Όταν το 2014 έκανα αυτό το μικρό αφιέρωμα σ’ αυτόν τον μεγάλο Ικαριώτη δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Γιώργο Τσιμπίδη, από το Καραβόσταμο, είχα βάλει ένα μικρό λιθαράκι να μαζέψω κάποια στοιχεία, σ’ ένα μικρό τιμητικό αφιέρωμα, στον τεράστιο αυτό καλλιτέχνη, που μέχρι σήμερα (9/9/2018) όλοι τον είχαν …..ξεχασμένο. Ήλθε όμως τώρα το Φεστιβάλ Ίκαρος, μαζί με τον Δήμο Ικαρίας και κάποιους δραστήριους συγχωριανούς του από το Καραβόσταμο, να διοργανώσουν την Τρίτη 11/9/2018, μια εκδήλωση για να τον τιμήσουν. Με χαρά είδα ότι χρησιμοποιούν και κάποια στοιχεία ή όλα από αυτό το άρθρο. Για να ξαναφρεσκάρω τη μνήμη σας γι αυτόν τον τεράστιο καλλιτέχνη αποφάσισα να επαναδημοσιεύσω αυτό το άρθρο μου, ίσως φανεί χρήσιμο σε πολλούς.
Σωτήρης Πολίτης
“…Υπάρχουν πράγματα που δεν θες ούτε να τα πεις … ούτε να τα καταπιείς….
….Τότε καλύτερα να τα παίξεις….”
Γιώργος Τσιμπίδης – Δεξιοτέχνης μπουζουκιού (1927 – 2003)
Μεγάλης εμβέλειας παίκτης! Ένας από τους σπουδαιότερους λαϊκούς οργανοπαίκτες!….
Για τον μέγιστο Γ. Τσιμπίδη, οι μουσικοί, οι σολίστες του μπουζουκιού, θεωρούν τον Γιώργο Τσιμπίδη σαν τον “αυτοκράτορα” στο παίξιμο του μπουζουκιού! Οι φίλοι του και οι συνεργάτες του μιλάνε για έναν άνθρωπο που δεν είχε ίχνος έπαρσης και ναρκισσισμού. Με λίγα λόγια, ο Γιώργος Τσιμπίδης “κένταγε” στο μπουζούκι!!!…
Γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1927 στο Καραβόσταμο, ένα παραθαλάσσιο χωριό της Ικαρίας. Σε ηλικία 6 ετών πήρε το βραβείο του καλύτερου λυράρη στο νησί. Σε ηλικία 15 ετών σπούδαζε στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών με υποτροφία! Ο αδελφός του, του χάρισε ένα μπουζούκι, τον γοήτευσε και αφιερώθηκε σ’ αυτό, εγκαταλείποντας τις σπουδές βιολιού αλλά και το σχολείο.
Υπήρξε κορυφαίος δεξιοτέχνης, με ιδιαίτερο ύφος και προσωπικότητα. Πήρε μέρος σε χιλιάδες ηχογραφήσεις λαϊκών δίσκων μεταξύ 1945 – 1975 (στην Ελλάδα).
Ένα διάστημα έπαιξε και με τον μπουζουξή Τάσο Σοφόπουλο στο μαγαζί “Κηφισιά”. Γύρω στο ’50 – 52 υπηρέτησε στρατιώτης στα Χανιά, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Χανιώτη ρεμπέτη Γ. Κουτζόγλου, παίζανε μαζί σε μαγαζί στο λιμάνι και με τον Αντώνη Κατινάρη!
Τάκης Μπίνης, Νανά, Γιώργος Λαυκας, Γιώργος Τσιμπίδης (με το “Καλμόλ” μπουζούκι του). Πίσω ο Χρηστάκης (κιθάρα), Ροβερτάκης (πιάνο) και Σωτήρης Ζωγιόπουλος στο Μενίδι, 1950.
Έπαιξε πλάι στα μεγαλύτερα ονόματα (σε πάλκο και στούντιο): Καζαντζίδη, Γαβαλά, Πάνου, Γκρέϋ, Λύδια, Χρυσάφη, Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Τατασόπουλο, Τζουανάκο, Λαύκα, Καλδάρα κ. ά.
