Στην Ελλάδα η κύρια σύνταξη απαρτίζεται από δύο μέρη: α) την εθνική σύνταξη που χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και β) την ανταποδοτική σύνταξη που χρηματοδοτείται από τις εισφορές των ασφαλισμένων. Η ανταποδοτική σύνταξη τελεί σε σχέση αναλογίας με το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος και με τα έτη ασφάλισης που έχει διανύσει, ενώ εξαρτάται από τα κατ’ έτος ποσοστά αναπλήρωσης όπως αυτά ορίζονται στο νόμο.
Η επικουρική σύνταξη έχει χαρακτήρα συμπληρωματικό της κύριας σύνταξης. Είναι ένα επιπλέον ποσό το οποίο λαμβάνουν κάποιοι συνταξιούχοι, οι οποίοι όμως συνείσφεραν όλα τα χρόνια που δούλευαν στα λεγόμενα επικουρικά ταμεία. Έτσι, πέραν από την κύρια σύνταξη, λαμβάνει και ένα επιπλέον ποσό το οποίο προστίθεται στο τελικό ποσό της σύνταξης.
Οι αυξήσεις
Με την σχετική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ορίστηκε ο συντελεστής της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016, αποφασίστηκε η αύξηση ποσών συντάξεων και επιδομάτων και η αναπροσαρμογή των οποίων πραγματοποιείται με βάση την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016.
Ειδικότερα ορίστηκε ότι το συνολικό ποσό των κύριων συντάξεων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) με έναρξη καταβολής μέχρι και την 31η.12.2022 αυξάνεται από την 01.01.2023 κατά 7,75%.
Σε εγκύκλιο του ΕΦΚΑ δίνονται οδηγίες για την εφαρμογή του συγκεκριμένου συντελεστή στην εθνική σύνταξη & στην ανταποδοτική:
Εθνική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016 «6. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. […] Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 14 του παρόντος.».
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα ευρώ (384€), αυξάνεται από 01.01.2023 σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €). Συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023 απονέμονται με βάση το ανωτέρω ποσό και τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν.4387/2016 περί υπολογισμού της εθνικής σύνταξης. Σημειώνεται ότι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, με έναρξη καταβολής μέχρι 31.12.2022 υπάγονται στο Κεφάλαιο 3 της παρούσας και όχι στο παρόν.
Τέλος, επισημαίνεται ότι ποσά που συνδέονται με το εκάστοτε ισχύον ποσό εθνικής σύνταξης (βλ. κάτωθι π.χ. ανώτατο όριο σύνταξης) αναπροσαρμόζονται αντιστοίχως.
Ανταποδοτική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν.4387/2016 «4.α. Η αναπροσαρμογή των συνταξίμων αποδοχών, για το διάστημα έως και το 2024, διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.».
Εφαρμογή
Οι συντάξιμες αποδοχές, για συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023, αναπροσαρμόζονται με βάση τα ανωτέρω και όχι με βάση το συντελεστή της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016. Οι πίνακες αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών, βάσει της μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), αποστέλλονται με σχετικό έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στον e-ΕΦΚΑ, μόλις τα στοιχεία καταστούν διαθέσιμα από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.
Ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το άρθρο 120 του ν. 4623/2019 «1. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσότερων της μιας συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που χορηγούνται από τον ΕΦΚΑ και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και 31.12.2016, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στο δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης της παραγράφου 6 του άρθρου 7 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85) που αντιστοιχεί σε είκοσι χρόνια ασφάλισης, όπως το ποσό αυτής ισχύει κάθε φορά. Το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο ανώτατο όριο καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων, ενώ δεν καταλαμβάνει τα ποσά των χορηγούμενων από τον ΕΦΚΑ επιδομάτων αναπηρίας. 2. Το ανώτατο όριο της παραγράφου 1 εφαρμόζεται και στις συντάξεις που έχουν χορηγηθεί έως και τις 12.5.2016 ή ανατρέχουν στην ίδια ημερομηνία και οι οποίες επανυπολογίστηκαν με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 όπως ισχύουν. Η τυχόν προσωπική διαφορά που έχει προκύψει από την αναπροσαρμογή ανακαθορίζεται με βάση το νέο ανώτατο όριο.[…] 4. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας επικουρικής σύνταξης ή περισσοτέρων της μίας επικουρικών συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, οι οποίες χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και τις 31.12.2014, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στα έξι εικοστά (6/20) του ανώτατου ορίου που προβλέπεται στην παρ. 1 για τις κύριες συντάξεις. Το ανώτατο όριο του πρώτου εδαφίου καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων.»
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω, λόγω της αύξησης του ποσού της εθνικής σύνταξης σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €), το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν, ως 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης, σε τέσσερις χιλιάδες εξακόσια οκτώ ευρώ (4.608€), αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε τέσσερις χιλιάδες εννιακόσια εξήντα πέντε ευρώ και δώδεκα λεπτά (4.965,12 €), ενώ το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν, ως τα 6/20 του 12πλάσιου της εθνικής σύνταξης, σε χίλια τριακόσια ογδόντα δύο ευρώ και σαράντα δύο λεπτά (1.382,4€), αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε χίλια τετρακόσια ογδόντα εννέα ευρώ και πενήντα τέσσερα λεπτά (1.489,54€).
Πηγή: aftodioikisi.gr