Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Βόρειο Αιγαίο 2021-2027”, με προϋπολογισμό ύψους 394,019 εκατ. ευρώ, έχει ως στρατηγικό στόχο την ενδυνάμωση της “τοπικότητας” του σχεδιασμού και της εφαρμογής του, “με τη μέγιστη δυνατή σχετική κινητοποίηση όλου του δυναμικού των νησιών, καθώς και την ενδυνάμωση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής”.
Το πρόγραμμα διαρθρώνεται στις ακόλουθες προτεραιότητες, που αντιστοιχούν στους πέντε στόχους πολιτικής της ΕΕ.
Προτεραιότητα 1: Μετασχηματισμός της οικονομίας της περιφέρειας, με αύξηση του μεγέθους και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, κυρίως μέσω της έξυπνης εξειδίκευσης (50 εκατ. ευρώ – ΕΤΠΑ).
Ενδεικτικές δράσεις:
- Ενίσχυση δημόσιων, αλλά και επιχειρηματικών ερευνητικών υποδομών (κυρίως σε ερευνητικό εξοπλισμό). Χαρακτηριστικό έργο ιδιωτικής ερευνητικής υποδομής αποτελεί το Κέντρο Έρευνας της Μαστίχας, που χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του ΕΠ Βόρειο Αιγαίο 2014-2020 και αντίστοιχου τύπου υποδομές θα επιδιωχθεί να χρηματοδοτηθούν και στη νέα προγραμματική περίοδο και για άλλα εμβληματικά προϊόντα της περιφέρειας.
- Ανάπτυξη νέων προϊόντων (με την ευρεία έννοια), με χρήση/αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας και καινοτομιών.
- Συνεργασία επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς για έρευνα/τεχνολογία.
- Συνέχιση της χρηματοδότησης της λειτουργίας της δημιουργηθείσας την περίοδο 2014-2020 δομής/μηχανισμού προώθησης της έρευνας/τεχνολογίας και καινοτομίας στον επιχειρηματικό ιστό της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
- Ανάπτυξη καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων με τεχνολογία αιχμής για την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση πολιτών από τους δήμους και την περιφέρεια, ψηφιοποιήσεις πολιτιστικών πόρων κ.α.
- Προώθηση των πωλήσεων και κυρίως των εξαγωγών.
- Αξιοποίηση τοπικής αγροτικής παραγωγής (δεύτερη μεταποίηση).
Προτεραιότητα 2: Προστασία του περιβάλλοντος και των πόρων της περιφέρειας – Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή – Πρόληψη και διαχείριση κινδύνων (79,5 εκατ. ευρώ – ΕΤΠΑ).
Ενδεικτικά:
- Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτηρίων (εκτός εκείνων της γενικής κυβέρνησης, κυρίως σχολικών μονάδων ή/και άλλων χρήσεων δημόσιου χαρακτήρα και με επιδεικτικές δράσεις παραγωγής ενέργειας για αυτοκατανάλωση.
- Κατασκευή μικρών αντιπλημμυρικών έργων προστασίας ακτών – αντιδιαβρωτικών έργων.
- Δράσεις εξοπλισμού υπηρεσιών πολιτικής προστασίας τοπικής κλίμακας.
- Αναβάθμιση/επέκταση υποδομών απορροής όμβριων υδάτων.
- Δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών.
- Διαχείριση πόσιμου νερού, όπως άντληση, επεξεργασία, αποθήκευση και διανομή, εξοικονόμηση.
Προτεραιότητα 3: Ενίσχυση της προσβασιμότητας των νησιών της περιφέρειας (28,8 εκατ. ευρώ – ΕΤΠΑ)
Ενδεικτικά:
- Έργα επέκτασης/αναβάθμισης στις κύριες λιμενικές υποδομές της περιφέρειας.
- Έργα αναβάθμισης/βελτίωσης ή/και επέκτασης οδικών υποδομών στα νησιά, εθνικής ή/και επαρχιακής οδοποιίας, για σύνδεση της ενδοχώρας με τις πύλες εισόδου/εξόδου των νησιών.
- Έργα βελτίωσης της ασφάλειας των οδικών μεταφορών.
Προτεραιότητα 4Α: Ανάπτυξη και βελτίωση κοινωνικών υποδομών (57,7 εκατ. ευρώ – ΕΤΠΑ)
Ενδεικτικά:
- Βελτίωση/αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός υποδομών και εξοπλισμού σε όλες τις βαθμίδες σχολικής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων και της τριτοβάθμιας, καθώς και της τεχνικής/επαγγελματικής εκπαίδευσης και αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης.
