Κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου (ΠΣ) της 30 Οκτωβρίου ο Ηλίας Γιαννίρης είχε την ευκαιρία να διατυπώσει τη θέσεις του συνδυασμού “Οικολογικός Άνεμος στο Βόρειο Αιγαίο” στο υπό εξέταση θέμα της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της επένδυσης Rokas – Ibedrola.
Ο Οικολογικός άνεμος είχε προτείνει στο ΠΣ πριν ένα χρόνο με συγκεκριμένη πρόταση να κάνουμε σε συνεργασία με το Παν/μιο Αιγαίου τον ενεργειακό σχεδιασμό της Περιφέρειας και των νησιών μας. Δυστυχώς τίποτα δεν κινήθηκε. Πολλοί από τους περιφερειακούς συμβούλους έχουν διατελέσει δήμαρχοι, νομάρχες και αντινομάρχες επί χρόνια και τίποτε δεν έκαναν για την ενεργειακή αξιοποίηση και τον ενεργειακό σχεδιασμό των νησιών μας ενώ τώρα ενθουσιάζονται με την προτεινόμενη επένδυση ΡΟΚΑΣ-Iberdrola και την ίδια ώρα κατακεραυνώνουν την κρατική μηχανή και την τοπική αυτοδιοίκηση για πράγματα που ήταν υπεύθυνοι οι ίδιοι.
Θέσαμε θέμα προβληματικής λειτουργίας της διαβούλευσης. Δεν προσκλήθηκαν το Παν/μιο Αιγαίου στην Περιφέρεια, το οποίο όπου προσκλήθηκε πήγε, όπως στη Λήμνο και στη Χίο. Επίσης δεν προσκλήθηκε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, οι Εφορίες Αρχαιοτήτων, οι Δ/σεις Δασών Λέσβου και Χίου, Δ/νση Περιβάλλοντος Χίου. Είναι σημαντικό να ευχαριστήσουμε τους πολίτες των νησιών μας που με μεγάλο κόπο και αφιλοκερδώς, εργάστηκαν επί μήνες να ενημερώσουν να μιλήσουν για εναλλακτικές λύσεις που ταιριάζουν στα νησιά μας, να τεκμηριώσουν ότι αυτή η επένδυση είναι υπέρμετρη για την κλίμακα των νησιών μας.
Εκτός όλων των άλλων επιχειρημάτων για τις ΜΠΕ που αφορούν επιπτώσεις στο τοπίο, στην ορνιθοπανίδα, στο απολιθωμένο δάσος Λέσβου και Λήμνου (νησίδα Φακός όπου υπάρχουν απολιθωμένα δέντρα), στις προστατευόμενες περιοχές και στις άλλες περιοχές που έχουν σπάνια είδη που όμως δεν γνωρίζουμε, στους αρχαιολογικούς χώρους που δεν τους ξέρουμε όλους, στα δασικά οικοσυστήματα, στο υποθαλάσσιο καλώδιο, στη βιοποικιλότητα, στις επιπτώσεις μεγάλου αριθμού Α/Γ ως προς το θόρυβο ή τους υπόηχους, υπάρχουν μερικές άλλες παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη από το ΠΣ που δημιουργούν μεγάλες επιφυλάξεις:
Επισημάναμε ότι την επόμενη ημέρα συζητάει το ΠΣ για την αναπτυξιακή προοπτική της περιφέρειας ενώ μια μέρα πριν υποθηκεύεται το μέλλον της με ένα έργο πλήρους αναντιστοιχίας μέχρι το 2040 (25 χρόνια) ή το 2070 (50 χρόνια).
Τα ερωτήματα είναι πάρα πολλά και γενούν σημαντικές αμφιβολίες για την επένδυση που συζητάμε.
Α. Πόσες Α/Γ;
Σήμερα συζητάμε για 353 Α/Γ των 2 MW η καθεμία.
|
Νησί |
Έκταση (Km2) |
Πληθυσμός |
Αριθμός Ανεμογεν-νητριών (α/γ) |
Πυκνότητα αριθμ α/γ ανά 10 τ Χλμ |
Αριθμός α/γ ανά 100 κατοίκους |
|
1.630,0 |
90.634,0 |
153 |
0,9 |
0,3 |
|
|
842,0 |
51.936,0 |
75 |
0,9 |
0,3 |
|
|
476,0 |
18.104,0 |
125 |
2,6 |
1,4 |
Δεν υπάρχει όριο ανεμογεννητριών. Κάλλιστα θα μπορούσαν να βάλουν αρχικά τις 353 ανεμογεννήτριες σε Λέσβο, Χίο και Λήμνο με το σχέδιο ΡΟΚΑΣ-Iberdrola, και σταδιακά η ΡΑΕ να δίνει νέες εγκρίσεις πέραν των 3.000 MW που έχει ήδη εγκρίνει για τα νησιά μας η ΡΑΕ (χερσαίες και υπεράκτιες). Η νομοθεσία επιτρέπει στην ίδια την εταιρία να επεκτείνει τα Πάρκα που θα εγκρίνουμε χωρίς διαβούλευση. Η καλωδιακή σύνδεση επιτρέπει να μπουν τελικά όσες θέλουν οι ιδιώτες σε κάθε σημείο του νησιού. Αν το έργο υλοποιηθεί σε τρία χρόνια, μέχρι το 2040 (25 χρόνια) ή το 2070 (50 χρόνια) τα νησιά μας θα είναι αγνώριστα αν εγκριθεί η συζητούμενη επένδυση.
Β. Οι Α/Γ και τα Φ/Β λειτουργούν συμπληρωματικά στις σταθερές ενεργειακές πηγές (σήμερα λιγνίτης, πετρέλαιο) και δεν τις αντικαθιστούν. Όμως υπάρχει ένας άλλο ενεργειακός σχεδιασμός, αποκεντρωμένος, με smart grids, τοπικά ελεγχόμενος, που δεν εξαρτάται από τις διασυνδέσεις, που είναι φιλικός και πιο προσαρμοσμένος με τη φυσιογνωμία των νησιών μας. Δυστυχώς προωθούνται μόνο τα μέγα-σχέδια ορισμένων ιδιωτών και μόνο ένας από τους στόχους 20-20-20 του 2020. Υπόσχονται ακόμη περισσότερη ενέργεια, ακολουθώντας το μοντέλο μεταπολεμικής ανάπτυξης που μας έριξε έξω.
Για τηλεθέρμανση (εξοικονόμηση πετρελαίου για θέρμανση και ψύξη από τη γεωθερμία ώστε να μην καίει κανένας καυστήρας πετρελαίου), για γεωθερμία για παραγωγή ενέργειας, για μικρά υδροηλεκτρικά ή υβριδικά-αναστρέψιμα, για την προώθηση της ενεργειακής αυτονομίας σπιτιών και οικισμών. Υπάρχει η βιομάζα και μάλιστα από τα σκουπίδια μας.
Γ. Όσο μπαίνουν ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα (και φωτοβολταϊκά) το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος θα αυξάνεται. Θα κοστίζει 7-10% παραπάνω το χρόνο, με τις πιο μέτριες εκτιμήσεις των ειδικών, γιατί η ΔΕΗ θα αγοράζει το ρεύμα των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών ακριβότερα από ότι το πουλάει στους καταναλωτές.
Δ. Δεν είναι κοστολογημένες οι απώλειες που θα επιφέρει η επένδυση για τα επόμενα 25 ή 50 χρόνια.
Τα νησιά θα χάσουν πολλές ευκαιρίες για τουρισμό, για εναλλακτική ανάπτυξη μέχρι το 2040 (25 χρόνια) ή το 2070 (50 χρόνια). Θα έχουν δεσμεύσει το μέλλον τους, και το μέλλον του βουνού τους. Κοντά στα αιολικά πάρκα θα υπάρξουν περιορισμοί στη δόμηση, στο κυνήγι, σε αγροτικές δραστηριότητες. Δεν έχει μετρηθεί οικονομοτεχνικά ούτε το ισοζύγιο κόστους-οφέλους για μέχρι το 2040 (25 χρόνια) ή το 2070 (50 χρόνια) γιατί δεν έχει γίνει καμιά μελέτη. Επίσης δεν έχει μετρηθεί το κόστος στην εθνική οικονομία από την εξαγωγή συναλλάγματος για την αγορά των Α/Γ.
Ε. Είναι όμως εξασφαλισμένα τα κέρδη που θα φέρουν στις τσέπες του επενδυτή οι Α/Γ, σε βάρος των νησιών μας για τα επόμενα 25 ή 50 χρόνια. Δηλαδή, θα χρησιμοποιείται το σώμα των νησιών μας για να πλουτίζουν άλλοι. Βλέπουμε πώς γίνεται αυτό: Πειθαναγκάζοντας. Τάζοντας. Με ψεύτικες υποσχέσεις. Πόσω μάλλον που βλέπουν στον ορίζοντα την ιδιωτικοποίηση των δικτύων ενέργειας των νησιών και τη μονοπωλιακή τους θέση μετά την «εξαφάνιση» της ΔΕΗ. Ένα μέλλον ορατό που υπηρετείται απόλυτα από τις βιομηχανικές ΑΠΕ και τη διασύνδεση των νησιών με τη χερσαία χώρα.
ΣΤ. Τα όποια έσοδα σε ΟΤΑ και τοπικά τιμολόγια θα βαίνουν μειούμενα και για τεχνικούς λόγους, όπως δείχνει μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς:
Ζ. Ερημοποίηση.
