Τα πολύ παλιά χρόνια , όπως και τώρα, η Σάμος είχε πολλούς και φημισμένους καραβοκύρηδες.
Ο Θεός Ήλιος τους έβλεπε κάθε μέρα από ψηλά, τους καθοδηγούσε και τους καμάρωνε.
Ξέροντας ολωνών τις αρετές και τα πάθητα θέλησε κάποτε να τους δοκιμάσει.
-Ελάτε καπετάνιοι μου να παραβγούμε στο τρέξιμο εσείς κι εγώ, τους είπε.
–Να ξεκινήσουμε με την Ανατολή, εγώ από τον ουρανό, απ’ την κορφή της Μυκάλης κι εσείς απ’ το λιμάνι της Αστυπάλαιας τη θάλασσα να ιδούμε ποιος σας θα καταφέρει να τριγυρίσει το νησί και να επιστρέψει πριν την δύση μου, προτού να πέσει το σκοτάδι.
Κανένας από τους γέρους ναυτικούς δεν τόλμησε .
Μόνο ένας αψύς λεβεντονιός , καινούργιος στο λιμάνι, με το που βγήκε ο Ήλιος , βασιλιάς των ουρανών , ξεκίνησε τον φοβερό αγώνα με όρτσα όλα τα πανιά και στα κουπιά τους ναύτες πάντες .
-Ύβρις, παιδιά ,μη προκαλείτε τον Θεό, φώναξε ένας γέρος ναυτικός όμως οι κάβοι είχαν λυθεί και το καράβι γλιστρώντας σαν το χέλι στο νερό είχε πάρει τον δρόμο της μοίρας.
Οι ναυτικοί μας πέρασαν σαν γρήγορα δελφίνια τον Επταστάδιο κι ύστερα ο τιμονιέρης αφήνοντας στα δεξιά την Ιωνία έστριψε με σιγουριά το διάκι του και ορθοπλώρισε κατά την Δολίχη.
Ο αγέρας ούριος φούσκωνε τα πανιά , οι ναύτες έλαμναν με όλη τους την δύναμη και το σκαρί απ’ το Κανθάριο και την Κατάβαση , στα Δυτικά, γύρισε τ’ απομεσήμερο , προς τα Νότια, ανάμεσα Σάμο και Κορσεούς κι ύστερα έβαλε ρότα , για της Τραγίας το στενό και την καρδιά του Ηραϊτη ,πορεία αγώνα τελική προς μεγάλο το λιμάνι της επιστροφής του, την Αστυπάλαια, ,όπου κόσμος πολύς περίμενε ανυπόμονα το εύδρομο και το ψυχωμένο του πλήρωμα να καταφθάσουν..
Ο Ήλιος ανέβαινε γοργά στα πέντε και στα δέκα κονταρόξυλα , μεσουράνησε ολόγιομος στην ώρα του, θερμαίνοντας κάθε ζωή κι όλη τη Φύση κι ύστερα πήρε νωχελικά το δρόμο προς την δύση του, πυρπολώντας τα πέλαγα.
Ήτανε τότε που απέραντοι ίσκιοι άρχισαν να σκεπάζουν τις πλαγιές του Κέρκη και της Αμπέλου, καθώς πια μόνο οι κορφές τους έπαιζαν ακόμα με το ανάριο φως και τις αχνές κι όλο και πιο αναιμικές αχτίνες του ήλιου που η θαλπωρή τους χάνονταν αργά-αργά μέσα στο εσπερινό αγιάζι.
Και το πλεούμενο με την ψυχή στα δόντια , μια δρασκελιά απ’ το λιμάνι του λυτρωμού, να προσπαθεί απεγνωσμένα όσο ακόμα ήταν μέρα και φως να φτάσει στον προορισμό του.
Όμως αυτό δεν έγινε ποτέ, καθώς η δύση βρήκε το καράβι μεσοπέλαγα ,καταμεσίς στον Ηραϊτη κόλπο.
Ήτανε τότε που ο πυρφόρος γιος του Υπερίωνα έδειξε όλη την μάνητά του και τον γδικιωμό μπροστά στην Ύβρη των ανευλαβών του πόντου που τόλμησαν να αψηφήσουν τους νόμους των Θεών και το μπόι των ανθρώπων.
