη, Γκότση, Μπράτσο, Κουράβελο, Σαμιωτάκη, Χατζηϊωάννου, Νάκη, και το 1947 ανεβαίνει στην A’ κατηγορία Αθηνών.
Από το Παγκράτι δεν λείπουν και οι «υπεραθλητές», για παράδειγμα ο Γρηγοριάδης παίζει ποδόσφαιρο, μπάσκετ κάνει και στίβο και ο Μπράτσος παίζει ποδόσφαιρο, αλλά και μπάσκετ επιπέδου κλήσης στην προεθνική.
Το Σεπτέμβριο του 1949 σε ανακοίνωση της ΕΠΣΑ αναφέρονται ως πεσόντες υπέρ της πατρίδας, ποδοσφαιριστές του Παγκρατίου οι: Ι.Χαϊτάς, Ν. Ρέττας, Ε. Μουτάφης, Γ. Γιαλλακίδης, Κ. Κιούπης, Ι. Ζήσης, Γ. Χατζηπαντελής
Το 1948-49 βλέπουμε τον δημοσιογράφο Γιάννη Διακογιάννη στο δυναμικό της ομάδας μπάσκετ του Παγκρατίου.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 ο γνωστός ηθοποιός Νίκος Κούρκουλος που ήταν στον Παναθηναϊκό, στα πλαίσια μεταγραφικών ανταλλαγμάτων, εμφανίζεται στο δυναμικό της ποδοσφαιρικής ομάδας του Παγκρατίου, όπου και αγωνίστηκε σαν μπακ.
Από τη δεκαετία του ΄50 που το μπάσκετ αρχίζει να αναπτύσσεται στην Ελλάδα, το Παγκράτι διανύει μία μεγάλη διαδρομή την οποία εν πολλοίς την οφείλει στο Νότη Μαστρογιάννη έναν άνθρωπο που αφιέρωσε την ζωή του στον ΑΟ Παγκρατίου και στον ελληνικό αθλητισμό. και αρκεί να θυμίσουμε μερικά από τα ονόματα των καλαθοσφαιριστών που έγραψαν τη δικιά τους ιστορία στο ελληνικό μπάσκετ, όπως: Στέλιος και Μιχάλης Δεκαβάλας, Παπαδόπουλος, Ευφραιμίδης, Κοντοβουνήσιος, Σινιώρης, Δήμας, Κίνιας, Ράπτης, Πολίτη,Λάνθιμος, Σισμανίδης, Μάγλος, Ραφτόπουλος, Καλογρίδης, Δεδόπουλος, Σκούταρης, Χουσέας, Γούναρης,Τριανταφύλλου, Παπαλαζάρoυ, Πετσάλης, Μπάστας, Θεοδωράκης, Παναγιωτόπουλος, Π.Γούμενος, Ν.Καλαμπάκος, Π.Σακκάς, Π.Καρατζάς, Λ.Βατάκης, Γ.Νικολόπουλος, Β.Γούμενος, Θ.Μπακατσιάς, Τζαλαλής, Ζώτος, Δαβάκης,Πάνου. Αργότερα τα αδέλφια Βούλγαρη, ο Νίκος Μίχαλος, ο σημερινός προπονητής της ομάδας Τόλης Κουτρούλιας και αρκετοί άλλοι.
H σημερινή εποχή
Για τη σημερινή εποχή και τη λειτουργία της ομάδας, μας μίλησε ο Γιάννης Ποντικόπουλοςμέλος του Δ.Σ. (ειδικός γραμματέας).
-Πότε ιδρύθηκε ο Α.Ο. Παγκρατίου και πόσα τμήματα έχει;
-Ο Αθλητικός Όμιλος Παγκρατίου ιδρύθηκε το 1929 υπό την επωνυμία «Αθλητική Ένωση Παγκρατίου». Σήμερα το σωματείο έχει 3 ενεργά τμήματα:
*Ανδρικού Μπάσκετ
*Γυναικείου Μπάσκετ
*Ποδοσφαίρου
-Ποια τμήματα προστέθηκαν ή έκλεισαν στην πορεία των χρόνων από την ίδρυσή του έως σήμερα;
-Τμήματα του συλλόγου που είναι πλέον ανενεργά είναι τα εξής:
*Βόλεϊ ανδρών
*Βόλεϊ γυναικών
*Στίβος
*Ποδηλασία
*Πιγκ Πογκ
*Σκοποβολή
*Πυγμαχία
*Σκάκι
-Στη σύγχρονη εποχή ποια αθλήματα έχει ο σύλλογος και ποιος είναι ο αριθμός των ενεργών αθλητών/τριών;
-Σήμερα τα ενεργά τμήματα του συλλόγου είναι:
*Ανδρικού Μπάσκετ
*Γυναικείου Μπάσκετ
*Ποδοσφαίρου
Ο αριθμός των ενεργών αθλητών ξεπερνά τους 250.
-Που στεγάζονται τα τμήματα αυτά;
-Η ομάδα μπάσκετ ανδρών και γυναικών στεγάζεται στο Δημοτικό γήπεδο ΜΕΤΣ
Η ομάδα ποδοσφαίρου στο γήπεδο Ελληνικού.
Τα τμήματα υποδομών μπάσκετ σε ανοιχτά γήπεδα σχολείων
-Σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή όπως το Παγκράτι, πόσο σημαντική είναι η διέξοδος της νεολαίας στον αθλητισμό και πόσο μπορεί να την καλύψει το Παγκράτι;
-Σήμερα περισσότερο από ποτέ η παροχή δυνατοτήτων για άθληση στη νεολαία είναι εξαιρετικά σημαντική και καθοριστικά κρίσιμη για την μελλοντική διαμόρφωση της ποιοτικών χαρακτηριστικών της κοινωνίας μας.
Ειδικά στο Παγκράτι που δεν υπάρχουν ούτε κατά διάνοια ελεύθεροι χώροι όπου κάποιο παιδί θα μπορούσε να παίξει και να αθληθεί με την παρέα του, η συνεχής και συνεπής παροχή δυνατότητας πρόσβασης σε οργανωμένες δομές αθλητισμού είναι η τελευταία ελπίδα για την αντιμετώπιση της βίαιης εισβολής της τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή των παιδιών (κινητά, tablets), των υπερφορτωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης και της αλόγιστης επιλογής στο πολύ και ανθυγιεινό φαγητό.
Ο Α.Ο.Π εδώ και 90 χρόνια έχει ψηλά στις προτεραιότητές του την προσέλκυση των παιδιών της ευρύτερης περιοχής στον οργανωμένο αθλητισμό και άλλωστε τα σπουδαιότερα αθλητικά του επιτεύγματα στηρίχθηκαν σε αθλητές που βγήκαν από τα σπλάχνα του. Η κληρονομιά των σύγχρονων διοικητικών παραγόντων από τους παλαιότερους είναι ιδιαίτερα «βαριά» στο θέμα αυτό και με τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε από την ανεπάρκεια και την ακαταλληλότητα των αγωνιστικών χώρων χρειάζεται καθημερινά να δίνουμε αγώνα για να μπορούμε να λειτουργούμε σε ένα υψηλό επίπεδο. Παρόλα αυτά ο σύλλογος επενδύει στα τμήματα υποδομής και απασχολεί καταξιωμένους προπονητές-παιδαγωγούς , χρηματοδοτεί εξ ιδίων πόρων την ανακατασκευή σχολικών γηπέδων, την βελτίωση του φωτισμού και την καθαριότητά τους και βρίσκεται συνεχώς σε μία σχέση αλληλεπίδρασης με την τοπική κοινωνία προκειμένου να είναι ευρύτερα γνωστή η επιλογή του Α.Ο Παγκρατίου ως ενός σοβαρού και οργανωμένου φορέα άθλησης.
-Οι γηπεδικές εγκαταστάσεις επαρκούν ή υπάρχει η πίεση της συστέγασης που αντιμετωπίζουν αρκετά σωματεία;
-Όπως τονίστηκε και παραπάνω η ανεπάρκεια και η ακαταλληλότητα των γηπεδικών εγκαταστάσεων είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και το οποίο τα χρόνια της κρίσης έχει κορυφωθεί καθώς:
*Καταργήθηκε η φύλαξη στα δημοτικά ανοιχτά γήπεδα με αποτέλεσμα αυτά να υπόκεινται σε τεράστιες φθορές από ομάδες περιθωριακών ατόμων που τα χρησιμοποιούν ως τόπο συνάθροισης. Το αποτέλεσμα είναι αυτοί οι χώροι να είναι αφενός ακατάλληλοι για χρήση και αφετέρου επικίνδυνοι για τα μικρά παιδιά.
