ΟΜΙΛΙΑ Κ. ΠΟΥΛΑΚΗ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΝΕ ΣΑΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Κυριακή, 22 Σεπτεμβρίου 2013
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Φίλες και φίλοι,
Είναι χαρά για μένα να βρίσκομαι απόψε εδώ, στο νησί ης Σάμου, στο νησί με το σημαντικότερο κίνημα αντίστασης, το νησί που ακριβώς πριν από 70 χρόνια κατάφερε να νικήσει την ιταλική κατοχή και να σχηματίσει προσωρινή κυβέρνηση του ΕΑΜ, ένα νησί συνυφασμένο με τη δημοκρατία, τους αγώνες, την προκοπή, την ίδια την Αριστερά. Ένα νησί που σ’ όλη του τη νεότερη ιστορία δέχτηκε και δέχεται τους κατατρεγμένους του κόσμου αυτού, από τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής το 1922 μέχρι τους πρόσφυγες που φτάνουν σήμερα στις ακτές της αναζητώντας σωτηρία από τα δεινά του πολέμου, του απολυταρχισμού και τις φτώχειας που περικυκλώνουν την ευρύτερη γειτονιά μας.
Κι όμως, σήμερα, στο ίδιο αυτό νησί, άνθρωποι – ακόμα και μικρά παιδιά – στοιβάζονται κάτω από τον ήλιο σε ένα σύγχρονο στρατόπεδο συγκέντρωσης μεταναστών, που πολύ απέχει από το να είναι κέντρο «πρώτης υποδοχής των προσφύγων», παρά τις προσπάθειες του προσωπικού, ενώ στερείται από τις συλλογικότητες της τοπικής κοινωνίας η δυνατότητα να ελέγχουν και να παρεμβαίνουν στο εσωτερικό του, στους όρους και τις συνθήκες λειτουργίας του.
Κι όμως, σήμερα, στο ίδιο αυτό νησί, μία μάνα, η Λαμίς με τα δύο παιδιά της, τον Οντάι και τη Λαϊγιάλ, τρεισήμισι χρονών και εννιά μηνών αντίστοιχα, βρήκαν τραγικό θάνατο από τη φωτιά στο βουνό της Σάμου, τη στιγμή που είχαν εκπατριστεί, προκειμένου να γλιτώσουν από τη φωτιά του πολέμου στη Συρία. Κι όλα αυτά, επειδή αφέθηκαν αβοήθητοι, επειδή οι αρχές δεν τους πίστεψαν, επειδή ο πατέρας τους, ο Ουασίμ, ενώ προσπαθούσε να φέρει βοήθεια για την οικογένειά του, βρέθηκε κρατούμενος επί ένα μήνα.
Κι όμως, σήμερα, στο ίδιο αυτό νησί, ο Εισαγγελέας διέταξε τη διενέργεια προκαταρτικής εξέτασης κατά των γιατρών και των εργαζομένων του Νοσοκομείου του νησιού και των άλλων πολιτών που με την κινητοποίησή τους εμπόδισαν τη ρατσιστική αιμοδοσία της «Χρυσής Αυγής» μόνο για Έλληνες, της ίδιας αυτής οργάνωσης που ο ανοιχτά ναζιστικός και ευθέως εγκληματικός χαρακτήρας επιβεβαιώθηκε με τον πλέον τραγικό τρόπο με την κορύφωση της ναζιστικής βίας που κατέληξε στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στη Νίκαια.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Φίλες και φίλοι,
Ο λόγος που ένιωσα την ανάγκη να αναφερθώ σε όλα αυτά στην αρχή μιας ομιλίας για την Αυτοδιοίκηση είναι ακριβώς γιατί θέλω εξαρχής να τονίσω ότι για μας, για τον Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ο αγώνας μας για την Αυτοδιοίκηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον αγώνα μας για τη δημοκρατία, για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων χωρίς καμία διάκριση, για την πραγματική συμμετοχή και κοινωνική λογοδοσία, για την αλληλεγγύη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Γι’ αυτό και το πρώτο ζήτημα που θέτουμε πάντοτε είναι ότι η Αυτοδιοίκηση ή θα είναι δημοκρατική ή δεν θα υπάρξει. Η συγκεντρωτική λειτουργία των Δήμων και των Περιφερειών, η γεωγραφική αλλά και ουσιαστική απομάκρυνσή του από τις ανάγκες και τις αγωνίες των πολιτών, η δημαρχοκεντρική και περιφερειαρχοκεντρική δομή τους, το εκλογικό σύστημα που νοθεύει την λαϊκή βούληση και εχθρεύεται τον πλουραλισμό, είναι η σημερινή εικόνα του θεσμού της Αυτοδιοίκησης, όπως την οικοδόμησαν τέσσερις δεκαετίες δικομματικής εναλλαγής, με αποκορύφωμα την τελευταία τριετία, με την αντιδραστική μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» και τα μνημόνια. Πρόκειται για μία κατάσταση που αναιρεί την ίδια την ουσία της λέξης «αυτοδιοίκηση», υπονομεύοντας κάθε δυνατότητα πραγματικής αυτοκυβέρνησης, λαϊκής συμμετοχής και λειτουργίας θεσμών κοινωνικού ελέγχου και άμεσης δημοκρατίας, για μία κατάσταση που απομακρύνεται κι από την ίδια την «κλασική» αντιπροσωπευτική δημοκρατία.
