Ερωτήσεις του ευρωβουλευτή της Λ.Α.Ε. Νίκου Χουντή στο Ευρωκοινοβούλιο

Ενώ οι μεγάλες ελληνικές κατασκευαστικές εταιρίες ομολόγησαν ότι για δεκαετίες καταλήστευαν το ελληνικό κράτος με τη σύσταση καρτέλ,
ενώ παραγράφηκε από την Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού το μεγαλύτερο μέρος της ομολογημένης απάτης (1981-88 και 2001-02),
ενώ έπεσαν «στα μαλακά» με ένα αστείο πρόστιμο της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, εταιρίες που με προκλητικό τρόπο λήστευαν το δημόσιο χρήμα (ΑΚΤΩΡ, ΑΕΓΕΚ, ΤΕΡΝΑ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ, κά),
ενώ απαλλάχθηκαν σκανδαλωδώς οι ξένες εταιρίες, όπως οι Siemens, Vinci, Hochtieffκαι άλλες, που επωφελήθηκαν του καρτέλ…η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ζητήσει αποζημίωση για τη ζημιά που υπέστη το ελληνικό κράτος από την αποδεδειγμένη και ομολογημένη σύσταση καρτέλ, όπως ρητά προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία (οδηγία 2014/104/ΕΕ) και βεβαιώνει η Κομισιόν με την παρούσα απάντηση, στην οποία τονίζει: «Το γεγονός ότι η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο στις εν λόγω εταιρίες δεν εμποδίζει το ελληνικό κράτος να διεκδικήσει αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη».

Ταυτόχρονα, ενώ η ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει, τουλάχιστον 3ετή αποκλεισμό από διαγωνισμούς, εταιριών που συμμετείχαν σε καρτέλ ή επιβολή στις εταιρίες επαρκών μέτρων για τη μη επανάληψη σχετικών παράνομων πρακτικών, αποδεικνύεται ότι, ούτε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ούτε η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχουν λάβει οποιοδήποτε μέτρο σε βάρος αυτών των, αφού, «έκτοτε, έχουν προκηρυχθεί δημόσια έργα (πχ, Αυτοκινητόδρομος Ε-65, Κάθετοι άξονες Εγνατίας, κά), ή βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες δημοπράτησης (πχ, επέκταση Μετρό Αθήνας), στις οποίες συμμετείχαν ή έχουν ανακηρυχθεί και ανάδοχοι, εταιρίες που συμμετείχαν στο ανωτέρω καρτέλ».

Συγκεκριμένα, σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ) Νίκος Χουντής, αφού επισήμαινε απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) ότι, εταιρίες που συμμετείχαν σε καρτέλ «αποκλείονται από διαγωνισμούς δημοσίων έργων για 3 τουλάχιστον έτη,… εκτός αν έχουν συνδράμει ενεργά στην έρευνα, έχουν λάβει επαρκή μέτρα για μη επανάληψη σχετικών πρακτικών, αποζημίωσαν για προκληθείσες ζημίες (πέραν του ήδη επιβληθέντος προστίμου)», υπενθύμιζε στην Κομισιόν την απόφαση της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη σύσταση καρτέλ κατασκευαστικών εταιριών και την καλούσε να αποφανθεί αν «μπορεί το Ελληνικό Δημόσιο να απαιτήσει αποζημίωση για τη ζημιά που υπέστη από τις εταιρίες του καρτέλ, πέραν του ήδη επιβληθέντος προστίμου».

Η απάντηση της Κομισιόν στο ερώτημα αυτό, είναι πραγματικά κόλαφος για την κυβέρνηση:

Αφού αναφέρει ότι, «η οδηγία 2014/104/ΕΕ («οδηγία σχετικά με τις αγωγές αποζημίωσης»)  απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει υποστεί ζημία λόγω παράβασης του δικαίου ανταγωνισμού μπορεί να αξιώσει και να επιτύχει πλήρη αποζημίωση για την εν λόγω ζημία», καταλήγει τονίζοντας ότι, «Το γεγονός ότι η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο στις εν λόγω εταιρείες δεν εμποδίζει το ελληνικό κράτος να διεκδικήσει αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη»!!!».

Στο ερώτημα του Νίκου Χουντή, γιατί δεν υπήρξε, όπως προβλέπει η νομοθεσία, 3ετής αποκλεισμός από διαγωνισμούς ή αν υπήρξαν άλλα «επαρκή μέτρα» προκειμένου για τη μη επανάληψη σχετικών πρακτικών, η Επίτροπος Ανταγωνισμού κ. Vestager«δείχνει» την ελληνική κυβέρνηση, τονίζοντας: «Το άρθρο 57 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ («οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις») επιτρέπει σε μια εταιρεία να αποδείξει ότι έχει λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την αξιοπιστία της και να αποφύγει πιθανό αποκλεισμό από τη διαδικασία ανάθεσης. Η τελική απόφαση επί του θέματος ανήκει στην αναθέτουσα αρχή (σ.σ: ελληνική κυβέρνηση)». 

