Ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου απόδοσης στους πολίτες του περιβαλλοντικού τέλους της πλαστικής σακούλας

17

Ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου απόδοσης στους πολίτες του περιβαλλοντικού τέλους της πλαστικής σακούλας

 

Kατά τη σημερινή συνέντευξη Τύπου, με θέμα την παρουσίαση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή του μέτρου μείωσης της χρήσης λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς, καθώς και των ανταποδοτικών δράσεων του ΕΟΑΝ, ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος και ο πρόεδρος του ΕΟΑΝ Δημήτρης Πολιτόπουλος ανακοίνωσαν την πιλοτική εφαρμογή σε τέσσερις Δήμους της χώρας της απόδοσης στους πολίτες του περιβαλλοντικού τέλους στην λεπτή πλαστική σακούλα μίας χρήσης.

Σύμφωνα με τη δέσμευση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ότι το σύνολο του περιβαλλοντικού τέλους από τον ΕΟΑΝ θα επιστρέψει στους πολίτες, ξεκινά το αμέσως επόμενο διάστημα (εντός του Φεβρουαρίου) η πιλοτική διανομή πάνινων τσαντών, πλαστικών τσαντών πολλαπλών χρήσεων και τροχήλατων καροτσιών σε τέσσερις Δήμους της χώρας.

Συγκεκριμένα,  θα διανεμηθούν:

• στον Δήμο Αλοννήσου 500 υφασμάτινες τσάντες, 2.200 πλαστικές τσάντες πολλαπλών χρήσεων και 100 τροχήλατα καρότσια λαϊκής
• στον Δήμο Βόλβης 200 πάνινες τσάντες, ,10.200 πλαστικές τσάντες πολλαπλών χρήσεων: και 500 τροχήλατα καρότσια λαϊκής
• στον Δήμο Ναυπάκτου 200 υφασμάτινες τσάντες , 10.200 πλαστικές τσάντες πολλαπλών χρήσεων και 500 τροχήλατα καρότσια λαϊκής
• στον Δήμο Χαλανδρίου 200 υφασμάτινες τσάντες, 25.000  πλαστικές τσάντες πολλαπλών χρήσεων και 1.250 τροχήλατα καρότσια λαϊκής

Την ευθύνη και τους τρόπους διανομής έχουν οι τέσσερις Δήμοι οι οποίοι και γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες των περιοχών τους. Ενδεικτικά, σύμφωνα με πρόταση των Δήμων, η διανομή θα γίνει μέσω σχολείων και δημοτικών εγκαταστάσεων, ΚΑΠΗ κλπ.

Όσον αφορά στον διεθνή διαγωνισμό για την παραγωγή τσαντών πολλαπλών χρήσεων και των άλλων εναλλακτικών μέσων μεταφοράς που θα καλύψουν το σύνολο της χώρας, γίνονται όλες οι αναγκαίες προκαταρκτικές ενέργειες, όπως η σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών και η προετοιμασία τεύχους διακήρυξης συμφωνίας – πλαισίου σε διεθνές επίπεδο.  Ήδη υπάρχει υπογεγραμμένο πλαίσιο συνεργασίας με τη Γ.Γ. Εμπορίου και την ΕΕΤΑΑ και εκτιμάται ότι οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν σύντομα. Το ύψος του προϋπολογισμού για τον διαγωνισμό εκτιμάται στα 13 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι έως σήμερα η μείωση της χρήσης λεπτής πλαστικής σακούλας αγγίζει το 80% μέσω των πωλήσεων των μεγάλων καταστημάτων και 60% μέσω των υπόλοιπων καταστημάτων. Τα πλήρη στοιχεία για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς που παρήχθησαν ή διακινήθηκαν στο σύνολο της αγοράς, δηλαδή και μέσω των καταστημάτων εξαίρεσης (αδειοδοτημένα περίπτερα, λαϊκές υπαίθριες αγορές) θα είναι διαθέσιμα τον Μάιο 2019 , όπως θα προκύψουν από τα στοιχεία του Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ). Από εκεί θα διαπιστωθεί πόσες  πλαστικές σακούλες διακινήθηκαν και τι ποσοστό των υπόχρεων απέδωσαν περιβαλλοντικό τέλος.

Στη συνέντευξη Τύπου παραβρέθηκαν και τοποθετήθηκαν οι Δήμαρχοι Χαλανδρίου, Σίμος Ρούσος, Βόλβης, Διαμαντής Λιάμας, Ναυπακτίας, Παναγιώτης Λουκόπουλος, ενώ παρέμβαση μέσω Skype έκανε και ο Δήμαρχος Αλοννήσου Πέτρος Βαφίνης. Επίσης, ο Δ/νων Σύμβουλος ΕΕΤΑΑ, Θοδωρής Γκοτσόπουλος, ο Πρόεδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδας, Δημήτρης Σύρμος και ο Πρόεδρος του Δικτύου ΦοΔΣΑ Ελλάδας και μέλος του ΔΣ του ΕΟΑΝ, Θοδωρής Κάρδαρης.

Ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, δήλωσε σχετικά:

“Έχει αρχίσει η υλοποίηση των μεγάλων αλλαγών για τις οποίες εμείς συζητούσαμε στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων. Τώρα επιτέλους η κοινωνία και η  οικονομία της χώρας εισέρχονται σε αυτό που είναι η ευρωπαϊκή κανονικότητα. Η μεγάλη αλλαγή σήμερα συντελείται με τα νέα οικονομικά και προωθητικά εργαλεία, αλλά και με την αλλαγή καταναλωτικής συμπεριφοράς των πολιτών. Πρέπει όλοι, οικονομία, παραγωγή, κοινωνία και αυτοδιοίκηση, να επιταχύνουμε, ώστε να προλάβουμε αυτές τις αλλαγές, να διεκδικήσουμεδηλαδή το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Μιαεπίσης πολύ μεγάλη αλλαγή που συντελείται στην εγχώρια βιομηχανία πλαστικού είναι η εισαγωγή της στην κυκλική οικονομία, αλλά και οι μεταβολέςόσον αφορά την παραγωγή και τη χρήση των πλαστικών μιας χρήσης. Προσπαθήσαμε να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας πλαστικού, ώστε να είναι βιώσιμη και προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα των ευρωπαϊκών αλλαγών.

Όσο για τους τέσσερις δήμους που θα τρέξουν το πιλοτικό πρόγραμμα διάθεσης τσαντών πολλαπλών χρήσεων, βάζουμε έναν επιπλέον στόχο. Θέλουμε να γίνουν και πρωταθλητές στην ανακύκλωση, ώστε και οι δημότες τους να ευαισθητοποιηθούν περιβαλλοντικά, μέσα από ένα θετικό μέτρο, όπως είναι η διανομή των δωρεάν μέσων μεταφοράς”.

 

Ο Πρόεδρος ΕΟΑΝ, Δημήτρης Πολιτόπουλος, δήλωσε σχετικά:

“Ξεκινά το πιλοτικό πρόγραμμα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) για την ανταπόδοση του περιβαλλοντικού τέλους της λεπτή πλαστικής σακούλας, στους δημότες τεσσάρων Δήμων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα κι οι οποίοι είναι οι: Αλοννήσου, Βόλβης, Ναυπάκτου και Χαλανδρίου σε συνεργασία με την ΕΕΤΑΑ. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, εντός Ιανουαρίου θα δοθούν από τον ΕΟΑΝ προς διανομή τσάντες πολλαπλών χρήσεων, πάνινες τσάντες και τροχήλατα καρότσια. Η διανομή θα ξεκινήσει εντός Φεβρουαρίου 2019 από τους ίδιους τους Δήμους και θα ολοκληρωθεί σύμφωνα με την πρόταση τους έως το τέλος Απριλίου 2019. Τα στοιχεία και τα αποτελέσματα από την πιλοτική αυτή δράση θα καταγραφούν από την ΕΕΤΑΑ και θα δοθούν για επεξεργασία στον Οργανισμό μας. Το πιλοτικό πρόγραμμα είναι ο προάγγελος του διεθνούς διαγωνισμού που θα ακολουθήσει εντός του έτους, μέσω του οποίου ο ΕΟΑΝ έχει ως σκοπό να επιστρέψει με τη μορφή τσαντών και καροτσιών τα χρήματα του περιβαλλοντικού τέλους που έχουν καταβάλει οι πολίτες”.

 

 

 

 

 

 

 

 

Συνέντευξη Τύπου, 22 Ιανουαρίου 2019

1. Πόσα χρήματα βεβαιώθηκαν τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2018 για το περιβαλλοντικό τέλος των 3 λεπτών; Πόσες σακούλες προκύπτει ότι χρησιμοποιήθηκαν;

Τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2018 βεβαιώθηκε από την ΑΑΔΕ το ποσό των 15.506.584,29€, το οποίο αντιστοιχεί σε 516.886.140 λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς.

2. Από ποιους προήλθαν αυτά τα χρήματα; Από τα σουπερμάρκετ ή από το σύνολο των υπόχρεων του περιβαλλοντικού τέλους;

Οι εισπράξεις προήλθαν από το σύνολο των υπόχρεων που οφείλουν να αποδίδουν περιβαλλοντικό τέλος προς την ΑΑΔΕ.

