Με φόντο το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, ο λιμενάρχης Χίου, κος Βατούσης, σε συνέντευξη που παρέδωσε στο alithia.gr , ουσιαστικά καταγγέλει ότι το λιμάνι της Χίου υποφέρει από ελλείψεις και αστοχίες που κάνουν επικίνδυνη τη χρήση του.
Ο ίδιος προτείνει να χρησιμοποιηθεί για λίγο καιρό μόνο το λιμάνι των Μεστών μέχρι να διορθωθούν οι αστοχίες. Επίσης, αναφέρε ότι για τα εύφλεκτα υγρά, αέρια και στερεά κατάλληλος λιμένας για την φορτοεκφόρτωσή τους είναι ο λιμένας Μεστών.
Τα θέματα ακαταλληλότητας του λιμανιού θίγει ο λιμενάρχης από το 2021 και για αυτό το λόγο δέχθηκε εξώδικο από τους μεταφορείς του νησιού.
Η συνέντευξη του Λιμενάρχη στο alithia.gr
Η πρόσφατη εθνική τραγωδία στα Τέμπη επαναφέρει στο προσκήνιο τα ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας των συγκοινωνιών, με κάθε μέσο και σε κάθε υποδομή. Υπό αυτό το πρίσμα κρίναμε σκόπιμο, ως “Α” να μιλήσουμε με το Λιμενάρχη Χίου, Παντελή Βατούση, ο οποίος ήταν κατηγορηματικός αναφορικά με τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο λιμάνι της Χίου.
“Εμείς όσον αφορά τη δική μας ευθύνη την έχουμε αναλάβει πάρα πολύ έγκαιρα λέγοντας προς όλους τους τόνους, με μεγάλο κόστος για εμάς ότι το λιμάνι αυτό είναι ακατάλληλο”, ανέφερε μεταξύ άλλων ο λιμενάρχης ο οποίος σημείωσε ότι εδώ και δύο χρόνια έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, όχι μόνο όσον αφορά τα Φ/Γ – Ο/Γ πλοία αλλά και τα πλοία της ακτοπλοΐας.
Μάλιστα για τα Φ/Γ – Ο/Γ, σε δρομολόγια των οποίων μεταφέρονται και επικίνδυνα – εύφλεκτα φορτία, ενώ τον Μάρτιο του 2021 η Λιμενική Επιτροπή, κατόπιν εισήγησης του λιμενάρχη, αποφάσισε ομόφωνα την έγκριση της απαγόρευσης προσεγγίσεων τους στο λιμάνι της Χίου, τον Σεπτέμβριο η ίδια επιτροπή ανέστειλε την εφαρμογή της απόφασης.
Ο κος Βατούσης επιμένει ότι και η ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση της Χίου δεν μπορεί να γίνεται στο λιμάνι της Χίου και θυμίζει ότι τα δύο τελευταία χρόνια είχαμε δύο ναυτικά ατυχήματα σημειώνοντας μεταξύ άλλων:
“Δεν μπορούμε με ασφάλεια να πούμε στους ανθρώπους μπείτε μέσα στο λιμάνι αυτό. Γι’ αυτό πρέπει να πάμε στα Μεστά. Πρέπει να πάρουμε αποφάσεις και όχι κατόπιν εορτής. Πρέπει να γίνει άμεσα! Το λιμάνι φωνάζει. Ούτε προσκρουστήρες υπάρχουν, μετά από ένα χρόνο που χτύπησε το «Σάμος». Η ράμπα φτιάχτηκε αλλά οι προσκρουστήρες δεν υπάρχουν. Όταν έρθει ένα πλοίο και δεν μπορεί να δέσει πάλι θα καταλήξει πάνω στο ντόκο.”
Ο ίδιος προτείνει το λιμάνι της Χίου να μην χρησιμοποιείται για ένα διάστημα, να γίνουν οι επισκευές που πρέπει και οι όποιες διορθωτικές κινήσεις και στη συνέχεια οι έχοντες ευθύνη για τη λειτουργία του να αποφασίσουν για τη χρήση του.
