Σχεδόν δεν είχαν προλάβει να εγκατασταθούν στην Ελλάδα οι κατακτητές και στις 30 Ιουλίου 1941 στη Φλώρινα ιδρύεται ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Φλωρίνης «Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ», μία έμπρακτη προσπάθεια αντίστασης μέσα από τον πολιτισμό και τον αθλητισμό, θέλοντας να συσπειρώσει την τοπική κοινωνία ενάντια στην τριπλή κατοχή από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους. Όχι μόνο το κατάφερε, αλλά συνεχίζει το έργο του μέχρι και σήμερα, διατηρώντας πολλά τμήματα.
O σύλλογος τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το Βραβείο της Τάξεως των Ηθικών και Πολιτικών Eπιστημών το έτος 2012, ενώ πρέπει να τονίσουμε ότι έδωσε και πολλά θύματα στον αγώνα ενάντια στις κατοχικές δυνάμεις.
Συγκεκριμένα ο κατάλογος των θυσιασθέντων μελών του συλλόγου, είναι ο ακόλουθος:
Αλέξιος Αναγνωστάκης, Πέτρος Βαφειάδης, Λάζαρος Βαφειάδης, Σπυρίδων Βαρβαρήγος, Χάρης Βαμβακάς, Επαμεινώνδας Γρηγορίου, Εμμανουήλ Δατσέρης, Παντελεήμων Πασσιάς, Ιωάννης Παναγιώτου, Αργύριος Λάζου – Γκίλλου.
το ορειβατικό τμήμα
Tην 17η Ιανουαρίου 1944 στην περιοχή της Πρέσπας, υπό ανδρών του τακτικού Βουλγαρικού Στρατού, κατακρεουργήθηκαν οι μαθητές Γυμνασίου και μέλη του ορειβατικού τμήματος του «Αριστοτέλη»: Γαζίνος Κωνσταντίνος, Λουκίδης Γεώργιος, Μάρκος Πέτρου, Σεχίδης Γεώργιος, Στεφανίδης Λάσκαρης, Τάνος Δημήτριος και Χατζηπροδρόμου Συμεών.
Όπως αναφέρεται στο αρχείο του συλλόγου: “Ο Αριστοτέλης ιδρύεται στις 30 Ιουλίου 1941 στην οικία του Τραϊανού Νοβάτση από ομάδα κατοίκων της Φλώρινας. Απόφαση των πολιτών είναι η ανασύσταση του μουσικού συλλόγου «Ορφεύς», με νέα επωνυμία και στόχο «να προσδοθή ευρύτερος γενικός σκοπός από κοινωνικής, ηθικής, καλλιτεχνικής και αθλητικής απόψεως».
Από το αρχείο του συλλόγου προκύπτει ότι δόθηκε συναυλία στην Έδεσσα πριν από τον Οκτώβριο του 1941, έγινε η σύσταση Φιλαρμονικής ήδη από το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, γιορτάστηκε με συναυλία η 28η Οκτωβρίου 1941.
Σημαντική ήταν η δράση της «Μικτής Χορωδίας», αφού όπως αναφέρεται στην ιστορία του συλλόγου:
1941: Πρώτη παρουσία στο «ΠΑΝΘΕΟΝ» της Φλώρινας όπου αναγκάζεται ο Γερμανός Φρούραρχος να δηλώσει δημόσια ότι εδώ υπάρχει Ελλάδα και μόνο Ελλάδα (την περίοδο που υπήρχε Βουλγαρική προπαγάνδα περί του αντιθέτου).
1943: Στην υπό Γερμανική κατοχή Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο με μαέστρο τον Θεόδωρο Θωμαΐδη τα δυο τμήματα ανδρικής και γυναικείας χορωδίας θα δώσουν συναυλίες στην Ροτόντα, στο Βασιλικό Θέατρο και στον Κινηματογράφο Τιτάνια.
θεατρικό τμήμα
Το δεύτερο ήδη χρόνο της ίδρυσης του Συλλόγου και συγκεκριμένα στις 4/9/1942 δόθηκε από το θεατρικό τμήμα, η πρώτη παράσταση με το έργο του Σπύρου Μελά «Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται».
Το 1943 ιδρύεται το εργαστήρι εικαστικών τεχνών του ΦΣΦΑ με συμμετοχή 15 Φλωρινιωτών, εντασσόμενο στο Μορφωτικό Τμήμα του Συλλόγου.
Στον αθλητικό τομέα ο σύλλογος διατηρούσε αθλητικά τμήματα, ορειβασίας – χιονοδρομίας και κλασικού αθλητισμού, όπως επίσης και γυμναστικής, με σπουδαία δραστηριότητα, καθώς και σκάκι. Σήμερα έχουν προστεθεί τα αθλήματα του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ.
Από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, μέχρι σήμερα η συνέχεια του συλλόγου, αλλά και η ανάπτυξή του, εκτός από την προσφορά του, δείχνει και τις ρίζες του στην τοπική κοινωνία.
Νάσος Μπράτσος
