Με κινητοποιήσεις και απεργίες υποδέχθηκε μέρος των κατοίκων και κοινωνικών φορέων της Λέσβου το διήμερο συνέδριο του Β. Αιγαίου (2-3 Μαΐου), διαμαρτυρόμενοι κυρίως για την κατάργηση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά και τη διαχείριση του προσφυγικού. Ζητήματα που τέθηκαν και από τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης κατά το συνέδριο, το δήμαρχο Λέσβου, Σπύρο Γαληνό, και την περιφερειάρχη της περιοχής, Χριστιάννα Καλογήρου, με τον πρώτο να σημειώνει πως «βλέπουμε ότι μπαίνουμε σε ένα δρόμο, έχουν γίνει πράγματα που ζητάγαμε επί χρόνια. Αυτό που θέλουμε και ζητάμε είναι να λυθεί και το προσφυγικό».
«Στη Λέσβο δεν ήρθαμε να βγάλουμε λόγους, αλλά να ακούσουμε τις προτάσεις και τα αιτήματά σας. Ακόμα και αυτούς που δεν δέχθηκαν να συμμετάσχουν, εμείς θέλουμε να ακούσουμε την κριτική τους», είπε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του, ασκώντας, όμως, κριτική σε όσους δημιουργούν εντάσεις χωρίς θέσεις και στη στάση της ΝΔ που στρέφεται ακροδεξιά. Ο πρωθυπουργός ξεχώρισε στο λόγο του το προσφυγικό και τη νησιωτικότητα. Στο πρώτο ζήτημα, αναγνώρισε ότι η κατάσταση είναι δύσκολη, ζήτησε όμως από τους κατοίκους «να θυμηθούν τι συνέβαινε πριν τρία χρόνια που έκλεισαν τα βόρεια σύνορα. Πόσοι είχαν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα. Βρέθηκε τότε μια λύση, που η εφαρμογή της είναι εξαιρετικά δύσκολη. Είμαστε, λοιπόν, σε ένα πλαίσιο που θα ήταν χειρότερα χωρίς αυτό, αλλά που είναι ασφυκτικό». Αναφέρθηκε ακόμα στην ανάγκη αντιμετώπισης των ελλείψεων και των λαθών που έχουν γίνει στη διαχείριση, με πρόσληψη των αναγκαίων υπαλλήλων για ταχύτερη εξέταση ασύλου. Δήλωσε πως η κούραση των κατοίκων πρέπει να γίνει κατανοητή, αλλά «δεν θα ανεχτούμε δολοφονικές επιθέσεις, όπως αυτή της περασμένης εβδομάδας».
Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την εφαρμογή ρήτρας νησιωτικότητας σε κάθε νόμο, την οργάνωση και λειτουργία του Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής και τη θέσπιση του μεταφορικού ισοδύναμου. «Ισχύει ότι δεν υποκαθιστά τη φορολογική πολιτική. Αυτή δεν την εμπνευστήκαμε εμείς, αλλά είναι δέσμευση που βρήκαμε από τους θεσμούς και να θυμίσω ότι κάποιοι έλεγαν “ναι” σε αυτή τη δέσμευση από το δημοψήφισμα του Ιουλίου ήδη. Εμείς υλοποιούμε τέτοιου είδους δεσμεύσεις μόνο και μόνο για την εξισορρόπηση των δημοσιονομικών, για να πιάσουμε τους στόχους και να βγούμε από τα προγράμματα, όπως θα γίνει τον Αύγουστο», απάντησε για τη μη υιοθέτηση της μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά.
Οι συζητήσεις του διημέρου επεκτάθηκαν σε πολλούς τομείς, στα μέτρα που λήφθηκαν (ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα, νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, προγράμματα ανάδειξης περιοχών, έργα υποδομών, νέες αεροπορικές συνδέσεις, κτλ), και σε μελλοντικά μέτρα στήριξης και αναδιαμόρφωσης της περιοχής, όπως π.χ. ο χωρισμός των νησιών της Λέσβου, και ίσως της Χίου, σε περισσότερους από ένα δήμο. Στην «Εποχή» παρουσιάζουμε σήμερα τις συζητήσεις και τις εξαγγελίες που έγιναν σε τρεις σημαντικούς τομείς.
