Table of Contents
16 Εργαστήρια
«ΑΚΟΡΝΤΕΟΝ: ΑΚΡΟΒΑΤΩΝΤΑΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΥΣΗ»
Το ακορντεόν, ο ρόλος και η εξέλιξή του στη λαϊκή μουσική των αστικών κυρίως κέντρων του ελλαδικού χώρου κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα
Το ακορντεόν εισήχθη στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων στα μέσα-τέλη του 19ου αιώνα όπως και άλλα όργανα που προήλθαν από την κεντρική Ευρώπη και προσαρμόστηκαν στα ιδιαίτερα λαϊκά μουσικά ιδιώματα της κάθε περιοχής. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως στις περιοχές αυτές, σαν ένα όργανο εύκολο, ελαφρύ, χρηστικό και μεταφερόμενο, που εξυπηρετούσε τους λαϊκούς μουσικούς να παίζουν και να τραγουδούν οπουδήποτε, χαρίζοντάς τους αυτοδυναμία και ανεξαρτησία. Σκοπός του σεμιναρίου αυτού, είναι να φωτίσουμε το λαϊκό αυτό τρόπο χρήσης του οργάνου, το ρεπερτόριο και την εξέλιξή του με σημείο αναφοράς μας την ύπαρξή του από τις απαρχές ήδη της δισκογραφίας και τις πρώτες πλάκες των 78 στροφών μέχρι σχεδόν να υποσκελιστεί από το ηλεκτρικό αρμόνιο μετά τη δεκαετία του 1950. Το σεμινάριο απευθύνεται σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες ακορντεονίστες ή και μη, που αισθάνονται αγάπη ή έστω περιέργεια για τον ξεχωριστό αυτό τρόπο παιξίματος σε αυτή τη μικρή γωνιά του κόσμου.
Το σεμινάριο διαρκεί 7 ημέρες, συνολικά 21 ώρες, τουτέστιν 3 ώρες κάθε ημέρα. Η πρώτη μέρα θα περιλαμβάνει σύντομη θεωρητική κατατόπιση, ενώ η κάθε μέρα θα περιλαμβάνει ξεχωριστή μελέτη των δομικών χαρακτηριστικών (δρόμος, ρυθμός, συνοδεία, ταξίμι)* διαφορετικού λαϊκού μουσικού έργου, παρμένο από το πλούσιο ρεπερτόριο του ακορντεόν στη μουσική του ελλαδικού χώρου. Αναλυτικότερα:
Κυριακή 8/7: Γνωριμία. Θεωρητικό Μέρος: Ιστορικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Το ακορντεόν σε αυτό το πλαίσιο και η διαφοροποίηση των ρόλων του στα έργα των μικρασιατών συνθετών από τη μετέπειτα λαϊκή μουσική. Το όργανο, και οι άνθρωποι – σολίστες. Μικρή παρουσίαση των μουσικών έργων και των χαρακτηριστικών που θα μελετηθούν.
Δευτέρα 9/7: Μάγκικο Χασάπικο
Τρίτη 10/7: Σερβικάκι αλάνικο
Τετάρτη 11/7: Πλακιώτικο ζειμπέκικο
Πέμπτη 12/7: Πολίτικο Συρτό
Παρασκευή 13/7: τραγούδι επιλογής
Σάββατο 14/7: Επίλογος – Επανάληψη – Συναυλία (;)
(*)Κάθε ημέρα θα περιλαμβάνει από ένα διαφορετικό μουσικό έργο, έτσι ώστε να εξασκηθούμε με διαθεματικό τρόπο πάνω στους δρόμους, τη ρυθμολογία, τη συνοδεία και τον αυτοσχεδιασμό, μέσα από το ζωντανό ρεπερτόριο του οργάνου. Η διδασκαλία των μουσικών έργων θα γίνει τόσο μέσω μελέτης καταγραφών, όσο και βιωματικά τις ώρες του σεμιναρίου. Οι παρτιτούρες των έργων που θα διδαχθούν θα αποσταλούν μαζί με ηχητικά δείγματα πριν το σεμινάριο στους ενδιαφερόμενους έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα μιας πρώτης ματιάς.
Βιογραφικό
Η Χαρούλα Τσαλπαρά γεννήθηκε στην Αθήνα. Με την παρότρυνση της δασκάλας της μουσικής προπαιδείας στο νηπιαγωγείο, συνεχίζει στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας.
Σε ηλικία επτά ετών, ξεκινά να παρακολουθεί μαθήματα πιάνου στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη του κ. Γιάννη Μιχαηλίδη καθώς και θεωρίας της μουσικής, την οποία ολοκληρώνει μαζί με το Σολφέζ και το Dictee στην τάξη του κ. Κυριάκου Τσολάκη.
Το 2004 εισάγεται μεταξύ των δέκα πρώτων στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Παν/μιου Αθηνών. Το 2005 συνεχίζει μαθήματα πιάνου στο Ωδείο Ορφείο Αθηνών με τον κ. Γ. Μιχαηλίδη ενώ παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές της πάνω στην Οργανογνωσία, την Ιστορία της Μουσικής, τη Χορωδία, τη Μορφολογία της Μουσικής καθώς και τη Μουσική Δωματίου και το Πρακτικό Διδασκαλείο. Τον ίδιο χρόνο, παρακολουθεί ετήσιο σεμινάριο Μουσικοθεραπείας με τη μέθοδο Nordoff-Robbins από τη Μαρία Φρουδάκη και μετά την ολοκλήρωσή του εργάζεται εθελοντικά με ομάδα μουσικοθεραπείας στο ΠΙΚΠΑ Βούλας για ένα χρόνο.
Το 2008 αποκτά το πτυχίο Αρμονίας στο Ελληνικό Ωδείο στην τάξη της Ε. Τζεράχη, και συνεχίζει τις σπουδές ανώτερων θεωρητικών για να αποκτήσει, δύο χρόνια αργότερα, το 2010, το πτυχίο Αντίστιξης με άριστα. Αποφοιτά από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών το ίδιο έτος, ενώ ένα χρόνο αργότερα, το 2011, ολοκληρώνει τις σπουδές της στο πιάνο και αποκτά με άριστα το Δίπλωμα από το Ωδείο Ορφείο Αθηνών, τάξη του κ. Γ. Μιχαηλίδη. Κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών της, παρακολουθεί, ανάμεσα σε άλλα αντικείμενα, σεμινάριο Μουσικής στην Κοινότητα (community music) υπό την δρα. Χριστίνα Αναγνωστοπούλου και στη συνέχεια κάνει πρακτική του σεμιναρίου μαζί με ομάδα στο Κέντρο Ημέρας Ηλιοτρόπιο για ένα χρόνο. Μιλά πολύ καλά την Αγγλική γλώσσα (πτυχίο Proficiency το 2001).
Από το 2005 ξεκίνησε να ασχολείται με την ελληνόφωνη λαϊκή και παραδοσιακή μουσική ενώ από το 2007 και μετά βρέθηκε στο κατώφλι του αχανούς μουσικού κόσμου της Ανατολικής Μεσογείου, με πρώτη πόρτα τον μεσοπολεμικό ελλαδικό χώρο, μέσα από τις ηχογραφήσεις των 78 στροφών. Από το 2013 ξεκινά να παίζει ακορντεόν, με πρώτο δάσκαλο τον Ανδρέα Τσεκούρα και στη συνέχεια με την εποπτεία του Ηρακλή Βαβάτσικα.
Συμμετοχή σε μουσικά σχήματα: HiPsi 78rpm (2007-2011), Μουσική Αυλή – Μουσική Αυλή–Smyrne (Athenaeum Kelari, 2012-2013), Smyrna (2014), Ρομβία (2014-), Loukoum Trio(2015), Μπαμ (2016-), Banda Iovanica (2015-).
Συμμετοχή σε θεατρικές παραστάσεις: ‘Μαρίκα’ (2015), ‘Nous sommes pareils à ces crapauds’ (2016- της εταιρείας Cie Les Mains Les Pieds et La Tête Aussi), ‘Oι Κόρες’ (2017, με την θεατρική ομάδα Bijoux de kant στo πλαίσιo του Φεστιβάλ Αθηνών), ‘Μπολιβάρ’ (2018, με τη θεατρική ομάδα Bijoux de Kant), ‘Ζωή είν’ αυτή ζωίτσα μου’ (2018, με τη θεατρική ομάδα Bijoux de Kant).
Συμμετοχή σε μουσικά σεμινάρια: ‘Ακορντεόν: Ακροβατώντας ανάμεσα σε ανατολή και δύση’ (Syros accordion festival, 2017, Μουσικές αυλές, Ικαρία 2018) ‘Ρετρό τραγούδι: Θα σε πάρω να φύγουμε’ (Μουσικές Ιστορίες, 2017, συνεργατικό σεμινάριο μαζί με τη Ρένα Στρούλιου).
Έχει επίσης συμμετάσχει σε πλήθος παρουσιάσεων βιβλίου, συναυλίες και γλέντια.
