Στο πλαίσιο της συμμετοχής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού World Travel Market που έλαβε χώρα στο Λονδίνο, 7- 9 Νοεμβρίου 2022, η Λέσβος διακρίθηκε ως Best walking Destination (καλύτερος περιπατητικός προορισμός) και η Ικαρία ως Best Sustainable Destination (καλύτερος αειφόρος προορισμός) επίσης, έγινε μια γενικότερη τουριστική προβολή των νησιών του Β.Αιγαίου.
Τι σημαίνει αειφόρος-substainable-βιώσιμος τουρισμός;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO), βιώσιμος ή αειφόρος τουρισμός (sustainable tourism) είναι “ο τουρισμός που λαμβάνει πλήρως υπόψη του τις υφιστάμενες και μελλοντικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επισκεπτών, του κλάδου και των κοινοτήτων στους προορισμούς υποδοχής”.
Κατάλαβε κανείς; Όχι… Συνεχίζω λοιπόν:
Αρχές και πρακτικές που θα πρέπει να εφαρμόζονται στο πλαίσιο του βιώσιμου και αειφόρου τουρισμού είναι, σύμφωνα με τον UNWTO:
- Να γίνεται βέλτιστη χρήση των περιβαλλοντικών πόρων
- Να υπάρχει σεβασμός στην κοινωνική και πολιτιστική αυθεντικότητα των τοπικών κοινοτήτων.
- Να εξασφαλίζεται η βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα των επιχειρήσεων, παρέχοντας κοινωνικοοικονομικά οφέλη σε όλους τους ενδιαφερομένους που είναι δίκαια κατανεμημένες, συμπεριλαμβανομένης της σταθερής απασχόλησης και ευκαιριών εισοδήματος και των κοινωνικών υπηρεσιών στις κοινότητες υποδοχής και συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της φτώχειας.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, γίνεται εμφανές ότι η αειφορία ή βιωσιμότητα στον τουρισμό δεν έχει να κάνει μόνο με το περιβάλλον, όπως έχει επικρατήσει.
Αφορά, επίσης, κοινωνικά ζητήματα όπως ο υπερτουρισμός, η ασφάλεια και η προστασία της δημόσιας υγείας.
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού (WTTC) στην πρόσφατη μελέτη του για τον απολογισμό βιωσιμότητας για τον τουρισμό (Sustainability Reporting In Travel & Tourism) κατέγραψε τα 43 βασικότερα ζητήματα που επηρεάζουν τον κλάδο και αφορούν τα εξής θέματα:
- τη διατήρηση της βιωσιμότητας των προορισμών σ΄ ένα μεταβαλλόμενο κόσμο
- τις υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές και ηγεσία
- την αλλαγή των παραγόντων καινοτομίας
- την εξελισσόμενη αγορά εργασίας και οι πρακτικές απασχόλησης
- Οι επιπτώσεις του τουρισμού στο περιβάλλον
- Υγεία και τουρισμός
- Τουρισμός και ανθρώπινα δικαιώματα
- Τουρισμός και ασφάλεια
Από αυτά τα τέσσερα πιο κρίσιμα ζητήματα σχετίζονται με την άμεση επίπτωση της τουριστικής δραστηριότητας στο περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή, τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια.
Συγκεκριμένα είναι:
- Η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, η βιοποικιλότητα και τα τοπία
- Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ελκυστικότητα και στην μακροπρόθεσμη σκοπιμότητα συγκεκριμένων προορισμών.
- Η ετοιμότητα των προορισμών και των επιχειρήσεων ν ανταποκριθούν σε θέματα ασφάλειας και προστασίας
- Μείωση της τουριστικής κίνησης σε προορισμούς που μαστίζονται από επιδημίες και ζητήματα επιζήμια για τη δημόσια υγεία.
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, που πολύ ωραία μας τα λέει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού (WTTC), φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι κάποιο λάθος έγινε και μάλλον μπερδεύτηκαν οι φίλοι μας οι Άγγλοι, οι οποίοι μας έκριναν υποψήφιους για τη διάκριση, καθώς ναι η Ικαρία είναι ένα υπέροχο μέρος, με μοναδικά τοπία, με σπάνια χλωρίδα, ΑΛΛΑ με τη πανίδα φαίνεται πως υπάρχει ένα μικρό θεματάκι. Η υπερβόσκηση και η ερημοποίηση των βουνών, η μέχρι τώρα άστοχη διαχείριση των απορριμμάτων, η έλλειψη υποδομών, η κατακερματισμένη περίθαλψη και άλλα πολλά κάθε άλλο παρά αειφόρο προορισμό μας κρίνει. Αντίθετα, η Λέσβος διακρίθηκε ως Best walking Destination (καλύτερος περιπατητικός προορισμός) και αναρωτιέμαι μήπως έγινε κάποιο λάθος εκεί στο England και όχι τίποτα άλλο θα έλθουν οι Εγγλέζοι και θα ψάχνουν sustainability (βιωσιμότητα) και εμείς θα τους “πουλάμε” τα πανηγύρια μας με ντόπιο ρασκό βαμβακόπιτας και αμπέλου του γείτονα και φολκλορικές φωτό με κατσίκια στο ηλιοβασίλεμα. Βεβαίως μη ξεχνάμε τη μακροζωία και το blue zones αφήγημα, ναι αυτό το ωραίο, που το κέντρο μακροζωίας βρίσκεται στη Σάμο και εμείς χειροκροτάμε από Ικαρία παρακολουθώντας το πρόσφατο συνέδριο που έγινε εκεί.
Ιωάννα Κυμηνά