Οι άοπλοι νίκησαν τους οπλισμένους γιατί δεν έσκυψαν το κεφάλι μπροστά στη στρατιωτική τους υπεροπλία.
Η Αγιάσος πέρασε δύσκολες στιγμές όπως και πολλές περιοχές της χώρας, από τη δοκιμασία της κατοχικής πείνας με καταγεγραμμένους 227 θανάτους από τις 28-10-1941 έως και τις 24-12-1942. Ο αριθμός σύμφωνα με τις μαρτυρίες είναι μεγαλύτερος.
Τελικά το 1944 με τη ροή του πολέμου να δείχνει την ήττα των Γερμανών, οι κάτοικοι της Αγιάσου γιορτάζουν την 25η Μαρτίου και απολύτως φυσιολογικά της δίνουν το περιεχόμενο που της ταιριάζει. Τη συνδυάζουν με τον αντικατοχικό αγώνα και σηκώνουν ελληνικές, αγγλικές ρώσικες και αμερικάνικες σημαίες, τραγουδούν και διαδηλώνουν. Πρωτοστατούν οι τοπικές οργανώσεις της ΕΠΟΝ και του ΕΑΜ και είναι ο πρώτος γιορτασμός που γίνεται ανοιχτά και επίσημα κατά τη διάρκεια της κατοχικής περιόδου.
Με τη λύσσα του ηττημένου, τόσο στα μέτωπα των πολεμικών συγκρούσεων, όσο και ηθικά από ένα λαό που δεν φοβήθηκε τα όπλα του κατακτητή και συνέχιζε «να αυθαδιάζει», οι ναζί περικυκλώνουν την Αγιάσο στις 28 Μαρτίου.
Αρχίζει να κυκλοφορεί η φήμη ότι θα πυρπολήσουν το χωριό, ενώ οι Γερμανοί αρχίζουν να πολυβολούν το χωριό με στόχο να μην μπορέσουν να διαφύγουν άμαχοι προς τα βουνά. Τότε σκοτώνονται δύο άτομα. Συγκεκριμένα η Μαριάνθη Μαϊστρέλη και ο Στρατής Γραμμέλης.
Ο τρίτος, ο Στρατής Πασχαλιάς καταπίνει ένα χαρτί με ονόματα, υπήρχε εαμίτικη συνεδρίαση εκείνη την ώρα στο χωριό, αλλά δεν προλαβαίνει να κρύψει ένα πιστόλι, οπότε οι Γερμανοί τον πυροβολούν. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και εκτελέστηκε στις 17/6/1944.
Ακολούθησε μεσολάβηση του Μητροπολίτη Ιακώβου Α΄ και η Αγιάσος δεν πυρπολήθηκε.
Πηγή φωτο: Δήμος Λέσβου