- Επέκταση ή/και δημιουργία νέων υποδομών σχολικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων της επαγγελματικής και τεχνικής, καθώς και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κατόπιν τεκμηρίωσης της αναγκαιότητας ως προς τη δυναμικότητα και τη χωροθέτηση.
- Δημιουργία, επέκταση και εκσυγχρονισμός μονάδων παιδικής φροντίδας.
- Αναβάθμιση ή/και επέκταση των υποδομών (κτηριακά και εξοπλισμό) πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης σε όλα τα νησιά.
- Προμήθεια ασθενοφόρων.
- Δημιουργία, επέκταση και εκσυγχρονισμός δομών κοινωνικής μέριμνας του τομέα κοινωνικής αλληλεγγύης.
- Προστασία και ανάδειξη ιδιαίτερων φυσικών πόρων.
Προτεραιότητα 4Β: Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Ένταξη (68,2 εκατ. ευρώ – ΕΚΤ+).
Ενδεικτικά:
- Ενίσχυση άνεργων νέων ή/και μακροχρόνια ανέργων, συμπεριλαμβανομένου και του mentoring για ίδρυση και αρχική λειτουργία επιχειρήσεων.
- Ενίσχυση υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων Κοινωνικής Οικονομίας.
- Πρόσβαση στην απασχόληση ανέργων υψηλών προσόντων στην περιφέρεια, μέσω προγραμμάτων επιχορήγησης επιχειρήσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- Ενίσχυση καινοτόμων μοντέλων λειτουργίας των επιχειρήσεων για διευκόλυνση ίσων ευκαιριών πρόσβασης των γυναικών στην απασχόληση (Επιδότηση/συμπλήρωση του μισθού για μειωμένο ωράριο εργασίας).
- Καταπολέμηση του Ψηφιακού Αποκλεισμού για ηλικιωμένους (Δράσεις εξοικείωσης με τις ΤΠΕ για χρήση στην καθημερινή ζωή και την άρση του αποκλεισμού).
- Αξιοποίηση της εμπειρίας του προγράμματος “ΗΛΙΟΣ”, για ολοκληρωμένες δράσεις, κυρίως κοινωνικής ένταξης, με την προοπτική και της εργασιακής ένταξης όσων υπηκόων τρίτων χωρών παραμείνουν στα νησιά του Βορείου Αιγαίου.
- Ενίσχυση της λειτουργίας Κέντρων Κοινότητας.
- Δημιουργία νέων ή/και ενίσχυση λειτουργίας υφιστάμενων κοινωνικών δομών.
- Συνέχιση της λειτουργίας των ΤΟΜΥ, από την περίοδο 2014-2020 ή/και τη δημιουργία νέων.
- Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ).
Προτεραιότητα 5: Ενίσχυση της χωρικής συνοχής (102,2 εκατ. ευρώ – ΕΤΠΑ)
Η προσέγγιση της Χωρικής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του νέου Προγράμματος αφορά:
- Τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα, με σημαίνοντα ρόλο στο διοικητικό & παραγωγικό σύστημα της περιφέρειας, Μυτιλήνη και Χίο, στα οποία θα σχεδιαστούν και θα εφαρμοστούν αντίστοιχες Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, ως συνέχεια των ήδη εφαρμοζόμενων δυο στρατηγικών ΒΑΑ, στην ΠΠ 2014-2020, με εμβάθυνση και διεύρυνση των σχετικών παρεμβάσεων.
- Στον υπόλοιπο χώρο της περιφέρειας, θα σχεδιαστούν και θα εφαρμοστούν:
- Μια Στρατηγική ΟΧΕ για τα πέντε μικρά νησιά (Άγιος Ευστράτιος, Φούρνοι, Θύμαινα, Οινούσσες, Ψαρά) και την Ικαρία.
- Τέσσερις Στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης με χρήση του εργαλείου ΤΑΠΤοΚ αντίστοιχα για τα νησιά Σάμου, Λήμνου, Χίου και Λέσβου (πλην των αστικών κέντρων των δυο τελευταίων). Η επιλογή στηρίζεται στην ύπαρξη των αντίστοιχων τεσσάρων Ομάδων Τοπικής Δράσης (Αναπτυξιακών Εταιρειών) στα νησιά αυτά και στη θετική τους εμπειρία από την εφαρμογή του LEADER, αλλά και στην αντιπροσωπευτικότητα και συμμετοχή των τοπικών φορέων σε αυτές.
Προτεραιότητα 6: Τεχνική Βοήθεια ΕΤΠΑ (5,2 εκατ. ευρώ).
Προτεραιότητα 7: Τεχνική Βοήθεια ΕΚΤ+ (2,1 εκατ. ευρώ).
Πηγή: ypaithros.gr
