Η εφιαλτική εκτίναξη των τιμών φυσικού αερίου (πάνω από 10 φορές σε σχέση με πέρυσι) και η συνακόλουθη έκρηξη στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν σημάνει συναγερμό στην Ε.Ε. Αποφασίστηκε ήδη η πραγματοποίηση έκτακτης συνόδου των Υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου, ενώ η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δηλώσει ότι η Επιτροπή «εργάζεται για μια επείγουσα παρέμβαση και μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».
Ουσιαστικά η ευρωπαϊκή ηγεσία και η Επιτροπή υιοθετούν τώρα αυτό που από την αρχή έχει επισημάνει -προτείνοντας μάλιστα συγκεκριμένες λύσεις- ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης: Ότι το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό και χρειάζεται ευρωπαϊκή λύση.
Υπενθυμίζεται ότι ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τόσο με επιστολές του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και με παρεμβάσεις του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έχει προτείνει σειρά μέτρων, ανάμεσα στα οποία η αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, η η επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου και η κοινή προμήθεια φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ανάμεσα στα άλλα:
–Με επιστολή του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 9 Μαρτίου, ο Πρωθυπουργός αναφερόταν στην «αυξανόμενη οικονομική απειλή που αφορά την χονδρική αγορά φυσικού αερίου», υπογράμμιζε πως «θα πρέπει άμεσα και αποφασιστικά να αντιμετωπίσουμε το θέμα, ώστε να αποτρέψουμε επιπλέον κόστος στις ζωές των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις οικονομίες των κρατών-μελών» και ζητούσε κοινή παρέμβαση προτείνοντας έξι μέτρα για τη συγκράτηση των τιμών του φυσικού αερίου και του ρεύματος.
–Την ανάγκη για μια ευρωπαϊκή λύση υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός και στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου. Σημείωσε, μάλιστα, τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταθέσει προτάσεις για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και για το πώς θα διορθωθεί αυτή η στρέβλωση: μια πανάκριβη τιμή φυσικού αερίου να καθορίζει ουσιαστικά την τιμή ηλεκτρικής ενέργειας, ασχέτως αν αυτή παράγεται από πολύ πιο φθηνές πηγές, όπως από υδροηλεκτρικά, από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
–Λίγο αργότερα (7 Απριλίου) στη συνάντησή του με την Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε. Kadri Simson, στο Μέγαρο Μαξίμου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανάμεσα στα άλλα τόνιζε: «Όλες οι επιλογές πρέπει να τεθούν στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένου ενός πιθανού πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Και, φυσικά, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να αποσυνδέσουμε γρήγορα τις τιμές του φυσικού αερίου από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας».
–Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της 23ης Ιουνίου, ο Πρωθυπουργός δήλωνε: «Θα επαναφέρω -μαζί με τον Ιταλό Πρωθυπουργό- το πια κατεπείγον αίτημα να δρομολογηθούν τολμηρές πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως η επιβολή ενός πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Είναι ένα θέμα το οποίο το συζητάμε εδώ και αρκετό καιρό, αλλά δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει η απαραίτητη κινητικότητα. Χρειάζεται μια συντονισμένη ευρωπαϊκή αντίδραση, η οποία να μπορεί να υποστηρίξει τους εθνικούς προϋπολογισμούς, ώστε να περιορίσουμε, στο μέτρο του εφικτού, τις αρνητικές επιπτώσεις στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις μας».
Οι έξι προτάσεις που έχει καταθέσει ο Πρωθυπουργός τον Μάρτιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
«Η κρίση που είναι σε εξέλιξη στην Ουκρανία έχει ουσιαστικά παρακάμψει τους φυσικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης των τιμών και δυστυχώς κάθε προσπάθεια εκ μέρους της Ένωσής μας μέχρι τώρα, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα, δεν κατέστη δυνατόν να αντισταθμίσει το τεράστιο βάρος που επωμίζονται τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Το παράδοξο είναι πως ούτε η παραγωγική δυνατότητα ούτε οι εφοδιαστικές αλυσίδες φυσικού αερίου έχουν επηρεαστεί από την τρέχουσα κρίση. Αυτό σημαίνει πως δεν έχουμε πρόβλημα ποσότητας, αλλά έχουμε πρόβλημα στις τιμές» τόνιζε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην επιστολή του προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητώντας κοινή ευρωπαϊκή απάντηση.
Τα έξι μέτρα που πρότεινε ο είναι τα εξής:
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων (TTF), το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση.
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%.
3. Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων (TTF), ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία.
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5. Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6. Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πολλές από τις προτάσεις που έχουμε καταθέσει στην Ε.Ε αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται πολλές από τις ελληνικές προτάσεις για μια ευρωπαϊκή λύση στην εκτίναξη των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας επισήμανε χθες Παρασκευή ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη κατά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου.
Αναφέρθηκε στις ζοφερές οικονομικές εξελίξεις που προκαλεί σε ολόκληρη την Ευρώπη η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και εξέφρασε ικανοποίηση που η Ε.Ε. επεξεργάζεται πολλές από τις ελληνικές προτάσεις για μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στην έκρηξη των ενεργειακών τιμών.
Ανέφερε ανάμεσα στα άλλα:
-Δυστυχώς οι εξελίξεις, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, στο μέτωπο της οικονομίας τουλάχιστον, προδιαγράφονται ζοφερές. Ενθαρρύνουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει τολμηρές πρωτοβουλίες -όπως έχουμε συζητήσει πολλές φορές- διότι χωρίς ευρωπαϊκή αντιμετώπιση είναι πολύ δύσκολο να τιθασεύσουμε αυτή την εκρηκτική άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου.
-Χαίρομαι ως Έλληνας Πρωθυπουργός, που πολλές από τις προτάσεις που έχουμε καταθέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν σήμερα αντικείμενο επεξεργασίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επισημαίνω, όμως, ότι έχουμε αργήσει και ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι γίνεται για να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος.
-Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην ευρύτερη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου, επαναλαμβάνουμε ακόμη μια φορά ότι με σταθερότητα, αυτοπεποίθηση και με προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο απαντάμε στις όποιες ρητορικές ακρότητες της Τουρκίας οι οποίες, δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα έχουν ξεπεράσει κάθε όριο. Αυτό δε σημαίνει, όμως, ότι καθ’ οποιοδήποτε τρόπο θα αλλάξουμε την υπεύθυνη στάση με την οποία αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα ζητήματα
O Πρόεδρος της ΔΕΕΠ ΝΔ Νομού Σάμου
Ευάγγελος Καπλαντζής