Άλλωστε, οι μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις εχθρεύονται ευθέως τη δημοκρατία. Πώς αλλιώς θα μπορούσαν να επιβάλλουν τη φτώχεια και τη δυστυχία στους πολίτες, αν όχι επιχειρώντας να τους φιμώσουν; Και βέβαια, εξαίρεση από τον κανόνα αυτό δεν θα μπορούσε να αποτελέσει η Αυτοδιοίκηση. Τρέμοντας την εκλογική αποτύπωση της λαϊκής οργής που ολοένα και φουντώνει, υπό το βάρος της πιο άδικης και εξοντωτικής πολιτικής που αντιμετώπισε ποτέ ο ελληνικός λαός σε καιρό ειρήνης, η κυβέρνηση κάνει τα πάντα για να αποπολιτικοποιήσει τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, μέσα από την αλλαγή του εκλογικού συστήματος, για να κρύψει τα μεγάλα πολιτικά διακυβεύματα πίσω από τα πρόσωπα, πίσω από ένα κάλπικο επιχείρημα περί δήθεν «άξιων και ικανών».
Δεν θα εξηγήσω γιατί οι προτεινόμενες αλλαγές δεν είναι ούτε δημοκρατικές ούτε αναλογικές και έχουν μόνο στόχο να συσκοτιστούν τα πολιτικά συμπεράσματα που θα αναδείξουν οι αυτοδιοικητικές κάλπες. Είναι εξάλλου προφανές σε όποιον διαθέτει στοιχειώδη κοινή λογική. Θέλω μόνο να φέρω ένα παράδειγμα, για να καταλάβουμε όλοι σε πόσο ακραία αποτελέσματα μπορεί να οδηγήσει αυτή η αποπολιτικοποίηση. Σκεφτείτε ένα ψηφοδέλτιο για το Δήμο Νίκαιας, όπου θα συνυπάρχουν οι φονιάδες του Παύλου Φύσσα, με τους συντρόφους, τους συναγωνιστές του. Σκεφτείτε, εδώ στο νησί σας, ένα ψηφοδέλτιο στο οποίο όλοι εσείς, άνθρωποι όπως οι εργαζόμενοι του Νοσοκομείου Σάμου θα βρεθούν δίπλα σ’ εκείνους που διακρίνουν το αίμα των ανθρώπων σε ελληνικό και μη. Βέβαια, όλα αυτά είναι «ψιλά γράμματα» προφανώς για τον Υπουργό Εσωτερικών, τον ίδιο άνθρωπο που δυο μέρες πριν δεν ντράπηκε να πει σε εργαζομένους που διαμαρτύρονταν για τις απολύσεις ότι φταίνε αυτοί και οι κινητοποιήσεις τους, που επιτρέπουν στους ναζί να κάνουν το αποτρόπαιο έργο τους, εξισώνοντας θύτες και θύματα.
Πρώτος, λοιπόν, πυλώνας της Αυτοδιοίκησης είναι για τον Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς η Δημοκρατία. Γι’ αυτό εξάλλου και προτείνουμε μία ριζική θεσμική μεταρρύθμιση, έναν «αντι-Καλλικράτη», που θα φέρει κοντά την Αυτοδιοίκηση στους πολίτες, με ιδιαίτερη προσοχή στις νησιωτικές και ορεινές περιοχές, που θα εισάγει ένα πραγματικά αναλογικό εκλογικό σύστημα, που θα ευνοήσει τη συλλογική λειτουργία των αυτοδιοικητικών οργάνων, που θα καθιερώσει θεσμούς ουσιαστικής λαϊκής συμμετοχής, άμεσης δημοκρατίας και κοινωνικής λογοδοσίας.