Ακολουθούν τα κυριότερα σημεία της συνέντευξής του χθες στο Ράδιο – Αλήθεια, αφορμή για την οποία υπήρξε και το σημείωμα του Γ. Τζούμα στη στήλη των “Αληθινών” με τίτλο “Μετά το τρένο θα καούμε και σε… πλοίο;”
ΕΡ.: Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο για τη μεταφορά εύφλεκτων υλικών ακτοπλοϊκώς;
Π.Β. To νομικό πλαίσιο για τη μεταφορά εύφλεκτων υλικών με τα πλοία ορίζεται από το Π.Δ. 405 του ’96, όπως έχει τροποποιηθεί από νεότερο Π.Δ. του 2014. Σ’αυτό ορίζονται ποια είναι τα επικίνδυνα φορτία, ποιες είναι κλάσεις τους, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους, και πώς αυτές κατανέμονται. Στο ίδιο Π.Δ. ορίζονται και τα μέτρα για τη μεταφορά τους. Όσον αφορά την περιοχή μας υπάρχει απόφαση της Λιμενικής Επιτροπής του 2020 η οποία ορίζει ότι απαγορεύεται να εκφορτώνονται στον λιμένα της Χίου επικίνδυνα φορτία, ειδικότερα για τις κλάσεις 2, 3, και 4 – δηλαδή για εύφλεκτα στερεά, εύφλεκτα αέρια και εύφλεκτα υγρά- Αυτό μπορεί να γίνεται μόνο κατόπιν ειδικής έγκρισης από το ΔΣ της Λιμενικής Επιτροπής.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα επικίνδυνα, μπορούν να εκφορτώνονται στον λιμένα. Για τα εύφλεκτα υγρά, αέρια και στερεά κατάλληλος λιμένας για την φορτοεκφόρτωσή τους είναι ο λιμένας Μεστών.
ΕΡ.: Στο διάστημα των 3 ετών από την απόφαση της Λιμενικής Επιτροπής έχουν δοθεί αρκετές ειδικές εγκρίσεις για φορτοεκφόρτωση στο λιμένα της Χίου εύφλεκτων φορτίων;
Π.Β. Γίνεται μόνο τους χειμερινούς μήνες, όταν δεν υπάρχουν πολλά δρομολόγια από τα Μεστά και αποφασίζεται από τη λιμενική επιτροπή. Εμείς σαν λιμεναρχείο σ’ όλα αυτά τα αιτήματα είμαστε κάθετα αντίθετοι διότι όπως έχουμε αναφέρει η θέση μας είναι ότι όλα αυτά τα φορτία θα πρέπει να φορτώνονται και να εκφορτώνονται στα Μεστά. Υπάρχουν όμως κάποιες ειδικές συνθήκες – για παράδειγμα θα πρέπει να πάρουν τα αλιευτικά της Λέσβου καύσιμα από τη Χίο – αυτό πρέπει να γίνεται κάθε 15 ημέρες. Ερχονται οι ενδιαφερόμενοι κάνουν κάποιο αίτημα στο λιμενικό ταμείο και το διοικητικό του συμβούλιο είτε δίνει τη σύμφωνη γνώμη, είτε το απορρίπτει.
Εμείς έχουμε εισηγηθεί όλα τα Φ/Γ– Ο/Γ να μην καταπλέουν στο λιμένα της Χίου.
Το «Πελαγίτης» έρχεται στη Χίο και το «Τάλος» πηγαίνει στα Μεστά. Όλες οι βενζίνες, τα πετρέλαια, οι τρεις βασικές επικίνδυνες και εύφλεκτες κλάσεις – 2, 3, 4- πάνε από τα Μεστά . Εμείς επειδή υπάρχει αυτό το θέμα το καλοκαίρι, από το 2021 εξ’ αρχής προτείναμε στη Λιμενική Επιτροπή όλα τα Φ/Γ – Ο/Γ πλοία να πάνε στα Μεστά. Πάρθηκε αυτή η απόφαση από τη Λιμενική Επιτροπή τον Μάρτιο του 2021 όμως τον Σεπτέμβριο του 2021, χωρίς να ερωτηθούμε, ανεστάλη, χωρίς να ξέρουμε για ποιο λόγο και χωρίς να ξέρουμε πότε θα ξαναμπεί σε ισχύ.
