Ε Ν Ω Σ Η Σ Υ Ν Τ Α Κ Τ Ω Ν Αθήνα 9 Οκτωβρίου 2017
Ε Π Α Ρ Χ Ι Α Κ Ο Υ Τ Υ Π Ο Υ
51ο Πανελλήνιο Δημοσιογραφικό Συνέδριο ΕΣΕΤ
Ένα ακόμη επιτυχημένο συνέδριο της ΕΣΕΤ που ένωσε και δυνάμωσε τη φωνή των δημοσιογράφων της Περιφέρειας
Η Βέροια και η Ημαθία τόπος – πυρήνας στην ιστορία και τον πολιτισμό του Ελληνισμού φιλοξένησε και συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχία του 51ου Πανελλήνιου Δημοσιογραφικού Συνεδρίου της Ένωσης Συντακτών Επαρχιακού Τύπου που είχε ως θέμα «Δημοσιογραφία και Δημοσιογράφος στην Ελληνική Περιφέρεια».
Το τριήμερο 6 – 8 Οκτωβρίου 2017 δημοσιογράφοι από πολλές περιοχές της Ελλάδας ένωσαν τη φωνή τους με επιστήμονες και ακαδημαϊκούς και αναπτύχθηκε ένας δημιουργικός και σε κάποιες στιγμές έντονος διάλογος με στόχο να απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα και προβλήματα που απασχολούν τα περιφερειακά Μέσα Ενημέρωσης και τους εργαζόμενους σε αυτά δημοσιογράφους. Οι εισηγητές έγκριτοι επιστήμονες, ερευνητές, καθηγητές πανεπιστημίων και έμπειροι δημοσιογράφοι παρουσίασαν μελέτες, έρευνες, απόψεις, αλλά και προτάσεις δίνοντας το έναυσμα για συζήτηση και προβληματισμό σε θέματα όπως:
– Η … Μετα/Αλήθεια στο Διαδίκτυο και Περιφερειακό Τύπο
– Ο ρόλος της τοπικής δημοσιότητας στην περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη
Έντυπος Τύπος και Διαδίκτυο. Παράλληλη ανάπτυξη σε ένα δύσκολο σταυροδρόμι της επικοινωνίας και της ενημέρωσης καθώς και η μετάβαση από τον έντυπο στον ηλεκτρονικό Τύπο – Νέα εποχή (Ευκαιρίες και απειλές)
– Συμμετοχική Δημοσιογραφία και Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Από το παθητικό κοινό, στον χρήστη παραγωγό περιεχομένου
– Το χάος της ενημέρωσης στο διαδίκτυο, οι ψευδείς ειδήσεις και οι δυσκολίες του δημοσιογράφου της περιφέρειας
– Έντυπα vs ψηφιακά μέσα ενημέρωσης: μάχη επιβίωσης ή συμβίωσης; Πώς από τον δημοσιογράφο- συντάκτη περάσαμε στον εργαζόμενο μετρ της τεχνολογίας στην μάχη των περισσότερων κλικ και της πιο γρήγορης ανάρτηση
Στη συζήτηση που αναπτύχθηκε στις δύο Συνεδρίες οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο Επιμελητήριο Ημαθίας το Σάββατο 7 Οκτωβρίου, κυρίαρχη θέση είχε η συζήτηση για το ποιος είναι ο ρόλος της Δημοσιογραφίας και του Δημοσιογράφου σήμερα στην ελληνική περιφέρεια, αλλά και πως προσδιορίζονται ως έννοιες, ως επάγγελμα, ως εργασία στο νέο τοπίο της επικοινωνίας και της ενημέρωσης.
Η τρίτη Συνεδρία η οποία πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του νέου Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών στη Βεργίνα ήταν αφιερωμένη στην τοπική ιστορία, τον πολιτισμό και τα τοπικά Μέσα Ενημέρωσης. Οι εισηγήσεις των Γιώργου Μελίκη, δημοσιογράφου – ερευνητή, του Εμ. Ξυνάδα, δόκτορα Ιστορίας και της Αγγελικής Κοτταρίδου, δρ. Αρχαιολόγου – Πεοϊσταμένης Εφορίας Αρχαιοτήτων Ημαθίας «ταξίδεψαν» τους συνέδρους στους θησαυρούς της Ημαθίας με αφετηρία τις Αιγές, την πρωτεύουσα των Μακεδόνων, στην παράδοση και τον πολιτισμό της περιοχής, καθώς και στην ιστορία του τοπικού τύπου της Ημαθίας.