Ωστόσο, γνωρίζουμε καλά ότι ο εκδημοκρατισμός του θεσμικού πλαισίου δεν αρκεί. Αυτή τη στιγμή η αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με την οριστική υλική της κατάρρευση. Η λιτότητα, οι περικοπές και οι απολύσεις έχουν φτάσει πλέον σε τέτοιο σημείο ώστε οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να βρίσκονται σε κατάσταση οικονομικής ασφυξίας και λειτουργικής παράλυσης. Ιδιαίτερα στο στόχαστρο του «Καλλικράτη» και των μνημονίων μπήκαν οι κοινωνικές υπηρεσίες και τα δημόσια αγαθά και υποδομές, υλοποιώντας ακριβώς το νεοφιλελεύθερο δόγμα περί «λιγότερου κράτους». Από τους παιδικούς σταθμούς και την πρόνοια, μέχρι τα δημοτικά ραδιόφωνα και την αποκομιδή των απορριμμάτων, ό,τι μπορεί να αποφέρει κέρδος χαρίζεται στους ιδιώτες. Και ό,τι κρίνεται οικονομικά ασύμφορο, απλά εγκαταλείπεται, για να βρίσκει έδαφος η ακροδεξιά ρητορική του μίσους, εκεί που κάποιος αναγκάζεται να αποδείξει την ελληνική του ταυτότητα για ένα σκάρτο κιλό πατάτες.
Η διάλυση της Αυτοδιοίκησης, η οικονομική και λειτουργική της κατάρρευση είναι το βασικό όχημα μέσω του οποίου επιχειρείται η πιο μαζική εκποίηση των κοινωνικών αγαθών, των δημόσιων εκτάσεων και υποδομών. Από το νερό και την ενέργεια, μέχρι τα λιμάνια, τον σιδηρόδρομο και τα αεροδρόμια, η χώρα αποψιλώνεται με γοργούς ρυθμούς από όλα εκείνα τα κρίσιμα όχι μόνο για την ανάπτυξη, αλλά για την ίδια την επιβίωση των πολιτών στοιχεία. Τόσο η κεντρική κυβέρνηση, όσο και οι κατά τόπους Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες κλίνουν τη λέξη «ανάπτυξη» σε όλες τις πτώσεις. Μόνο που δεν απαντάνε ποια ανάπτυξη, με ποια εργαλεία, με ποια υποκείμενα και ποιους στόχους.
Για μας η Αυτοδιοίκηση καλείται να γίνει κινητήριος μοχλός της παραγωγικής, αλλά και της κοινωνικής ανασυγκρότησης, να υπηρετήσει δηλαδή έναν διπλό στόχο.
Πρώτα απ’ όλα, να κρατήσει την κοινωνία όρθια, να στήσει ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης προς εκείνους που υφίστανται πιο έντονα τις συνέπειες της κρίσης και των μνημονίων. Στην κατεύθυνση αυτή είναι αναγκαία η στήριξη με πόρους και προσωπικό των υπηρεσιών των ΟΤΑ, η ανάπτυξη μίας ευρύτατης γκάμας δράσεων και πολιτικών που να στοχεύουν στην ανακούφιση της ακραίας φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, που να εξασφαλίζουν την ελάχιστη εγγυημένη πρόσβαση όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως οικονομικής δυνατότητας, εθνικότητας, φυλής κ.λπ. στα βασικά αγαθά όπως η στέγη, η θέρμανση, η τροφή, το φως, το νερό, η περίθαλψη, η παιδεία.
