Έναν μύθο θα σας πω και σας τον αφήνω εδώ, δώρο κι αίνιγμα μαζί, αρχίζει κάπως έτσι:
Ο Κηφισός, θεός ποτάμιος, συλλαμβάνει και βιάζει την πανέμορφη νύμφη Λειριώπη, από την ένωση ετούτη γεννιέται ένα πανέμορφο πλάσμα ο ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ! (όλοι τον έχετε ακούσει, ίσως να τον έχετε δει κιόλας, κυκλοφορεί ελεύθερα στις μέρες μας και παντού).
Η Λειριώπη πανικόβλητη ζητάει από τον τυφλό Μάντη Τειρεσία την δική του πρόβλεψη αν ο γιος της θα ζήσει πολλά χρόνια… η απάντηση του Μάντη είναι παράξενη: «si ,se non nouerit» δηλαδή «Ναι, αν δεν γνωρίσει τον εαυτόν του».
Ο Νάρκισσος μεγαλώνει όπως όλα τα παιδιά, φτάνοντας όμως στην εφηβεία διαφοροποιείται από τους ομηλίκους του καθώς απορρίπτει κάθε ερωτική πρόταση που του γίνεται από κορίτσια κι από αγόρια… ώσπου μια μέρα μέσα στο δάσος που βγήκε ελάφια να κυνηγήσει, τον βλέπει και τον ερωτεύεται η Ηχώ, η νύμφη η βροντόφωνη (κι ετούτη γνωστή μας είναι). Ο Νάρκισσος την απορρίπτει και αυτήν… η Ηχώ καταρρακωμένη και προσβεβλημένη από την άρνησή του τον καταριέται :
«έτσι ο ίδιος να αγαπά, έτσι αυτόν που αγαπά δικό του να μην κάνει»
Φτάνοντας ο όμορφος σε μια καθάρια πηγή νερού επεμβαίνει η Νέμεσις (αυστηρή θεά της δικαιοσύνης). Ο Νάρκισσος ξαπλώνει να ξεκουραστεί και να πιεί νερό αλλά όταν σκύβει για να σβήσει την δίψα του βλέποντας το είδωλό του στο νερό μαγεύεται από την ομορφιά του, μένει ασάλευτος να το κοιτά, το ερωτεύεται και καθώς παγιδεύεται σε έναν ανέφικτο έρωτα, πνίγεται μέσα σε αυτόν τον πόθο και το άψυχο σώμα του μετατρέπεται «σ’ ένα άνθος κροκωτό μες στη μέση και με πέταλα κατάλευκα ζωσμένο» στο λουλούδι το γνωστό του νάρκισσου!!!
Από εδώ, από τον μύθο τούτο γεννιέται και ο «Ναρκισσισμός» κι ο «Ναρκισσιστής»!!!
Αυτόν τον «Νάρκισσο» τον «γεννημένο» από τον μύθο τον έχουμε γνωρίσει όλοι… είναι αυτός που χαρακτηρίζεται από την τυφλή και αναίτια πεποίθηση ανωτερότητας για τον εαυτό του, από την ψυχαναγκαστική ανάγκη του να τον θαυμάζουν και από την έλλειψη ενσυναίσθησης.
Ο ναρκισσιστής του μύθου ταυτίζεται ουκ ολίγες φορές με αυτόν της λαϊκής σοφίας:
Έχει υπερβολικά ανεπτυγμένο το αίσθημα της υπεροχής του, ακόμα γίνεται φανερός και από τον τρόπο που μιλάει, που ορθώνει το κορμί του, που κοιτάζει αφ΄ υψηλού τους γύρω του, που κινεί τα χέρια του ασυντόνιστα με τον λόγο, που περιμένει συνεχώς να τον αναγνωρίσουν, που χαμογελά εκεί που δεν πρέπει και σοβαρεύει ξάφνου εκεί που τα χάνει… απαιτώντας να τον θαυμάζουν σε οτιδήποτε κάνει κι σε οτιδήποτε πει!
Η τάση του προς την αλαζονεία τον κάνει να φαντασιώνεται πως μπορεί να γίνει από την μια μέρα στην άλλη ένας «σωτήρας» που θα σώσει τον κόσμο ακόμα κι αν ο κόσμος δεν έχει ανάγκη καμίας σωτηρίας από κανέναν!!! Ένας ασυγκράτητος γόης που φτάνει να ερωτεύεται σφόδρα τον ίδιο του τον εαυτό, έτσι μετατρέπεται σε έναν αρχηγό – ηγεμόνα που επιθυμεί να προσελκύει οπαδούς, που διψάει για εξουσία και έλεγχο κάθε εξουσίας!
Ερωτευμένος πάντα με τον εαυτό του χωρίς να υποψιάζεται πως αυτό που ερωτεύεται δεν είναι παρά το είδωλό του! Τελικά όπως υποστηρίζουν οι ψυχολόγοι ο ναρκισσιστής κατασκευάζει μια φαντασιακή εικόνα, ένα ψέμα, μια μυθοπλασία για να κρύψει την ρυπαρότητα της ζωής του, την μετριότητα και την ποταπότητά του… όλο αυτό που έχει τις ρίζες του σε έναν οποιοδήποτε βιασμό(!) θυμηθείτε πώς γεννήθηκε ο «Νάρκισσος» του μύθου μας… το σίγουρο είναι ότι η μυθοπλασία σώζει ενώ η πραγματικότητα πονάει!
Ενδεχομένως να είναι και αλήθεια όλα αυτά…
Χαρούλα Κ. Κοτσάνη / Ιούνιος 2023