Δεν έχουν καθόλου αναφερθεί στην ΜΠΕ ούτε υπάρχει έγγραφο στη διαβούλευση για την ερημοποίηση και τις επιπτώσεις που θα έχουν οι εκατοντάδες στρέμματα εκχερσώσεις για τις Α/Γ, οι δρόμοι (97 χλμ μόνο στη Λέσβο πλάτους από 5-10 μέτρα), τα βοηθητικά κτίρια και οι συνοδευτικές εγκαταστάσεις. Στην περιοχή του Β. Αιγαίου κάθε στρέμμα εκχέρσωσης επιταχύνει 30-300 φορές τις διεργασίες ερημοποίησης, αναφέρει η Εθνική Επιτροπή κατά της Ερημοποίησης. Το κόστος αυτό των καυσώνων, των διαβρώσεων, των πλημμυρών δεν υπάρχει στις ΜΠΕ και δεν υπολογίζεται από την υπηρεσία.
Η. Βιοποικιλότητα
Πρόβλημα αποτελεί, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (ΕΕΑ) η κατάτμηση των προστατευόμενων περιοχών στην Ευρώπη. Το θέμα μας αφορά άμεσα γιατί οι γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες που προωθούνται στα νησιά του Αιγαίου ως αιολικά πάρκα, συχνά είναι μέσα σε προστατευόμενες περιοχές ή τις διατρέχουν, τις κατατμούν. Η Ε.Ε. βάζει σαν στόχο να σταματήσει την απώλεια βιοποικιλότητας και την υποβάθμιση των υπηρεσιών του οικοσυστήματος μέχρι το 2020 επανεξετάζοντας το τι επιτρέπεται και τι όχι στις προστατευόμενες περιοχές και τον περίγυρό τους.
Κλείνοντας την εισήγηση μας προτείναμε το Περιφερειακό Συμβούλιο να ψηφίσει αρνητικά γιατί δεν έχουμε όλα τα στοιχεία και τις κατάλληλες εισροές για να σχηματίσει γνώμη για αυτή την επένδυση που θα διαρκέσει τουλάχιστον έως το 2065.
Σίγουρα όμως πρέπει να εξαιρέσει από την απόφασή του τη Λήμνο, σεβόμενο τη λαϊκή βούληση των κατοίκων της Λήμνου και την απόφαση που πήρε το Δημοτ Συμβούλιο Λήμνου. Έτσι θα είμαστε και συνεπείς με την αντίστοιχη απόφαση που είχαμε βγάλει για την Ικάρια στις 25-10-2011.
Δυστυχώς καμία από τις προτάσεις μας δεν έγινε δεκτή από την πλειοψηφία.
Ο Ηλίας Γιαννίρης έκανε την παρακάτω δήλωση: “Η όλη η διαδικασία διαβούλευσης, που έγινε με συστηματικές παραλείψεις και παρατυπίες, και η μεροληπτική εξαίρεση ως εισηγητών ή προσκεκλημένων ακόμη και όσων υπηρεσιών είχαν εκφράσει επιφυλάξεις για την επένδυση ΡΟΚΑΣ-IBERDROLA προδίδει μεθοδευμένη και προαποφασισμένη διαδικασία. Η απαξίωση του -μη προσκληθέντος στη συνεδρίαση- Πανεπιστημίου Αιγαίου, του πρύτανη και καθηγητών με ανεπίτρεπτους χαρακτηρισμούς, του ΓΓ ΝησιωτικήςΠολιτικής αλλά και η υποτίμηση των πολιτών που εξέφραζαν τεκμηριωμένες επιφυλάξεις συνοδεύτηκε με μια κραυγαλέα ένδεια επιχειρημάτων και απίστευτες γενικότητες από τη μεριά της πλειοψηφίας. Τέλος μου έκανε αλγεινή εντύπωση ότι η επικέντρωση της εισήγησης και της απόφασης που πάρθηκε για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ήταν …να δώσει κάποια παραπάνω ευρώ η εταιρεία στην αυτοδιοίκηση και μάλιστα να προστεθεί και η Περιφέρεια στους δικαιούχους, για ανταπόδοση της “όποιας περιβαλλοντικής επίπτωσης”. Επίσης, είδαμε την κραυγαλέα υποτίμηση του Δήμου Λήμνου για την απόφαση του να πει όχι στις ανεμογεννήτριες της Λήμνου και την τελική έγκριση από το Περιφερειακό Συμβούλιο και των ανεμογεννητριών της Λήμνου. Η χτεσινή ημέρα ήταν μια από τις χειρότερες του Περιφερειακού Συμβουλίου, καθώς έδειξε καθαρά την αυτοδιοίκηση να παραδίδει τον τόπο της και το ενεργειακό της μέλλον σε ιδιώτες για 25 έως 50 χρόνια, για μερικά ανταλλάγματα»
Περισσότερες πληροφορίες: Ηλίας Γιαννίρης 6974185330,