Κι έπειτα, να δημιουργήσει τις βάσεις για ένα εναλλακτικό αναπτυξιακό δρόμο, με γνώμονα τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες, μέσα από ένα δρόμο ρήξης με τα μνημόνια και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Να προχωρήσει με όχημα το δημοκρατικό αναπτυξιακό προγραμματισμό σε δράσεις και μέτρα που θα δημιουργούν τοπικά προστιθέμενη αξία, θέσεις εργασίας, που θα στοχεύουν στην αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων, που θα υπηρετούν το στόχο της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, που θα σέβονται το οικοσύστημα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Με αυτό λοιπόν το αυτοδιοικητικό και πολιτικό όραμα, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει καθημερινά τον αγώνα για την επιβίωση της αυτοδιοίκησης και στη συνέχεια τον επαναπροσδιορισμό της σε νέες βάσεις. Επιδιώκουμε την ανατροπή του αυτοδιοικητικού χάρτη της χώρας, να αποκτήσει ηχηρή εκλογική έκφραση και στο αυτοδιοικητικό επίπεδο το τεράστιο κύμα οργής και απελπισίας που σαρώνει όλη τη χώρα και να μετατραπεί σε δύναμη ανατροπής και δημιουργίας.
Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι, ενόψει των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών του Μαΐου, βάση για την εκλογική μας τακτική σε κάθε περιοχή αποτελεί το πρόγραμμά μας, με αιχμή την ανατροπή των μνημονίων και του «Καλλικράτη». Επιδιώκουμε οι δυνάμεις μας να αποτελέσουν τον πυρήνα και τον καταλύτη ευρύτερων τοπικών συμπράξεων που να συμπεριλάβουν όλες τις κοινωνικές δυνάμεις, με τις οποίες παλεύουμε από το ίδιο μετερίζι. Όμως, όπως έχουμε πει σε όλους τους τόνους, εμείς και ο κόσμος της Αριστεράς δεν πρόκειται να γίνουμε «κολυμπήθρα του Σιλωάμ» ούτε για φθαρμένα κόμματα, ούτε για αναξιόπιστα πρόσωπα, ούτε για μνημονιακού τύπου πολιτικές.
Στόχος μας μια διαφορετική αυτοδιοίκηση, μέσα σε μια διαφορετική χώρα, μια προσπάθεια οικοδόμησης μιας κοινωνίας ισότητας, αξιοπρέπειας, δικαιοσύνης και προκοπής.
Στην πορεία αυτή, ήρθε ο καιρός να ανατρέψουμε εκ βάθρων το πολιτικό και θεσμικό οικοδόμημα που δημιούργησε ο δικομματισμός. Είναι πια ώριμο το αίτημα για εμβάθυνση της πραγματικής δημοκρατίας, κοινωνική δικαιοσύνη και αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου, για αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης με όρους κοινωνικού ελέγχου και οφέλους, για περιβαλλοντικά και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη στη θέση της μεγέθυνσης, για πραγματική διαφάνεια και δημόσια λογοδοσία.
Στην πορεία αυτή, ήρθε ο καιρός για τη συνολική και ριζική αναμόρφωση της Αυτοδιοίκησης, με ενίσχυση της αυτονομίας και του ουσιαστικού αυτοδιοικητικού χαρακτήρα των ΟΤΑ, με δημοκρατία, διαφάνεια και συμμετοχή, με ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη, με καλλιέργεια κοινωνικής συνείδησης στην κατεύθυνση του «σκεφτόμαστε παγκόσμια, δρούμε τοπικά» και άρση των τοπικών ανισοτήτων.
Σήμερα, σχεδόν 40 χρόνια μετά, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα ίδια αιτήματα της Μεταπολίτευσης, τον πραγματικό εκσυγχρονισμό και εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής της χώρας, αιτήματα τα οποία χειραγώγησαν, διαστρέβλωσαν και ποδοπάτησαν όσοι σήμερα επιζητούν, δήθεν «εξαγνισμένοι», να μας ξανασώσουν. Μόνο που η αναμόρφωση του κράτους, της δημόσιας διοίκησης, της αποκέντρωσης και της αυτοδιοίκησης, δεν μπορεί παρά να πραγματοποιηθεί μέσα από μία συνολική ρήξη με πρόσωπα και πρακτικές της προηγούμενης περιόδου.
Σε αυτή την ιστορική διεργασία, ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Γιατί όχι μόνο έχει τα στελέχη εκείνα που είναι άξια και ικανά, που δεν βρίσκονται στις λίστες κανενός Χριστοφοράκου, που δεν έχουν σχέση με το αμαρτωλό παρελθόν του δικομματικού καθεστώτος, αλλά έχει την πολιτική βούληση να τα αλλάξει όλα, με το λαό στο προσκήνιο, καταλύτη και πρωταγωνιστή των εξελίξεων. Και σε αυτή την πορεία, ο πρώτος σταθμός μας θα είναι οι επερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.