Κυρίως από το 2011 και μετά, εργάζεται σταθερά ως τραγουδίστρια και μουσικός (μπαγλαμάς, ακορντεόν, πιάνο) σε κέντρα νυχτερινής διασκέδασης, γεγονός που της έδωσε την ευκαιρία να αποκτήσει σε μεγάλο βαθμό βιωματική γνώση πάνω στη λαϊκή μας μουσική. Παράλληλα, από το 2013, ζυμώνοντας εσωτερικά ολοένα τις μελωδίες της λαϊκής και παραδοσιακής μας μουσικής, ξεκινά να μελετά και να πειραματίζεται στο πιάνο, σε μια απόπειρα αναζήτησης της ταυτότητας και του ρόλου του οργάνου σαν μια ζυγαριά εξισορρόπησης Δύσης Ανατολής τόσο έξω, αλλά και μέσα στο μυαλό της. Η αναζήτηση αυτή συνεχίζεται και μέχρι σήμερα και μάλλον είναι αμφίβολο αν θα τελειώσει ποτέ. To ‘πείραμα’ αυτό ονομάστηκε PianOLAternΑ και παρουσιάζεται από το 2014 – 2018 τα μεσημέρια του Σαββάτου στο μοναδικό Ουζερί με πιάνο στην Αθήνα, το ‘Ουζερί Λέσβος’, ενώ το 2018 – 2019 αλλάζει στέκι και μεταφέρεται στο ‘Θεσσαλό’ στο Βοτανικό.
Έχει συνεργαστεί και συνεργάζεται με πολλούς αξιόλογους καλλιτέχνες του χώρου αυτού ενώ σήμερα, η Χαρούλα είναι μέλος του σχήματος Μπαμ (2015-) με τη Θεοδώρα Αθανασίου και το Γλαύκο Σμαριανάκη, Banda Iovanica (2015-) με τον Κλέαρχο Κορκόβελο, Γιάννη Νιάρχο και Γλαύκο Σμαριανάκη, συνεχίζοντας παράλληλα το εγχείρημαPianOLAterna, ενώ εργάζεται σε διάφορους χώρους διασκέδασης μαζί με πολλούς συνεργάτες που ανήκουν στη μεγάλη άτυπη κοινότητα με κοινό σημείο αναφοράς τη μουσική του γραμμοφώνου, καθώς και την παραδοσιακή μουσική του τόπου και ευρύτερα της ανατολικής Μεσογείου.
Το σεμινάριο θα επικεντρωθεί σε κομμάτια της αστικής μουσικής παράδοσης των Ιωαννίνων. Θα έχει τη μορφή πρόβας κατά την οποία θα γίνεται ενορχήστρωση, εκτέλεση. Αφορά μουσικούς και τραγουδιστές ανεξαρτήτως επιπέδου και δεν υπάρχει περιορισμός οργάνων. Στόχος του σεμιναρίου είναι να δοθεί μια συναυλία από τους συμμετέχοντες την τελευταία ημέρα του σεμιναρίου (12 Ιουλίου). Τα κομμάτια θα αποσταλούν στους συμμετέχοντες μετά την εγγραφή τους.
Βιογραφικό
Ο ιδιαίτερος ήχος και η μουσική έκφραση της Σοφίας Λαμπροπούλου δομεί μια γέφυρα μεταξύ παραδοσιακής, κλασικής οθωμανικής και δυτικής μεσαιωνικής μουσικής. Είναι διακεκριμένη ερμηνεύτρια και συνθέτρια στο κανονάκι και έχει ως βάση της την Βουδαπέστη. Η περίοδος της ζωής της που την έχει επηρεάσει βαθύτερα υπήρξε ανέκαθεν εκείνη των σπουδών και των εμπειριών που αποκόμισε κατά την παραμονή της στην Κωνσταντινούπολη (2003-2006), όπου μαθήτευσε στο πλευρό σημαντικών δεξιοτεχνών του οργάνου, όπως ο Ahmet Meter. Στην Ελλάδα πήρε δίπλωμα βυζαντινής μουσικής, σπούδασε πιάνο, κλασικά και παραδοσιακά κρουστά. Στην προσωπική της καριέρα έχει συνεργαστεί με μερικούς από τους πιο διακεκριμένους παραδοσιακούς και σύγχρονους μουσικούς, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, συνθέτες και μουσικά σχήματα από την ελληνική και την παγκόσμια μουσική σκηνή, όπως οι John Psathas, Márta Sebestyén,Robyn Schulkowsky, Kalman Balogh, Dominique Vellard, Ross Daly, Ballake Sissoko, Efren Lopez, Niyazi Sayin, Omer Erdogdular, Derya Turkan, Andrea Segre, Luca Bigazzi, Sergio Marchesini, Γιώργος Τρανταλίδης, Κάρολος Βουτσινάς, Ορέστης Καραμανλής και Lost Bodies.
Αντικείμενο του σεμιναρίου θα είναι οι χοροί συρτός και ο μπάλος της περιοχής του Αιγαίου, καθώς και οι τεχνικές στο παραδοσιακό βιολί μέσα από το ρεπερτόριο των ηχογραφήσεων του προηγούμενου αιώνα, από το 1911 μέχρι τις ημέρες μας.
Η εκμάθηση και η μελέτη του βιολιού είναι μια πολύχρονη, συνεχής και χρονοβόρα διαδικασία αυτοβελτίωσης και επιτυχημένης στόχευσης σε συγκεκριμένες δεξιότητες που συνδυάζονται μεταξύ τους κάθε φορά που παίζουμε ή μελετάμε μουσική. Η φετινή συνάντηση είναι αφιερωμένη στην οργάνωση και κατάκτηση του τρόπου που θα μας βοηθήσει να πραγματοποιήσουμε τις μουσικές μας ιδέες. Μέσα από το ρεπερτόριο του βιολιού στον ελληνικό χώρο και την ιστορία των βιολιστών θα αναλύσουμε και θα μελετήσουμε τα φαινόμενα που μας οδηγούν στην αποτύπωση του τοπικού ύφους, αλλά και στις ευρύτερες βιολιστικές σχολές.
Εργαλεία μας η βιολιστική τεχνική, η ρυθμολογία, ο αυτοσχεδιασμός, η τροπικότητα, η αρμονία και το ρεπερτόριο ανωνύμων και επωνύμων συνθετών.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1966 όπου και ξεκίνησε τις μουσικές του σπουδές σε ηλικία δώδεκα ετών. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο βιολί και τα θεωρητικά το 1991 (Ωδείο Βορείου Ελλάδος), ενώ παράλληλα απέκτησε το L.R.M.S. της Royal Academy of Music του Λονδίνου. Από το 1989 και εξής έχει διδάξει και έχει παραδώσει σεμινάρια σε πολλά ωδεία και μουσικούς φορείς. Ανήκει στο διδακτικό προσωπικό του Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής της Άρτας (Τ.Ε.Ι. Ηπείρου). Από το 2005 διδάσκει παραδοσιακό βιολί και συντονίζει μουσικό σύνολο στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Η συνεχής ωρίμανσή του, όσον αφορά το περιεχόμενο της ύλης αλλά και το σύστημα της διδασκαλίας της, αποτέλεσε τον κύριο λόγο για τον οποίο του ζητήθηκε από το London University και πιο συγκεκριμένα από την σχολή S.O.A.S. (Σχολή Ασιατικών και Αφρικανικών Μουσικών Σπουδών) να διδάξει σε σεμινάριο και εργαστήριο. Ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση και παράλληλα έλαβε μέρος στη συναυλία Genius of the Violin, μαζί με βιολιστές απ’ όλο τον κόσμο, ως ιδανικός εκπρόσωπος της εκφραστικής ιδιοτυπίας και ιδιωματικής παράδοσης του βιολιού στη χώρα μας.
Δίδαξε επίσης στο φεστιβάλ βιολιού του Ile de France, στο Παρίσι, όπου συμμετείχε ως εκτελεστής. Με τη συστηματική διδακτική και εκτελεστική κατάθεσή του, τού δίνεται διαρκώς η ευκαιρία να διατυπώσει τη μουσική του άποψη σε μεγάλα αλλά και μικρά ορχηστρικά σύνολα. Σπουδαστές τον πλησιάζουν με στόχο την διαμόρφωση του εκτελεστικού τους ύφους, την εξέλιξή τους και την τεχνική τους κατάρτιση στο παραδοσιακό βιολί. Συνεργάστηκε κατά καιρούς με όλους τους ευαίσθητους δέκτες, παράγοντες και λειτουργούς της ελληνικής λαϊκής, δημοτικής και παραδοσιακής μουσικής πραγματοποιώντας πλήθος συναυλιών, παρουσιάσεων και εκπομπών σε όλο τον κόσμο για περισσότερα από 20 χρόνια, ενώ η δισκογραφική του δραστηριότητα ξεπερνά τους 150 δίσκους μακράς διαρκείας. Έχει συνεργαστεί με ορχήστρες μουσικής δωματίου και συμφωνικές ορχήστρες ως εκτελεστής και σολίστ (Μουσικό Σύνολο Μάνος Χατζιδάκις, Καμεράτα, Ορχήστρα της Ε.Ρ.Τ., Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης κ.ά.), με μουσικά σύνολα παραδοσιακής μουσικής (Ορχήστρα Αρχείου Ελληνικής Μουσικής, Ορχήστρα Χρόνη Αηδονίδη, Ορχήστρα Δόμνας Σαμίου κ.ά.), με πλήθος τραγουδοποιών και συνθετών (Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλο, Σταμάτη Σπανουδάκη, Χρήστο Νικολόπουλο, Νίκο Κυπουργό, Διονύση Σαββόπουλο, Σωκράτη Μάλαμα, Μαρία Θωίδου, Νίκο Γεωργάκη, Νίκο Παπάζογλου, Παντελή Θαλασσινό, Βασίλη Καζούλη, Μανώλη Φάμελλο, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Θανάση Παπακωνσταντίνου, Πέτρο Δουρδουμπάκη, Λουδοβίκο των Ανωγείων, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, Νίκο Πορτοκάλογλου, Νίκο Ξυδάκη κ.ά.) και με κορυφαίους τραγουδιστές και μουσικούς, που αντιπροσωπεύουν τα ιδιαίτερα μουσικά χρώματα απ’ όλα τα διαμερίσματα της Ελλάδας. Τέλος, έχει επιμεληθεί πολλές από τις δισκογραφικές και έντυπες εκδόσεις του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής, ενώ είναι μόνιμο μέλος του πολυσυζητημένου μουσικού συνόλου Primavera in Salonicο με τη Σαβίνα Γιαννάτου, καθώς και της Εστουδιαντίνας Νέας Ιωνίας, της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος.