Στο “Ροσινιόλ”, ο Τσιμπίδης και ο Λαύκας έπαιζαν με Καζαντζίδη, Γκρέϋ, κλαρίνο ο Τάκης Τζάρας, πολυμουσικός (έπαιζε και μπαγλαμά, κιθάρα), Μέρικα κ.ά. Το 1957 έπαιξε στον “Αστέρα” με την Καίτη Γκρέϋ, στην θέση του Λάκη Καρνέζη (πήγε με τον Παπαδόπουλο, μαζί με τον Καζαντζίδη).
Εκ γενετής είχε πρόβλημα στα μάτια και πολλές φορές έπαιζε χωρίς να βλέπει!
*********************
Δόξα και χρήμα στην Αμερική.
Έφυγε στην Αμερική το 1961 με την Άννα Μπέλλα. Για 18 χρόνια εργάστηκε με επιτυχία στην Αμερική, όπου εκτός των άλλων συνεργάστηκε με τον Νίκο Γούναρη.
Έκανε καριέρα στην Αμερική. Χρησιμοποιούσε και πεντάχορδο μπουζούκι! Του το είχε φτιάξει (όπως και ένα τρίχορδο) ο φίλος του Άκης Πάνου! (υπήρξε δεινός και φανατικός του τριχόρδου με το οποίο διέπρεψε, αλλά σε ορισμένα κομμάτια, οριεντάλ συνήθως, που είχαν άλλες ηχητικές απαιτήσεις, χρησιμοποιούσε το οχτάχορδο μπουζούκι, με δύο μονές μουργκάνες – δηλ. τρείς διπλές χορδές κάτω και δύο μονές πάνω σε διάταξη πεντάδας).
Το 1968 ο Γιώργος Τσιμπίδης και ο Σταύρος Τζουανάκος παίζανε στο εστιατόριο “Ζορμπάς” στο Σαν Χοσέ στην Καλιφόρνια, όπως και ο Κώστας Καπλάνης. Θυμάται στην Αμερική ο μπουζουξής Παύλος Κακούρης:” Το 1968 ο Γιώργος Τσιμπίδης και ο Σταύρος Τζουανάκος παίζανε στο εστιατόριο «Ζορμπάς» στο Σαν Χοσέ στην Καλιφόρνια, όπως και ο Κώστας Καπλάνης. Εκεί (στο Σαν Χοσέ) δούλεψα κι εγώ 6 χρόνια. Αυτό το μαγαζί λειτούργησε 35 χρόνια με το ίδιο αφεντικό τον Παναγιώτη Κουρέτα, μέχρι που πέθανε. Είχε έρθει από την Τρίπολη. Ήταν σπουδαίος, πολύ καλός άνθρωπος και βοήθησε πολύ κόσμο. Αυτό το μαγαζί έχει μεγάλη ιστορία.
Στο Σαν Φρανσίσκο ήταν άλλη πιάτσα πάλι. Το παλιό «EL GRECO» στην καρδιά του NORTH BEACH/CHINA TOWN. Το άλλο το «ΜΙΝΕRVΑ» το είχε ο Κρητικός ο Βασίλης Κλιμιδάκης. Ήταν η εποχή που βγήκε το «ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ» του Χατζιδάκι και χάλασε ο κόσμος σε όλη την Αμερική. Τα Ελληνικά μαγαζιά είχανε ουρές και περίμεναν ώρες για να μπουν μέσα. Μετά το «Ζορμπά» πάλι τα ίδια. Το 1981 ήρθε και ο Ζαμπέτας. Από εκεί και μετά πέρασε ο Καραντίνης, ο Μπιθικώτσης, η Γλυκερία, η Αλεξίου, ο Νταλάρας, η Μαίρη Λίντα, η Πόλυ Πάνου και τόσοι άλλοι που δε θυμάμαι. Πάρα πολλά χρόνια με πολλούς καλούς μουσικούς. Είμαι πάρα πολύ τυχερός που τους έζησα.
Σήμερα έχουμε λίγα μπουζούκια από την Ελλάδα. Υπάρχουν πάρα πολύ καλοί οργανοπαίχτες σαν το Γιώργο Σοφό (μαθητής του Γιάννη Τατασόπουλου) και τον Αλέκο Γαλά που γεννήθηκε για να παίζει μπουζούκι (μαθητής του Δερβενιώτη, Λεμονόπουλου και Σταματίου). Φυσικά υπάρχουν πολλοί που έχουν συγκροτήματα για γάμους, πανηγύρια και άλλα που δουλεύουνε σε άλλες δουλειές για να ζήσουν και που όλοι έχουν γεννηθεί εδώ στην Αμερική.
Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1970, έκανε κάμποσες ηχογραφήσεις…και ξαναγύρισε στην Αμερική μετά από ένα χρόνο. Στοίβα τα λεφτά μπροστά του! Σε μια βάφτιση στην Μινεσότα του πέταξαν 10.000 δολάρια.
Ηχογράφησε πολύ δυνατά οργανικά/ σόλο, με τα μπουζούκια του όπως το “Χασάπικο του Τσιμπίδη“,
ηχογραφημένο το 1960, με μπουζούκια μαζί με τον Τσιμπίδη παίζουν ο Α. Κατινάρης και ο Σταύρος Καψαλός.
Το “Σερενάτα με το μπουζούκι”
“το μινόρε του Τσιμπίδη (Χόρα Τσιμπίδη)”
κ. ά.!
Έκανε ένα ταξίδι στην Ελλάδα το 1987, ξανάφυγε και επέστρεψε το 1994. Ζούσε σε διαμέρισμα της κόρης του στο Γαλάτσι, με σύνταξη 90.000 δρχ. τον μήνα, ξεχασμένος κι αυτός από την πολιτεία… Όταν έχει διάθεση (όπως γράφει ο μεγάλος Πάνος Γεραμάνης), το μπουζούκι του παίρνει φωτιά! Το 2003 πέθανε με τον καημό της γυναίκας του που έχασε σε δυστύχημα..
Σύμφωνα με τον Σταματίου “Σπόρο“, ο Τσιμπίδης έπαιζε τρίχορδο, αλλά και την δικιά του κατασκευή πεντάχορδο, το τετράχορδο δεν ήθελε να το ξέρει!! Ο Μάνος Χατζηδάκης στην πρώτη δισκογραφική εκδοχή των τραγουδιών της Στέλλας (Αγάπη πού ‘ γινες δίκοπο μαχαίρι και ο μήνας έχει 13) με την Ζωζώ Σαπουντζάκη και τον Γιάννη Κυριαζή, μπουζούκι παίζουν Γιάννης Σταματίου και Γιώργος Τσιμπίδης. Ο Τσιμπίδης υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους μπουζουξήδες της ξενιτιάς, με αρκετές ηχογραφήσεις για τον Καζαντζίδη, π.χ. “Με κυνηγούν οι νόμοι” (https://www.youtube.com/watch?v=N8alMjgJ_cY) σε στίχους / μουσική Κώστα Βίρβου και Μπάμπη Μπακάλη (ηχογράφηση 1958), το “Κόκκινο μαύρο έπαιξα” (https://www.youtube.com/watch?v=foDDTKQ5Wf4) 1958 σε στίχους – μουσική Κώστα Βίρβου και Απόστολου Καλδάρα, μπουζούκι Γ. Τσιμπίδης, την 1η εκτέλεση του τραγουδιού “Άνοιξε μάνα άνοιξε” (https://www.youtube.com/watch?v=kS23aWT5aZY ), σε μουσική – στίχους Θ. Δερβενιώτη και Κ. Βίρβου, με εισαγωγή μπουζούκι Γ. Τσιμπίδη, το 1958,
“Σαν τον πουλημένο σκλάβο” ,
https://www.youtube.com/watch?v=vvXiMAirMX4
στο “Βαθιά στη θάλασσα”
και στο “Άρρωστος βαριά”
https://www.youtube.com/watch?v=w8Swt4V4zv4
μαζί με τον Τατασόπουλο, “Μετανιώνω και δακρύζω”
https://www.youtube.com/watch?v=nDjS2uwWAe0
μαζί με Μπιθικώτση, “Αράπικα κορμιά (Μπιραλάχ)”
https://www.youtube.com/watch?v=bxYBmr7u5NI
κ. ά.