Η πλήρης ερώτηση και απάντηση έχουν ως εξής:

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-006119/2018 προς την Επιτροπή
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Nikolaos Chountis (GUE/NGL)

Θέμα:  Καρτέλ κατασκευαστικών εταιριών στην Ελλάδα και απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ
Με απόφαση του ΔΕΕ  εταιρίες που συμμετείχαν σε καρτέλ αποκλείονται από διαγωνισμούς δημοσίων έργων για 3 τουλάχιστον έτη, από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης Δικαστηρίου ή Επιτροπής Ανταγωνισμού, εκτός αν έχουν συνδράμει ενεργά στην έρευνα, έχουν λάβει επαρκή μέτρα για μη επανάληψη σχετικών πρακτικών, αποζημίωσαν για προκληθείσες ζημίες (πέραν του ήδη επιβληθέντος προστίμου), κ.λπ.
Έχοντας υπόψη ότι,
–          τον Σεπτέμβριο 2017 η ΕΕΑ  εξέδωσε απόφαση σε βάρος κατασκευαστικών εταιριών , για συμμετοχή σε καρτέλ και επιδικάστηκαν «αναλογικά» πρόστιμα,
–          έκτοτε όμως, έχουν προκηρυχθεί δημόσια έργα (π.χ. αυτοκινητόδρομος Ε-65, κάθετοι άξονες Εγνατίας, κ.ά.), ή βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες δημοπράτησης (π.χ. επέκταση Μετρό Αθήνας), στις οποίες συμμετείχαν ή έχουν ανακηρυχθεί και ανάδοχοι, εταιρίες που συμμετείχαν στο ανωτέρω καρτέλ·
Ερωτάται η Επιτροπή:
1.         Μπορεί να βεβαιώσει ότι οι εταιρίες αυτές έχουν προσκομίσει τα «ελαφρυντικά στοιχεία» που προβλέπονται στο άρθρο 57 παράγραφος 6 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ;
2.         Με βάση την ανωτέρω απόφαση του ΔΕΕ, μπορεί το Ελληνικό Δημόσιο να απαιτήσει αποζημίωση για τη ζημιά που υπέστη από τις εταιρίες του καρτέλ, πέραν του ήδη επιβληθέντος προστίμου; Υπάρχει σχετική διεκδίκηση;
3.         Εταιρίες που δεν παραδέχθηκαν τη συμμετοχή τους στο καρτέλ, αλλά εκκρεμεί η σχετική απόφαση της ΕΕΑ (π.χ. SIEMENS, VINCI, HOCHTIEFF, κ.ά.), μπορούν να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς δημοσίων έργων; Πότε αναμένεται η οριστική απόφαση της ΕΕΑ;

E-006119/2018
Απάντηση της κ. Vestager
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Το άρθρο 57 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ («οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις») επιτρέπει σε μια εταιρεία να αποδείξει ότι έχει λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την αξιοπιστία της και να αποφύγει πιθανό αποκλεισμό από τη διαδικασία ανάθεσης. Η τελική απόφαση επί του θέματος ανήκει στην αναθέτουσα αρχή. Η οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις παρέχει στα κράτη μέλη τη διακριτική ευχέρεια να καθορίζουν τους όρους αξιολόγησης των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων. Κατά συνέπεια, το ζήτημα του κατά πόσον οι εν λόγω εταιρείες παρείχαν τα εν λόγω αποδεικτικά στοιχεία και με ποιον τρόπο αξιολογήθηκαν αυτά, δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής.
Η οδηγία 2014/104/ΕΕ («οδηγία σχετικά με τις αγωγές αποζημίωσης») έχει μεταφερθεί στην Ελλάδα. Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει υποστεί ζημία λόγω παράβασης του δικαίου ανταγωνισμού μπορεί να αξιώσει και να επιτύχει πλήρη αποζημίωση για την εν λόγω ζημία. Οι αγωγές αποζημίωσης αποτελούν ένα μόνο στοιχείο ενός αποτελεσματικού συστήματος επιβολής  του δικαίου ανταγωνισμού και συμπληρώνονται από αποφάσεις δημόσιων φορέων περί επιβολής της νομοθεσίας. Το γεγονός ότι η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο στις εν λόγω εταιρείες δεν εμποδίζει το ελληνικό κράτος να διεκδικήσει αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη.
Σύμφωνα με το άρθρο 57 παράγραφος 4 στοιχείο δ) της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις, εάν υπάρχουν επαρκώς αξιόπιστες ενδείξεις ότι μια εταιρεία μετείχε σε παράνομη συμφωνία με άλλες εταιρείες με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού κατά τη διαδικασία ανάθεσης, εναπόκειται στην αναθέτουσα αρχή να αποφασίσει αν η εν λόγω εταιρεία μπορεί να συμμετάσχει στη διαδικασία ανάθεσης ή όχι, εκτός εάν υπάρχει πιθανή προηγούμενη απόφαση αποκλεισμού της εταιρείας από οποιαδήποτε διαδικασία σύναψης σύμβασης για ορισμένο χρονικό διάστημα. Η ερώτηση που αφορά το χρονοδιάγραμμα της τελικής απόφασης για τις εταιρείες δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και θα πρέπει να υποβληθεί απευθείας στην Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Το Γραφείο Τύπου 

Την τελική αξιολόγηση του προγράμματος Ποσοτικής Χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τις οικονομικές επιπτώσεις του σε κάθε χώρα της Ευρωζώνης, ζητά με σχετική ερώτησή του προς τον Πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας, Νίκος Χουντής.

Ο Νίκος Χουντής στην ερώτησή του σημειώνει ότι, ενώ ο στόχος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 2,4 τρις ευρώ, ήταν η «αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού και της χρηματοδοτικής ασφυξίας», τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά, τόσο για το σύνολο της Ευρωζώνης, όσο και για τις οικονομικά πιο ευάλωτες οικονομίες, όπως η ελληνική.

Πιο συγκεκριμένα, ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ υπογραμμίζει ότι, τόσο ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, όσο και η οικονομική δραστηριότητα βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ, σύμφωνα με μελέτη της ίδιας της ΕΚΤ που φιλοξενείται στην Ετήσια Έκθεση της τράπεζας για το 2016, το Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης οδήγησε στην αύξηση των εισοδηματικών ανισοτήτων, με το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού να αυξάνει τον πλούτο του (wealth effect) κατά 30%.

Στη συνέχεια της ερώτησης του, ο Νίκος Χουντής, παραθέτοντας στοιχεία από τη στατιστική βάση δεδομένων της ΕΚΤ, τονίζει ότι το κόστος δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις μεταβλήθηκε με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα, με την ευάλωτη Ελλάδα να εμφανίζει το υψηλότερο κόστος δανεισμού στις χώρες της Ευρωζώνης και οικονομικά ισχυρές χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, το χαμηλότερο.

Καταλήγοντας στην ερώτησή του, ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ ζητά από τον Μάριο Ντράγκι, να τον ενημερώσει κατά πόσο έχουν μελετηθεί από τις υπηρεσίες της ΕΚΤ οι επιπτώσεις του Προγράμματος Ποσοτικής Χαλάρωσης στο σύνολο της Ευρωζώνης και σε κάθε χώρα ξεχωριστά, ποια είναι η συνολική κατανομή του QE ανά χώρα και έτος, καθώς επίσης, ποιες χώρες της Ευρωζώνης ευνοήθηκαν περισσότερο, όσον αφορά το κόστος δανεισμού επιχειρήσεων και νοικοκυριών.

Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση:

Η ΕΚΤ και οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες διέθεσαν σχεδόν 2.4 τρις ευρώ ρευστότητας μέσω της αγοράς κρατικών και επιχειρηματικών τίτλων (QE), με στόχο την αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού και της χρηματοδοτικής ασφυξίας.

Μετά από 3 χρόνια τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά:

-Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα και η οικονομική δραστηριότητα είναι αναιμική.

-Σύμφωνα με συγκεκριμένες αναλύσεις την Ετήσια Έκθεση της ΕΚΤ για το 2016 (1), αλλά και αναλύσεις ειδικών του κλάδου (2), το Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης, οδήγησε στην αύξηση των εισοδηματικών ανισοτήτων, με το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού να αυξάνει τον πλούτο του (wealth effect) κατά 30%.

-Το κόστος δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις μεταβλήθηκε με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα, με την ευάλωτη Ελλάδα να εμφανίζει το υψηλότερο κόστος δανεισμού στις χώρες της Ευρωζώνης και οικονομικά ισχυρές χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, το χαμηλότερο (3).

