Συμπληρώθηκαν πέντε χρόνια από την αρχική συνεργασία της Κοιν.Σ.Επ. Ιστία Αιγαίου και του Dock, δύο φορέων της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, που ένωσαν τις δυνάμεις τους για να κάνουν πράξη το όραμα των μηδενικών εκπομπών CO₂ στις μεταφορές στο Αιγαίο.
Η κλιματική κρίση, με τις επιταχυνόμενες αλλαγές στις θάλασσες – όπως η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων κατά 400% περισσότερο από τη δεκαετία του ’80 – έχει κινητοποιήσει κράτη, διεθνείς οργανισμούς και την κοινωνία των πολιτών. Σε αυτό το πλαίσιο, μέσα από ένα πειραματικό σκάφος, το Pelago, πολλή δουλειά και έρευνα, ολοκληρώθηκε το δεύτερο έργο, με την υποστήριξη του Πράσινου Ταμείου, με τίτλο: «Ιστιοπλοϊκή και ηλεκτροκίνητη θαλάσσια μεταφορά οικολογικών προϊόντων στο Αιγαίο: Η Αυτοδυναμία».
Από το 2021 έως την ολοκλήρωσή του τον Ιανουάριο του 2025, υλοποιήθηκε ένα καινοτόμο και περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο μεταφοράς προϊόντων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Το έργο κατέδειξε πως η ιστιοπλοϊκή και ηλεκτροκίνητη ναυσιπλοΐα μπορεί να αποτελέσει μια ρεαλιστική εναλλακτική, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και βελτιώνοντας την ποιότητα του αέρα.
Ενεργειακή αναβάθμιση και επιτεύγματα του ιστιοφόρου Pelago
Η εγκατάσταση επιπλέον φωτοβολταϊκών πάνελ και μπαταριών αύξησε την ενεργειακή αυτονομία του Pelago από 60 σε 90 ναυτικά μίλια (ΝΜ), με ταχύτητα 3 κόμβων σε πραγματικές συνθήκες πλεύσης, ανεξαρτήτως εποχής. Η 37ήμερη πορεία του Pelago, περνώντας από 18 νησιά, απέδειξε στην πράξη τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος:
– Καμία ανάγκη φόρτισης από το κεντρικό σύστημα.
– 26 από τις 37 ημέρες, οι μπαταρίες ήταν πλήρως φορτισμένες, με πλεόνασμα ενέργειας.
– Η μέγιστη ημερήσια παραγωγή ενέργειας έφτασε τις 5.79 kWh, ξεπερνώντας τις
προηγούμενες μετρήσεις του 2022.
Δημόσιες δράσεις και διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες
Από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο του 2024, πραγματοποιήθηκαν δημόσιες εκδηλώσεις και συναντήσεις εργασίας σε Κάλυμνο, Πόρο και Σπέτσες με επαγγελματίες της θάλασσας. Συζητήθηκαν οι προοπτικές ηλεκτροκίνησης των σκαφών, τα οικονομικά εμπόδια και τα οφέλη, ενώ διαπιστώθηκε η αυξημένη ευαισθητοποίηση των πολιτών για την περιβαλλοντική ρύπανση.
Η τελική παρουσίαση του έργου στο Λαύριο, σε συνεργασία με τον Δήμο Λαυρεωτικής και τον Οργανισμό Λιμένος Λαυρίου,, αποτέλεσε την κορύφωση αυτών των δράσεων. Εκεί, φορεί της πράσινης καινοτομίας, της εκπαίδευσης, της κοινωνίας των πολιτών, τοπικές αρχές και επαγγελματίες αποτίμησαν το έργο και συζήτησαν τις προκλήσεις για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης στις θαλάσσιες μεταφορές.
Περιβαλλοντική εκπαίδευση: «Τα πανιά του Αιγαίου πάνε σχολείο»
Σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία Λαυρίου, υλοποιήθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Τα πανιά του Αιγαίου πάνε σχολείο» σε 7 σχολεία της Λαυρεωτικής, με πάνω από 300 μαθητές. Μέσω του έργου οι μαθητές:
– Γνώρισαν τη σημασία της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις θαλάσσιες μεταφορές.
– Κατανόησαν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τη σχέση του με τη ναυσιπλοΐα.
– Επισκέφθηκαν το ηλεκτροκίνητο ιστιοπλοϊκό Pelago, αποκτώντας βιωματική γνώση για τη χρήση αιολικής και ηλιακής ενέργειας στις θαλάσσιες μεταφορές.
Πράσινες διαδρομές: Ένας κόμβος πληροφόρησης για την ηλεκτροκίνητη ιστιοπλοΐα
Με βάση τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν, δημιουργήθηκε η πλατφόρμα «Πράσινες Διαδρομές», που σχεδιάστηκε από το Open Lab Athens. Ο ιστότοπος προσφέρει δεδομένα για:
– Διαδρομές ιστιοπλοϊκών και ηλεκτροκίνητων σκαφών.
– Χρόνους πλεύσης, χρήσης μπαταρίας και εκπομπές ρύπων.
– Δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας μέσω ιστιοπλοΐας.
Η πλατφόρμα στοχεύει στην αύξηση της χρήσης ιστιοπλοΐας και στη μετατροπή επαγγελματικών σκαφών σε ηλεκτροκίνητα, συμβάλλοντας σε μια νέα, βιώσιμη κουλτούρα της θάλασσας.
Για είσοδο στην εφαρμογή πατήστε εδώ
Συνεχίζουμε να διεκδικούμε ένα μέλλον χωρίς ορυκτά καύσιμα
Με την ολοκλήρωση των δύο έργων, οι Ιστία Αιγαίου και Dock αποδεικνύουν ότι υπάρχουν ρεαλιστικές λύσεις για τη μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές CO₂ στις θαλάσσιες μεταφορές. Αναγνωρίζουμε πως, μπροστά στην κλιματική κρίση, οι πρωτοβουλίες μικρής κλίμακας δεν αρκούν. Ωστόσο, η συλλογική δράση, οι δικτυώσεις και οι συνέργειες μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγή παραδείγματος. Γι’ αυτό, συνεχίζουμε να πιέζουμε για πολιτικές αποδέσμευσης από τα ορυκτά καύσιμα, στηρίζοντας την ενεργειακή δημοκρατία και όχι μια «πράσινη ανάπτυξη» που ευνοεί λίγους.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο εδώ: Ιστιοπλοϊκή και ηλεκτροκίνητη θαλάσσια μεταφορά οικολογικών προϊόντων στο Αιγαίο: Η Aυτοδυναμία