Αλλά και για τον Άκη Πάνου, π.χ. “Θα κλείσω τα μάτια” (https://www.youtube.com/watch?v=aGmRWd-ni_U) 1971 με την Βίκυ Μοσχολιού, “Ο μάγκας ο Λευτέρης”( https://www.youtube.com/watch?v=N7rmWc3Zfyk) και “Μες του Μιστόκλη το τσαρδί” (https://www.youtube.com/watch?v=5J76U6gxDiA ) με Πρ. Τσαουσάκη κ. ά. (μέρος του άρθρου από τον Πάνο Γεραμάνη).
Ο Τσιμπίδης και ο φαρμακοβιομήχανος Βασίλης Νικολαΐδης, γνωστός ως “Καλμόλ”.
Το μπουζούκι αυτό το κέρδισε ο Γιώργος Τσιμπίδης από τον ΚΑΛΜΟΛ, έκανε με αυτό πολλές ηχογραφήσεις, μέχρι που αναγκάστηκε να το αφήσει λίγους μήνες αφότου πρωτοπήγε στην Αμερική, στο κέντρο της Ν. Υόρκης που δούλευε, καθώς δεν κρατήθηκαν οι χρονικοί όροι του συμβολαίου που είχε κάνει από την Ελλάδα. Ο ιδιοκτήτης ήθελε να τον κρατήσει για περισσότερο διάστημα από το συμφωνηθέν και για να τον πείσει να μείνει του κράτησε το μπουζούκι, ελπίζοντας ότι χωρίς αυτό δεν θα πάει πουθενά. Εκείνος όμως επειδή είχε δώσει τον λόγο του ότι θα εμφανιζόταν στη συνέχεια στο Σικάγο, αναγκάστηκε να φύγει. Τα “ίχνη ” του μπουζουκιού αυτού έχουν χαθεί. ( από την εγγονή του Γ. Τσιμπίδη, Γεωργία στο “ρεμπέτικο φόρουμ”)
Ο περίφημος κροίσος θαμώνας των μπουζουκιών Καλμόλ έκανε μυθικούς λογαριασμούς σε πολλά κέντρα της εποχής, όπως στο “Πίνδος” του Βαγγέλη Αλεξανδριανού. Στο μαγαζί έπαιζαν τότε οι καλύτεροι : Χιώτης, με Μπέμπη και Σπόρο, Τατασόπουλος, Λαύκας με Τσιμπίδη και Σπόρο κ. ά.
Εμφανίσεις σε ελληνικές ταινίες
Καταζητείται η ταινία “Ο Κοκοβιός πρωτευουσιάνος”. Παλιά ελληνική ταινία του 1953 με ντοκουμέντο την ορχήστρα του Γιάννη Τατασόπουλου με τους Σπύρο Καλφόπουλο, Γιώργο Τσιμπίδη, Γιάννη Σταματίου “Σπόρο” (μπουζούκια), Σταύρο Πλέσσα (κιθάρα), Αγάπιο (πιάνο) και τη συμμετοχή του μεγάλου Στράτου Παγιουμτζή όπου έπαιξε σε πρώτη εκτέλεση το τραγούδι “Το κορίτσι απόψε θέλει”!!
Ο Σταματίου “Σπόρος” για την ταινία: ” Μου λέει μια μέρα ο Τατασόπουλος – είναι ένα κινηματογραφικό έργο που γυρίζουν και θέλω να ‘ ρθεις να παίξουμε μαζί-. Ήταν ένα έργο του Πέτρου Γιαννακού, του Κοκοβιού, που το γυρίζανε σ’ ένα μαγαζί στη Ν. Φιλαδέλφεια, όπως ανεβαίνουμε την Δεκελείας δεξιά. Ένα καλοκαιρινό μαγαζί. Η ταινία λέγεται “Ο Κοκοβιός πρωτευουσιάνος”. Τραγουδούσε ο Στράτος Παγιουμτζής και ήμασταν τέσσερα μπουζούκια, εγώ ο Τατασόπουλος, ο Γιώργος ο Τσιμπίδης και ο Σπύρος ο Καλφόπουλος. Στο πιάνο ήταν ο Αγάπιος και κιθάρα ο Σταύρος ο Πλέσσας. Τότε πρωτοπαίξαμε το τραγούδι του Τατασόπουλου “Έλα, σήκω, χόρεψε το”, που δεν είχε βγει ακόμα σε δίσκο. Βγήκε μετά με τραγουδιστή τον Τσαουσάκη” (μέρος άρθρου από το διαδικτυακό περιοδικό “Η Κλίκα”.