Και για να κλείσω όπως άρχισα, με την ιστορία της Σάμου, θα ήθελα να σας πω ότι – όπως ακριβώς ο Ευπαλίνος πέτυχε να ενώσει τα δύο άκρα του «αμφίστομου» ορύγματός του, με θαυμαστή για τα δεδομένα της εποχής ακρίβεια – είμαι αισιόδοξος, γιατί έχουμε τις γνώσεις, έχουμε τη βούληση, έχουμε την ειλικρινή πρόθεση να πετύχουμε, ότι θα καταφέρουμε να αλλάξουμε την Αυτοδιοίκηση, ότι θα καταφέρουμε να κρατήσουμε την κοινωνία όρθια, να προχωρήσουμε στην κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Σας ευχαριστώ.
Ομιλία Χ.Καφαντάρη στην εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στη Σάμο για την Τ.Αυτοδιοίκηση
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, η διαφύλαξη του περιβαλλοντικού πλούτου και των φυσικών πόρων, σε συνδυασμό με την ορθολογική διαχείρισή τους και με κύριο άξονα τον αναντικατάστατο ρόλο του Δημόσιου Τομέα, μπορεί να είναι ο βασικότερος παράγοντας για αναπτυξιακά μέτρα και να αποτελεί τη ραχοκοκαλιά μιας βιώσιμης ανάπτυξης και το πλαίσιο αναφοράς μιας ανθρωποκεντρικής οικονομίας.
Η διαχείριση απορριμμάτων και η ενέργεια είναι δύο σημαντικοί τομείς για τους οποίους η τρόικα έδειξε εξ αρχής ιδιαίτερη σημασία. Είναι ένα κατ εξοχήν θέμα που αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση, άμεσα.
Η ορθή διαχείριση στερεών αποβλήτων αποτελεί κοινωνικό και δημόσιο αγαθό, απαραίτητο για τη προστασία του περιβάλλοντος, την οικονομική παραγωγή και τη δημόσια υγεία.
Τα στερεά απόβλητα αφορούν και επηρεάζουν τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, το οικονομικό προϊόν, την απασχόληση και τα οικονομικά κάθε οικογένειας. Η διαχείρισή τους αποτελεί βασική αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά επηρεάζεται εξίσου από την πολιτική και τη στρατηγική της πολιτείας και τη στάση ζωής όλων των πολιτών.
Η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα στερεά απόβλητα συνοψίζεται ως «πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και προώθηση της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και της ανάκτησης με τελικό στόχο τη μείωση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων». Η μετάβαση σε μία κοινωνία ανακύκλωσης αποτελεί για την Ε.Ε. βασική συνιστώσα της αειφορικής διάστασης της ανάπτυξης.
Η σύνθεση και διατύπωση πολιτικών για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων υπακούει στην ιεράρχηση της διαχείρισης, σύμφωνα με τη ευρωπαϊκή στρατηγική 2008/98, που θέτει κατά προτεραιότητα τους στόχους Πρόληψη και Μείωση, Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, Ανακύκλωση, Ανάκτηση και Ασφαλής Διάθεση.
Όμως οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν στη διαχείριση απορριμμάτων όλα αυτά τα χρόνια από τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, υπήρξαν κοντόφθαλμες, χωρίς κανένα μελλοντικό σχεδιασμό.
Σε εθνικό επίπεδο , υπό την πίεση της εκρηκτικής κατάστασης που δημιουργήθηκε με τους ΧΑΔΑ και τις τραγικές παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, η διαχείριση των απορριμμάτων που επιβλήθηκε μέσα από νομαρχιακούς στην αρχή και σε συνέχεια περιφερειακούς σχεδιασμούς, βασίστηκε στις απαιτήσεις των εργολάβων για τη δημιουργία δεκάδων ΧΥΤΑ και ΧΥΤΥ σε όλη την Ελλάδα, απορρίπτοντας ουσιαστικά τις κατευθύνσεις αλλά και την εμπειρία πολλών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατέδειξε ότι στην κορυφή της ιεραρχίας των τρόπων διαχείρισης των απορριμμάτων βρίσκεται η πρόληψη και ακολουθούν η επαναχρησιμοποίηση, η ανακύκλωση, η ανάκτηση και τέλος η διάθεση.