Έχει διδάξει παραδοσιακό βιολί τα τελευταία 20 χρόνια σε ιδρύματα του εξωτερικού και στην Ελλάδα. Δίδαξε στο ΤΕΙ Άρτας, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Ωδείο Αθηνών. Έχει διδάξει στα καλοκαιρινά σεμινάρια στον Άγιο Λαυρέντιο, στη Σύρο, στα Τζουμέρκα και στην Ικαρία.
Το σεμινάριο θα κινηθεί στους εξής άξονες:
- Βασικές αρχές ηχοληψίας
- Καλωδιώσεις, μικρόφωνα DI
- Μεθοδολογία ηχοληψίας συναυλιών
- Τεχνικές ηχογράφησης
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Το 1981 αποφοίτησε απο την Πρότυπο Ευαγγελική Σχολή Νέας Σμύρνης στην οποία διδάχτηκε βασική θεωρία μουσικής. Το 1983 παίζει τύμπανα στα 343 Κιλά Κρέας. Στη συνέχεια, το 1989, μετακομίζει στην Θεσσαλονίκη όπου παίζει τύμπανα μαζί με τον Τίτο Καργιωτάκη στους O.S.L.T. και εργάζεται ως τεχνικός ήχου στην Alpha Sound της Θεσσαλονίκης. Το 1990 εργάζεται ως ηχολήπτης στο στούντιο Jam. Το 1993 σπουδάζει ηχοληψία στην Sound Academy Hilversum στην Ολλανδία. Από το 1994 μέχρι το 2002 εργάζεται ως ηχολήπτης-μουσικός παραγωγός στο στούντιο Magnanimous του Γ. Πεντζίκη σε δίσκους με τα Ξύλινα Σπαθιά(Ξεσσαλονίκη, Πέρα Απ’ τις Πόλεις της Ασφάλτου, Μια Ματιά σαν Βροχή), τις Τρύπες (Κράτα το Σόου Μαϊμού, Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι, Από ‘Δω Και Πάνω), τον Θανάση Παπακωνσταντίνου(Βραχνός Προφήτης, Αγρύπνια, Θανάσης Παπακωνσταντίνου και οι Λαϊκεδέλικα), τον Μανώλη Φάμελλο ( Καθώς Μικραίνει η Μέρα, Η Ευτυχία Είναι Αυτό), τον Σωκράτη Μάλαμα (Ένα) και άλλους. Απο το 1994 μέχρι το 1998 εργάζεται ως τεχνικός υπεύθυνος ήχου στον Μύλο της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα συνεργάζεται ως ηχολήπτης συναυλιών με τα Ξύλινα Σπαθιά και μετά με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου. Απο το 1999 μέχρι το 2014 συμμετέχει σε δίσκους και συναυλίες ως μουσικός και ηχολήπτης με τον Γιάννη Αγγελάκα (και τους Επισκέπτες), τις Ανάσες των Λύκων και στο μουσικό σχήμα του Γιώργου Χριστιανάκη. Από το 2003 μαζί με τον Τίτο Καργιωτάκη έχουν το στούντιο Royal Alzheimer Hall. Από το 2015 εργάζεται ως Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Ενηλίκων σε τμήματα Ηχοληψίας και Μουσικής Παραγωγής στο ΔΙΕΚ Επανομής.
8-13 Ιουλίου (4ωρα το απόγευμα στις 8-9-10-11-12/7 και 2ωρο πρωινό στις 13/7)
Το σεμινάριο θα εστιάσει στην τεχνική του οργάνου μέσω του ρεπερτορίου της ευρύτερης περιοχής της Μικράς Ασίας και συνθέσεων Σμυρνιών συνθετών.
Το κανονάκι είναι ένα όργανο με ιδιαίτερες και πλούσιες εκφραστικές δυνατότητες. Ως επί το πλείστον συναντάται στη μουσική της λεκάνης της ανατολικής Μεσογείου, μιας πολύ πλούσιας πολιτισμικά περιοχής που έχει δεχτεί επιρροές από την αραβική, την περσική, την τουρκική, την ελληνική και την βαλκανική μουσική παράδοση.
Το σεμινάριο θα καλύψει τις ειδικές μουσικές αναφορές του οργάνου και θα δώσει παραδείγματα διεύρυνσης του ρεπερτορίου από συγγενείς μουσικές παραδόσεις, που διατηρούν διαχρονικά διαδραστική σχέση.
Βιογραφικό
Ο ιδιαίτερος ήχος και η μουσική έκφραση της Σοφίας Λαμπροπούλου δομεί μια γέφυρα μεταξύ παραδοσιακής, κλασικής οθωμανικής και δυτικής μεσαιωνικής μουσικής. Είναι διακεκριμένη ερμηνεύτρια και συνθέτρια στο κανονάκι και έχει ως βάση της την Βουδαπέστη. Η περίοδος της ζωής της που την έχει επηρεάσει βαθύτερα υπήρξε ανέκαθεν εκείνη των σπουδών και των εμπειριών που αποκόμισε κατά την παραμονή της στην Κωνσταντινούπολη (2003-2006), όπου μαθήτευσε στο πλευρό σημαντικών δεξιοτεχνών του οργάνου, όπως ο Ahmet Meter. Στην Ελλάδα πήρε δίπλωμα βυζαντινής μουσικής, σπούδασε πιάνο, κλασικά και παραδοσιακά κρουστά. Στην προσωπική της καριέρα έχει συνεργαστεί με μερικούς από τους πιο διακεκριμένους παραδοσιακούς και σύγχρονους μουσικούς, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, συνθέτες και μουσικά σχήματα από την ελληνική και την παγκόσμια μουσική σκηνή, όπως οι John Psathas, Márta Sebestyén,Robyn Schulkowsky, Kalman Balogh, Dominique Vellard, Ross Daly, Ballake Sissoko, Efren Lopez, Niyazi Sayin, Omer Erdogdular, Derya Turkan, Andrea Segre, Luca Bigazzi, Sergio Marchesini, Γιώργος Τρανταλίδης, Κάρολος Βουτσινάς, Ορέστης Καραμανλής και Lost Bodies.
Στα μαθήματα θα ασχοληθούμε με τον τρόπο, το ύφος, τον ήχο και τον ρόλο της κιθάρας ως όργανο συνοδείας. Θα κάνουμε αναφορές σε στοιχεία θεωρίας και αρμονίας της μουσικής (ανάλογα με το μέσο επίπεδο και την θέληση των συμμετεχόντων) αλλά και ρυθμούς, εναρμονίσεις σε δοσμένες μελωδίες με διάφορους τρόπους και παραδείγματα επί του ρεπερτορίου. Η ακριβής πορεία των μαθημάτων θα καθοριστεί σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες, το επίπεδο, και τις απορίες αυτών, για την εξυπηρέτηση όλων!
Καλή πρόοδο σε όλους μας και καλό καλοκαίρι!
Βιογραφικό
Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1979. Με την μουσική ξεκίνησα στα 8 όταν ζήλεψα το αρμόνιο που είχε φέρει ένα παιδάκι στο σχολείο. Γράφτηκα στο Εθνικό Ωδείο στην τάξη του εκκλησιαστικού οργάνου. Το 1996 αποφοίτησα από το Μουσικό Λύκειο Παλλήνης. Στην κιθάρα είμαι αυτοδίδακτος και ασχολούμαι επαγγελματικά με αυτή από τα 17. Αρχικά ο βασικός μου άξονας ήταν η λαϊκή και παραδοσιακή μουσική συμμετέχοντας σε αρκετά σχήματα και κάνοντας ηχογραφήσεις, και αργότερα σε σχήματα jazz αλλά και ποικίλα άλλα είδη μουσικής.
Παραδοσιακά κρουστά της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Ρυθμολογία, τεχνικές, ενορχήστρωση, πολυρυθμία.
Βιογραφικό
Ήρθε σε επαφή με την μουσική και τα κρουστά σε νεαρή ηλικία με πρώτο δάσκαλο τον πατέρα του,Μιχάλη Κλαπάκη. Είναι απόφοιτος του Πρότυπου Πειραματικού Μουσικού Γυμνασίου-Λυκείου Παλλήνης. Σπούδασε βιολί με τον Γιάννη Ζευγώλη, θεωρητικά της μουσικής στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών και συμφωνικά κρουστά με τους Κωνσταντίνο Βορίση και Κώστα Θεοδωράκο. Διδάχτηκε το νταούλι από τον Γιώργο Γευγελή. Παίζει σε παραστάσεις μουσικής, χορού και θεάτρου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Κάποιες από τις συνεργασίες του:
* Ομήρου Ιλιάδα (φεστιβάλ Αθηνών)
* Νίκος Μαμαγκάκης
* Καλλιτεχνικός σύλλογος Δόμνα Σαμίου
* Creo dance company (έργο απόγειος, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού)
* Λύκειο των Ελληνίδων
* Κατερίνα Παπαδόπουλου + Anastatica project
* Polis Ensemble (ως ιδρυτικό μέλος)
Διδάσκει κρουστά και ρυθμολογίια σε ωδεία (Athenaeum, Φίλιππος Νάκας), καθώς επίσης και σε ομάδες χορού, με τις οποίες συνεργάζεται σε εμφανίσεις εντός και εκτός Ελλάδας.
Το λαούτο: Βασικές τεχνικές αρμονικής και ρυθμικής συνοδείας στη νησιωτική και στεριανή Ελλάδα.
Το σεμινάριο αυτό σκοπεύει στη γνωριμία με το ελληνικό λαούτο, όπως αυτό παίζεται στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Το περιεχόμενο του σεμιναρίου θα κινηθεί στους εξής άξονες:
* Εξοικείωση με το μουσικό ύφος κάθε περιοχής που θα ασχοληθούμε μέσω ηχητικών παραδειγμάτων
* Βασικά ρυθμικά μοτίβα ανά περιοχή
* Βασικές αρχές αρμονικής συνοδείας ανά περιοχή
* Δημιουργία συνόλων και πρακτική
Ο τελικός στόχος του σεμιναρίου είναι οι συμμετέχοντες να γνωρίσουν σε ένα πρώτο επίπεδο τις δυνατότητες του λαούτου στην αρμονική και ρυθμική συνοδεία μέσα από την μελέτη του μουσικού ύφους ανά περιοχή (όσο αυτό είναι δυνατό στη διάρκεια ενός σεμιναρίου), να μπορούν να αναγνωρίσουν και να συνοδέψουν βασικούς μουσικούς σκοπούς/χορούς από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και να λάβουν τα κατάλληλα ερεθίσματα για την μελλοντική προσωπική τους ενασχόληση με το όργανο αυτό.
Για την εξασφάλιση της ομαλής και επιτυχούς διεξαγωγής του σεμιναρίου προτείνονται τα εξής:
* Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων 15 άτομα.
*Οι συμμετέχοντες απαιτείται να έχουν στοιχειώδη εξοικείωση με το λαούτο, και φυσικά να διαθέτουν δικό τους όργανο.
* Οι συμμετέχοντες μπορούν να ηχογραφούν ή να βιντεοσκοπούν το μάθημα για προσωπική τους χρήση στη μελέτη.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1985. Ξεκίνησε μαθήματα στεριανού/νησιώτικου λαούτου σε ηλικία 9 ετών με τον Κώστα Καλαϊτζάκη και παράλληλα μαθήματα θεωρίας και αρμονίας της δυτικής μουσικής. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα κρητικού λαούτου με τον Κάρολο Κουκλάκη και τον Γιώργο Ξυλούρη, μακάμ με τον Σωκράτη Σινόπουλο και ρυθμικό αυτοσχεδιασμό με τον Χάρη Λαμπράκη. Φοίτησε στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συμπράξει με αρκετούς καταξιωμένους μουσικούς και τραγουδιστές της παραδοσιακής και όχι μόνο μουσικής τέχνης (Χρ. Αηδονίδης, Μ. Παπαδέας, Κυρ. Γκουβέντας, Νίκος και Γιασεμή Σαραγούδα, Χρ. Τσιαμούλης, Αν. Τσεκούρας, Γιώργος Μακρής, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Μάνος Αχαλινωτόπουλος, Μάρθα Μαυροειδή, Σωτήρης Μαργώνης, Márta Sebestyén, Γιώργος Πατεράκης, Αργύρης Μπακιρτζής, Θεοδώρα Αθανασίου, Μιχάλης Κουλουμής κ.ά.), με πολιτιστικούς – λαογραφικούς φορείς και χορευτικά συγκροτήματα, συμμετέχοντας σε ποικίλες εκδηλώσεις, φεστιβάλ και ταξίδια στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στο εξωτερικό, σε ηχογραφήσεις ψηφιακών δίσκων, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, θεατρικές παραστάσεις κ.ά. Δίδαξε λαούτο στη σχολή παραδοσιακής μουσικής του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων – Κέντρο Εθνομουσικολογίας (Μ.Ε.Λ.Μ.Ο.Κ.Ε) στην Πλάκα την περίοδο 2010-2013. Είναι μέλος της ομάδας καθηγητών του Ωδείου ‘Φίλιππος Νάκας’ από το 2014.
Το 7ο σεμινάριο για το μπουζούκι θα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
- Τεχνική
- Αυτοσχεδιασμός
- Δρόμοι και εναρμόνιση
- Ντουέτο, τρίο και κουαρτέτο μπουζουκιών
- Συνεργασία με μαθητές άλλων οργάνων για τη δημιουργία συνόλων
Βιογραφικό
Ο Μανώλης Πάππος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1963 και από το 1978 άρχισε να ασχολείται με την λαϊκή και την παραδοσιακή μουσική μαθαίνοντας μπουζούκι, ούτι και κιθάρα. Εργάζεται ως επαγγελματίας μουσικός από το 1982, παίζοντας σε κέντρα διασκέδασης και συναυλίες, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχει σε ηχογραφήσεις δίσκων πολλών γνωστών συνθετών και τραγουδιστών. Θεωρείται από τους κορυφαίους σολίστες μπουζουκιού και έχει συνεργαστεί με τον Νίκο Παπάζογλου, την Δήμητρα Γαλάνη, την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τον Γιώργο Νταλάρα, την Ελένη Βιτάλη, τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Ορφέα Περίδη και πολλούς άλλους. Συνεργάστηκε επίσης με τον Μίκη Θεοδωράκη στην όπερα Λυσιστράτη, με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου στον δίσκο Τραγούδια για τους μήνες.
Το νέι, ο αυτοσχεδιασμός στην τροπική μουσική (μακάμ), τρόποι προσέγγισης και ερμηνείας της Κλασικής Οθωμανικής, Αραβικής και Ελληνικής μουσικής παράδοσης.
Το σεμινάριο θα εστιάσει στον αυτοσχεδιασμό και στην ερμηνεία έργων από το ρεπερτόριο της κλασικής Οθωμανικής, της Αραβικής και Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και στους τρόπους μελέτης τους, μέσα από την ανάλυση ταξιμιών, συνθέσεων και πρακτική εξάσκηση. Είναι ανοικτό για όλα τα όργανα, τα επίπεδα και όσους ενδιαφέρονται να το παρακολουθήσουν.
Βιογραφικό
Ο Νίκος Παραουλάκης γεννήθηκε στην Κρήτη το 1977. Το 1995 εγκαθίσταται στην Αθήνα για να ακολουθήσει μουσικές σπουδές. Μαθητεύει και παίρνει πτυχίο στα ανώτερα θεωρητικά, (αρμονία, αντίστιξη) με τους Παναγιώτη Αδάμ, Ιωσήφ Παπαδάτο και Βασίλη Φόστερ, στην κλασική κιθάρα με τον Θανάση Κουμεντέρη και στην jazz κιθάρα με τον Γιώτη Σαμαρά.
Απο το 2000 η μελέτη του εστιάζεται περισσότερο στην ανατολική και ελληνική μουσική παράδοση. Διδάσκεται νέι απο τους Χάρη Λαμπράκη και Ömer Erdoğdular. Συνεργάζεται με πολλούς σημαντικούς Έλληνες και ξένους συνθέτες και μουσικούς σε συναυλίες και στην δισκογραφία. (Σωκράτη Μάλαμα, Αλκίνοο Ιωαννίδη, Ορφέα Περίδη, Haig Yazidjian, Αντώνη Απέργη, Márta Sebestyén, Karine Polwart, Χάρη Αλεξίου, Ελένη Βιτάλη, Λουδοβίκο των Ανωγείων,Βασίλη Σκουλά, Ν. Κυπουργό κ.α.) Το 2005-2006 διδάσκει νέι στο Τ.Ε.Ι. Ηπείρου (τμήμα λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής) στην Άρτα. Το 2014 εκδίδει το cd με τίτλο Από το φώς και το σκοτάδι σε μουσική, ενορχήστρωση, παραγωγή, και ηχοληψία δική του, στίχους του Δημήτρη Παπαχαραλάμπους και ερμηνευτές τους Αλκίνοο Ιωαννίδη, Μανώλη Λιδάκη, Απόστολο Ρίζο, Μαρίνα Δακανάλη, Μαρία Κώτη, Νίκο Βενετάκη, Μαρία Φασουλάκη, Πάνο Παπαϊωάννου, Ζωή Βεργάκη (Εκδοση MLK). Σήμερα είναι ενεργό μέλος σε μουσικά σχήματα, όπως τους: Polis Ensemble, Hopla Loon, Aura duet, Udopia – Thimios Atzakas, Lost Cities – James Wylie κ.α. Συμμετέχει σε ηχογραφήσεις και συναυλίες σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Ώρες μαθημάτων: πρωί 11π.μ.-14μ.μ. και απόγευμα 18μ.μ.-21μ.μ.
