Λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας, στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης, η ανάπτυξη διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας προς τα σημαντικά κέντρα κατανάλωσης της ηπείρου αποκτά εξαιρετική σημασία. Μια μεγάλη αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ στην Ελλάδα – σε επίπεδα υψηλότερα από τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2020 και το 2030 –  είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δυνατότητα πραγματοποίησης μεγάλης κλίμακας εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.

Έτσι, εκτός από τις σημαντικότερες διασυνδέσεις μεταξύ των γειτονικών χωρών οι οποίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα τελευταία χρόνια προετοιμάζονται νέες διεθνείς διασυνδέσεις (με Τουρκία και Βουλγαρία).

Τον Δεκέμβριο του 2017 συστάθηκε κοινή ομάδα εργασίας μεταξύ των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ελλάδας, Βουλγαρίας και Τουρκίας (ΑΔΜΗΕ,ESO-EAD και TEIAS) με σκοπό τη διερεύνηση εναλλακτικών σεναρίων για την ανάπτυξη νέων διασυνδέσεων ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό και το Τουρκικό Σύστημα και στόχο την αύξηση της ικανότητας μεταφοράς στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας και Βουλγαρίας-Τουρκίας.

Με βάση τις κοινές μελέτες που βρίσκονται στο στάδιο ολοκλήρωσης διαφαίνεται η δυνατότητα πρότασης μελλοντικών διασυνδετικών γραμμών ανάμεσα στο ευρωπαϊκό και το τουρκικό σύστημα. Θα πρέπει ωστόσο να εκπονηθούν και οι απαραίτητες μελέτες σκοπιμότητας για την επιλογή των έργων που θα συμπεριληφθούν στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (TYNDP) του ENTSO-Ε και τα αντίστοιχα Εθνικά Προγράμματα Ανάπτυξης των εμπλεκόμενων χωρών.

Όσον αφορά στην υλοποίηση δεύτερης διασυνδετικής γραμμής μεταξύ των συστημάτων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας (Ν. Σάντας και Μαρίτσα), θα διαθέτει ονομαστική μεταφορική ικανότητα 2.000 MVA και θα έχει συνολικό μήκος 151 χλμ. Αποτελεί σημαντικό έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και αναμένεται να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό σύστημα στις αρχές του 2023. Περιλαμβάνεται στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (TYNDP) του ENTSO-E καθώς και στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ.

Το έργο, μεταξύ άλλων, θα στηρίξει την περαιτέρω εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ στο βόρειο τμήμα της χώρας. Ταυτόχρονα θα ενισχύσει το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς στο ανατολικό σύνορο όπου η σύνδεση με το σύστημα της Τουρκίας είναι σχετικά ασθενής (1 διασυνδετική γραμμή με την Ελλάδα και 2 με τη Βουλγαρία), συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση των αγορών της ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης και της Τουρκίας. Η κατασκευή στην πλευρά της Βουλγαρίας θα ξεκινήσει στο αμέσως επόμενο διάστημα, ενώ στην ελληνική πλευρά αναμένεται να ξεκινήσει το 2021, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα τέλη του 2022 και για τις δύο πλευρές.

14 αυτόνομα συστήματα σε Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο

Για την επόμενη δεκαετία, η στρατηγική ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ επικεντρώνεται και στη διασύνδεση των μη διασυνδεδεμένων νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. Για την ηλεκτροδότηση των Δωδεκανήσων, ως βέλτιστη λύση προκρίνεται η απ’ ευθείας διασύνδεσή τους από το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας  (ΕΣΜΗΕ) με γραμμές συνεχούς ρεύματος.

Έτσι, δημιουργείται ένας απ’ ευθείας ισχυρός δρόμος τροφοδότησής τους με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, επιτρέποντας τη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Η διασύνδεση των νησιών μεταξύ τους και με το ηπειρωτικό σύστημα θα γίνει μέσω υποβρυχίων καλωδιακών συνδέσεων. Σημείο σύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα θα είναι το ΚΥΤ Κορίνθου (το οποίο θα συνδεθεί με το Σύστημα 400kV με τα ΚΥΤ Κουμουνδούρου και Μεγαλόπολης). Σημείο σύνδεσης στα Δωδεκάνησα, προτείνεται η Κως ως πλησιέστερο σημείο σύνδεσης με το ΕΣΜΗΕ.

Το έργο της διασύνδεσης των Δωδεκανήσων αφορά τη διασύνδεση έξι αυτόνομων ηλεκτρικών συστημάτων: Κάρπαθος (Κάσος διασύνδεση υπό Μέση Τάση-ΜΤ), Ρόδος (Χάλκη διασύνδεση υπό ΜΤ), Σύμη, Κως – Κάλυμνος (σύνδεση υπό ΜΤ  με Ψέριμο, Τέλενδο, Νίσυρο, Τήλο, Λέρο, Λειψοί, Γυαλίδια), Πάτμος και Αρκιοί (διασύνδεση υπό ΜΤ με Μαράθι).

Σχετικά με το έργο της διασύνδεσης του Βορειοανατολικού Αιγαίου, αυτό αφορά στη διασύνδεση οκτώ αυτόνομων ηλεκτρικών συστημάτων των Μη Διασυνδεδεμένων νησιών Λήμνου, Άγιου Ευστρατίου, Σκύρου, Λέσβου, Χίου (Ψαρών), Σάμου (Φούρνων-Θύμαινας), Ικαρίας και Αγαθονησίου. Αποτελεί συνέχεια του έργου της διασύνδεσης των Δωδεκανήσων.

Προβλέπεται η κατασκευή πέντε νέων Υ/Σ 150kV κλειστού τύπου για τις ανάγκες τροφοδότησης των φορτίων επί των νησιών Λήμνου, Λέσβου, Σκύρου, Χίου και Σάμου. Επίσης προβλέπεται η κατασκευή 3 Υ/Σ ζεύξης στην περιοχή Θράκης προς Λήμνο, στην περιοχή Εύβοιας προς Σκύρο και πλησίον του σημείου προσαιγιάλωσης στη Λέσβο των υποβρυχίων καλωδίων από Σκύρο και Λήμνο.  Αναφορικά με την Ικαρία και το Αγαθονήσι προκρίνεται η διασύνδεση τους με Μέση Τάση με τη Σάμο. Επίσης, κρίνεται σκόπιμη η διατήρηση, σε εφεδρεία, της τοπικής παραγωγής ρεύματος, σε Χίο ή  στη Σάμο.

Η υλοποίηση των διασυνδέσεων των νησιών Βορείου Αιγαίου και Δωδεκανήσων θα γίνει σε τρεις φάσεις:

Α’ Φάση με ορίζοντα ολοκλήρωσης το έτος 2027

–        Διασύνδεση συνεχούς ρεύματος ΕΣΜΗΕ (ΚΥΤ Κορίνθου) – Κω

–        Διασύνδεση Κω – Ρόδου

–        Διασύνδεση ΚΥΤ Ν. Σάντας – Λήμνου

–        Διασύνδεση Λήμνου – Λέσβου

Β’ Φάση με ορίζοντα ολοκλήρωσης το έτος 2028

–        Διασύνδεση ΚΥΤ Αλιβερίου – Σκύρου

–        Διασύνδεση Λέσβου – Χίου

–        Διασύνδεση Κω – Σάμου

–        Διασύνδεση Ρόδου – Καρπάθου

Γ’ Φάση με ορίζοντα ολοκλήρωσης το έτος 2030

–        Διασύνδεση Λέσβου – Σκύρου

–        Διασύνδεση Χίου – Σάμου