Τζέλα Αλιπράντη
ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ
Δημ. Βίτσας: «Μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου ανθρώπινες συνθήκες»
Οριακή ως κακή χαρακτήρισε την κατάσταση του προσφυγικού στα νησιά του Β. Αιγαίου, και ιδίως στη Λέσβο, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, στη σχετική συζήτηση. Προκειμένου να γίνει το σύστημα, όπως είπε, «από πλευράς αριθμών βιώσιμο και από πλευράς συνθηκών ανθρώπινο» θα πρέπει να υπάρξει αποσυμφόρηση των νησιών και οι διαμένοντες να μην ξεπερνούν τη χωρητικότητα των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ). Το χρονικό διάστημα υλοποίησης αυτών τέθηκε μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, όχι όμως μέσω της άρσης του γεωγραφικού περιορισμού, όπως απάντησε ο υπουργός στις τοποθετήσεις πολλών κατοίκων, κοινωνικών και αυτοδιοικητικών φορέων, που άσκησαν έντονη κριτική για την κατάσταση που επικρατεί. «Έχω καταθέσει στην ΕΕ δύο προτάσεις: η πρώτη ήταν να έχουμε τη δυνατότητα αποσυμφόρησης των νησιών μέσω μεταφοράς κάποιων αιτούντων στην ενδοχώρα, πέραν όσων έχουν ούτως ή άλλως το δικαίωμα. Η απάντηση ήταν ότι με αυτό καταπέφτει η κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας. Δεύτερη πρόταση ήταν να μην κατέπεφτε με αυτόν τον τρόπο η κοινή δήλωση (διαφορετική ερμηνεία). Η απάντηση ήταν και πάλι αρνητική».
Αντί της άρσης του γεωγραφικού περιορισμού, ο υπουργός προέκρινε τη μεταφορά στην ενδοχώρα όσων έχουν δικαίωμα, δηλαδή των ευάλωτων ομάδων, ασυνόδευτων ανήλικων και όσων έχει γίνει δεκτό το αίτημα ασύλου. Αν συνέβαινε αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση των ΚΥΤ θα βελτιωνόταν σημαντικά. Σε αυτήν την κατεύθυνση, το υπουργείο εξήγγειλε, μεταξύ άλλων, την ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών που υποχρεώνουν το κράτος σε ταχύτερη εξέταση των αιτημάτων (ψήφιση του κατατεθέντος νομοσχεδίου), την ανανέωση των συμβάσεων εργασίας στην Υπηρεσία Ασύλου και την παράταση των συμβάσεων κοινής ωφέλειας, την ενσωμάτωση 207 νέων μόνιμων υπαλλήλων στο άσυλο, (μόλις οριστικοποιηθεί ο πίνακας ΑΣΕΠ, έχει βγει ήδη ο προσωρινός), προκήρυξη 200 νέων θέσεων στην Υπηρεσία Υποδοχής και Ασύλου που θα αφορούν μόνο στα νησιά και τον Έβρο, αύξηση των δομών υγείας, γιατρών και ψυχολόγων μέσα στα ΚΥΤ, αύξηση των δευτεροβάθμιων επιτροπών ασύλου από 12 σε 20, από τις οποίες τέσσερις θα ασχολούνται αποκλειστικά με τη Λέσβο, δύο με τη Χίο, δύο με τη Σάμο, μία με την Κω και άλλη μία με τη Λέρο. Αναμένεται ακόμα να συγκροτηθούν δομές μέσα στα ΚΥΤ για την απόδοση ΑΜΚΑ, ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα προσβασιμότητας στο σύστημα υγείας των νησιών.
Παράλληλα, κι άλλη παράταση έλαβε το πρόγραμμα «Εστία» σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία για τη στέγαση των αιτούντων άσυλο, ενώ ανακοινώθηκε πως θα υπάρξει αντίστοιχο πρόγραμμα και για τους έχοντες άσυλο. Αναφέρθηκε ακόμα στο ζήτημα των αποζημιώσεων των νησιωτών, διατυπώνοντας τη σκέψη δημιουργίας ενός μηχανισμού δήλωσης των καταστροφών ώστε να προχωρά η αποζημίωσή τους, χωρίς γραφειοκρατία και συζητήσεις. Επίσης, ο υπουργός δέχθηκε να εξετάσει τη θέσπιση ανταποδοτικών τελών στα ΚΥΤ, όπως προτάθηκε από φορείς.