Στα φετινά μαθήματα οργανοποιίας το θεωρητικό και το πρακτικό μέρος θα συνυπάρξουν. Εκτός των άλλων θα κατασκευαστούν 2 καπάκια τα οποία θα συνδεθούν σε 2 έτοιμα ηχεία και θα αναπτυχθούν εκτενώς οι διάφοροι παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψη μας κατά το σχεδιασμό του προσδοκώμενου ηχητικού αποτελέσματος.
* Εισαγωγή
* Το δέντρο ως οργανισμός [συνοπτικά]
* Δομή του ξύλου [Κυτταρική – Μακροκυτταρική περιγραφή]
* Κατηγοριοποίηση ειδών – Περιγραφή ιδιοτήτων τους
* Σχέση υγρασίας και ξύλου
* Όργανα της οικογένειας του λαούτου
* Τα έγχορδα ως μηχανισμοί παραγωγής ήχου
* Κατανόηση της λειτουργίας των μερών τους
* Προσδιορισμός της καταλληλότητας του υλικού για κάθε μέρος του οργάνου
[έμφαση στο ηχείο, καπάκι, καμάρια, αντηχείο]
* Ηχείο Helmholtz
* Περιγραφή της μηχανικής – στατικής ισορροπίας
* Ηχητική προδιάθεση των διαφορετικών ειδών [πρακτική αναφορά με συνδυασμούς ειδών ξύλου για την προσέγγιση του επιδιωκόμενου ηχητικού αποτελέσματος]
* Επίδειξη και αξιοποίηση κατάλληλου λογισμικού μέτρησης και ανάλυσης συχνοτήτων
* Συντελεστές ακουστικότητας του ξύλου και πρακτική εφαρμογή
* Κατασκευή καπακιών με διαφορετικούς τρόπους οργάνωσης των καμαριών
* Διαδικασία σύνδεσης καπακιού σκάφους (σε 2 σκάφη)
* Μέτρηση και αξιολόγηση των συχνοτικών ευρημάτων
* Προσδιορισμός κλίμακας
* Βασικές σχεδιαστικές αρχές [συνοπτική περιγραφή παλαιότερων και νεότερων σχεδιασμών]
* Φυσικά βερνίκια [ο ρόλος και η σημασία τους, παρασκευή εμποτισμών, αδιαβροχοποίηση και εκτέλεση συνταγών σύνθεσης βερνικιών]
* Συζήτηση για την οργανοποιία, τις μεθόδους και τα είδη της
Για την ομαλότερη πραγματοποίηση του φετινού προγράμματος σεμιναρίων οργανοποιίας κρίνεται σκόπιμο οι συμμετέχοντες να διαθέτουν τουλάχιστον κάποιες βασικές γνώσεις/εμπειρία γύρω από το αντικείμενο έτσι ώστε να επιτευχθεί με λειτουργικότερο τρόπο η διεξαγωγή των πιο εξειδικευμένων μαθημάτων.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στον Πειραιά και ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την οργανοποιία μόλις τελείωσε το σχολείο και φέτος συμπληρώνει 40 χρόνια στη δραστηριότητα της οργανοποιίας. Παράλληλα άρχισε να εργάζεται ως μουσικός, δραστηριότητα που ολοκλήρωσε 13 χρόνια αργότερα για να αφοσιωθεί αποκλειστικά και επαγγελματικά στην δραστηριότητα της κατασκευής. Έχουν δημοσιευθεί αρκετά τεχνικά του άρθρα.
Στο σεμινάριο θα αναπτυχθεί η τεχνική του ουτιού μέσα από τον πρακτικό του ρόλο στις μουσικές παραδόσεις του ρεμπέτικου και του μικρασιάτικου τραγουδιού καθώς και τεχνικά θέματα που αφορούν την βασική υποδομή των μουσικών πάνω στο όργανο. Ως αφορμές για τα παραπάνω, θα χρησιμοποιηθούν και θα διδαχθούν κομμάτια από τα παραπάνω ρεπερτόρια, με ιδιαίτερη έμφαση στην μεθοδολογία του τρόπου πρόσληψής τους. Τέλος, με δεδομένο ότι οι παραπάνω μουσικές παραδόσεις αλλά και το ούτι ως χρήση, συνδέονται με το θεωρητικό σύστημα των μακάμ, θα υπάρξει αυτονόητα παρουσίαση της έννοιας του μακάμ, και πολύ περισσότερο η ανάδειξη της πρακτικής του χρήσης στην ερμηνευτική σκέψη της μουσικής πράξης, είτε αυτή αφορά συνθέσεις όπως τα τραγούδια, είτε αφορά τον αυτοσχεδιασμό, γνωστό ως ταξίμι.
Το σεμινάριο είναι ανοιχτό για όλους όσοι ενδιαφέρονται, ανεξαρτήτως επιπέδου. Θα είναι εργαστηριακού χαρακτήρα με στόχο την διάδραση μου ανάλογα με τις ανάγκες των συμμετεχόντων.
Βιογραφικό
Το ενδιαφέρον του για την παραδοσιακή μουσική ξεκίνησε το 1992, χρονικό διάστημα που ολοκλήρωσε και τις σπουδές του στη Βυζαντινή μουσική. Ως πολύ-οργανίστας έχει επανειλημμένως συνεργαστεί με σημαντικούς μουσικούς και συνθέτες σε συναυλίες, ηχογραφήσεις και τηλεοπτικές παραγωγές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από το 1995 είναι το κορυφαίο μαντολίνο της Ορχήστρας των Χρωμάτων.
Η διδασκαλία κατέχει ξεχωριστή θέση στην καριέρα του. Διδάσκει στο Δημοτικό Ωδείο Πατρών, όπου και διευθύνει το Τμήμα Παραδοσιακών Οργάνων, και στο ομώνυμο τμήμα της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής και Παραδοσιακών Οργάνων της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας. Έχει επίσης διδάξει Ούτι, Γυαϋλί Ταμπούρ, Οργανολογία και Θεωρία των Λαϊκών Δρόμων στο Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής (ΤΕΙ Ηπείρου). Από το 2006 διδάσκει επίσης στα σεμινάρια του Μουσικού Εργαστηρίου Λαβύρινθος στην Κρήτη, στο Μουσικό Χωριό του Πηλίου και της Κύπρου και στις Μουσικές Αυλές της Ικαρίας, ενώ συχνά παραδίδει σεμινάρια μετά από πρόσκληση σε άλλα μέρη της Ελλάδας και στο εξωτερικό.
Το 2004 κυκλοφόρησε ο πρώτος του προσωπικός δίσκος με τίτλο Ταξίδια σε συνεργασία με τη Δώρα Πετρίδη. Ακολούθησε Το μήνυμα του πρίγκιπα σε συνεργασία με το Χρήστο Γαλανόπουλο, και το Modal4 σε συνεργασία με τους Θάνο Γκουντάνο, Παύλο Σπυρόπουλο και Δημήτρη Τασούδη. Έχει επίσης γράψει μουσική για θέατρο. Η ενασχόλησή του με το ρεμπέτικο είχε ως αποτέλεσμα την έκδοση του βιβλίου Το Αστικό Λαϊκό Τραγούδι στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, εκδόσεις Fagotto (σε συνεργασία με το Β. Βανταράκη) και δύο δίσκους, τις Αψιλίες με τους Δ. Μυστακίδη, Α. Τσαρδάκα και Θ. Αθανασίου και το Ψιθυρίζοντας το Ρεμπέτικο με το Δ. Μυστακίδη.
Όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα, όχι μόνο λούπα!
Ηλεκτροακουστικός ήχος. Εργαστήριο χειρισμού λουπαδόρων, εφέ. Αφορά αυτούς που θέλουν να πειραματιστούν με το όργανο τους χρησιμοποιώντας διάφορα όργανα, εφέ, παραμορφωτές και λουπαδόρους. Θα δούμε το χειρισμό αυτών των “οργάνων”, καθώς και τις ιδιαιτερότητες που έχουν όταν η πηγή τους είναι ακουστικά ή παραδοσιακά όργανα. Όλο αυτό με μικρά παραδείγματα από ανασυνθέσεις και ενορχηστρώσεις κομματιών ανιχνεύοντας την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που προκύπτει από αυτή τη διεργασία.Είναι απαραίτητο οι συμμετέχοντες να έχουν το δικό τους εξοπλισμό.
