Και όμως λεφτά υπάρχουν: 20 εκατομμύρια αναπορρόφητα κονδύλια του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων της Περιφέρειας μεταφέρονται στο 2018
Η είδηση που βγήκε από το τελευταίο Περιφερειακό Συμβούλιο του 2017, από το στόμα του αρμόδιου Αντιπεριφερειάρχη κ. Βαλσαμίδη, είναι ότι, σε περίοδο πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και ενώ όλοι διαμαρτύρονται για έλλειψη χρηματοδότησης, το μόνο που τελικά δεν λείπει από την ΠΒΑ είναι τα χρήματα: 20 εκατομμύρια ευρώ θα μεταφερθούν στον προϋπολογισμό του 2018 επειδή δεν ήταν δυνατόν να αξιοποιηθούν. Αντίθετα αυτό που φαίνεται να λείπει εντελώς είναι η οργάνωση και το σχέδιο όχι απλά να απορροφηθούν οι πόροι, αλλά κυρίως να δώσουν ορατά αναπτυξιακά αποτελέσματα τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους πολίτες των νησιών.
Έτσι ενώ το ΠΔΕ έχει μετατραπεί σε ένα βαρέλι δίχως πάτο στο οποίο «μπαινο – βγαίνουν» έργα κυρίως οδικού δικτύου, καθαρισμού χειμάρρων και λιμενικά έργα (οι τρεις αυτές κατηγορίες καλύπτουν περίπου το 75%του προϋπολογισμού των εγγεγραμμένων έργων με βάση τον προϋπολογισμό τους). Παράλληλα λειτουργούν «δεξαμενές» έργων, δηλαδή δεξαμενές πολιτικών υποσχέσεων για ένταξη έργων που συχνά είναι εντελώς ανώριμα αλλά χρησιμεύουν στο να «χαϊδεύουν» αυτιά προς κάθε κατεύθυνση, αφού εκεί εντάσσεται το κάθε αίτημα από όπου και να προέρχεται.
Όμως και όσοι πόροι απορροφούνται αυτό αφορά έργα που δεν παράγουν προστιθέμενη αξία, δεν κινητοποιούν άλλες δραστηριότητες και επιχειρήσεις, δεν αξιοποιούν τους παραγωγικούς, πολιτιστικούς και περιβαλλοντικούς πόρους – τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των νησιών-, δεν αξιοποιούν ανθρώπινο δυναμικό που φεύγει απογοητευμένο από την αδράνεια ετών, δεν αξιοποιούν το Πανεπιστήμιο Αιγαίου που έχει τεχνογνωσία σε μια σειρά από κρίσιμους για τη περιφέρεια τομείς (τουρισμός, αγροδιατροφή, πολιτισμός, ναυτιλία, σχεδιασμός προϊόντων, τηλεπικοινωνίες, εκπαίδευση, περιβάλλον, θαλάσσιοι πόροι). Και όλα αυτά συμβαίνουν γιατί οι επιλογές που γίνονται έχουν άλλες προτεραιότητες πέρα από το συμφέρον των νησιών και των νησιωτών.
Έχουν περάσει περισσότερα από 3 χρόνια που η κα Καλογήρου με την ομάδα της βρίσκεται στο τιμόνι της Περιφέρειας και φαίνεται να έχει εξαντλήσει κάθε δυνατότητα αυτοσχεδιασμού και ρητορικών αναφορών σε αναπτυξιακά θέματα με εξαιρετική επικοινωνιακή επιτυχία αλλά πενιχρά μέχρι σήμερα ουσιαστικά αποτελέσματα. Η επίκληση των φυσικών καταστροφών, του μεταναστευτικού και γενικά της αναπτυξιακής καθυστέρησης των νησιών έστρεψε το βλέμμα των κυβερνητικών υπεύθυνων που πρόσφεραν συμπληρωματικές χρηματοδοτήσεις και ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, που όμως αποδεικνύονται στη πράξη ότι είναι ……άχρηστα.