Με αυτές τις πολιτικές φτάσαμε στο επίπεδο να κατασπαταλήσουμε εκατομμύρια κοινοτικών και εθνικών πόρων, να «φυτεύουμε» νέους ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ παντού ανεβάζοντας τους τζίρους των εργολάβων, αλλά προκαλώντας συγχρόνως τεράστια κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Η δε λειτουργία των ΧΥΤΑ πολλές φορές έχει καταγγελθεί για παραβιάσεις των προδιαγραφών.
Επισημαίνουμε ενδεικτικά μερικές μόνο, κραυγαλέες περιπτώσεις επικίνδυνων χωροθετήσεων ΧΥΤΑ/Υ:
1. ΧΥΤΑ Ζακύνθου– Λαγανάς
2. ΧΥΤΑ Δυτικής Σάμου
3. ΧΥΤΑ Λευκίμμης
4. ΧΥΤΑ Μαυρορράχης
5. ΧΥΤΑ ΞΕΡΟΛΑΚΑΣ
6. ΧΥΤΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΥ
7. ΧΥΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ,
Ήρθαν δε πρόσφατα και επιθεωρητές- ευρωβουλευτές από την ΕΕ, μετά από καταγγελίες πολιτών και από σχετικές παρεμβάσεις στην Επιτροπή αναφορών του ΕΚ από τον ευρωβουλευτή μας Ν. Χουντή, ώστε να ερευνήσουν τις καταγγελίες και αναμένεται το πόρισμα.
Αυτά τα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων όπως εφαρμόστηκαν, τελικά έφεραν την κατασπατάληση των εγχώριων και κοινοτικών κονδυλίων προς όφελος εργολαβικών επιχειρήσεων και την παράλληλη δρομολόγηση εκχώρησης δημόσιων υποδομών και πόρων σε επιχειρηματικά συμφέροντα. Στήθηκε μία τεραστίων διαστάσεων επιχείρηση κερδοσκοπίας σε βάρος του ελληνικού λαού και του περιβάλλοντος, εφαρμόζοντας μία πολιτική που υποβιβάζει το σχεδιασμό διαχείρισης σε έναν κατάλογο έργων προς χρηματοδότηση ερήμην των πολιτών, με αποσπασματική θεώρηση και απουσία διαδικασιών ελέγχου και αξιολόγησης, ενώ προωθούνται ελλιπώς τεκμηριωμένες τεχνολογικές επιλογές.
Η τοπική αυτοδιοίκηση βρέθηκε χωρίς αρμοδιότητες και ανθρώπινο δυναμικό στο έλεος των καλοθελητών και των κυβερνητικών επιταγών «να τρέχει γρήγορα για να μη χαθούν οι πόροι», πολλές φορές μάλιστα και υπό την απειλή των προστίμων.
Αυτό είναι το πλαίσιο, μέσα στο οποίο εξελίχτηκε η διαχείριση απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα και στη Σάμο. Οι τοπικές κοινωνίες όχι μόνο δεν ωφελήθηκαν, αλλά και πολλοί άνθρωποι της αυτοδιοίκησης το πλήρωσαν αυτό, με πολιτικό και προσωπικό κόστος.
Σήμερα, η μνημονιακή πολιτική καταδικάζει την Αυτοδιοίκηση σε πλήρη αφανισμό με την οικονομική κατάρρευση και τη διάλυση δομών.
Σήμερα η μνημονιακή συγκυβέρνησή με την επίκληση του αδιεξόδου που η ίδια δημιούργησε -γιατί είναι οι πολιτικές των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας βέβαια που μας έφτασαν εδώ- ουσιαστικά προχωρά σε εθνικό επίπεδο και με επείγουσες διαδικασίες στη μέθοδο των ΣΔΙΤ, Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, μετατρέποντας έτσι την τοπική αυτοδιοίκηση σε καθαρά εισπρακτικό μηχανισμό στην υπηρεσία επιχειρηματικών συμφερόντων που ετοιμάζονται να λεηλατήσουν το δημόσιο πλούτο, τα λαϊκά εισοδήματα και με τη διαχείριση των απορριμμάτων και –προσέξτε- εκτοξεύοντας τα δημοτικά τέλη στα ύψη.
Υπό τις εντολές του Φούχτελ και της Task Force για εχεμύθεια, όλοι οι διαγωνισμοί γίνονται μέσα σε καθεστώς απόλυτης και αδιαφανούς εποπτείας από την Κυβέρνησή, μέσω της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ και του Υπουργού.
