To 2014 έρχεται, εισβάλλει σχεδόν στη ζωή μας, κουβαλώντας προσδοκίες, όπως συμβαίνει με κάθε τι καινούργιο, προκλήσεις, ικανές να αλλάξουν προς το καλύτερο τη ζωή όλων μας, ανατροπές, πάντα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης. Αυτά όλα, ενταγμένα μέσα στο βέλτιστο σενάριο, αυτό που ταιριάζει με το αισιόδοξο των ημερών. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, πάντα καραδοκεί η απαισιοδοξία, ένα με το πετσί του λαού μας το τελευταίο διάστημα, η δυσπιστία, η παραίτηση…
Σε αυτό το δύσκολο, σαν μια γέννα που αργεί, περιβάλλον, η ελπίδα παραμένει σχεδόν ζωντανή, γιατί αποτελεί το καλύτερο – ή ίσως και το μόνο – αντίδοτο στην πλήρη παραίτηση. Ελπίδα ότι κατ` αρχήν ο πολιτικός μας κόσμος θα είναι ο πρώτος – ως οφείλει – που θα δώσει μια κάποια απόδειξη της αλλαγής προς το καλύτερο.
Ένα πρωτογενές πλεόνασμα, όχι περιχαρακωμένο σε αριθμητικά δεδομένα που ερμηνεύονται κατά το δοκούν, αλλά θα εστιάζει στην ηθική της πολιτικής, αυτή την χαμένη από καιρό αρετή. Πρωτογενές πλεόνασμα στην επαναφορά του μέτρου τόσο στην συμπεριφορά όσο και στην ρητορική. Σε αυτή την αντίφαση, πλεόνασμα στο μέτρο, εστιάζεται η ανάγκη της μαζικής υιοθέτησης μιας σύνεσης που χάθηκε, μιας υπευθυνότητας που συνεχώς φθίνει, μιας αριστοκρατίας που πολεμήθηκε γιατί έχασε το νόημά της. Είναι όμως τώρα πια καιρός η πολιτική σκηνή από κρεατομηχανή – φασόν που παράγει όμοιους – και πάντα χαμηλής ποιότητας – να αρχίζει να γίνεται μηχανή παραγωγής και επιβίωσης των αρίστων. Των καλύτερων. Όχι γιατί τους έχει ανάγκη μια ιδανική κοινωνία που δεν υπήρξε ποτέ, ούτε γιατί η πολιτική ουτοπία μπορεί να πάρει σάρκα και οστά, αλλά γιατί σε αυτή την εποχή οι μετριότητες δεν μπορούν σε τίποτε να βοηθήσουν. Και όχι μόνο αυτό αλλά έχουν καταλάβει τόσο χώρο πια, που δεν αφήνουν τους άριστους να πάρουν ανάσα.
Σε αυτό τον χρόνο που έρχεται περιμένουμε όλοι τους ίδιους, τους όμοιους, τους καθ` εικόνα της μετριότητας πολιτικούς μας, να ασκηθούν σε μια άλλη κουλτούρα συμπεριφοράς. Σε μια άλλη κουλτούρα σεβασμού και αυτοσεβασμού που θα αναβαθμίζει το λειτούργημα που έγινε επάγγελμα και καλείται τώρα να ξαναγίνει λειτούργημα και μάλιστα με υψηλές απαιτήσεις. Και να αποφύγουν την παγίδα μιας ομοιότητας εξουθενωτικής και εκμηδενιστικής. Να θυμηθούν ότι το κατά συνείδηση, δεν σημαίνει κατά συνείδηση του αρχηγού, αλλά το πράττειν με βάση τις αρχές και αυτό που υπαγορεύει η ηθική, η ΠΡΟΣΩΠΙΚΉ.
Η ομαδικότητα, η συλλογικότητα, ο σεβασμός στην πλειοψηφία είναι άλλο πράγμα και η εκβιαστική, υπό τον φόβο προγραφών, αποδοχή της πλειοψηφούσας άποψης ακόμη και όταν αυτή δεν έχει ηθικό αντίκρισμα, εντελώς άλλο. Κανείς δεν έχει ανάγκη από τα πρόβατα που ακολουθούν τον λάθος τσομπάνη. Έχει ανάγκη σαφώς από τον σωστό βοσκό, αλλά απουσία αυτού, θα πρέπει το καθένα – το κάθε πρόβατο – να αναζητήσει άλλη στάνη, και πριν από αυτή άλλη διαδρομή. Να τολμήσει, να γίνει εφευρετικό, να αλλάξει ρότα, να επιλέξει την επιβίωση με βάση το ήθος, και όχι την βίωση των συνεχών και παρατεινόμενων εκπτώσεων, στο όνομα μιας σωτηρίας που έχει καταλήξει να έχει περισσότερα θύματα από τον ίδιο τον θάνατο.