ΕΡ.: Αυτή η αναστολή εφαρμογής της απόφασης συνάδει με το νομικό πλαίσιο βάσει των Π.Δ. που αφορούν στη μεταφορά εύφλεκτων και επικίνδυνων υλικών;
Π.Β. Η Λιμενική Επιτροπή και κάθε φορέας διαχείρισης του λιμένα και της λιμενικής εγκατάστασης λαμβάνει μια απόφαση ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των χώρων αν θα μπορεί να δεχτεί αυτά τα φορτία. Ο φορέας διαχείρισης είναι αυτός που λέει και κατόπιν απόφασής του και τι θα κάνει με το λιμάνι του. Εμείς αυτήν την απόφαση της 6ης Ιουλίου του 2020 της Λιμενικής Επιτροπής λέει επί λέξη: «απαγορεύονται οι φορτώσεις εκφορτώσεις επικίνδυνων ειδών που δεν επιτρέπονται σε Φ/Γ – Ο/Γ πλοία στον κεντρικό λιμένα Χίου. Υφίσταται η δυνατότητα για την εξυπηρέτηση της αγοράς κάθε περίπτωση να εξετάζεται ξεχωριστά από το Δ.Σ. του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Χίου με γνώμονα πάντα την ασφάλεια. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η παραμονή οχημάτων με εύφλεκτα είδη στην χερσαία ζώνη λιμένα Χίου» .
Από εκεί και πέρα εμείς με δική μας εισήγηση και λήψη απόφασης από τη Λιμενική Επιτροπή ήταν στις 29 Μαρτίου του 2021 -απόφαση 58 του 2021- που λέει:
«Αποφασίζει ομόφωνα την έγκριση της απαγόρευσης προσεγγίσεων Φ/Γ – Ο/Γ πλοίων στον κεντρικό λιμένα της Χίου για τη νέα δρομολογιακή περίοδο – δηλαδή για μετά τις 31/10/ 2021″.
Τον Σεπτέμβριο αποφασίστηκε η αναστολή εφαρμογής της παραπάνω απόφασης!
Εμείς εισηγηθήκαμε ως Λιμενική Αρχή να πάνε όλα τα Φ/Γ – Ο/Γ στα Μεστά και είμασταν και εμείς εκείνοι που μειοψηφίσαμε στο να παραμείνει αυτο το πλοίο στο λιμένα Χίου.
ΕΡ.: Ποια η θέση του υπουργείου Ναυτιλίας για όλα αυτά;
Π.Β. Το υπουργείο ναυτιλίας δεν είναι ο φορέας διαχείρισης του λιμένα. Να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα, γιατί όταν δεν θέλουμε να χτυπήσουμε την πλάτη μας χτυπάμε το υπουργείο. Το υπουργείο εμπορικής ναυτιλίας έχει εδώ έναν φορέα διαχείρισης λιμένα και τον ρωτάει τι θέλεις να κάνεις με το λιμάνι σου. Πάρε μια απόφαση. Ο,τι πεις στο υπουργείο θα το κάνεις, διότι εσύ είσαι είσαι φορέας.
ΕΡ: Με άλλο τρόπο, εκτός των Φ/Γ – Ο/Γ εύφλεκτα υλικά μπαίνουν στο λιμάνι της Χίου; Με Ε/Γ – Ο/Γ γίνεται μεταφορά π.χ. λιπάσματα, γκαζάκια; Έχουν βεβαιωθεί παραβάσεις;
Π.Β. Από το 2020 έχουν βεβαιωθεί 3 παραβάσεις για τη μεταφορά επικίνδυνων υλικών. Επίσης έχουμε 5 για μη κατοχή ζυγολογίου (τ’ αναφέρω αυτά γιατί είναι στους ίδιους ελέγχους) και δύο υπέρβαρα, με τα αντίστοιχα πρόστιμα. Όσον αφορά τα λιπάσματα με την τροποποίηση του 2014 στο νόμο του 1996 επιτρέπεται η μεταφορά λιπασμάτων με φορτηγά οχήματα σε Ε/Γ – Ο/Γ σε σάκους και επιτρέπεται η μεταφορά μέχρι 4 φορτηγών οχημάτων με λιπάσματα που ανήκουν στην κλάση 9 σε κάθε δρομολόγιο Ε/Γ – Ο/Γ πλοίου. Η προϋπόθεση σ’αυτό το δρομολόγιο είναι να μην μεταφέρονται εύφλεκτα φορτία ελαιοπυρήνα., άχυρο και τριφύλλι.