Είναι αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη, οι διαγωνισμοί των ΣΔΙΤ για όλη την Ελλάδα. Συγκεκριμένα: Διαχείριση απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία, στην Πελοπόννησο, στις Σέρρες, στην Ηλεία, στην Αιτωλοακαρνανία, στην Αχαΐα, στην Ήπειρο, στην Κέρκυρα και βέβαια οι τέσσερις διαγωνισμοί σύμμεικτων απορριμμάτων –το τονίζω- στην Αττική.
Κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων (17/5/2013) ο ΣΥΡΙΖΑ- ανέδειξε το μεγάλο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό σκάνδαλο της διαχείρισης απορριμμάτων που προωθείται μέσω ΣΔΙΤ σε όλη την Ελλάδα, καταθέτοντας συγχρόνως τη συγκεκριμένη και τεκμηριωμένη πρότασή του. Από την πλευρά της κυβέρνησης υπήρξε αμηχανία και δεν δόθηκαν απαντήσεις στα συγκεκριμένα ερωτήματα και πραγματικά στοιχεία που αναδείχθηκαν.
Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ προβάλουμε τη δική μας ολοκληρωμένη πρόταση. Είναι μια πρόταση που στηρίζεται στο δημόσιο χαρακτήρα, τον κοινωνικό έλεγχο, την αξιοποίηση του εγχώριου δυναμικού και την αποκέντρωση δράσεων σε επίπεδο δήμων, όμορων δήμων κ.λπ. Είναι μια πρόταση που συνεκτιμά τα ιδιαίτερα κοινωνικοπολιτικά χαρακτηριστικά σε τοπικό περιφερειακό επίπεδο, αναγνωρίζει ρόλο και λόγο στις τοπικές κοινωνίες, δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης σε όφελος του κοινωνικού συνόλου, δημιουργεί θέσεις εργασίας και δεν συνεπάγεται πρόσθετα βάρη για τους δημότες.
Πρώτη προτεραιότητα για μας βέβαια αποτελεί η μείωση του όγκου των απορριμμάτων, που έχει άμεση σχέση και με το μοντέλο ανάπτυξης (εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η κρίση «φρόντισε» για μείωση του όγκου των απορριμμάτων κατά 18% περίπου).
Το σχέδιο μας διακρίνεται σε τέσσερα επίπεδα:
Επίπεδο κατοικίας-επιχείρησης-υπηρεσίας δήμου, όπου έχει θέση η οικιακή κομποστοποίηση, η επαναχρησιμοποίηση, ένα πυκνό δίκτυο – σημεία συλλογής για συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, τα ειδικά απόβλητα και ανακτήσιμα υλικά, τη δυνατότητα κατασκευής μικρής κλίμακας μονάδων διαλογής και κομποστοποίησης, ήπιας τεχνολογίας, με σκοπό την παραπέρα ανάκτηση υλικών, και καθώς και διαλογή στην πηγή με σύστημα 4 κάδων.
Επίπεδο μεγάλων δήμων ή ομάδων δήμων, όπου προβλέπεται δημιουργία αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης . Δηλαδή κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ), μονάδες επεξεργασίας, αδρανών και σταθμοί μεταφόρτωσης.
Επίπεδο ευρύτερης γεωγραφικής ενότητας ή περιφέρειας, με δίκτυο αποκεντρωμένων και άρτια οργανωμένων χώρων ασφαλούς διάθεσης, ή και με μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων, που θα δέχονται για υγειονομική ταφή τις μικρές ποσότητες υπολειμμάτων( ΧΥΤΥ).
Επίπεδο επικίνδυνων αποβλήτων σε διαπεριφερειακό επίπεδο μακριά από τον αστικό ιστό, με ευθύνη της κεντρικής διοίκησης. Εδώ έχουν θέση και τα νοσοκομειακά απόβλητα. Πρόκειται για ειδικούς βιομηχανικούς χώρους υψηλής ασφάλειας.
Είναι προφανές ότι μόνο η κατάρτιση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων και αντίστοιχα η Αναθεώρηση των Περιφερειακών Σχεδιασμών στις αρχές που προαναφέρθηκαν θα δώσει απαντήσεις στα ειδικότερα ζητήματα της νησιωτικής ελλάδας, όπως π.χ. που και πως θα γίνει η ασφαλής διάθεση επικινδύνων αποβλήτων, όπως των νοσοκομειακών ή και υπολειμμάτων.
