Πού εγκαταλείπουν οι μαθητές το σχολείο
Στην Αττική και την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης καταγράφονται τα περισσότερα περιστατικά εγκατάλειψης του σχολείου από μαθητές σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Τα αγόρια εγκαταλείπουν το σχολείο με μεγαλύτερη συχνότητα από τα κορίτσια.
Δημοσιεύτηκε από το Παρατηρητήριο για τα θέματα καταγραφής και αντιμετώπισης της μαθητικής Διαρροής του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) η σύνοψη της μελέτης για τη μαθητική διαρροή στην ελληνική δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο προσδιορισμός του μεγέθους της μαθητικής διαρροής βασίστηκε στη μέθοδο της «γενιάς μαθητών/τριών».
Η παρακολούθηση της πορείας των μαθητών και των μαθητριών αφορά δεδομένα από το σχολικό έτος 2013 – 14 μέχρι και το σχολικό έτος 2015-16. Το 2008 χρονολογείται η τελευταία έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη μαθητική διαρροή, όσον αφορά τα δεδομένα της γενιάς 2003-04.
Σύμφωνα με την μελέτη, τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητικής διαρροής εμφανίζονται στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και αντίστοιχα υψηλά ποσοστά παρουσιάζουν όλοι οι νομοί της συγκεκριμένης περιφέρειας σε όλους τους τύπους σχολείου. Από την άλλη, η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εμφανίζει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής. Σε απόλυτους αριθμούς και σταθερά για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, οι περισσότεροι μαθητές διαρρέουν στην Αττική, γεγονός αναμενόμενο καθώς το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού βρίσκεται στη συγκεκριμένη περιφέρεια. Ακολουθεί για τον ίδιο λόγο η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Οι πιο εμφανείς διακυμάνσεις
Από τη μελέτη των ποσοστών προκύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα. Στο Δημοτικό, όπου σε επίπεδο επικράτειας τα ποσοστά εμφανίζονται ισορροπημένα, υπάρχουν οι πιο εμφανείς διακυμάνσεις μεταξύ περιφερειών. Στις περισσότερες περιφέρειες τα κορίτσια διαρρέουν περισσότερο (7 στις 13), με τη μεγαλύτερη διαφορά στο Βόρειο Αιγαίο (33% μεγαλύτερο το ποσοστό των κοριτσιών).
Το κατά 20% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής των αγοριών έναντι των κοριτσιών στην Αττική, αντισταθμίζει τις προαναφερόμενες διαφορές, καθώς η Αττική είναι η περιφέρεια με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό.
Στο Γυμνάσιο, όπου συνολικά το ποσοστό διαρροής των αγοριών είναι 35% μεγαλύτερο από εκείνο των κοριτσιών, η γενική εικόνα εμφανίζεται επιμέρους και στις περιφέρειες. Τα μεγαλύτερα ποσοστά διαφοροποίησης (πάνω από 60%) μεταξύ αγοριών και κοριτσιών παρουσιάζονται στην Κρήτη και στα νησιά Νοτίου και Βορείου Αιγαίου.
Μόνο στη Δυτική Μακεδονία τα κορίτσια έχουν κατά περίπου 30% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής από τα αγόρια. Σημειώνεται ότι η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής στην επικράτεια.
Στα Ιόνια νησιά τα κορίτσια εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής από τα αγόρια σε ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Στην κοόρτη του ΓΕΛ εντοπίζονται αντίστροφες εικόνες στο Βόρειο και το Νότιο Αιγαίο, με τα αγόρια να έχουν κατά 31% μικρότερο και κατά 69% μεγαλύτερο ποσοστό από τα κορίτσια αντίστοιχα.
Στο Γυμνάσιο πολύ μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής εμφανίζουν, επίσης, τα αγόρια έναντι των κοριτσιών στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη και για το ΓΕΛ στη Θεσσαλία, στη Στερεά Ελλάδα και στο Νότιο Αιγαίο (περίπου κατά 70%).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η περαιτέρω εξέταση της μαθητικής διαρροής στον νομό Αττικής, όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο πλήθος μαθητών, περίπου το 1/3 της χώρας. Είναι αναμενόμενο στην Αττική να υπάρχει και ο μεγαλύτερος αριθμός μαθητών και μαθητριών που διαρρέουν.
Η ανάλυση γίνεται με βάση τις οκτώ περιφερειακές ενότητες, στις οποίες χωρίστηκε η Αττική με τον Καλλικράτη. Στον πίνακα παρατίθενται τα στοιχεία ανά εκπαιδευτική διοικητική υποδιαίρεση (7 υποδιαιρέσεις) για λόγους συγκρισιμότητας με τα στοιχεία των προηγούμενων ερευνών.
Στη Δυτική Αττική σημειώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τους τύπους σχολείου. Μόνο στο ΓΕΛ αντίστοιχες αρνητικές επιδόσεις έχουν ο Πειραιάς και η Δ’ Αθήνας. Ωστόσο, καθώς η Δυτική Αττική αποτελεί την περιοχή με τον μικρότερο πληθυσμό στον νομό Αττικής, ο αριθμός μαθητών και μαθητριών που εγκαταλείπουν το σχολείο σε κάθε κατηγορία δε διαφοροποιείται σημαντικά από τις άλλες περιοχές.
Την αμέσως χειρότερη (συγκριτικά) επίδοση έχει η Α ‘ Αθήνας με αυξημένα ποσοστά διαρροής ιδιαίτερα στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Επιπλέον, στην Α’ Αθήνας εντοπίζεται η μεγαλύτερη διαρροή σε απόλυτους αριθμούς. Ειδικά στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο, οι μαθητές και μαθήτριες που εκαταλείπουν στα σχολεία της Α’ Αθήνας αποτελούν το 35% περίπου του συνολικού αριθμού μαθητών που διέρρευσαν σε όλο τον ερευνώμενο πληθυσμό της Αττικής στις αντίστοιχες κατηγορίες.
Η Β’ Αθήνας παρουσιάζει τις καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής, με εξαίρεση στα ΕΠΑΛ όπου παρατηρείται υψηλό ποσοστό διαρροής, αλλά σε μικρό πληθυσμό μαθητών.