3. Ποια η εκτίμηση για τις ποσότητες πλαστικών σακουλών που διακινήθηκαν και για την απόδοση του μέτρου;

Με βάση τοΝ ν.4496/2017, από 1.1.2018 είναι υποχρεωτική η εγγραφή των παραγωγών πλαστικών σακουλών στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (ΕΜΠΑ), οι οποίοι αναμένεται να αποδώσουν τα πρώτα στοιχεία τοΝ Μάιο του 2019. Ωστόσο, σύμφωνα με την εικόνα που έχουμε στην παρούσα φάση, 80% ήταν η μείωση στη χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας μέσω των μεγάλων καταστημάτων πώλησης καταναλωτικών αγαθών και 60% από τα υπόλοιπα καταστήματα.

4. Πώς μπορούμε να έχουμε εκτίμηση για τις λεπτές πλαστικές σακούλες που διακινήθηκαν μέσω των καταστημάτων εξαίρεσης (αδειοδοτημένα περίπτερα, λαϊκές υπαίθριες αγορές);

Όπως έχουμε αναφέρει και παραπάνω, θα έχουμε στοιχεία για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς που παράγονται ή διακινούνται στο σύνολο της αγοράς τον Μάιο του 2019 με βάση τα στοιχεία του ΕΜΠΑ. Από εκεί θα διαπιστώσουμε πόσες διακινήθηκαν και τι ποσοστό απέδωσε περιβαλλοντικό τέλος.

6. Έχουν γίνει έλεγχοι στα εμπορικά καταστήματα για την εφαρμογή του περιβαλλοντικού τέλους της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς;

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Δ/νσης Επιθεωρήσεων και Ελέγχων διενεργήθηκαν έκτακτοι έλεγχοι σε 13 υπεραγορές (σούπερ-μάρκετ) των περιοχών Πατησίων-Κυψέλης, Αμπελόκηπων-Γκύζη και Νέας Σμύρνης.

 

• Οι ελεγχόμενοι ήταν πλήρως συνεργάσιμοι και σχετικά αποδεκτά ενημερωμένοι ως προς τις υποχρεώσεις τους.
• Από όλα τα σημεία ελέγχου λήφθηκαν δείγματα πλαστικής σακούλας, αποδείξεις λιανικής πώλησης και φωτογραφίες (για σήμανση σακούλας ή για ενημερωτική πινακίδα).
• Οι λεπτές σακούλες μικρότερες των 50 μm τείνουν να καταργηθούν: ήταν διαθέσιμες μόνο σε 5 από τα 13 ελεγχόμενα σημεία. Σε όλα τα σούπερ μάρκετ διατίθεντο πλαστικές σακούλες μεγαλύτερες των 50 μm ή των 70 μm, ενώ σε κάποια σημεία υπήρχαν βιοαποικοδομήσιμες σακούλες, χωρίς όμως να έχει διαπιστωθεί ότι πληρούνταν το σχετικό πρότυπο για τις λιπασματοποιήσιμες πλαστικές.
• Τα περισσότερα ευρήματα σχετίζονται με μερική αναγραφή των υποχρεώσεων στη σήμανση των σακουλών.

 

7. Γιατί καταργούν οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ τις λεπτές πλαστικές σακούλες; Δεν θα έπρεπε να διατηρήσουν αυτή την επιλογή στους πολίτες που δεν επιθυμούν να χρησιμοποιούν τσάντες πολλαπλών χρήσεων, δεδομένου ότι ο νόμος δεν καταργεί τις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς;

Η διάθεση της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς στα σημεία πώλησης εμπορευμάτων, η οποία υπόκειται σε περιβαλλοντικό τέλος, δεν είναι υποχρεωτική. Οι πλαστικές σακούλες μεταφοράς που είναι μεγαλύτερες των 50 μm μέχρι 70 μm διατίθενται από τα καταστήματα με την υποχρέωση χρέωσης. Αυτές οι πλαστικές σακούλες δεν υπόκεινται σε περιβαλλοντικό τέλος.

8. Πόσα χρήματα θα δαπανηθούν για τις τσάντες πολλαπλών χρήσεων που θα διανεμηθούν στους πολίτες και σε ποιες άλλες δράσεις θα δαπανηθούν τα χρήματα ανταπόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους;

Περίπου 13 εκατ. ευρώ για το 2018 προβλέπεται ότι θα επιστραφούν ανταποδοτικά σε πολίτες της χώρας μας. Η ανταπόδοση θα γίνει μέσα από διανομή πάνινων τσαντών, πλαστικών τσαντών πολλαπλών χρήσεων και καροτσιών. Από εκεί και πέρα, θα υπάρξει καμπάνια του ΕΟΑΝ για  πληροφόρηση των πολιτών από τα μέσα ενημέρωσης που θα επιλεγούν, με σκοπό τη μείωση της αλόγιστης χρήσης της λεπτής πλαστικής σακούλας.