Για την γνωριμία των συνέδρων με την ιστορία και τον πολιτισμό της Ημαθίας, την σύγχρονη παραγωγική δραστηριότητα, τα εκλεκτά προϊόντα του νομού, την κουζίνα και την σύγχρονη καθημερινότητα της όμορφης και ζωντανής πόλης της Βέροιας η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου φρόντισε στο πρόγραμμα φιλοξενίας του τριημέρου να εντάξει ξεναγήσεις στους αρχαιολογικούς χώρους Μίεζας, τους Βασιλικούς Τάφους της Βεργίνας, τα μνημεία της πόλης της Βέροιας, αλλά και οινογνωσία και οινογευσία στον Ο.Σ. «ΒΑΕΝΙ – ΝΑΟΥΣΑ».
Μια ξεχωριστή στιγμή για το 51ο Συνέδριο και την Ένωση Συντακτών Επαρχιακού Τύπου ήταν η απονομή τιμητικών πλακετών:
- Στην οικογένεια του πρόωρα εκλιπόντα δημοσιογράφου μέλους της ΕΣΕΤ
Νίκου Λύτρα, προέδρου του Πειθαρχικού Συμβουλίου για την προσφορά του στην Ένωση και την ελληνική δημοσιογραφία
- Στην επίτιμη πρόεδρο της ΕΣΕΤ, Νία Κομπορόζου η οποία επί 28 χρόνια από τη θέση της προέδρου κράτησε ζωντανή την Ένωση.
Τιμήθηκαν επίσης με αναμνηστική πλακέτα οι συνδιογρανωτές του επιτυχημένου αυτού Συνεδρίου:
Η Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Ισμήνη Κριάρη
Ο Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας κ. Κωνσταντίνος Καλαϊτζίδης
Ο Δήμαρχος Βέροιας κ. Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης
Το Δ.Σ. της ΕΣΕΤ ευχαριστεί την Οργανωτική Επιτροπή και εξαιρετικά τον πρόεδρο της Κωνσταντίνο Τσιμόπουλο για την άοκνη προσπάθεια στην προετοιμασία, αλλά και την εξαιρετική οργάνωση του επιτυχημένου Συνεδρίου, τους συνδιοργανωτές και συνεργάτες, Πάντειο Πανεπιστήμιο – Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας, Δήμο Βέροιας, Ένωση Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου και Εταιρεία Επιστημόνων Επικοινωνίας και Δημοσιογράφων.
Ευχαριστεί ιδιαίτερα τους χορηγούς που με την πολύτιμη αρωγή τους κατέστη δυνατόν να πραγματοποιηθεί το συνέδριο, καθώς και τους 70 περίπου δημοσιογράφους συνέδρους που σε μια δύσκολη εποχή ανέλαβαν το κόστος και συμμετείχαν στο 51ο Πανελλήνιο Δημοσιογραφικό Συνέδριο ΕΣΕΤ.
Η ομιλία στο 51ο Συνέδριο της ΕΣΕΤ της δημοσιογράφου και συνεργάτη της Ικαριακής Ραδιοφωνίας κας Σοφίας Σιδηροπούλου
“Το χάος της ενημέρωσης στο διαδίκτυο, οι ψευδείς ειδήσεις και οι δυσκολίες του δημοσιογράφου της περιφέρειας.”
Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια και η εξάπλωση του διαδικτύου έχει φέρει και συνεχίζει να φέρνει αλλαγές στην καθημερινότητα μας. Δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει και τον τομέα της ενημέρωσης. Πολλοί είναι αυτοί που πλέον έχουν αφήσει τους παραδοσιακούς τρόπους ενημέρωσης όπως είναι οι εφημερίδες και έχουν στραφεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης μέσω διαδικτύου.
Τα ηλεκτρονικά μέσα έχουν μειώσει τον χρόνο μετάδοσης της είδησης, η ενημέρωση είναι πιο άμεση, ωστόσο δεν παύουν να υπάρχουν προβλήματα. Τα σημαντικότερα εντοπίζονται στην αξιοπιστία της είδησης. Καθώς ο καθένας, πλέον, μπορεί να έχει ένα ενημερωτικό blog και η ανίχνευση κλικ (clickbait) είναι ο κύριος στόχος για επίτευξη οικονομικού οφέλους, πολλές φορές οι ειδήσεις που μεταδίδονται περιέχουν ανακρίβειες ή, ακόμη, είναι τελείως ψευδείς.
Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες από διάφορες πλατφόρμες ώστε να εντοπίζονται οι ψευδείς ειδήσεις. Ωστόσο, το πρόβλημα εξακολουθεί να είναι αρκετά μεγάλο. Θα επιχειρηθεί μία σύντομη έρευνα στα προβλήματα που εντοπίζονται λόγω των ψευδών ειδήσεων αλλά και αναζήτηση επίλυσης των προβλημάτων.
Το πρόβλημα
Το πρόβλημα με την αναπαραγωγή ψευδών ειδήσεων εντοπίζεται στην ανάγκη των διάφορων site και ενημερωτικών blog να προλάβουν να μεταδώσουν πρώτοι την είδηση χωρίς να μπαίνουν στη διαδικασία να ελέγξουν την προέλευση και αξιοπιστία της. Επιπλέον, αμφιβόλου ποιότητας σελίδες στοχεύουν στα πολλά κλικ (clickbait), καθώς με αυτό τον τρόπο κερδίζουν από προβολή διαφημίσεων. Έτσι, διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις, που προκαλούν όμως το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού, οι ενημερωτικές σελίδες “πέφτουν στην παγίδα” και έτσι η ψευδής είδηση αναπαράγεται.
Στην παγίδα της κακής αναπαραγωγής έχουν πέσει και μεγάλα μέσα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του δελτίο ειδήσεων του Epsilon TV στις 20/4/17, με το Νίκο Ευαγγελάτο, όπου προβλήθηκε ως αληθινό βίντεο από κωμική ταινία που απεικονίζει ένα μικρό κορίτσι από τη Β. Κορέα να απαγγέλλει αντιαμερικανικό τραγούδι. Το ίδιο βίντεο έπαιξε και στο δελτίο ειδήσεων του Alpha. Τα κανάλια μιλούσαν για προπαγάνδα εκ μέρους της Βόρειας Κορέας, παρόλα αυτά η σκηνή με το κοριτσάκι που τραγουδά προέρχεται από τη κωμωδία «The Interview» που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 2014 και δεν είναι αληθινό περιστατικό όπως ισχυρίστηκε το δελτίο ειδήσεων. Ήταν μια σατυρική, κατασκοπευτική ταινία, οι πρωταγωνιστές της οποίας, αναλαμβάνουν άθελά τους να δολοφονήσουν τον βορειοκορεάτη ηγέτη, Κιμ Γιονγκ Ουν.
Επιπλέον, οι χρήστες του διαδικτύου είναι αρκετά επιφυλακτικοί απέναντι σε όσα διαβάζουν σε αυτό. Έρευνα που διεξήγαγε η Globescan για το BBC World Service σε 18 χώρες και δημοσιεύτηκε στην σελίδα του BBC στις 22 Σεπτεμβρίου, έδειξε πως σε ένα ποσοστό περίπου 79% οι πολίτες ανησυχούν για το αν ο, τι διαβάζουν στο διαδίκτυο είναι αληθές ή όχι.
Επίσης, από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι το 58% των ερωτηθέντων δεν συμφωνεί με την εφαρμογή ελέγχων στο Διαδίκτυο από τις κυβερνήσεις, σε σύγκριση με το 51% που απάντησαν στην ίδια ερώτηση 7 χρόνια πριν. Εξαιρέσεις η Κίνα και η Βρετανία: Στην Κίνα το 67% απάντησε ότι είναι υπέρ στην ιδέα παρεμβάσεων από την πλευρά των κυβερνήσεων, ενώ στην Βρετανία το ποσοστό αυτό ήταν ελαφρώς χαμηλότερο, στο 53%.
Στο ίδιο σκέλος της δημοσκόπησης, η Ελλάδα ήταν η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό (84%) των πολιτών που αντιτίθενται σθεναρά στην εφαρμογή ελέγχων στο Διαδίκτυο από τις κυβερνήσεις, ενώ ακολουθεί η Νιγηρία με ποσοστό 82%. Ποσοστό που αποδεικνύει ότι περισσότερο και από τις ψευδείς ειδήσεις, οι πολίτες δεν επιθυμούν τον έλεγχο και τον περιορισμό.
Οι Βραζιλιάνοι πολίτες είναι αυτοί που εξέφρασαν τις μεγαλύτερες ανησυχίες, με ποσοστό 92%, ενώ ακολουθούν η Ινδονησία με 90%, η Νιγηρία με 88% και η Κένυα με 85%. Στη Γερμανία το ποσοστό αυτό ήταν πολύ μικρότερο, 51%, αφού κατά την προετοιμασία για τις εκλογές είχαν γίνει μεγάλες προσπάθειες για την εξάλειψη των ψεύτικων ειδήσεων.
Ο πρόεδρος της Globeascan, Νταγκ Μίλερ δήλωσε: «τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η εποχή των ψευδών ειδήσεων μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην υποβάθμιση της αξιοπιστίας των ηλεκτρονικών πληροφοριών» (Πηγή: BBC World).
Άλλη έρευνα του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ έδειξε πως πολλές φορές έφηβοι πέφτουν θύματα ψευδών ειδήσεων, καθώς 82% των συμμετεχόντων στην έρευνα δεν μπορούν να διαπιστώσουν κατά πόσο αυτό που διαβάζουν στο ίντερνετ είναι αληθές ή όχι.