Και πέτρωσε το καράβι τους αύτανδρο, γιατί ο καπετάνιος και το πλήρωμα τόλμησαν να παραβγούν μαζί του, όπως ο Ίκαρος που τον επτέρωσε η ελευθερία, καθώς ο γνωστός μύθος «κρύπτει νουν αληθείας» κατά τον ποιητή..
Τους έπνιξε όλους και άφησε το πλοίο τους κουφάρι μισοβυθισμένο και ορφανό , έρμαιο των αγέρηδων , της θάλασσας και της δικής του μανίας , φάρο οργής που φαίνεται από παντού , φόβο και τρόμο και υπόμνηση -απειλή στον κάθε αντάρτη.
Κι αυτοί οι άμοιροι ναυτικοί με το τραγούδι τους, ανύσταχτο Εωθινό , ανάμικτο με το κρώξιμο των γλάρων και τη βουή των κυμάτων , όλο και ετοιμάζονται, κάθε πρωί ,πιστοί στο Όνειρο, για το μεγάλο τους ηλιοδρόμιο ,με τον παιάνα του Θριάμβου και την θρηνωδία του χαμού ανασασμό , κουράγιο τους και συντροφιά στο ατελείωτο ταξίδι προς την άβυσσο.
Αυτή είναι η σκληρή ιστορία της δικιάς μας καραβόπετρας , της Καταβόθρας, φόβος ιερός για τους δειλούς, τους κάθε είδους νομοταγείς και τους υπάκουους, τους άτολμους και τους προσκυνημένους και κιβωτός αγώνα για τα νιάτα τα φιλοτάραχα , τα ασυλλόγιστα, τ’ ατίθασα και για τους λεβέντες, τους Προμηθείς και τους ριζοσπάστες του Κόσμου..
Η διάσωση, ανάδειξη και αξιοποίηση όλων αυτών των μύθων , της ιστορίας και των θησαυρών της θάλασσας και των νησιών μας ,από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, είναι εθνική μας υποχρέωση και μοχλός Ζωής και Προόδου.
Με αυτήν την θερμουργό παρακαταθήκη και με αειφόρες δραστηριότητες όπως η βιώσιμη αλιεία, οι ταξιδιωτικές διαδρομές, ο ναυταθλητισμός , οι καταδύσεις για την σεβαστική παρατήρηση της πλούσιας θαλάσσιας βιοποικιλότητας και των ενάλιων αρχαιοτήτων στα ασφαλή και θεσμοθετημένα τους πάρκα και η ανάδειξη της ναυτοσύνης, της παραδοσιακής ξυλοναυπηγικής και άλλων συναφών επαγγελμάτων της θάλασσας, μπορεί να οικοδομηθεί , πολύμορφη και παραγωγική και με οραματικό σχέδιο , η Γαλάζια Ανάπτυξη στα νησιά μας, Μέγα Κράτος σε ώρες ειρήνης και σε καιρούς ευθύνης.
Ένας τέτοιου μεγέθους και ποιότητας στερεός και αδαπάνητος αναπτυξιακός βραχίονας αποτελεί δυναμικό δοκίμιο και διαρκές πρόταγμα για τις Κοινωνίες των νησιών μας στα πλαίσια γόνιμων και συνδυαστικών συνεργειών και τοπικών επενδύσεων και παράλληλης δημιουργίας εναλλακτικών δράσεων και βιωματικών εμπειριών για ντόπιους και επισκέπτες.
Ειδικότερα ο περίπλους της Σάμου μπορεί και πρέπει να αθλοθετηθεί και να αποτελέσει πεδίο ευγενούς άμιλλας, οικουμενικό, στην μνήμη όλων εκείνων που ανά τους αιώνες τόλμησαν, σπάζοντας τις μετρικές ισορροπίες, να απομυθοποιήσουν τα στεγανά και να ανοίξουν με θυσίες και κόπους καινούργιους δρόμους και τα βημόθυρα της Προόδου στον τόπο μας.
Από τον Πυθαγόρα η δίκαια κούπα κι από τον Ήλιο η καραβόπετρα στη Σάμο κι ο βράχος του Ίκαρη στη θάλασσα της Δολίχης , φιλοσοφία και ζωή στη δοκιμή της υπέρβασης και του μέτρου στις μέρες μας και στους αιώνες ,όμορφος τρόπος να ζεις , να ονειρεύεσαι και να πεθαίνεις γι’ αυτά που τολμάς γιατί τα πιστεύεις, στο Αιγαίο.
Μανώλης Νικ. Κάρλας
Περιφερειακός Σύμβουλος
ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