H Barbara Lochbihler, αντιπρόεδρος της υποεπιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δημοσίευσε μαζί με άλλους πράσινους βουλευτές τη μελέτη «Η Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας και τα Ελληνικά Hotspots – ένα αποτυχημένο ευρωπαϊκό πιλοτικό σχέδιο πολιτικής για τους πρόσφυγες«
Η ανάλυση δείχνει σαφώς ότι η ταχεία διαδικασία στο «hotspot» απέτυχε να επιτύχει τον διπλό στόχο της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας: να διεξάγει αποτελεσματικές και γρήγορες επιστροφές στην Τουρκία και, συνεπώς, να αποτρέψει πιθανές νέες αφίξεις. Οι διαδικασίες που εφαρμόζονται στο πλαίσιο της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας παρουσιάζουν σημαντικές δημοκρατικές, νομικές και διαδικαστικές ελλείψεις. Οι διαδικασίες που διεξάγονται στα hotspots παραβιάζουν συστηματικά τα θεμελιώδη δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών και θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τις θεμελιώδεις αρχές και πρακτικές του διεθνούς δικαίου, αντικαθιστώντας το κράτος δικαίου με διαδικασίες ασύλου που εφαρμόζουν οι ελληνικές αρχές σε συνεργασία με τις αρχές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της EASO και της Frontex, που κατευθύνονται από πολιτικές επιλογές, είναι αδιαφανείς και ασυντόνιστες, κυρίως ελλείψει ενός επίσημου και νομικά δεσμευτικού κανονιστικού πλαισίου και μιας σαφούς και διαφανούς κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων εμπλεκομένων αρχών.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η υιοθέτηση της προσέγγισης «hotspot» ως πρότυπο μελλοντικών τροποποιήσεων του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου (CEAS) και των διαδικασιών ασύλου θα αποτελούσε σημαντική αποδιοργάνωση για την ευρωπαϊκή δημοκρατία, το κράτος δικαίου καθώς και για τις διεθνείς και εσωτερικές σχέσεις αλληλεγγύης της ΕΕ.
