ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΖΑΒΕΛΛΑ
Ανήκει σε γυναίκα η υπογραφή πίσω από το τελευταίο ταξιδιωτικό ρεπορτάζ των New York Times με τίτλο «Athens Rising» (σ.σ. Η Αθήνα ανατέλλει) που μεταφράστηκε και έγινε viral στην Ελλάδα, παρόλο που πολλά ελληνικά μέσα έγραψαν, αναπαράγοντάς το, ότι ο δημοσιογράφος είναι άντρας. «Το έχω συνηθίσει», λέει η 36χρονη Αμερικανίδα δημοσιογράφος της εφημερίδας, Charly Wilder. Επισκέφθηκε την Ελλάδα για πρώτη φορά πριν από 12 χρόνια ως τουρίστρια, έκανε φίλους, τη γνώρισε σαν ντόπια. Λίγο πριν επιστρέψει τον Σεπτέμβριο –αυτή τη φορά για διακοπές στην Ικαρία–, μοιράστηκε τα σχόλια που δέχτηκε μετά τη δημοσίευση του άρθρου της για την Αθήνα, τις σκέψεις που κάνει όταν ακούει ότι η ελληνική πρωτεύουσα είναι το νέο Βερολίνο και όσα θα ήθελε να δει στην πόλη σε 10 χρόνια.
Τι σχόλια σας έκαναν Έλληνες και ξένοι αναγνώστες μετά τη δημοσίευση του άρθρου στους New York Times;
Οι αντιδράσεις ήταν έντονες και το θεωρώ καλό, αν στόχος σου ως συντάκτης είναι να επηρεάσεις και να εμπλέξεις στην ιστορία που αφηγείσαι αυτούς που σε διαβάζουν. Ευτυχώς για την αυτοεκτίμησή μου, τα περισσότερα σχόλια ήταν θετικά. Έλεγαν ότι έχω δείξει την πόλη όπως πραγματικά είναι, με τα καλά και τα στραβά της, τονίζοντας όμως την απίστευτη ενέργειά της.
Οι αρνητικές αντιδράσεις ήταν κυρίως από ξένους που είχαν περάσει χρόνο στην Ελλάδα και αισθάνθηκαν ότι η προσέγγισή μου ήταν πολύ εστιασμένη σε αναβαθμισμένες περιοχές του κέντρου, στις δημιουργικές δυνάμεις και στους Έλληνες της μεσαίας τάξης, στους οποίους η κρίση δεν είχε τόσο καταστροφικές συνέπειες όσο είχε στην εργατική τάξη.
Θα ήθελα απλώς να πω ότι, φυσικά, η οπτική μου ήταν αναγκαστικά περιορισμένη, ιδιαίτερα επειδή επρόκειτο για ένα πολιτιστικό-ταξιδιωτικό κομμάτι σε προσωπική αφήγηση, αλλά και επειδή ήταν συνειδητή η απόφαση να πούμε ένα συγκεκριμένο μέρος της ιστορίας. Θα επιθυμούσα όσοι κάνουν κακεντρεχή σχόλια για τα εστιατόρια με sushi και χαβανέζικου στυλ κουζίνα που επισκέφτηκα να λάβουν υπόψη ότι όλα αυτά τα μαγαζιά είναι οικογενειακές και αυτοφυείς επιχειρήσεις που ανήκουν σε ντόπιους και στελεχώνονται από ντόπιους.
Η χρονική στιγμή της επίσκεψής σας ήταν τυχαία ή προκαθορισμένη;
Ήθελα να γράψω κάποια στιγμή για τις πρώτες μου εμπειρίες στην Αθήνα και μετά να διερευνήσω πώς η πόλη άρχισε να γίνεται αυτό το πολύ σημαντικό πολιτιστικό κέντρο την ώρα που η ελληνική οικονομία εμφάνιζε σημάδια ανάκαμψης. Μου φάνηκε πως ήταν η ιδανική στιγμή να δω την Αθήνα μέσα από ένα πρίσμα δωδεκαετίας: ξεκινώντας από την πρώτη μου επίσκεψη το 2006 και φτάνοντας στο σήμερα.
Η Ελλάδα ήταν η πρώτη σας στάση σε εκείνο το ταξίδι με backpack το 2006; Τι σας έφερε εδώ;
Ναι, αν δεν υπολογίσω το stopover στη Φρανκφούρτη. Δεν είμαι σίγουρη τι με έφερε στην Ελλάδα, εκτός από το ότι ήδη στα 20 μου είχα κάνει μία από αυτές τις εκδρομές με backpack στη Δυτική Ευρώπη –είχα περάσει σαν σίφουνας από το Παρίσι, τη Βαρκελώνη, τη Ρώμη, το Άμστερνταμ και άλλες πόλεις– και ήθελα να προχωρήσω πιο ανατολικά και πιο νότια. Τότε η Ελλάδα και σίγουρα η Αθήνα δεν ήταν τουριστικοί προορισμοί-μαγνήτες, υπήρχε όμως μια αίσθηση οικειότητας. Ως παιδί είχα πάθει εμμονή μ’ ένα εικονογραφημένο βιβλίο για τους ελληνικούς μύθους που μου είχαν πάρει οι παππούδες μου. Δεν νομίζω ότι ήταν συνειδητός παράγοντας, αλλά φαντάζομαι ότι κι αυτό έπαιξε τον ρόλο του.