Πέραν, όμως, των θετικών μέτρων, έγινε λόγος από τον Δημήτρη Βίτσα για θέσπιση διπλής εξέτασης για την ταυτοποίηση κάποιου ως ευάλωτου, που σημαίνει ότι η διαδικασία θα γίνει πιο αργή και πιο δύσκολη, όπως και για προσπάθεια αύξησης των οικειοθελών επιστροφών μέσω χρηματικού κινήτρου, μέτρο που δεν θέτει ως προτεραιότητα την καλυτέρευση της ζωής των ανθρώπων, αλλά που χρησιμοποιεί την οικονομική τους δυσπραγία και την απελπισία από τις συνθήκες υποδοχής για να τους διώξει.
Παρόλα αυτά, ο υπουργός τόνισε πως «οδηγός της προσπάθειάς μας είναι η συνθήκη της Γενεύης. Δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε με όποιους δεν την αποδέχονται». Τα μέτρα που προτείνει το υπουργείο, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν φτάνουν και χρειάζεται λύση και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως και η δημιουργία κλειδιών αποσυμπίεσης, καθώς «ό,τι και να κάνουμε, θα είμαστε έρμαιο των ροών. Γι’ αυτό επιμένουμε ότι πρέπει να υπάρξουν στην Ευρώπη νόμιμες οδοί για την παράτυπη μετανάστευση και τους πρόσφυγες, να χτυπηθούν οι διακινητές και να γίνει κατανομή των προσφύγων σε όλες τις χώρες. Λαμβάνουμε υπόψιν εδώ βέβαια τους συσχετισμούς δυνάμεων. Προς το παρόν, με ευκαιρία τη συζήτηση για το Δουβλίνο 4, διαμορφώνουμε κοινές θέσεις με την Ιταλία, τη Μάλτα, την Ισπανία και την Κύπρο. Δεύτερον, προσπαθούμε να υπάρχει ένας καλός δίαυλος επικοινωνίας με την Τουρκία. Κάποιες κινήσεις έχουν αποδώσει, με αποτέλεσμα να έχουμε μικρότερες ροές. Τρίτον, θέλουμε να συνεργαζόμαστε με τους διεθνείς οργανισμούς, τις αιρετές δομές του κράτους και επιτροπές κατοίκων, όπως και με συγκεκριμένες ΜΚΟ που θα ενταχθούν στο εθνικό μητρώο και να δημιουργήσουμε επίσημα συντονιστικά όργανα για το προσφυγικό και στα άλλα νησιά πέραν της Λέσβου», κατέληξε.
Περαιτέρω ενίσχυση δομών και προσωπικού Υγείας
«Για εμάς η ανάπτυξη δεν αφορά μόνο σε αριθμητικά δεδομένα και στην ανάπτυξη του ΑΕΠ, αλλά σημαίνει και σοβαρή αναβάθμιση και βελτίωση των υγειονομικών υπηρεσιών και δεικτών των ανθρώπων», τόνισε στο συνέδριο ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός.
Κεντρικός άξονας της ομιλίας του ήταν πως η κατάσταση είναι ακόμα δύσκολη και δεν πρόκειται να παρουσιάσει κάποιο success story, αλλά ότι το υπουργείο και η κυβέρνηση έχει καταφέρει να επουλώσει παλιές πληγές και σταδιακά προσπαθεί για τη βελτίωση του τομέα της υγείας.
Πιο συγκεκριμένα στοιχεία για τα βήματα που έγιναν στα νησιά του Β. Αιγαίου έδωσε ο αναπληρωτής υπουργός, Παύλος Πολάκης: «Πέραν των χρημάτων για τα ληξιπρόθεσμα χρέη, το νοσοκομείο της Μυτιλήνης, ενώ το 2015 είχε προγραμματιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση να λάβει χρηματοδότηση 6 εκατ. ευρώ, τελικά καταφέραμε να δώσουμε 7 εκατ., το 2016 αυξήσαμε τη χρηματοδότηση στα 8 εκατ. και το 2017 έφτασε τα 13 εκατ. Αντίστοιχα για το νοσοκομείο της Λήμνου, δόθηκαν 2 εκατ. το 2015 (ενώ προβλέπονταν 1,8), το 2016 2,200 εκατ. και το 2017 3 εκατ. Αύξηση σημειώθηκε και στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων της Χίου και της Ικαρίας. Το πρώτο από 3,7 εκατ. που έλαβε το 2015, έφτασε στα 7,5 εκατ. το 2017 (συν 3 εκατ. για τα ληξιπρόθεσμα χρέη) και της Ικαρίας από 467.000 το 2015, πήγε στα 870.000 το 2017».