Με δεδομένο ότι σχεδιασμός του προγράμματος QE προέβλεπε την αγορά ομολόγων με βάση τη συμμετοχή κάθε χώρας στο κεφάλαιο της ΕΚΤ, που εκ των πραγμάτων ευνοεί τις ισχυρότερες οικονομίες, ερωτάται η ΕΚΤ:

Έχουν μελετηθεί από τις υπηρεσίες της ΕΚΤ οι επιπτώσεις του QE στο σύνολο της Ευρωζώνης και σε κάθε χώρα ξεχωριστά;
Ποια είναι η συνολική κατανομή του QE ανά χώρα και έτος;
Ποιες χώρες της Ευρωζώνης ευνοήθηκαν περισσότερο, όσον αφορά το κόστος δανεισμού επιχειρήσεων και νοικοκυριών;

Το Γραφείο Τύπου

Μια ακόμα καταγγελία εργοδοτικής αυθαιρεσίας είδε το φως της δημοσιότητας (βλέπε εδώ), αυτή τη φορά στον χώρο της εμπορίας προϊόντων ένδυσης, με εργαζόμενη να καταγγέλλει ότι εκπρόσωπος της εργοδοσίας την κλείδωσε για 45 λεπτά σε χώρο του υποκαταστήματος που εργαζόταν, ώστε να υποχρεωθεί να υπογράψει οικειοθελή παραίτηση, αντί για απόλυση. Το συγκεκριμένο περιστατικό θίγει με σχετική ερώτηση προς την Κομισιόν, ο υποψήφιος ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας, Νίκος Χουντής.

Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Χουντής στην ερώτησή του, αφού περιγράφει το περιστατικό, υπογραμμίζει ότι η τραγική κατάσταση της απορυθμισμένης ελληνικής αγοράς εργασίας αποτελεί προϊόν των πολιτικών των Μνημονίων, σημειώνοντας ότι «μέσα σε 8 χρόνια είδαμε να ενισχύονται οι ευέλικτες μορφές εργασίας, να μειώνονται οι μισθοί, να θεσμοποιούνται διαφορετικά επίπεδα απολαβών ανάλογα με την ηλικία, να διευκολύνονται οι απολύσεις και να καταργείται ουσιαστικά το σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων».

Στη συνέχεια της ερώτησης του ο υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΛΑΕ τονίζει ότι όλα τα μνημονιακά μέτρα σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις και τους δανειστές, ακολουθώντας τις λεγόμενες «ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές», με στόχο την, δήθεν, «ισορροπία ευελιξίας και δικαιοσύνης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών»και την επίτευξη «βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης».

Καταλήγοντας στην ερώτησή του ο Νίκος Χουντής ρωτά την Κομισιόν εάν νιώθει ικανοποίηση από το επίπεδο των εργασιακών σχέσεων που επικρατούν στην ελληνική αγορά εργασίας μετά από 8 χρόνια μνημονιακών πολιτικών, καθώς επίσης, εάν θεωρεί ότι ο εκβιασμός εργαζομένων και οι μέθοδοι «μαφίας» αποτελεί ευρωπαϊκή βέλτιστη πρακτική;

Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση:

Βασικός πυλώνας των τριών Μνημονίων-Προγραμμάτων που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα ήταν η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων εργασιακής απορρύθμισης. Πιο συγκεκριμένα, μέσα σε 8 χρόνια είδαμε να ενισχύονται οι ευέλικτες μορφές εργασίας, να μειώνονται οι μισθοί, να θεσμοποιούνται διαφορετικά επίπεδα απολαβών ανάλογα με την ηλικία, να διευκολύνονται οι απολύσεις και να καταργείται ουσιαστικά το σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Όλα αυτά τα μέτρα σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις και τους δανειστές, ακολουθώντας τις λεγόμενες «ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές», με στόχο την «ισορροπία ευελιξίας και δικαιοσύνης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών» και την επίτευξη «βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης»[1].

Η πραγματικότητα, όμως, στην ελληνική αγορά εργασίας είναι τραγική. Μόλις χτες καταγγέλθηκε από εργαζόμενη γνωστής αλυσίδα ένδυσης[2]ότι η εργοδοσία την κλείδωσε σε δωμάτιο υποκαταστήματος επί 45 λεπτά προκειμένου να υποχρεωθεί να υπογράψει οικειοθελή αποχώρηση, και όχι απόλυση από την εργασία της[3].

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Νιώθει ικανοποιημένη από το επίπεδο των εργασιακών σχέσεων που επικρατούν στην ελληνική αγορά εργασίας μετά από 8 χρόνια μνημονιακών πολιτικών;
2. Θεωρεί ότι ο εκβιασμός εργαζομένων και οι μέθοδοι «μαφίας» αποτελεί ευρωπαϊκή βέλτιστη πρακτική;

Το Γραφείο Τύπου