Πώς βιώσατε την ελληνική φιλοξενία;
Δεν μου αρέσει να κάνω ευρείες γενικεύσεις, αλλά δεν έχω νιώσει ποτέ μια τόσο άμεση συγγένεια με ένα μέρος όπως αυτή που αισθάνθηκα εδώ. Φυσικά μπορείς πάντα να καταπιάνεσαι με το φαγητό, τη μουσική, την ιστορία, όμως προσωπικά θεωρώ ότι η ουσία της Ελλάδας είναι οι ανθρώποι. Κάποτε το περιέγραψα ως έναν συνδυασμό αθωότητας και του αντίθετου αυτής. Υπάρχει μια εξωστρέφεια, μια ζεστασιά, αλλά και αυτή η μηδενιστική, κυνική τάση προς το χάος – αν ήσουν δήθεν, θα μπορούσες να τη χαρακτηρίσεις διονυσιακή.
Πείτε μας για την εμπειρία σας από τα ελληνικά νησιά.
Η πρώτη φορά που τα επισκέφτηκα ήταν η λιγότερο ωραία από όλες, αφού βρέθηκα εκεί ως τουρίστρια, χωρίς να ξέρω κανέναν και τίποτα για τα νησιά. Στην πορεία πέρασα πολύ χρόνο στις Κυκλάδες, στο Ιόνιο και στα Δωδεκάνησα, συχνά με Έλληνες φίλους. Τον Σεπτέμβριο θα πάω για δεύτερη φορά στην Ικαρία, που είναι τόσο υπέροχη και μοναδική και όχι τόσο πηγμένη από τουρίστες όσο τα περισσότερο γνωστά νησιά. Σπάνια κάνω αληθινές διακοπές, συνήθως βρίσκομαι σε αποστολή ή επισκέπτομαι τους γονείς μου στις ΗΠΑ. Φέτος όμως στην Ικαρία θα είμαι με φίλους και στην επιστροφή θα μείνω λίγες ημέρες στην Αθήνα.
Τι βοήθησε την Αθήνα να επιβιώσει στην κρίση και τι θα τη βοηθήσει στην ανάκαμψη;
Είναι ένα περίπλοκο θέμα, που δεν μπορεί να απαντηθεί έτσι απλά. Αφήνοντας στην άκρη την πολιτική, η συντομότερη απάντηση είναι ο συνδυασμός του τουρισμού και της ικανότητας των ανθρώπων να προσαρμόζονται, να δημιουργούν και να επιμένουν στα δύσκολα.
Ως κάτοικος του Βερολίνου, τι σκέφτεστε ακούγοντας ότι «η Αθήνα είναι το νέο Βερολίνο»;
Αντιλαμβάνομαι από πού προκύπτει, αλλά έχω βαρεθεί με αυτή την καρικατούρα του Βερολίνου που έχει γίνει φετίχ ευρείας κατανάλωσης και δεν συνάδει με την πόλη που ξέρω και αγαπώ. Ούτε με ενθουσιάζει η ιδέα να «μπολιάσουμε» με όλο αυτό την Αθήνα. Δεδομένης της δυναμικής μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και του άκρως διαφορετικού κοινωνικού και πολιτικού περιβάλλοντος των δύο χωρών, είναι δύσκολο να δει κάποιος αυτή τη σύγκριση ως οτιδήποτε άλλο παρά μια ρηχή εκδήλωση της νεοφιλελεύθερης φιλοδοξίας.
Τι πιστεύετε ότι θα αισθανθείτε και τι θα θέλατε να δείτε μετά 10 χρόνια στην Αθήνα;
Είμαι σίγουρη ότι θα αλλάξει με τρόπους που δεν μπορώ καν να φανταστώ. Ελπίζω ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη κοινωνική, πολιτική και οικονομική σταθερότητα, ώστε να βρει έναν τρόπο να περιορίσει την ακρίβεια που φέρνει η αναβάθμιση του κέντρου και αυτό να παραμείνει προσιτό στους ντόπιους. Ότι θα δοθεί μια ανθρώπινη λύση στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης. Ότι θα επιτευχθεί περισσότερη αρμονία εντός της ΕΕ και ότι η άνοδος του ακροδεξιού λαϊκισμού που παρατηρείται σήμερα –όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την Ευρώπη– θα είναι μελλοντικά μια κακή ανάμνηση. Ελπίζω και προσδοκώ ότι τίποτα δεν θα μειώσει την τεράστια καρδιά, το πνεύμα και τη δημιουργικότητα των Αθηναίων.
Αναδημοσίευση από : http://www.kathimerini.gr