Συμμετείχε και σε άλλες ταινίες που έχουμε βρει, όπως στην ταινία “Γκολ στον έρωτα” το 1954 με τον Μίμη Φωτόπουλο, Γεωργία Βασιλειάδου κ. ά. Στο πάλκο “κεντάει” με το μπουζούκι του και τραγουδάει μαζί με το Λαϊκό συγκρότημα του Γιώργου Λαύκα, με τους Α. Ρεπάνη, Γιάννη Κυριαζή, Σ. Μπαλαγούρα κ. ά. παίζουν τα τραγούδια “Μεσάνυχτα βαθιά σκοτεινιασμένα” Χρήστου Κολοκοτρώνη και Λαύκα κ. ά. (https://www.youtube.com/watch?v=uvVL9Og-CgI)
Άλλη μια ταινία είναι “Οι δύο μάγκες του Πειραιά (Αλλού το όνειρο κι αλλού το θαύμα), με τον Νίκο Φέρμα και τον περίφημο Κοκοβιό!!. Στο πάλκο “κεντάει”, μαζί με το Λαϊκό συγκρότημα του Μπ. Μπακάλη, με το τραγούδι “Η Κύπρος είναι Ελληνική” σε μουσική και στίχους Μπ. Μπακάλη και Κώστα Βίρβου, να το ερμηνεύει η μεγάλη Γιώτα Λύδια και το τραγούδι “Δεν έχω πλούτη να σου χαρίσω” (στο 1:15 κοντινό πλάνο με τον Τσιμπίδη, έχουν αλλάξει μπουζούκι με τον Θοδ. Πολυκανδριώτη, του έχει δώσει του “Καλμόλ” ) (https://www.youtube.com/watch?v=FPuVnjkRuuQ)
Το 1958 στην ταινία “Αδέκαροι ερωτευμένοι”. Με την “κρατική ορχήστρα” Τσιμπίδης, Λαύκας κ. ά. με την Σπεράντζα Βρανά να τραγουδάει (δες στο 1:09:46 και μετά) (https://www.youtube.com/watch?v=OAmiUiyZR8o)
Περισσότερες λεπτομέρειες για τον Γ. Τσιμπίδη μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο “Οκτώ λαϊκά πορτραίτα/ Μεγάλοι σολίστες του μπουζουκιού στη δεκαετία του ’50”, από τον σολίστα του μπουζουκιού και ερμηνευτή Γιώργο Αλτή, Περιοδικό “Λαϊκό Τραγούδι”, 2007.
Βίντεο / Μουσική (Σόλο)
https://www.youtube.com/watch?v=PSQjlZfw1p4
https://www.youtube.com/watch?v=qh5mufr-Y5U
https://www.youtube.com/watch?v=cGnrCGX3oVk
και ένα σόλο, σπάνιο από την Αμερική
https://www.youtube.com/watch?v=NBO_2FhAySQ
Πηγή : http://mpouzouksides.blogspot.gr/
Υ.Γ. Σωτήρη Πολίτη
Αγαπητοί συμπατριώτες, αγαπητοί φίλοι, έκανα μια τολμηρή προσπάθεια να συγκεντρώσω στοιχεία γι αυτόν τον μεγάλο συμπατριώτη μας δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Γιώργο Τσιμπίδη. Δεν λέω ότι είναι τα καλύτερα ή το αφιέρωμα αυτό (που το δανείστηκα σε πολλά σημεία απο το παραπάνω site), θεωρείται πλήρες.
Ίσως υπάρχουν κι άλλα στοιχεία που στο μέλλον ελπίζω να συναντήσω μέλη της οικογένειας του και να συμπληρώσω, αυτά που πιθανόν δεν αναφέρονται σ’ αυτό το αφιέρωμα. Για μένα ήταν λόγος τιμής κι ελάχιστη υποχρέωση να παρουσιάσω μια “εικόνα” αυτού του μεγάλου συμπατριώτη μας. Συγχωρήστε μου τις όποιες ελλείψεις, σας ευχαριστώ.
Σωτήρης Πολίτης – Ικαριακή Ραδιοφωνία 92,8 fm