Και πρώτα, πάνω απ` όλα, αυτή η πολιτική σκηνή να κάνει την αυτοκριτική της όχι απλώς για να υιοθετήσει, για άλλη μια φορά, έναν διαπιστωτικό λόγο. Οι διαπιστώσεις είναι χρήσιμες όταν οδηγούν σε πράξη, όταν συνεπάγονται συμπεριφορές που μπορούν να αλλάξουν αυτά που πρέπει να αλλάξουν. Όμως η ακινησία των διαπιστώσεων κρατά δέσμιους τους πολιτικούς μας, ενδεχομένως σκόπιμα, σε μια παθητική στάση – ούτε καν αντίσταση – που με το μακιγιάζ της δήθεν αγωνίας για το μέλλον σπεύδει να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα αντί να παράγει τα απαραίτητα.
Και οι λέξεις… Οι λέξεις να ξαναβρούν την σημασία τους. Να αναβαπτιστούν στο πολιτικό μικρόφωνο και από ιαχές κακού πανηγυριού να γίνουν λόγοι κοινωνικής συνύπαρξης, να μην διαιρούν, να ενώνουν, να μην παραπλανούν, να εστιάζουν, να μην αποφεύγουν αλλά να στοχεύουν στο μείζον και το αναγκαίο. Από την στιγμή που όλοι – όχι μόνος ένας – κρυφτήκαν πίσω από τις λέξεις οι πολιτικοί της χώρας προσχώρησαν στις άναρθρες κραυγές ενός πρωτογονισμού που είναι μεν βολικός για τους ίδιους αλλά μας επαναφέρει στην εποχή των σπηλαίων και της σπηλαιώδους παραίτησης από αυτά που ΠΡΕΠΕΙ να γίνουν.
Περιμένουμε λοιπόν το 2014 οι λέξεις να επανέλθουν μαζί με τα σημαινόμενά τους, ξαναδίνοντας στην υπέροχη γλώσσα μας την αξιοπιστία που της έχει στερήσει η κακοποίηση του λόγου.
Μα φτάνουν τα λόγια; θα μου πείτε. Τα ψεύτικα, τα μεγάλα, τα αναβαπτισμένα; Φτάνουν γιατί λόγος και σκέψη ποτέ δεν πορεύτηκαν χώρια στην δική μας γλώσσα. Όταν το ένα καλυτερεύει είναι γιατί πίσω του, στο παρασκήνιο, υπάρχει ένας τρόπος σκέψης που έχει ήδη πορευτεί τον δρόμο της βελτίωσης. Και όλα μαζί, λέξεις και σκέψεις θα φτάσουν στην αξιοπρέπεια, την χαμένη Άνοιξη, της πολιτικής μας σκηνής.
Αυτά και άλλα μικρά και μεγάλα περιμένω να δω στους πολιτικούς της χώρας. Δεν θέλω να τα απαριθμήσω γιατί έτσι οι προσδοκίες μου θα πάρουν διαστάσεις και η μη ικανοποίησή τους θα οδηγήσει σε μια απογοήτευση που θα είναι πολλαπλά μεγαλύτερη. Θα περιμένω. Με ελπίδα συγκρατημένη, με την επιβεβλημένη από την ίδια την φύση μας αισιοδοξία, με την ανάγκη να διασφαλίσουμε την επιβίωσή μας, ηθική, συναισθηματική, πολιτική, κοινωνική και ατομική. Και στο τέλος – τέλος περιμένω τουλάχιστον να αντιληφθούν ότι η επιδίωξη του καλύτερου δεν μπορεί να ενταχθεί σε ένα πλάνο ακινησίας Απαιτεί συνεχή κίνηση, προσπάθεια. Θέλω, ελπίζω, προσδοκώ να γίνει έστω ΚΑΤΙ. Κάτι που να δείχνει ότι το μήνυμα έχει ληφθεί. Διαφορετικά η επικοινωνία θα είναι και πάλι μονομερής άρα μη –επικοινωνία. Και δεν έχουμε χρόνο για τέτοια. Δεν έχουμε καν έναν χρόνο. Το 2014 ας πούμε. Μην το αφήσετε λοιπόν να πάει χαμένο…
Έλενα Χουσνή για την Ικαριακή Ραδιοφωνία 92.8fm