9. Πότε και πώς προγραμματίζετε να κάνετε τη διανομή στους Δήμους και πώς αυτοί θα διανέμουν με τη σειρά τους τις τσάντες πολλαπλών χρήσεων, τις πάνινες τσάντες και τα καρότσια μεταφοράς;

Προχωρήσαμε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας (ΜΟU) με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης & Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ), η οποία θα αναλάβει τη διαχείριση  της διανομής των τσαντών από τον ΕΟΑΝ προς τους Δήμους. Σε πρώτη φάση προχωρούμε άμεσα, μέσα στον Φεβρουάριο, στην πιλοτική διανομή στους τέσσερις Δήμους που έχουν επιλεγεί και οι οποίοι είναι: Αλοννήσου, Βόλβης, Ναυπάκτου και Χαλανδρίου, οι οποίοι γνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητές τους θα επιλέξουν οι ίδιοι τον καλύτερο τρόπο για τη διανομή των τσαντών και των καροτσιών στους δημότες τους.

Οι δράσεις αυτές θα αξιολογηθούν ώστε να ενσωματωθούν τα συμπεράσματα στη διαδικασία διανομής τσαντών σε όλους τους ΟΤΑ.

Ενδεικτικά, η διανομή θα γίνει σύμφωνα με την πρόταση των Δήμων, μέσω: σχολείων και δημοτικών εγκαταστάσεων, ΚΑΠΗ, καταστημάτων πληρωμής λογαριασμών ύδρευσης κ.ά.

10. Πότε προγραμματίζεται να προχωρήσει ο μεγάλος διαγωνισμός για την παραγωγή τσαντών;

Γίνονται όλες οι αναγκαίες προκαταρκτικές ενέργειες, όπως η τεχνική κατάρτιση στελεχών του ΕΟΑΝ, η σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών και η προετοιμασία τεύχους διακήρυξης συμφωνίας-πλαισίου για την προμήθεια τσαντών πολλαπλών χρήσεων σε διεθνές επίπεδο. Ήδη, υπάρχει υπογεγραμμένο πλαίσιο συνεργασίας με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και εκτιμούμε ότι οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν σύντομα.

 

11. Με το μείγμα της ανταποδοτικότητας που έχει επιλέξει ο ΕΟΑΝ θα επιτευχθούν τα αποτελέσματα που αναμένονται βάσει του νέου νόμου και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας της ΕΕ;

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις θεωρούμε ότι θα επιτύχουμε τους προσδοκώμενους στόχους και θα τους ξεπεράσουμε.

12. Ποιοι είναι αριθμητικά οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ για τη χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας στη χώρα μας;

Για το 2019 ο στόχος είναι 90 λεπτές πλαστικές τσάντες ανά άτομο ετησίως και 40 λεπτές πλαστικές τσάντες ανά άτομο ετησίως, μέχρι το 2025.

13. Γιατί δεν έχουν τεθεί στόχοι για τις πιο χοντρές πλαστικές σακούλες; Αυτές δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον;

Όλες οι πλαστικές σακούλες επιβαρύνουν το περιβάλλον. Ωστόσο, η Οδηγία της ΕΕ αφορά στις λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς που διακινούνται ευκολότερα, παρασύρονται από τον αέρα και καταλήγουν στο θαλάσσιο οικοσύστημα ρυπαίνοντας το περιβάλλον και δη τις θάλασσες και τις ακτές παγκοσμίως.

Η επιτυχής ολοκλήρωση του μέτρου περιορισμού χρήσης της λεπτής πλαστικής σακούλας και η καταγραφή μέσω του ΕΜΠΑ όλων των πωλούμενων τσαντών μεταφοράς προϊόντων θα μας δώσει τη δυνατότητα αξιολόγησης και σχεδιασμού περαιτέρω πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής πλαστικών μιας χρήσης.

 

ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΑΚΟΥΛΩΝ 2018

 

ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ	ΒΕΒΑΙΩΘΕΝΤΑ ΕΣΟΔΑ ΤΕΛΟΥΣ	ΤΜΧ/κάτοικο/μήνα	ΤΜΧ/κάτοικο/9μηνο
1ο τρίμηνο (Ιανουάριος – Μάρτιος/2018)	6.104.616,33	6,28	47,88
2ο τρίμηνο (Απρίλιος – Ιούνιος/2018)	4.758.334,47	4,90
3ο τρίμηνο (Ιούλιος – Σεπτέμβριος/2018)	4.643.633,49	4,78
*Εκτίμηση ανηγμένης τιμής έτους (2018) 63,84 τμχ/κάτοικο.