Κύριο παράγοντα βελτίωσης ενός συστήματος υγείας αποτελεί το ανθρώπινο δυναμικό, τόνισε ο Ανδρέας Ξανθός: «Τα κτήρια και τα μηχανήματα είναι εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση. Αυτό που χρειάζεται είναι να υπάρχει επαρκές και καλά εκπαιδευμένο προσωπικό, εκεί κρίνεται η ποιότητα των υπηρεσιών». Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παύλου Πολάκη, στη Λέσβο με διαφόρων ειδών συμβάσεις εργασίας, ήρθαν 93 νέα άτομα στο νοσοκομείο, ενώ αναμένονται άλλοι 18 και η υλοποίηση 2 σχετικών προγραμμάτων, του ΚΕΕΛΠΝΟ και το «Φίλος». Στο νοσοκομείο της Λήμνου εργάζονται 23 καινούργιοι άνθρωποι και αναμένονται άλλοι 15, στη Χίο 62 και αναμένονται άλλοι 11, στη Σάμο έγιναν 35 νέες προσλήψεις και αναμένονται άλλες 20 και τέλος στην Ικαρία ήρθαν 19 νέα άτομα στο νοσοκομείο και αναμένονται άλλοι 11. Παράλληλα, σε αυτά τα πέντε νησιά προσλήφθηκαν στην πρωτοβάθμια υγεία συνολικά 73 άτομα.
Χάριν στις προσπάθειες αυτών των ανθρώπων, όπως τονίστηκε από τον υπουργό Υγείας, έγινε δυνατή η περίθαλψη του προσφυγικού πληθυσμού: «Το πιο σημαντικό είναι ότι δεν επιτρέψαμε το προσφυγικό ζήτημα, να μετατραπεί σε πρόβλημα δημόσιας υγείας (…) Τα καταφέραμε με αξιοπιστία και επάρκεια, ενισχύοντας την κρατική παρουσία και αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους και προγράμματα φροντίδας των μεταναστών και των προσφύγων στους χώρους φιλοξενίας, συνεργαζόμενοι με αξιόπιστες κυβερνητικές και μη οργανώσεις, με εθελοντές, τους τοπικούς ιατρικούς συλλόγους». Ενώ αναφέρθηκε και στη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στη Μόρια λόγω του υπερπληθυσμού, που δυσχεραίνει τις συνθήκες υγιεινής.
Πέραν της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού, έγινε λόγος ακόμα για τη βελτίωση του εξοπλισμού και των δομών της υγείας στα νησιά μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ, όπως η προσθήκη νέας πτέρυγας και νέων μηχανημάτων (στεφανιογράφος και ανάπτυξη αιμοδυναμικού εργαστηρίου) στο νοσοκομείο της Λέσβου. Ανακοινώθηκε επίσης η δέσμευση 900.000 ευρώ για την ανακατασκευή κτηρίου και μεταστέγαση εκεί του κέντρου υγείας των Μανταμάδων, και 74.000 ευρώ για το πολυδύναμο ιατρείο στην Αγιάσου. Εξαγγέλθηκε ακόμα η περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης για το νοσοκομείο της Λέσβου και η αγορά αξονικού τομογράφου για το νοσοκομείο της Ικαρίας.
Ο Παύλος Πολάκης αναφέρθηκε, τέλος, και στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του υπουργείου για τα νησιά του Αιγαίου: «Θέλουμε το νοσοκομείο της Σύρου, της Λέσβου και της Ρόδου να είναι τα τρία τύπου τριτοβάθμια, που θα μπορούν να αντιμετωπίζουν το 80% των περιστατικών που γεννά η περιοχή και μετά μια σειρά από νοσοκομεία, όπως είναι της Λέρου, της Κω, της Καλύμνου, της Χίου (που είναι και καλύτερο), που θα ενισχυθούν στις βασικές τους ειδικότητες».