*Εξαιτίας της καταστροφής των δημοτικών ανοιχτών γηπέδων αναγκαστήκαμε να στραφούμε στα γήπεδα των σχολείων όπου και εκεί η διαθεσιμότητα είναι πολύ περιορισμένη λόγω των δράσεων των Συλλόγων Γονέων & Κηδεμόνων ενώ είναι και ασυντήρητα. Επιπρόσθετα με απόφαση που έλαβε προ τριετίας ο Δήμος Αθηναίων η χρήση αυτών των χώρων χρεώνεται με 2,5€/ώρα επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο τα σωματεία.
*Η ομάδα ποδοσφαίρου βρήκε στέγη στο γήπεδο του Ελληνικού φιλοξενούμενη ουσιαστικά από τον ΑΟ Σουρμένων ομάδα άλλου Δήμου δηλαδή. Η λύση αυτή ήταν η μοναδική προκειμένου να παραμείνει ζωντανό το ΙΔΡΥΤΙΚΟ τμήμα του συλλόγου.
*Το κλειστό γυμναστήριο ΜΕΤΣ που βρίσκεται στην καρδιά του Παγκρατίου είναι σχεδόν υπό κατάρρευση καθώς έχει να συντηρηθεί πολλά χρόνια από τον Δήμο. Στο γήπεδο αυτό βρίσκει στέγη ένας πολύ μεγάλος αριθμός σωματείων ενώ αρκετές ώρες πουλιούνται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις προκειμένου να εξασφαλίσει έσοδα ο Δήμος κι ενώ την ίδια στιγμή δεκάδες παιδιά αθλούνται στο κρύο και την βροχή. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η απόλυτη ανεπάρκεια των διαθέσιμων ωρών χρήσης.
-Ποια είναι η σχέση του συλλόγου με την περιοχή, υπάρχει δέσιμο και στήριξη ή οι πολλές αλλαγές (μετακινήσεις, δημογραφικές αλλαγές, κλπ) σε συνοικίες της Αθήνας έχουν οδηγήσει σε ατονία τη στήριξη στα σωματεία της περιοχής όπως έχει εμφανιστεί σε άλλες περιοχές;
-Η σχέση του συλλόγου με την περιοχή δεν είναι τόσο ισχυρή όσο παλιά και όσο θα επιθυμούσαμε. Η σύνθεση του πληθυσμού της περιοχής έχει αλλάξει έντονα και οι νέοι κάτοικοι δεν γνωρίζουν τον ρόλο που έχει παίξει ο ΑΟ Παγκρατίου στη συνοικία κατά το παρελθόν. Οι τοπικοί επιχειρηματίες δεν ενδιαφέρονται να διαφημιστούν μέσω του συλλόγου και δεν παρέχουν καμία βοήθεια. Οι γονείς των νεαρών αθλητών μας είναι αυτοί που στηρίζουν την προσπάθεια και μας δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε. Το παρήγορο είναι πως η κατάσταση δείχνει σιγά σιγά να βελτιώνεται και από την πλήρη αδιαφορία του κόσμου για τα κοινά του συλλόγου περνάμε σε μία εποχή που άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο έρχονται πιο κοντά και δείχνουν ενδιαφέρον να βοηθήσουν στην προσπάθεια που γίνεται. Η βοήθεια αυτή είναι πολύτιμη για τον Α.Ο.Π που αν κατάφερε να επιβιώσει επί 90 χρόνια και να λειτουργήσει σε αρκετά υψηλό επίπεδο δεν το οφείλει σε πάμπλουτους διοικητικούς παράγοντες ή κολοσσούς χορηγούς αλλά στον καθημερινό μόχθο ανθρώπων με μεράκι για τον αθλητισμό.
Πηγές ιστορικών φωτο: Ιστορικό Λεύκωμα Α.Ο. Παγκρατίου – Ευχαριστούμε τη διοίκηση του συλλόγου για την παροχή στοιχείων
Συνέντευξη: Νάσος Μπράτσος