Η έρευνα καταλήγει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να μάθουν οι νέοι να έχουν κριτική σκέψη γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την καλύτερη εκπαίδευση στο σπίτι και στο σχολείο. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη την μέση ελληνική οικογένεια διαπιστώνουμε πως καθώς ένα μεγάλο ποσοστό των γονέων έχει ακόμη άγνοια σε ο, τι αφορά την τεχνολογία και το διαδίκτυο, είναι πολύ δύσκολο να εκπαιδεύσουν σωστά τα παιδιά τους προς αυτή την κατεύθυνση (Πηγή: The Wall Street Journal).
Η Google και το Facebook έχουν ανακοινώσει την προσπάθεια από πλευράς τους εντοπισμού και περιορισμού των ψευδών ειδήσεων, χωρίς αποτέλεσμα ακόμη. Κατά καιρούς εμφανίζονται, συγκεκριμένα στο Facebook ψευδείς διαγωνισμοί που υπόσχονται ακριβά δώρα, ωστόσο πρόκειται για παγίδες από κακόβουλες σελίδες που υποκλέπτουν ποσά από όποιον κάνει εγγραφή στον διαγωνισμό, αυτό είναι κάτι για παράδειγμα που δεν έχει καταφέρει ακόμη το Facebook να περιορίσει.
Εργαλεία επαλήθευσης πληροφοριών
Ένα από εργαλεία που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε προκειμένου να διαπιστώσουμε κατά πόσο η είδηση που διαβάζουμε είναι αληθής είναι η αντίστροφη αναζήτηση φωτογραφίας.
Στις σελίδες Google Images (https://www.google.com/imghp) και TinEye (https://tineye.com/), μπορούμε να ανεβάσουμε μία φωτογραφία (ή το λινκ όπου αυτή βρίσκεται) και να μάθουμε τον χρόνο λήψης και άρα αν συμφωνεί με αυτό που διαβάζουμε.
Άλλο εργαλείο είναι το Youtube Data Viewer (https://citizenevidence.amnestyusa.org/) με το οποίο ελέγχουμε την αυθεντικότητα ενός βίντεο που βρίσκεται στο youtube.
Με το Jeffrey’s Exif Viewer (http://exif.regex.info/exif.cgi) μπορούμε να ελέγξουμε φωτογραφίες, βίντεο αλλά και ηχητικά δεδομένα. Μας εμφανίζει έναν πλήρη κατάλογο με τις πληροφορίες του στοιχείου που έχουμε δώσει.
Επόμενη εφαρμογή είναι το FotoForenscis (http://fotoforensics.com/), όπου και πάλι ανεβάζουμε φωτογραφία ή λινκ και μας δίνει πληροφορίες.
Επίσης, το Wolfram Alpha, (https://www.wolframalpha.com/) είναι μια εφαρμογή που μας δίνει μία γκάμα πληροφοριών, πχ για τον καιρό σε ένα σημείο μία δεδομένη στιγμή, για να κάνουμε ταυτοποίηση.
Ακόμη, μέσω του Google maps, Street View κλπ μπορούμε να διαπιστώσουμε αν μία φωτογραφία που υποτίθεται έχει τραβηχτεί σε συγκεκριμένη περιοχή ανταποκρίνεται στην περιοχή.
Τέλος, έχουμε την εφαρμογή που έχει δημιουργήσει ένας Έλληνας φοιτητής από την Λάρισα, ο Βαλεντίνος Τζέκας. Ο Βαλεντίνος σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και έχει δημιουργήσει έναν αλγόριθμο ανάλυσης το FightHoax (http://fighthoax.com/), που εντοπίζει σε δευτερόλεπτα αν μία είδηση είναι αληθής ή όχι με ακρίβεια 89%. Πρόσφατα, βραβεύτηκε από το Internet Society στο Λος Αντζελες ως ένας από τους σημαντικότερους 25 ανθρώπους κάτω των 25 ετών (25Under25), που λαμβάνουν δράση ανά τον Κόσμο χρησιμοποιώντας το Internet ως δύναμη που κάνει καλό. Ο τρόπος που δουλεύει ο αλγόριθμος είναι να αναλύει το κάθε άρθρο σε επίπεδο γλώσσας. Δηλαδή, καταλαβαίνει και κατανοεί τι διαβάζει όπως κάνουν και οι άνθρωποι. Ελέγχει το μέσο, τον αρθρογράφο και την γλώσσα που χρησιμοποιεί.
Ο ίδιος δηλώνει πως «Το FightHoax είναι ειδικά σχεδιασμένο ώστε να βοηθάει τους δημοσιογράφους και τους απλούς αναγνώστες, ώστε να εξοικονομούν χρόνο στις έρευνές τους και να παράγουν πιο ποιοτικά αποτελέσματα, να έχουν πιο ‘πραγματική’ ενημέρωση», ενώ όποιος ενδιαφέρεται να χρησιμοποιήει το FightHoax, μπορεί να στείλει email στο [email protected].
Σοφία Σιδηροπούλου
