Τί μπορεί να συμβεί όταν η κρητική μαντινάδα, συναντά την ικαριώτικη ρίβα; Την απάντηση την έζησαν όσοι/ες συμμετείχαν στην πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο τέλος Ιουλίου στον οικισμό «Σταύλος» της Ικαρίας, στην εκδήλωση που έγινε στα πλαίσια του «Φεστιβάλ Ίκαρος 2016».
Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο λυράρης και ερμηνευτής Βασίλης Σκουλάς, ο στιχουργός Κώστας Φασουλάς, ο λαϊκός ποιητής (μαντιναδολόγος) Αριστείδης Χαιρέτης ή Γιαλάφτης, η βιολίστρια και ποιήτρια της ικαριακής διαλέκτου Σόσα Μπερνή-Πλακίδα και η φιλόλογος και ποιήτρια Ηρώ Τσαρνά και «ταξίδεψαν» από τα Ανώγεια ως την Ικαρία, για να μεταφέρουν ζωντανά τη μοναδική λαϊκή τους παράδοση αναζητώντας τη σύνδεσή της με τις Ικαριώτικες ρίβες και τη δημιουργία τους.
Kρητικοί και Ικαριώτες, μετά τις εισηγήσεις που άνοιξαν την εκδήλωση και τα πρώτα τραγούδια, χόρεψαν, τραγούδησαν και γλέντησαν μαζί «ανακαλύπτοντας» τις κοινές πλευρές στη μουσική λαϊκή παράδοση των τόπων τους.
Το ert.gr ήταν εκεί και πήρε δηλώσεις από το Β. Σκουλά και τη Σ. Πλακίδα.
Βασίλης Σκουλάς
-Τα τελευταία χρόνια το γεγονός ότι η κρητική μουσική αποκτά συνεχώς καινούργιους φίλους και σε διαφορετικές περιοχές της χώρας, που το αποδίδετε;
-Το έχω εισπράξει κατά καιρούς εντός και εκτός Ελλάδος, λόγω της πολύχρονης διαδρομής μου στο καλλιτεχνικό στερέωμα, περίπου έξι δεκαετίες και νομίζω ότι η μουσική, γενικά το τραγούδι, αυτό το μεγάλο κομμάτι του πολιτισμού μας, είναι το μόνο στοιχείο και το μόνο πράγμα που συνενώνει, επικοινωνεί και έρχεται να βοηθήσει τους λαούς να επικοινωνήσουν, γιατί είναι οι μόνες αλήθειες αυτές, που τις έχουμε ανάγκη από όπου και αν προέρχονται. Και παίρνουμε και δίνουμε. Οι μουσικές και όλο αυτό το πράγμα είναι ένα μεγαλείο στους ανθρώπους.
-Στην Κρήτη μπαίνουν νέα παιδιά σε αυτό τον χώρο, να μάθουν όργανα, να ασχοληθούν, να προσπαθήσουν στιχουργικά;
-Ειδικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία πολύ μεγάλη ροή και γενικά μία πολύ μεγάλη διάθεση από νέα παιδιά, γιατί αυτή είναι πλέον και η κουλτούρα τους και συνειδητά πλέον ασχολούνται. Βεβαίως ο χρόνος είναι αυτός που κατατάσσει το κάθε ένα από αυτά τα παιδιά εάν θα προχωρήσει και θα δημιουργήσει.
-Το ότι γίνεται η εκδήλωση αυτή στην Ικαρία, θεωρείται ότι δείχνει πως ανάμεσα στις δύο περιοχές υπάρχουν κοινά πολιτιστικά στοιχεία;
-Υπήρχαν και από παλαιότερα, αλλά και σήμερα και το διαπιστώνω και σε διάφορους άλλους χώρους και μέρη, γιατί είναι ανάγκη των λαών να επικοινωνούν και να ανταλλάσουν τέτοια στοιχεία και είναι ό,τι καλύτερο και πιο αισιόδοξο, ειδικά στην εποχή που ζούμε με αυτή τη λαίλαπα που μας έχει βρει. Είναι το μόνο πράγμα που έχει μείνει ακόμα αναλλοίωτο και η μουσική μας, ο χορός μας, η ποίησή μας, που αυτό δίνει δυνατότητες και στη νέα γενιά να πορευτεί και να σταθεί πιο δυνατά και να ξεπεραστούν άλλα προβλήματα.
Σόσα Πλακίδα
-Σε ποιο σημείο μπορούμε να πούμε ότι συναντούνται η μουσική παράδοση της Κρήτης και η πολιτιστική – λαογραφική ζωή της Ικαρίας;
-Συναντιούνται στο γεγονός ότι και οι Ικάριοι συνθέτουν τους στίχους τους με τον τρόπο του δεκαπεντασύλλαβου και είναι ο τρόπος που ο λαός εκφράζεται. Εάν παρατηρήσετε τις παροιμίες θα δείτε ότι όλες έχουν 15 συλλαβές. Έτσι εκφράζεται ο λαός μας και αυτή η γιορτή είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο.
-Αυτό είναι ένα τυχαίο γεγονός, η χρήση του δεκαπεντασύλλαβου, ή πρέπει να το ψάξουμε γυρνώντας στα παλιά τα χρόνια;
– Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να απαντήσουμε πόσο πίσω πρέπει να πάμε, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο ελληνικός λαός εκφράζεται με αυτόν τον τρόπο.
-Έχει ξαναγίνει στο παρελθόν κάποια τέτοια συνάντηση;
-Όχι είναι η πρώτη φορά.
-Έχει υπάρξει κάποια «δοκιμαστική» προεργασία – επικοινωνία με τους κρητικούς, ή θα είναι η πρώτη φορά που θα βρεθείτε ζωντανά επί του πάλκου;
-Πρώτη φορά θα βρεθούμε, αυτοί θα απαγγείλουν τα δικά τους στιχουργήματα πάνω στον δεκαπεντασύλλαβο τα οποία είναι αυθόρμητα και πολλές φορές σατυρικά, που εμείς αυτό δεν το κάνουμε εδώ στην Ικαρία. Εγώ γράφω στον δεκαπεντασύλλαβο και θα διαβάσω δύο ποιήματά μου.
-Το ότι βλέπουμε μεγάλη προσέλευση κόσμου πώς μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε σαν μήνυμα;
-Δείχνει ότι ο κόσμος άρχισε να ενδιαφέρεται για τα πολιτιστικά και αυτό είναι ενθαρρυντικό.
Κείμενο – συνεντεύξεις: Nάσος Μπράτσος
