Γράφει η Συντακτική Ομάδα του VOULIWATCH
Α. Τι συνέβη;
Σύμφωνα με την συνταγματική αρχή της δημοσιότητας και του ελέγχου για την χρηματοδότηση των κομμάτων (α. 29 παρ. 2 Σ) έχει συσταθεί και λειτουργεί ως ανεξάρτητο, ειδικό όργανο η αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής.
Στις 29 Ιανουαρίου του 2018, η Επιτροπή δημοσίευσε στην ειδικά διαμορφωμένη ιστοσελίδα της, την ετήσια έκθεσή της με τα αποτελέσματα ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων, που δικαιούντο και έλαβαν κρατική χρηματοδότηση για το έτος 2015.
Σκοπός της δημοσιοποίησης της έκθεσης είναι η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα διαφάνειας και λογοδοσίας, όπως είναι η συμμόρφωση ή μη των πολιτικών κομμάτων στη νομοθεσία για τη διαχείριση των οικονομικών τους, και δη είτε του δημόσιου χρήματος που λαμβάνουν μέσω των κρατικών επιχορηγήσεων είτε των δωρεών σε χρήμα από τους ιδιώτες υποστηρικτές τους.
Στην έκθεση αυτή, ενώ η Επιτροπή διαπιστώνει μια σειρά παραβάσεων από τα κόμματα σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης του δημόσιου χρήματος που έλαβαν ως κρατική χρηματοδότηση, αποφασίζει να ΜΗΝ επιβάλει καμία κύρωση.Αντιθέτως, προβαίνει σε απλές συστάσεις για το μέλλον.
Β. Που είναι το πρόβλημα;
Πρόκειται για μια τρισέλιδη αναφορά, όχι μια κανονική έκθεση ελέγχου. Η ίδια η Επιτροπή συσκοτίζει, αντί να διαφωτίζει τους πολίτες και τη κοινή γνώμη, σχετικά με τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων, καθώς:
1. Δεν αναφέρει ποια κόμματα ακριβώς προέβησαν σε αυτές τις παραβάσεις, αναλυτικά ένα προς ένα.
2. Δεν αναφέρει τα ακριβή ποσά για τα οποία διαπιστώθηκαν οι παραβάσεις κάθε κόμματος.
3. Δεν αναφέρει ποια ποσά προέρχονται από τις κρατικές επιχορηγήσεις και ποια από άλλες πηγές εσόδων των κομμάτων, όπως οι ιδιωτικές ενισχύσεις.
4. Αιτιολογεί την απόφασή της να μην επιβάλει διοικητικές ή άλλες κυρώσεις, επικαλούμενη την αντικειμενική δυσκολία των κομμάτων να συμμορφωθούν στις διατυπώσεις του νέου νόμου (Ν. 4304/ 2014), καθώς ο νόμος ήταν πρόσφατος και το 2015 ήταν μία χρονιά που περιλάμβανε δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
5. Θεωρεί ότι η μακρόχρονη πρακτική «ανοχής» εκ μέρους της στις παραβάσεις των κομμάτων, κυρίως σε σχέση με τη διαχείριση των κουπονιών τους (θεώρηση και αναγραφή στοιχείων ληπτών), δημιούργησε στα κόμματα την πεποίθηση ότι δεν χρειάζονται να είναι “εντάξει” απέναντι στο νόμο.
6. Τέλος, μοιράζεται τη συνυπαιτιότητά της με την κυβέρνηση, καθώς καθυστέρησε η έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων σχετικά με την εξειδίκευση του τρόπου συμμόρφωσης, άρα δημιουργήθηκε σύγχυση στα κόμματα.
Γ. Γιατί αντιδρούμε;
Είναι δικαίωμα κάθε Έλληνα πολίτη να γνωρίζει ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης κομμάτων και υποψηφίων αλλά κυρίως που πηγαίνουν τα χρήματά του, είτε των κρατικών χρηματοδοτήσεων (δημόσιο χρήμα) είτε των ιδιωτικών συνεισφορών. Η διαφάνεια των οικονομικών των κομμάτων είναι προϋπόθεση για την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος, ιδιαίτερα σε περιόδους περικοπών και οικονομικής στενότητας.
Τόσο σύμφωνα με το άρθρο 29 παρ. 2 του Συντάγματος, όσο και σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς που έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο (ν. 3666/2008), τις συστάσεις διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ) δημιουργείται υποχρέωση ενημέρωσης των πολιτών για τα έσοδα και τις δαπάνες των πολιτικών κομμάτων.
Η στάση της Επιτροπής Ελέγχου υπονομεύει τον ίδιο της τον ρόλο και συσκοτίζει την κοινή γνώμη.
Το Vouliwatch παρακολουθεί στενά το κοινοβουλευτικό έργο και ειδικότερα τις δράσεις που σχετίζονται με την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Στείλαμε λοιπόν σχετική επιστολή στη Βουλή, ζητώντας να δώσει στο φως τα σχετικά στοιχεία.
Παραθέτουμε την επιστολή: