Σε μία περίοδο που η Αυτοδιοίκηση διεκδικεί μεγαλύτερη αυτονομία και ουσιαστική ενίσχυση με πόρους και αρμοδιότητες, η κυβέρνηση επιλέγει να επικεντρωθεί – για άλλη μια φορά -στον τρόπο εκλογής των αιρετών, επιχειρώντας να διατηρήσει τον έλεγχο επί των αιρετών. Αντί να στηρίξει έμπρακτα την αυτοτέλεια των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), προωθεί θεσμικές αλλαγές που ενισχύουν τον συγκεντρωτισμό και περιορίζουν το εύρος της πολιτικής έκφρασης στις τοπικές κοινωνίες.
Σήμερα 28 Απριλίου 2025, διεξάγεται κοινή συνεδρίαση των Διοικητικών Συμβουλίων της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ). Στόχος της συνεδρίασης είναι η διαμόρφωση των τελικών θέσεων επί του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος αναμένεται να ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο μέσα στον Μάιο του ίδιου έτους.
Η διαδικασία αναθεώρησης του Κώδικα βρίσκεται στην τελική της φάση, καθώς οι τελευταίες αλλαγές και προσθήκες ολοκληρώθηκαν τον Φεβρουάριο του 2025. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, το τελικό κείμενο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στον Μάρτιο, προκειμένου να ακουστούν οι απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων και των πολιτών.
Μία από τις πιο καθοριστικές αλλαγές αφορά την εκλογική διαδικασία. Προβλέπεται ότι οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα πραγματοποιούνται σε έναν μόνο γύρο, με τη δυνατότητα επιλογής δεύτερου συνδυασμού στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Εάν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το 50% + 1 ψήφο στην πρώτη επιλογή, τότε οι δύο πρώτοι συνδυασμοί θα αναμετρώνται σε μια δεύτερη φάση καταμέτρησης, όπου θα συνυπολογίζονται οι δεύτερες προτιμήσεις από τα ψηφοδέλτια των αποκλεισμένων συνδυασμών.
Το νέο εκλογικό σύστημα εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη δημοκρατική αντιπροσωπευτικότητα και τον βαθμό νομιμοποίησης που θα έχουν οι εκλεγμένες αρχές. Πολλοί αιρετοί και αναλυτές εκφράζουν ήδη ανοιχτά τη δυσφορία τους, επισημαίνοντας ότι τέτοιες ρυθμίσεις δεν εξυπηρετούν την ενδυνάμωση της αυτοδιοίκησης, αλλά τη μετατροπή της σε έναν πιο προβλέψιμο και ελεγχόμενο μηχανισμό από την κεντρική εξουσία.
Η κοινή συνεδρίαση της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ θα αποτελέσει καθοριστικό σημείο για τη συλλογική διατύπωση θέσεων και την υπεράσπιση του θεσμικού ρόλου της Αυτοδιοίκησης. Η ελπίδα είναι να αναδειχθούν οι πραγματικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και να σταλεί ένα σαφές μήνυμα προς την κυβέρνηση: χωρίς ουσιαστική αυτονομία, καμία αλλαγή στον εκλογικό νόμο δεν θα καταφέρει να κρύψει το έλλειμμα στήριξης προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πηγή: protothema.gr