ΘΕΜΑ: «Σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα σε ναυάγιο στους Φούρνους Ικαρίας»
Κυρία Υπουργέ,
Σύμφωνα με ενημέρωση κατοίκων Ικαρίας, εκπληκτικά αρχαιολογικά ευρήματα εντοπίστηκαν πρόσφατα σε ναυάγιο στον βυθό των Φούρνων Ικαρίας, κατά τη διάρκεια ενάλιας αρχαιολογικής έρευνας της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Πρόκειται για 15 περίπου θαμμένους αμφορείς, μεταξύ των οποίων και ένας τύπος αμφορέα που αποδίδεται στην πόλη της Σινώπης της Μαύρης Θάλασσας και για πλήθος επιτραπέζιας κεραμικής. Πιθανολογείται ότι το ναυάγιο είναι του 5ου μ. Χ. αι. της εποχής του αυτοκράτορα Αναστασίου Α΄ (491 – 518 μ. Χ.), της δυναστείας των Λεόντων. Το ναυάγιο εντοπίστηκε παρά το ακρωτήριο Φυγού (Άσπρος Κάβος) σε αμμώδη βυθό και σε βάθος 43-48 μέτρων, σε μία από τις πλέον απόκρημνες και δυσπρόσιτες περιοχές των Φούρνων, η οποία πλήττεται συνεχώς από ισχυρούς ανέμους. Στο αρχιπέλαγος των Φούρνων έχουν εντοπιστεί 58 ναυάγια και για αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον τόσο για την ακεραιότητα και συνοχή των ευρημάτων των ναυαγίων του όσο και για την προέλευση των φορτίων (εντοπίστηκαν έξι διαφορετικοί τύποι αμφορέων προερχόμενοι από την περιοχή της Κριμαίας – Ταυρίδα και την Ηράκλεια του Πόντου της Μαύρης Θάλασσας).
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτάται η κ. Υπουργός:
Προτίθεστε όπως διερευνήσετε το ενδεχόμενο, και με δεδομένη την ύπαρξη των 58 ναυαγίων στον βυθό της ευρύτερης έκτασης του αρχιπελάγους των Φούρνων Ικαρίας, να το ανακηρύξετε (στο σύνολό του ή σε τμήμα αυτού) σε Υποθαλάσσιο Μουσείο Φούρνων Ικαρίας;
Ο ερωτών Βουλευτής ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
Θέμα: Απάντηση στη με αριθμό πρωτοκόλλου 4452/5.4.2022 Ερώτηση με θέμα:
«Σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα σε ναυάγιο στους Φούρνους Ικαρίας»
Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 4452/5.4.2022 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Κυριάκου Βελόπουλου και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Όπως δημοσιεύτηκε στις 4 Μαρτίου 2022 με Δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟΑ
Αποτελέσματα της Ενάλιας Αρχαιολογικής Έρευνας στους Φούρνους (2021) , η υποβρύχια έρευνα στους Φούρνους Ικαρίας βρίσκεται σε εξέλιξη τα έξι τελευταία έτη και προγραμματίζεται η συνέχισή της. Σύμφωνα με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο της έρευνας έχει εντοπιστεί μεγάλος αριθμός ναυαγίων στην ευρύτερη περιοχή, που δείχνει τον πολυσύχναστο ναυτικό δρόμο που διερχόταν από την περιοχή και κατά την αποστολή του 2021 έγινε ανασκαφική διερεύνηση στο ναυάγιο το οποίο αναφέρεται ο κ. βουλευτής.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας του έκτου έτους, οπότε έγινε ανασκαφική διερεύνηση στο ναυάγιο του ακρωτηρίου Φυγού, αναφέρονται στο παραπάνω Δελτίο Τύπου και είναι εν συντομία αυτά που αναφέρει και ο κ. Βουλευτής στο κείμενο της Ερώτησης. Η έρευνα, η οποία ήταν υπό τη διεύθυνση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα έτη, σε συνεργασία με το Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Interreg VA Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020, “Καταδυτικές Διαδρομές σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου – Ανάπτυξη Δικτύου Καταδυτικού Τουρισμού (Αν.Δι.Κα.Τ.)», η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, η οποία συμμετέχει ως εταίρος, πραγματοποιεί δράσεις τεκμηρίωσης και προκαταρκτικού σχεδιασμού, ώστε κάποια από τα ναυάγια που έχουν εντοπιστεί να μπορούν στο μέλλον να μετατραπούν σε επισκέψιμους ενάλιους αρχαιολογικού χώρους.
Με την ολοκλήρωση της έρευνας και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων αυτής, θα Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων θα εξετάσει εάν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις ως προς τη φύση, την κατάσταση διατήρησης και ασφάλειας των ναυαγίων και λοιπών εναλίων αρχαιοτήτων της περιοχής, προκειμένου να εξεταστεί από τα όργανα του ΥΠΠΟΑ η μετατροπή κάποιων από τα ναυάγια σε επισκέψιμους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους.