Βιογραφικό
Ο Φώτης Σιώτας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Η ενασχόλησή του με τη μουσική άρχισε σε ηλικία έξι ετών, ως μέλος της παιδικής χορωδίας Αγίας Τριάδος. Σε ηλικία εννέα ετών ξεκίνησε τις σπουδές του στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης στο βιολί και το τραγούδι. Υπήρξε μέλος πολλών συγκροτημάτων της πόλης, όπως: Ποδηλάτες, Boomstate και Ευοί Ευάν. Το 1993 ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον Σωκράτη Μάλαμα και τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τόσο σε ζωντανές εμφανίσεις, όσο και στη δισκογραφία. Συνεργάστηκε επίσης με τον Γιάννη Αγγελάκα και τους Επισκέπτες. Έχει παίξει και τραγουδήσει στα μουσικά παραμύθια του Δημήτρη Μπασλάμ. Συνεργάζεται με τον κιθαρίστα Μπάμπη Παπαδόπουλο. Από το 2005 έχει δημιουργήσει με τον κιθαρίστα Κώστα Παντέλη το ντουέτο Sancho 003, με το οποίο κυκλοφόρησαν δύο δίσκους (We buy gold, MUZGA). Το 2016 δημιούργησε μαζί με τους Λευτέρη Μουμτζή , Κώστα Παντέλη και Βασίλη Μπαχαρίδη το γκρουπ ΣΩΤΗΡΕΣ με το οποίο κυκλοφόρησαν τον πρώτο τους δίσκο από την Λουβάνα Δίσκοι. Έχει γράψει μουσική για τη χορευτική ομάδα Sinequanon, για την παιδική παράσταση ‘Καταστρούπολη’ του Φεστιβάλ Αθηνών, για την παράσταση ‘Ξύπνα Βασίλη’ του Εθνικού Θεάτρου και για δεκάδες άλλες παραγωγές.
Από τη Σμύρνη, τα μικρασιατικά παράλια και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, ως τον Πειραιά και τα αστικά παράλια της Κρήτης, θα παρακολουθήσουμε τη διαδρομή του μικρασιάτικου τραγουδιού από τις ρίζες του ως τους Μικρασιάτες μουσικούς και συνθέτες που έφτασαν ως πρόσφυγες στην Αθήνα αλλά και μέχρι τα βόρεια παράλια της Κρήτης και δημιούργησαν μαζί με τους ντόπιους μουσικούς το αστικό ρεμπέτικο τραγούδι.
Επίσης θα δώσουμε προσοχή στη συνύπαρξη του σμυρνέικου ύφους τραγουδιού με τη σχολή του Πειραιά, τις επιρροές, την επικοινωνία αλλά και τις διαφορές ανάμεσά τους, τα μουσικά ύφη και ιδιώματα στο ρεμπέτικο τραγούδι κατά την εποχή του μεσοπολέμου ως το πρώιμο λαϊκό τραγούδι.
Στο εργαστήρι μας θα δουλέψουμε ρεπερτόριο τραγουδιών απ’ όλο το φάσμα αυτής της μεγάλης αστικής παράδοσης, θα δούμε τη διαδρομή κάποιων τραγουδιών από τον έναν τόπο στον άλλο και τις παραλλαγές τους, θα κάνουμε ένα ενδιαφέρον ταξίδι από τα παραδοσιακά δημοτικά τραγούδια της Σμύρνης ως τις συνθέσεις σπουδαίων Μικρασιατών μουσικών, όπως ο Παναγιώτης Τούντας, ο Ασίκης, ο Σκαρβέλης, κ.με ξεχωριστή αναφορά και σπουδή στους μεγάλους ερμηνευτές της εποχής εκείνης που τραγούδησαν τους παραπάνω συνθέτες, καθώς και σε ένα αρκετά μεγάλο φάσμα της τότε δισκογραφίας, όπως η Ρόζα Εσκενάζυ, η Ρίτα Αμπατζή, η Μαρίκα η Πολίτισσα, ο Αντώνης Διαμαντίδης (Νταγκάς), ο Κώστας Ρούκουνας ή Σαμιωτάκης, ο Γιώργος Κάβουρας, ο Στελλάκης Περπινιάδης κ.ά., μέχρι τους σημαντικότερους δημιουργούς της Πειραιώτικης σχολής όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης και “η ξακουστή τετράς του Πειραιά”, ο Βαγγέλης Παπάζογλου, ο Γιοβάν Τσαούς, ο Παπαϊωάννου κ.ά., ενώ επίσης θα μελετήσουμε Τσιτσάνη και το πρώιμο μεταπολεμικό λαϊκό τραγούδι μέσα από τους χαρακτηριστικούς συνθέτες της εποχής, όπως ο Τζουανάκος, ο Τατασόπουλος, ο Χιώτης στα πρώτα του κομμάτια, κ.ά., και σπουδαίους ερμηνευτές όπως η Μαρίκα Νίνου, η Σωτηρία Μπέλλου, Στέλλα Χασκίλ, ο Πρόδρομος Τσαουσάκης κ.ά.
Βιογραφικό
Η Μαρία γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κρήτη. Σπούδασε Κλασική φιλολογία και είναι πτυχιούχος Βυζαντινής Μουσικής. Γοητεύτηκε από μικρή ηλικία από τις μουσικές και τους στίχους, πράγμα που την έκανε να ασχοληθεί με τη μουσική και ειδικά με το τραγούδι. Έχει συμμετοχή από το 2000 στην ομάδα των Χαΐνηδων ως κύρια τραγουδίστρια στη δισκογραφία και τις ζωντανές εμφανίσεις τους. Έχει πραγματοποιήσει συμμετοχές στη δισκογραφία, συνεργασίες και κοινές εμφανίσεις με γνωστούς μουσικούς και καλλιτέχνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Χρήστος Κωνσταντίνου, Νίκος Τατασόπουλος, Μανόλης Πάππος, Αντώνης Απέργης, Σωκράτης Σινόπουλος, Χρήστος Τσιαμούλης, Μαρίζα Κωχ, Μάρθα Φριντζήλα, Βασίλης Σταυρακάκης, Γιώργος Ξυλούρης, Δημήτρης Μυστακίδης, Γιώργος Σταυράκηςκ.α). Έχει συνεργαστεί με τον Γιώργο Κουμεντάκη στο πλαίσιο της όπερας του, με τίτλο Η Φόνισσα που ανέβηκε το 2014 στο Μέγαρο Μουσικής. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα βουλγάρικου και τούρκικου τραγουδιού, έχει συμμετάσχει σε σχήματα παραδοσιακής και λαϊκής μουσικής από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων (Βουλγαρία,Τουρκία) και είναι ιδρυτικό μέλος του φωνητικού συνόλου Σανάδες. Διδάσκει και διοργανώνει εργαστήρια παραδοσιακού τραγουδιού στην Κρήτη, την Αθήνα, την Ικαρία και αλλού. Είναι κατά βάση λαϊκή μουσικός και τραγουδίστρια, με τεχνική διαμορφωμένη τόσο από τ’ ακούσματα που συνέλεξε από τη μουσική του τόπου της (Κρήτη), όσο και από την μετέπειτα προσωπική ενασχόλησή της με τις μουσικές του κόσμου, (έχει κάνει το δισκογραφικό της ντεμπούτο με metal μουσική (Asphodel) στην οποία έχει και συνθετική-στιχουργική δραστηριότητα).
Δισκογραφία:
Floating in nowhere (Asphodel), 1997 – Φτερουγίσματα, 1999 – Στου κύκλου τα γυρίσματα, 2000 – Ο Ξιπόλητος Πρίγκηπας 2000 – Δελτίο ειδήσεων, 2002 – Ο κόσμος που ονειρεύτηκα, 2002 – Θλιμμένο μου χαμόγελο, 2004 – Ο Γητευτής και το Δρακοδόντι, 2005 – Δεν έχει η αγάπη σύνορα, 2005 – Το σκοτεινό τρυγόνι, 2006 – Ο Καραγκιόζης στη Γιουροβίζιον, 2007 – Κάνω τη ρίζα μου φτερό, 2008 – Η κάθοδος των Σαλτιμπάγκων, 2008 – Odd set (Yurodny), 2008 – Έρως ανίκατε μάχαν, 2009 – Λέει η ζωή, 2009 –Αγροτοκτηνοτροφικά και Μητροπολιτικά, 2011 – Αφιέρωμα στο Γιάννη Τατασόπουλο, Όσα χρόνια κι αν περάσουν, 2011 – Ίσως (Νίκος Πορτοκάλογλου), 2012 – Τση σκέψης μου τα λούλουδα (Μάρκος και Γιώργος Κωσταντάκης), 2012 – Του έρωτα και της μοναξιάς (Έκτορας Κυριάκου), 2014 – Πέρα από τα σύνορα, Ψαραντώνης/ΧαΪνηδες/Mode Plagal/MLK, 2014 – Καρπός (Γιώργος Μαυρομανωλάκης), 2014 – Από το φως και το σκοτάδι (Νίκος Παραουλάκης, Δημήτρης Παπαχαραλάμπους), 2014 – Το Hip Hop της Μεσογείου (Αντίποινα & Social Waste), 2017. Αυτό το διάστημα ετοιμάζεται νέος προσωπικός δίσκος στον οποίο συμμετέχουν εξαιρετικοί καλλιτέχνες απ’ όλη την Ελλάδα.