Προσπάθειες αναδιοργάνωσης του πρωτογενούς τομέα
«Η περιφέρειά σας έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, αρκεί να αντιμετωπίσουμε μαζί δύο προβλήματα, το ένα της στενότητας των φυσικών πόρων (εύφορης γης και υδάτινου δυναμικού) και το δεύτερο του κόστους μεταφοράς γεωργοκτηνοτροφικών εφοδίων και προϊόντων (νησιωτικός χαρακτήρας)», σημείωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλης Αποστόλου.
Στα νησιά του Β. Αιγαίου υπάρχει έντονη γεωργική δραστηριότητα, με καλλιέργειες σιτηρών, κηπευτικών, αρωματικών φυτών και δέντρων, αμπελιών, όπως και κτηνοτροφικές, μελισσοκομικές και αλιευτικές εργασίες, ενώ σημειώνεται πως έχουν 13 Προστατευόμενης Ονομασίας Προϊόντα (ΠΟΠ). Παρόλα αυτά, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και οι αλιείς είναι πολλά, όπως και σε όλες τις περιοχές, αλλά με ιδιαίτερη ένταση σε αυτή την περίπτωση λόγω της νησιωτικότητας: υψηλό κόστος παραγωγής και μεταφοράς, έλλειψη προσωπικού, φυσικές καταστροφές, ασθένειες των ζώων κ.ά.
Βασικό εργαλείο, σύμφωνα με τον υπουργό, προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες παρεμβάσεις στον τομέα αποτελεί το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). «Ειδικά στην περιφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει δοθεί χρηματοδότηση τόσο με την εκχώρηση για έργα 38,4 εκατ. ευρώ (που μαζί με το LEADER 23,5 εκατ., θα φτάσει στα 61,8 εκατ. ευρώ), όσο και στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020, με την ένταξη έργων συνολικού προϋπολογισμού 131 εκατ., εκ των οποίων έχουν ήδη πληρωθεί περί τα 83 εκατ. ευρώ, συνολικό ποσό 145 εκατ. ευρώ».
Εν συνεχεία, περιέγραψε τις ειδικές προβλέψεις που υπάρχουν για τους αγρότες και αλιείς της περιοχής λόγω νησιωτικότητας. Συγκεκριμένα:
• Ένταξη των νέων αγροτών, με το βασικό ποσό ενίσχυσης των 17.000 ευρώ να αυξάνεται έως και 22.000 ευρώ. Υποβλήθηκαν 554 αιτήσεις, προέκυψαν 548 δικαιούχοι, που εντάχθηκαν όλοι.
• Πρόσθετα κίνητρα για μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις μικρών νησιωτικών περιοχών, ύψους 70 εκατ.
• Μέτρα για ενίσχυση στα Σχέδια Βελτίωσης. Έχουν προβλεφθεί 17 εκατ. με το ποσοστό ενίσχυσης να ανέρχεται στο 75% που μπορεί να φτάσει στο 85%, στις περιπτώσεις των νέων γεωργών και στις συλλογικές επενδύσεις.
• Κατά προτεραιότητα δράσεις πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων και υιοθέτησης συστημάτων ποιότητας.
• Μέτρα για τη μεταποίηση και εμπορία των γεωργικών προϊόντων, με την ενίσχυση να προσαυξάνεται κατά 20 % στην περιπτώσεις δικαιούχων που συνδέονται με συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών .
• Ειδικό πρόγραμμα ενισχύσεων, ύψους 24 εκατ. ευρώ, των μικρών νησιών Αιγαίου, που εφαρμόζεται κάθε χρόνο, για να τονώσει τον αγροδιατροφικό τομέα της Περιφέρειας σε δύο βασικούς άξονες: σε αυτόν της ενίσχυσης της μεταφοράς πρώτων υλών από την ηπειρωτική Ελλάδα στα μικρά νησιά και σε αυτόν της ενίσχυσης της τοπικής γεωργικής παραγωγής και των παραδοσιακών εξαγωγών από τα μικρά νησιά. Το πρόγραμμα αυτό στα πλαίσια της διαδικασίας ενδιάμεσης αναθεώρησης, που θα αποφασιστεί το φθινόπωρο, θα αυξηθεί στα 40 εκατ. ευρώ .
• Συνέχιση των προγραμμάτων γενετικής βελτίωσης της κτηνοτροφίας της περιφέρειας, στην οποία έχουν ενταχθεί 6 συνολικά φορείς με ποσό ενίσχυσης 1,7 εκατ. ευρώ.
Αναδημοσίευση από : http://epohi.gr