Σε ότι αφορά τη μεταφορά επικίνδυνου φορτίου υπάρχει ενημέρωση της Λιμενικής αρχής προ 24 ωρών. Όταν όμως αυτό φορτωθεί στον Πειραιά έχει την ίδια ευθύνη και το κεντρικό λιμεναρχείο του Πειραιά. Αν φορτωθεί εκεί, εμείς πρέπει εδώ να το ξεφορτώσουμε.
ΕΡ.: Υπάρχει ασφαλιστική δικλείδα που να λέει σε πόσα μέτρα από κατοικημένη περιοχή θα πρέπει να γίνεται η φορτοεκφόρτωση εύφλεκτων – επικίνδυνων υλικών και τι γίνεται με το λιμάνι της Χίου που είναι μέσα στην καρδιά της πόλης;
Π.Β. Ο νόμος δεν αναφέρεται για την απόσταση που πρέπει να εκφορτώνονται σε σχέση με τις κατοικημένες περιοχές. Αναφέρει όμως ότι μεταξύ στην περιοχή που γίνεται εκφόρτωση των επικίνδυνων και εύφλεκτων φορτίων δεν μπορούν σε απόσταση 100 μέτρων να γίνονται θερμές εργασίες, κάποιος να καπνίζει, να γίνεται χρήση ηλεκτρικών εργαλείων και παραμονή ατόμων μη σχετιζόμενων με το πλοίο και το φορτίο! Αυτό μας αφορά εμάς : Δεν πρέπει στα 100 μέτρα να παραμένουν άτομα που δεν σχετίζονται με την εκφόρτωση – φόρτωση των επικίνδυνων φορτίων. Γι’ αυτό και εμείς εισηγηθήκαμε κανενα Φ/Γ – Ο/Γ πλοίο να μην έρχεται στον κεντρικό λιμένα της Χίου γιατί δεν πληρείται αυτή η προϋπόθεση!
ΕΡ.: Υπάρχουν στοιχεία για τις προσεγγίσεις Φ/Γ/ – Ο/Γ στο λιμάνι της Χίου από τον Μάρτιο του 2021 που εισηγηθήκατε να μην γίνονται και πόσες στο λιμάνι των Μεστών;
Π.Β. Δεν έχω αυτά τα στοιχεία τώρα. Αλλά εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι έχουμε μια προσέγγιση από Πειραιά τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα για τον κεντρικό λιμένα και μια ακόμα προσέγγιση πλοίου από τη Θεσσαλονίκη, το οποίο μπορεί να μεταφέρει και εύφλεκτα, που μπορεί να μην αποβιβάζονται στη Χίο (αλλά στον επόμενο π.χ. σταθμό του). Στα Μεστά έχουμε μια προσέγγιση ανά 15 ημέρες, τώρα το χειμώνα… το καλοκαίρι είναι πιο συχνό. Αυτό αφορά και τη ζήτηση που υπάρχει.
ΕΡ.: Αν συμβεί κάτι που να συνδέεται με τη μεταφορά αυτών των φορτίων, ποιος έχει την ευθύνη;
Π.Β. Όσον αφορά την ευθύνη για την φόρτωση και στοιβασία του φορτίου στο πλοίου, υπεύθυνος είναι ο πλοίαρχος ο οποίος έχει ορίσει υπεύθυνο αξιωματικό φόρτωσης . Όσον αφορά την διάρκεια κίνησης του φορτίου αυτού ο οδηγός του οχήματος. Όσον αφορά το λιμάνι ο φορέας διαχείρισης πρέπει να ορίζει σημεία στο λιμένα στα οποία θα μπορούν να παραμείνουν τα επικίνδυνα φορτία. Όπως καταλαβαίνετε σ’αυτόν των περιορισμένων δυνατοτήτων λιμένα που έχουμε δεν μπορεί να γίνει αυτό. Γι’ αυτό και δεν πρέπει και δεν μπορεί να δώσει κάποιος το ο.κ. ώστε να γίνονται εδώ αυτές οι εργασίες, διότι δεν υπάρχουν χώροι.
ΕΡ.: Γίνονται όμως…
Π.Β. Σας ανέφερα. Η θέση της Λιμενικής Αρχής είναι αρνητική. Όπως όταν γίνεται το ατύχημα και χτυπάει το πλοίο η λιμενική αρχή λέει ότι τα πλοία πρέπει να πάνε στα Μεστά και περνάει το ατύχημα και κανένας δεν ασχολείται, το ίδιο λέμε και τώρα που ασχοληθήκαμε: Τα πλοία αυτά και όλα τα πλοία της ακτοπλοΐας, λόγω της ακαταλληλότητας του κεντρικού λιμένα Χίου πρέπει να πάνε στα Μεστά: Το φωνάζουμε δύο και πλέον χρόνια. Βλέπετε εσείς κανέναν να ασχολείται; Βλέπετε κάποιον να παίρνει πρωτοβουλία; Βλέπετε κάποιον να αξιοποιεί τον λιμένα των Μεστών που έχει τόσο πολλές δυνατότητες; Όχι.
ΕΡ.: Εσείς είστε της άποψης όλα τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια να γίνονται στα Μεστά;
Π.Β. Δεν το λέω τώρα. Το είπα τον Μάρτιο του 2021 και δέχθηκα εξώδικο από τους μεταφορείς, αν το θυμάστε. Είπα ότι όλα τα πλοία λόγω ακαταλληλότητας του λιμένα και λόγω του ότι δεν μπορούν να τηρηθούν οι συνθήκες ασφαλείας– όχι μόνο τα επικίνδυνα – ακόμα κι όταν γίνει ένα ναυτικό ατύχημα εντός του λιμένα, δεν τηρούνται οι διαδικασίες, αυτά που προβλέπει ο νόμος. Δεν μπορούμε με ασφάλεια να πούμε στους ανθρώπους μπείτε μέσα στο λιμάνι αυτό. Γι’αυτό πρέπει να πάμε στα Μεστά. Πρέπει να πάρουμε αποφάσεις και όχι κατόπιν εορτής. Πρέπει να γίνει άμεσα! Το λιμάνι φωνάζει. Ούτε προσκρουστήρες υπάρχουν, μετά από ένα χρόνο που χτύπησε το «Σάμος». Η ράμπα φτιάχτηκε αλλά οι προσκρουστήρες δεν υπάρχουν. Όταν έρθει ένα πλοίο και δεν μπορεί να δέσει πάλι θα καταλήξει πάνω στο ντόκο….
…Θέλω με αφορμή αυτό που αναφέρατε για το ατύχημα των Τεμπών, εκ μέρους όλων των συναδέλφων να εκφράσουμε τη βαθιά μας θλίψη και τη συμπόνια μας για τους συγγενείς και θα κάνουμε οτιδήποτε περνάει από το χέρι μας – σωστό είναι αυτό που είπε ο κος Τζούμας χθες- αναλαμβάνοντας ο καθένας την ατομική μας ευθύνη. Γι’αυτό αναφέρω ότι εμείς όσον αφορά τη δική μας ευθύνη την έχουμε αναλάβει πάρα πολύ έγκαιρα λέγοντας προς όλους τους τόνους με μεγάλο κόστος για εμάς ότι το λιμάνι αυτό είναι ακατάλληλο. Όποιοι έχουν τις ευθύνες – και γνωρίζετε ποιοι είναι αυτοί- να σπεύσουν να λάβουν τις αποφάσεις πριν να είναι αργά, όχι μόνο για τα επικίνδυνα αλλά και για τα θέματα των ναυτικών ατυχημάτων, για τα οποία έχουμε 2 τα προηγούμενα δύο χρόνια.
Το λιμάνι φωνάζει γιατί όταν χρησιμοποιείται δεν μπορεί και να επισκευαστεί. Πρέπει για κάποιο χρονικό διάστημα να μην χρησιμοποιείται και να δούμε πως θα το επισκευάσουμε, τι διορθωτικές κινήσεις μπορούν να γίνουν και στο τέλος τι μπορεί να κάνει αυτό το λιμάνι. Δεν μπορεί να κάνει τα πάντα!
Πηγή: alithia.gr