Στο σεμινάριο αυτό θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε την τεχνική του μικρασιατικού τραγουδιού στις αρχές του εικοστού αιώνα, καθώς και σε ένα ιδιαίτερο κομμάτι φωνητικού τραγουδιστικού αυτοσχεδιασμού αυτής της εποχής, τον σμυρναίικο μανέ.
Θα αναλύσουμε κάποια κομμάτια, συνθέσεις Σμυρνιών συνθετών, ως προς το τραγουδιστικό μέρος και θα αναφερθούμε και στα δομικά τους χαρακτηριστικά (δρόμος, ρυθμός κλπ).
Θα αναπτύξουμε την τεχνική του σμυρναίικου μανέ με βάση κάποια παραδείγματα τέτοιων κομματιών από ηχογραφήσεις της εποχής εκείνης. Επίσης θα γίνει αναφορά στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που τον αποτελούν (στιχουργικά, ρυθμικά, κίνηση του δρόμου του μανέ).
Βιογραφικό
Ο Γιάννης Νιάρχος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 3 Αυγούστου 1967. Από νεαρή ηλικία ασχολείται με το παραδοσιακό, σμυρναίικο, ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι, τραγουδώντας και παίζοντας, κυρίως κιθάρα, αλλά και μπουζούκι, μπαγλαμά και ούτι. Το 2002 συμμετείχε στο ντοκιμαντέρ του Παναγιώτη Κουνάδη «Γεια σου περήφανη και αθάνατη εργατιά» για την ΕΡΤ, με δύο τραγούδια. Από τότε, συμμετέχει σε πολλά προγράμματα, με διάφορες κομπανίες σε ταβέρνες και μουσικά εστιατόρια της Αθήνας. Είναι μέλος της Απόδημης Κομπανίας, με την οποία έχει ηχογραφήσει τέσσερις δίσκους και ταξιδέψει τέσσερις φορές στην Αυστραλία, όπου εμφανίστηκε σε συναυλίες και φεστιβάλ. Aπό το 2013 ως το 2018 συμμετείχε στην ομάδα παράστασης χοροθεάτρου CIE MPTA, η οποία παρουσιάστηκε από μεγάλες διοργανώσεις, σε θέατρα και φεστιβάλ κυρίως στην Ευρώπη. Είναι μέλος του σχήματος Banda Iovanica, από το 2015, όπου επιχειρείται σύνδεση της μουσικής δημιουργίας των Μικρασιατών συνθετών με την πλούσια Ουγγρική, Ρουμάνικη και Ρωσική μουσική παράδοση. Από τον Οκτώβριο του 2016 εμφανίζεται με το συγκρότημα Τακίμ στην παράσταση «Καφέ Αμάν- Ελληνική Απόλαυσις», υπό την επιμέλεια του εθνομουσικολόγου Λάμπρου Λιάβα. Γράφει τραγούδια, με βαθιές ρίζες στην ελληνική μουσική παράδοση αλλά με σημερινή θεματολογία, και παρουσιάζει με το συγκρότημα Ανακόρντα, του οποίου είναι ιδρυτικό μέλος.
Στην τρίτη μας χρονιά στις Μουσικές Αυλές η μουσικοχορευτική μας περπατησιά καθορίζεται από δύο στόχους· την ανάδειξη της ομάδας και την ανάδειξη της παρουσίας κοινών χορευτικών τεχνικών στους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς.
Στον πρώτο μας στόχο, με τις γνώσεις του και την δεξιοτεχνία του στην βιολίστικη παράδοσή μας, αρωγός μας θα είναι ο Κυριάκος Γκουβέντας, για να παρουσιάσουμε στην αυλαία των Μουσικών Αυλών σκοπούς και χορούς από τα νησιά μας.
Δεύτερος και περισσότερο τεχνικός στόχος είναι η παρουσία της αναπάρσης (αναπήδηση και άρση) στα χορευτικά μέτρα των χορών από κάθε περιοχή της Ελλάδας, με ερωτήματα για το κατά πόσο η τεχνική επηρεάζει το ύφος ή τελικά αποτελεί η ίδια το ύφος ενός χορού, προσαρμοσμένου πάντοτε σους χορευτικούς δρόμους κάθε περιοχής.
Μουσικές Αυλές 2019. Εδώ στο Χριστό Ραχών τα πάντα συνεχίζουν να χορεύουν…
Βιογραφικό
Ο Νίκος (Αθήνα)
Ο Νίκος είναι ένας πολυσχιδής και πολυδιάστατος χορευτής και δάσκαλος χορού με βαθιά γνώση των ελληνικών παραδοσιακών χορών και ρυθμών, πτυχίο Μαθηματικών με ειδίκευση στην Διδακτική και πολυετή διδακτική εμπειρία. Το πάθος του για το χορό είναι εμφανές από την πρώτη στιγμή στο χορευτικό του ύφος, τα πατήματα, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την διδασκαλία του αντικειμένου που αγαπά. Η μακροχρόνια συνεργασία του με το Θέατρο Ελληνικών Χορών Δόρα Στράτου ως δασκάλου χορού αλλά και ως μέλους της επαγγελματικής ομάδας χορού, του έχει εμφυσήσει τη συνέπεια στην προσέγγιση των τεχνικών του ελληνικού παραδοσιακού χορού με σεβασμό στο ύφος της κάθε περιοχής. Οι ρόλοι του πολυποίκιλοι, αλλά παρόλα αυτά τους επιτελεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αποκορύφωμα των χορευτικών εκδηλώσεων που διοργανώνει υπήρξε το event Day Of Greece στο πλαίσιο της Expo 2005 στο Aichi της Ιαπωνίας. Είναι χορογράφος και συντονιστής ομάδας χορού και στο πλαίσιο της συνεργασίας του με τον κρουστό Πέτρο Κούρτη δημιούργησαν μαζί το καινοτόμο folk πολιτιστικό project Drum Voice Meets Zorba. Είναι εισηγητής και συνδιοργανωτής στο Χορευτικό Εργαστήρι Το Καμηλάρι Χορεύει, στα νότια του νομού Ηρακλείου Κρήτης και δάσκαλος χορού σε πλειάδα σωματείων και σχολών. Η ανόθευτη αγάπη του για τον χορό όμως τον ωθούσε πάντα στο να είναι και ενεργό χορευτικό μέλος διαφόρων χορευτικών ομάδων ταυτόχρονα με τα υπόλοιπά του καθήκοντα. Οι κορυφαίες συνεργασίες του ως χορευτή ήταν με τον Σύλλογο Ποντίων Αργοναύται-Κομνηνοί, με τον οποίο συμμετείχαν ως ομάδα και στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αλλά και με το Θέατρο Ελληνικών Χορών Δώρα Στράτου. Πάντα ανήσυχο και έντονα φιλομαθές πνεύμα, συμμετείχε σε διάφορα workshops και τμήματα εκμάθησης χορών από όλη την Ελλάδα. Στο πλαίσιο εμβάθυνσης των μουσικών του γνώσεων συμμετέχει επίσης σε μαθήματα παραδοσιακών κρουστών, ενώ είναι μέλος της παραδοσιακής μουσικής παρέας Αργιθεάτικη Ζυγιά.
Η Ελένη (Κως)
Η Ελένη είναι χορεύτρια και δασκάλα χορού με γνώση των ελληνικών παραδοσιακών χορών. Είναι απόφοιτη του College of Sports Science με ειδικότητα στους παραδοσιακούς χορούς. Η αγάπη της για το αντικείμενο, πέρα από την ελληνική παράδοση, την οδήγησε στο να είναι κάτοχος του επαγγελματικού διπλώματος DVIDA σε Latin/Ballroom χορούς και Argentine Tango. Η διδακτική της εμπειρία, μέσα από την διδασκαλία παραδοσιακών χορών στο Λύκειο Ελληνίδων της Κω, καθώς και σε σχολεία και λαογραφικούς συλλόγους της Αθήνας, σε συνδυασμό με το ανήσυχο χορευτικό της πνεύμα, την οδήγησαν στην ίδρυση της σχολής Εδώ που ξεκινά ο χορός, με έδρα την Κω. Η παρουσία της ως μέλους της επαγγελματικής ομάδας χορού του θεάτρου ελληνικών χορών Δόρα Στράτου μέχρι το 2006 αλλά και ως μέλους της χορευτικής ομάδας του λαογραφικού ομίλου Κουρήτες μέχρι και σήμερα, είναι μερικές από τις συνεργασίες της ως χορεύτριας. Είναι χορογράφος, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με τον κρουστό Πέτρο Κούρτη, στο καινοτόμο folk πολιτιστικό project Drum Voice Meets Zorba. Συμμετέχει σε διάφορα σεμινάρια εκμάθησης χορών από όλη την Ελλάδα.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΥΛΩΝ
Μουσικές Αυλές
Οι Μουσικές Αυλές είναι ένα ζωντανό μουσικό σεμινάριο που διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι στις Ράχες Ικαρίας και ήδη τον φετινό Ιούλιο του 2019 συμπληρώνει οκτώ χρόνια λειτουργίας.
Το επίκεντρο του σεμιναρίου είναι το μεγάλο προαύλιο της εκκλησίας «Αϊ-Γιάννης» που βρίσκεται σε μια εξοχική τοποθεσία πολύ κοντά στο χωριό Χριστός Ραχών, ενώ πολλά από τα μαθήματα και τα διάφορα εργαστήρια του σεμιναρίου φιλοξενούνται στις αυλές των σπιτιών της γειτονιάς γύρω από την εκκλησία -εξ’ ου και η ονομασία «Μουσικές Αυλές».
Οι Μουσικές Αυλές προετοιμάζονται και διοργανώνονται κάθε χρόνο χωρίς αναθέσεις και χωρίς σπόνσορες, αποκλειστικά και μόνο χάρη στην προσωπική δουλειά των μελών της Κίνησης Πολιτών Ραχών Ικαρίας, ύστερα από αποφάσεις που λαμβάνονται από κοινού σε τακτικές συνελεύσεις.
Κίνητρο όλων είναι η αγάπη για τη μουσική, καθώς και η διάθεση επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, που θέλουν να συνευρεθούν για να παίξουν μουσική, να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να μοιραστούν εμπειρίες.
Έτσι ξεκίνησαν οι Μουσικές Αυλές πριν οκτώ χρόνια, στην αρχή με τρία μόνο μουσικά εργαστήρια, ενώ οι μαθητές ήταν κυρίως μέλη της Κίνησης Πολιτών και μερικοί άλλοι Ικαριώτες που έπαιζαν κάποιο μουσικό όργανο.
Πάντα με κεντρικό άξονα την ανατολική μουσική παράδοση, από τότε ως σήμερα το μουσικό σεμινάριο Ικαρίας μεγάλωσε, άπλωσε ρίζες και ωρίμασε χάρη στη συμμετοχή πολλών μαθητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και την αμείωτη, θερμή υποστήριξη σπουδαίων δασκάλων.
Φέτος το Σεμινάριο «Μουσικές Αυλές» φιλοξενεί τουλάχιστον 16 μουσικά εργαστήρια: ούτι, κανονάκι, κρουστά, νέι, λαούτο, φωνή, λαϊκή κιθάρα, μπουζούκι, ακορντεόν, βιολί, ορχήστρα ανατολικής μουσικής, λουπιέρα, μουσικά σύνολα, παραδοσιακοί χοροί, ηχοληψία, και οργανοποιία.
Τα μαθήματα είναι όλα απογευματινά εκτός από το μάθημα ηχοληψίας, την Ορχηστρα Ανατολικής Μουσικης και το μάθημα του σμυρναίικου μανέ, που είναι πρωινά. Το σεμινάριο της οργανοποιίας είναι πρωινό ΚΑΙ απογευματινό. Δηλαδή, μόνο τα μαθήματα της ηχοληψίας, την Ορχηστρα Ανατολικής Μουσικης και τον σμυρναίικο μανέ μπορούν να επιλεχθούν ως επιπλέον δεύτερο μάθημα. |All seminars take place in the late afternoon/evening, except for sound engineering, the Eastern Music Orchestra and the Smyrna manes, which take place in the morning. The instrument-making seminar takes place both in the morning and in the afternoon. So only the sound engineering, Eastern Music Orchestra and Smyrna manes seminars can be selected as an additional workshop.
Το κόστος συμμετοχής για το 42ωρο εργαστήριο της οργανοποιίας, συμπεριλαμβανομένης και της εισόδους για τις 3 συναυλίες, είναι 150€. Το μάθημα αυτό δεν είναι συνδυαστικό. |The cost of participation for each 21-hour seminar, including entrance to the 3 concerts, is 110€. If you pick a second seminar, the final price is 180€, once again including the 3 concerts. On top of this, 10€ is added if you want a camp-site spot.
The cost of participation for the 42-hour instrument-building seminar, including entrance to the 3 concerts, is 150€. This seminar cannot be combined.
Παρακαλώ στην κατάθεση να γράφετε ολογράφως το όνομα του συμμετέχοντα και το μάθημα.
Η προκαταβολή δεν επιστρέφεται, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προκαταβολή σε κάποιο από τα επόμενα μουσικά σεμινάρια.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣΜΑΛΑΧΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
EUROBANK
ΑΡ.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ :0026-3692-99-0100153658
IBAN:GR2202636920000990100153658ΚΑΤΤΕΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ALPHABANK
ΑΡ.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ:785-002101-008176
IBAN:GR8301407850785002101008176
Please include the name of the participant and the desired workshop in the deposit details.
Please bear in mind that this deposit is non-refundable. But it can still be used as a deposit for a future seminar.BANK ACCOUNTSMALACHIAS GEORGIOS
EUROBANK
IBAN:GR2202636920000990100153658KATTES GEORGIOS
ALPHABANK
IBAN:GR8301407850785002101008176
ΙΚΑΡΙΑ – ΡΑΧΕΣ
ΙΚΑΡΙΑ
Η Ικαρία είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με έκταση περίπου 270 km2, και ακτογραμμή μήκους 160 χιλιομέτρων. Βρίσκεται ανατολικά της Μυκόνου και δυτικά της Σάμου από την οποία απέχει μόνο 18 χιλιόμετρα. Διοικητικά ανήκει στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και αποτελεί ένα ενιαίο δήμο, τον Δήμο Ικαρίας, που έχει έδρα τον Άγιο Κήρυκο. Ο πληθυσμός του νησιού εκτιμάται στους 8.423 κατοίκους.
Η Ικαρία έχει επίμηκες σχήμα με κατεύθυνση ΒΑ-ΝΔ. Σε γενικές γραμμές είναι πολύ ορεινό νησί, με μεγάλα υψόμετρα και έντονο ανάγλυφο εδάφους, ενώ τα τοπία χαρακτηρίζονται από αντιθέσεις ανάμεσα σε βραχώδεις απότομες πλαγιές και ομαλότερες δασώδεις εκτάσεις. Τη ραχοκοκαλιά του νησιού αποτελεί η κορυφογραμμή του όρους «Αθέρας» (ή «Πράμνος») που χωρίζει το νησί σε δύο μέρη, το βόρειο και το νότιο. Οι ψηλότερες κορυφές του Αθέρα είναι η «Μέλισσα» (1031 μ.) στα δυτικά, και ο «Εφανός» (1041 μ.) στα ανατολικά.
Καθώς η ακτογραμμή είναι απότομη, χωρίς κόλπους και φυσικά λιμάνια, καθώς και λόγω της απουσίας πεδιάδων, οι παλαιότεροι και πιο χαρακτηριστικοί οικισμοί του νησιού βρίσκονται στα ορεινά, χτισμένοι στις πλαγιές και τις κοιλάδες του Αθέρα όπου υπάρχει καλλιεργήσιμη γη και πολλά νερά.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις τρικυμίες του ανοιχτού Ικαρίου Πελάγους που περιβάλλει το νησί, συνετέλεσε ώστε η Ικαρία να αποτελεί ιστορικά ένα από τα πιο απομονωμένα και φτωχότερα νησιά του Αιγαίου. Διαχρονικά, αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα των κατοίκων και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του τοπικού πολιτισμού, ο οποίος αναπτύχθηκε με κύρια βάση τις αξίες της αυτάρκειας, της λιτότητας, της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας.
Το κλίμα της Ικαρίας, αν και γενικά ήπιο, χαρακτηρίζεται από βροχερούς, κρύους χειμώνες και θερμά, ξηρά καλοκαίρια. Λόγω της θέσης του νησιού στο κέντρο του Αιγαίου, οι άνεμοι πολλές φορές φυσούν με μεγάλη ένταση.
Η Ικαρία διαθέτει πλούσια βλάστηση, εντυπωσιακή βιοποικιλότητα και αφθονία νερών. Σημαντικός επίσης είναι ο αριθμός των προστατευόμενων περιοχών οικολογικής ή αισθητικής αξίας, όπως το Δάσος του Ράντη, το Φαράγγι της Χάλαρης, το Ακρωτήριο Πάπας κ.ά.
ΡΑΧΕΣ
Άλλοτε ξεχωριστός δήμος του νησιού, οι Ράχες συνιστούν ουσιαστικά μία ενιαία οικιστική ενότητα από πολλά μικρά ορεινά χωριά. Από αυτά το κυριότερο είναι ο Χριστός Ραχών που έχει 360 μόνιμους κατοίκους περίπου. Στις Ράχες το καλοκαίρι υπάρχει αρκετή τουριστική κίνηση λόγω του φυσικού κάλλους της περιοχής και της γειτνίασης με τις ωραιότερες αμμουδιές του νησιού, το Λιβάδι και τη Μεσαχτή.
Ο Χριστός Ραχών είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά χωριά της Ικαρίας από άποψη φυσικού περιβάλλοντος, αρχιτεκτονικής, κ.ά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 424 μέτρων και απέχει 17 χιλιόμετρα από τον Εύδηλο που είναι το πλησιέστερο λιμάνι. Οι γειτονιές του χωριού είναι πολλές, διάσπαρτες σε μικρές κοιλάδες γύρω από την πλατεία του οικισμού όπου υπάρχουν διάφορα καταστήματα, εστιατόρια, καφενεία, Ταχυδρομείο, ενοικιαζόμενα δωμάτια κτλ.