Τέλος, ζητούμενο είναι η άμεση θεσμοθέτηση διαδικασιών συντονισμού-αξιολόγησης του συστήματος διαχείρισης σε κάθε επίπεδο (δημιουργία ενιαίας βάσης δεδομένων, έλεγχος και παρακολούθηση της αποδοτικότητας όλων των επί μέρους δράσεων ιδιωτικών και δημόσιων, στο πλαίσιο του συστήματος), διορθωτικές παρεμβάσεις και ανάπτυξη δημόσιου ελεγκτικού μηχανισμού με συντονισμό σε κάθε επίπεδο.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν ότι ένα σχέδιο που εξαντλεί σε κάθε βήμα τις δράσεις πριν πάμε στο επόμενο και αναφέρομαι στην πρόληψη, ανάκτηση χρήσιμων υλικών, επαναχρησιμοποίηση, τοπική κομποστοποίηση , όχι μόνο αφήνει πολύ λίγα απορρίμματα για μεταφορά και διαχείριση έξω από τα όρια της τοπικής κοινότητας, αλλά κρατά τα χρήσιμα σε όφελος της τοπικής κοινότητας και δημιουργεί θέσεις εργασίας και προοπτική ανάπτυξης της τοπικής επιχειρηματικότητας .
Και εδώ ο ρόλος των υπηρεσιών της Αυτοδιοίκησης (Α΄και Β΄ βαθμού), στελεχωμένων με προσωπικό επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο, είναι αναντικατάστατος αν πραγματικά θέλουμε διαχείριση των απορριμμάτων με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας χωρίς την οικονομική λεηλασία.
Στο πλαίσιο αυτό είναι προφανής η σημασία που έχει κάθε φορά ο Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων και οι διαδικασίες κατάρτισης και παρακολούθησης της υλοποίησης του, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης του κοινωνικού ελέγχου και της συμμετοχής. Πολύ περισσότερο όταν είναι γνωστό ότι το σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων (παραγωγή, διακίνηση, διαχείριση, διάθεση) δεν αναγνωρίζει διοικητικά όρια.
Και εδώ μπαίνει το θέμα και των φορέων διαχείρισης (η κυβέρνηση θέλει τη μετατροπή τους σε Ανώνυμες Εταιρείες) και των σχεδιασμών που προωθούνται (στόχος και πάλι η απορρόφηση κοινοτικών πόρων για την εξυπηρέτηση εργολαβικών συμφερόντων ).
Η κυβέρνηση του μνημονίου δεν στηρίζει την αυτοδιοίκηση και το δημόσιο χαρακτήρα ούτε στη διαχείριση των απορριμμάτων. Σε αυτή τη κατεύθυνση είναι και οι ρυθμίσεις του Καλλικράτη 2, λίγο πριν τις εκλογές του 2012, για τη σύσταση των περιφερειακών ΦοΔΣΑ. Δεν είναι τυχαίο που οι Περιφερειακοί ΦοΔΣΑ υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Εξ άλλου είναι γνωστό ότι η διυπουργική επιτροπή για τη διαχείριση απορριμμάτων προετοιμάζει αλλαγή του θεσμικού πλαισίου γα τη λειτουργία των φορέων. Η στόχευση είναι σαφής και νομίζω είχατε την ευκαιρία να τα ακούσετε στο συνέδριο του Δικτύου ΦοΔΣΑ που οργανώθηκε στη Χίο στις αρχές του καλοκαιριού: ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ.
Το Σάββατο 21/9/13 είχαμε συνάντηση ως ΣΥΡΙΖΑ με τον αντιδήμαρχο Σάμου υπεύθυνου καθαριότητας και μέλους του ΦΟΔΣΑ Β. Αιγαίου, ενός ΦΟΔΣΑ, ο οποίος έχει συσταθεί, αλλά δεν έχει ακόμη συνεδριάσει και μας ενημέρωσε για μια σειρά δράσεις και σχεδιασμούς του Δήμου Σάμου με έμφαση στην ανακύκλωση κλπ. Πρόσφατα το Περιφ. Συμβούλιο Β Αιγαίου συζήτησε και αποφάσισε νέο περιφερειακό σχεδιασμό για τα απορρίμματα. Είναι θέμα της τοπικής κοινωνίας και των αιρετών της Τ.Α. να παρακολουθήσουν τις διαδικασίες και να συμμετέχουν. Είναι σοβαρό θέμα και για τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
