Με την επιστολή μας αυτή θέλουμε να αναφερθούμε στην υποχρέωση της πολιτείας να αντιμετωπίζει με συγκεκριμένο σχεδιασμό, τις συνέπειες της γεωγραφικής και μορφολογικής ιδιαιτερότητας του νησιωτικού χώρου και με σκοπό την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την υποχρέωση αυτή έχουν αναγνωρίσει με τον όρο «νησιωτικότητα», τόσον η Ελληνική πολιτεία στο ίδιο της το Σύνταγμα[1], όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας η οποία καθιερώνει την αρχή της “εδαφικής συνοχής”, αναφέρεται ρητά σε δυο άρθρα της:
- Στο άρθρο 170 (πρώην 154 Συνθήκης Νίκαιας) για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, τονίζεται ότι «η Κοινότητα θα λάβει υπόψη της, ιδιαιτέρως την ανάγκη σύνδεσης των νησιωτικών, ηπειρωτικών και περιφερειακών περιοχών με τις κεντρικές περιοχές της».
- Στο άρθρο 174 (πρώην 158 Συνθήκης Νίκαιας), τονίζεται ότι «η Κοινότητα, προκειμένου να προωθήσει την αρμονική ανάπτυξη της,…. θα πρέπει να επιδιώξει τη μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών και την υπανάπτυξη των λιγότερο ευνοημένων περιφερειών»
Το ίδιο άρθρο υπογραμμίζει ότι ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε ορισμένους τύπους περιφερειών, μεταξύ των οποίων εκείνες που «πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα», όπως οι βορειότερες περιφέρειες με χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, οι αγροτικές περιοχές, και οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές.
Οι διατάξεις αυτές επιβεβαιώνουν το δικαίωμα όλων των Ευρωπαίων πολιτών να επωφελούνται κατά τρόπο ισότιμο από τις βασικές ελευθερίες που καθορίζονται στη Συνθήκη και εφαρμόζονται μέσω των Κοινοτικών Πολιτικών, αναγνωρίζοντας ότι η άσκηση του δικαιώματος αυτού επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τα γεωγραφικά ή δημογραφικά χαρακτηριστικά των Ευρωπαϊκών εδαφών.
Στο πνεύμα αυτό για τα τρία νησιωτικά Κράτη-Μέλη (Μάλτα, Κύπρος, Ιρλανδία συμπεριλαμβανομένης της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας), τα εικοσιτέσσερα ▪νησιά και αρχιπελάγη που έχουν νομικό καθεστώς Περιφέρειας αλλά ▪και τα χιλιάδες παράκτια νησιά, έχουν θεσπιστεί ειδικές διατάξεις είτε μέσα στο πλαίσιο των Εθνικών Συνταγμάτων, είτε εντός της δομής των Εθνικών Κυβερνήσεων ή Κοινοβουλίων, είτε μέσα από την υπογραφή Συνθηκών.
Περιττό να αναφερθούμε στις εκατοντάδες διακηρύξεις, ψηφίσματα και αναφορές σε επίπεδο φορέων και θεσμικών οργάνων, που δηλώνουν τη βούληση της Ε.Ε. για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων των νησιωτικών περιοχών.
Ειδικά στην χώρα μας, η νησιωτικότητα πρέπει να υπηρετείται επί της ουσίας. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών μας δεν είναι δυνατόν να αγνοούνται, δεδομένου ότι σχετίζονται με ένα πλήθος δυσκολιών και προβλημάτων, που αποδεδειγμένα επιβραδύνουν την ανάπτυξή τους.
Τα νησιά μας μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης ενός Νησιωτικού Ισοδύναμου με απώτερο στόχο την αειφόρο ανάπτυξή τους. Είναι βέβαιο ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός εναλλακτικού καθεστώτος πρόσβασης των νησιών στην πραγματική αγορά και να αντιμετωπίσει ουσιαστικά τα νέα δημοσιονομικά μέτρα.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι αστείο να προτείνεται η κατάργηση του ειδικού φορολογικού καθεστώς ενός εκ των βασικότερων και ουσιαστικότερων συστατικών του Νησιωτικού Ισοδύναμου.
Οι μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α. δεν είναι ούτε προνόμιο, ούτε χαριστική ρύθμιση. Είναι ένα ελάχιστο αντισταθμιστικό μέτρο για το αυξημένο – λόγω της γεωγραφικής ιδιαιτερότητας – κόστος διαβίωσης για κάθε κάτοικο και λειτουργίας των επιχειρήσεων, για κάθε επιχειρηματία. Είναι κίνητρο για την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, κίνητρο για να παραμένουν τα νησιά μας ζωντανά και να μη μετατραπούν αρχικώς σε νησιά γερόντων και αργότερα σε έρημες βραχονησίδες.
Η παράταξή μας είναι αυτή που αναγνώρισε για πρώτη φορά τις ιδιαιτερότητες τις νησιωτικής Ελλάδας, θεσμοθετώντας το ν. 2093/92 (ΦΕΚ 181 Α΄- 25.11.1992) για την εφαρμογή μειωμένων κατά 30% συντελεστών Φ.Π.Α. στα νησιά του Αιγαίου[1]. . Στο ίδιο πλαίσιο, η δική μας Κυβέρνηση, με το άρθρο 32 του Ν. 4150/2013 (ΦΕΚ Α’ 102), θεσμοθέτησε τη «ρήτρα νησιωτικότητας» για την αντιμετώπιση των συνεπειών που επιφέρουν στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη των νησιών, τυχόν οριζόντιες διατάξεις οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
Η Νέα Δημοκρατία είναι η παράταξη που υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των νησιωτών, και κατάφερε με κόστος πολιτικό και διοικητικό, και παρά τις δυσκολίες και τις πιέσεις των δανειστών, να διατηρήσει το μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά μας. Δεν είναι λοιπόν δυνατόν η Νέα Δημοκρατία να επιτρέψει την απώλεια αυτού του δικαιώματος. Δεν θα συνδράμουμε στο έγκλημα που διαπράττεται σε βάρος της νησιωτικής ανάπτυξης και οικονομίας και αντίθετα με τις Συνθήκες, τις πολιτικές και τις στρατηγικές που η ίδια η ΕΕ έχει θεσπίσει. Δεν αποτελεί άλλοθι για εμάς η υπογραφή Τσίπρα στο νέο μνημόνιο και στα νέα μέτρα.
Ως παράταξη, θα διασφαλίσουμε τα δικαιώματα και θα εξασφαλίσουμε την προοπτική των αντικειμενικώς μειονεκτούντων πολιτών. Θα παλέψουμε για τη σύμμετρη ανάπτυξη όλων των Ελληνικών Εδαφών η οποία στην προκειμένη περίπτωση δύναται να επιτευχθεί μέσω της αποκατάστασης των δυσμενών συνθηκών που διαμορφώνονται στα νησιά μας.
Ευστράτιος Καραγεωργίου. Πρόεδρος ΝΟ.Δ.Ε Λέσβου.
Πρόδρομος Γ.Μανωλάκης. Πρόεδρος ΝΟ.Δ.Ε Χίου.
Παπαγεωργίου Πάρης. Πρόεδρος ΝΟ.Δ.Ε Σάμου.
Χριστοφιδέλης Ευάγγελος Πρόεδρος ΝΟ.Δ.Ε Λήμνου
[1] Άρθρο 101 του Συντάγματος «Νησιωτικότητα»
[1] Δωδεκάνησα, Σάμος, Χίος, Λέσβος, Κυκλάδες, Βόρειες Σποράδες, Σκύρος, Σαμοθράκη και Θάσος