Χωρίς να έχει δυναμώσει την Διεύθυνση Σχεδιασμού της Περιφέρειας -που από τον νόμο οφείλει να είναι ο συντονιστής της δράσης της Περιφέρειας-και έχοντας κυριολεκτικά διαλύσει τα όποια αναπτυξιακά εργαλεία παρέχει ο νόμος για την υλοποίηση αναπτυξιακών δράσεων (Αγροδιατροφική Σύμπραξη, Αναπτυξιακή Εταιρεία, ΚΕΚ Λέσβου και Σάμου, Συμβούλιο Καινοτομίας) αναθέτοντας τα σε κομματικούς φίλους όπως τον …..άμισθο σύμβουλο της ΝΔ, τον κ. Ν. Κωστόπουλο, τον κ. Μανάρα και τον κ. Λαμπρόπουλο (Γραφείο Βρυξελλών), το αποτέλεσμα ήταν προδιαγεγραμμένο. Έτσι για ότι δεν μπορεί (ή δεν θέλει) να υλοποιήσει δηλώνει …..αναρμοδιότητα όταν είναι γνωστό στη πράξη ότι πχ. με προγραμματικές συμβάσεις και άλλους τρόπους τα εμπόδια ……παρακάμπτονται όταν υπάρχει η πολιτική βούληση.
Παράλληλα τα «Δελτία τύπου» προσπαθούν να δημιουργήσουν την αίσθηση κινητικότητας και δραστηριότητας, ενώ οι «επιστολές» προς πάσα κατεύθυνση προσπαθούν να δημιουργήσουν άλλοθι για λάθη και παραλήψεις. Το πιο γνωστό αφορά την επιδημία της ευλογιάς αφού χωρίς επιτυχία προσπάθησε να επιρρίψει σε άλλους τις ευθύνες για τη διάλυση της κτηνιατρικής υπηρεσίας, την έλλειψη εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό και την επίδειξη «χαμηλών αντανακλαστικών» ενώ τα κρούσματα ήταν σε έξαρση από τις αρχές Σεπτεμβρίου (και έχοντας ως προηγούμενο τα κρούσματα του περασμένου Δεκεμβρίου) αναγκάστηκε να κινηθεί ζητώντας βοήθεια αφού η νόσος είχε εξαπλωθεί με τα γνωστά αποτελέσματα. Άλλωστε η απουσία της ίδιας και του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη από δύο πολύ σημαντικές ημερίδες που έγιναν στη Λέσβο για την αγροτική πολιτική και για τη σύνδεση αγροδιατροφής-τουρισμού δείχνουν την εικόνα του πραγματικού ενδιαφέροντος για εμπλοκή στα διαρθρωτικά προβλήματα της περιφέρειας και επίλυσης τους. Αυτά απαιτούν δουλειά και όχι «επικοινωνία».
Ταυτόχρονα σε τοπικό επίπεδο η αλαζονική συμπεριφορά αναδεικνύεται καθημερινά τόσο στο επίπεδο του Περιφερειακού Συμβουλίου το οποίο έχει υποβαθμιστεί σε μηχανισμό λήψης των αναγκαίων από τον νόμο αποφάσεων από τη περιφερειακή πλειοψηφία όσο και στο επίπεδο της συνεργασίας με τους άλλους τοπικούς φορείς δείχνοντας μια ιδιαίτερη προτίμηση στις μονομερείς αποφάσεις, όταν η έννοια της αυτοδιοίκησης είναι συνυφασμένη με την έννοια της συνεργασίας. Έτσι για παράδειγμα αναφέρεται ότι ενώ τη προηγούμενη άνοιξη γινόταν προσπάθεια για τη δημιουργία ενός έκτακτου σχεδίου δράσης για τη τουριστική προβολή,η αδυναμία συνεργασίας και κατάθεσης ενιαίας πρότασης από όλους τους φορείς – όπως ήταν η απαίτηση της Υπουργού Τουρισμού- οδήγησε σε ακύρωση της όποιας προσπάθειας.
Ανάλογη συμπεριφορά έδειξε και στη πρόταση του Επιμελητηρίου Λέσβου για την ίδρυση αναπτυξιακού Ταμείου Βορείου Αιγαίου την οποία δεν δέχεται να συζητήσει μην τυχόν και φανεί ότι κάποιος άλλος πήρε τη πρωτοβουλία. Ενώ η ύπαρξη λιμναζόντων πόρων θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς αυτή τη κατεύθυνση.
Τα παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω είναι σχεδόν καθημερινά και λίγο-πολύ γνωστά. Όμως η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου δεν μπορεί βγει από τα διαρθρωτικά της προβλήματα που την ταλανίζουν και κρατάνε την οικονομία και την κοινωνία στη σημερινή κατάσταση χωρίς συλλογική προσπάθεια που να στηρίζεται σε σχέδιο με όραμα. Και αυτό προϋποθέτει αλλαγή πορείας.
Το ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ έχει καταθέσει δημόσια τις προτάσεις του και επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία τη διαθεσιμότητα για ουσιαστική συμβολή προς τη κατεύθυνση αυτή.
Γιάννης Σπιλάνης
ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ
