Έκανε τον Οκτώβρη του 1943, το προσφυγικό ταξίδι από τη Νίσυρο στην Κύπρο και ακολούθως στη Γάζα στο στρατόπεδο προσφύγων Νουσεϊράτ. Η Άννα Κοντοβερού – Κουλιανίδη, θυμάται και μας διηγείται αυτά που έζησε εκείνα τα χρόνια.
Οι «κατσιρμάδες», ήταν ένας από τους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν όσους έφυγαν κάτω από τη μύτη του κατακτητή, για τη Μέση Ανατολή.
Σήμερα η κ. Κοντοβερού ζει στις ΗΠΑ και επισκέπτεται τη Νίσυρο τα καλοκαίρια.
-Αντιμετώπισε η Νίσυρος πρόβλημα πείνας στην κατοχή, που ήταν και η βασική αιτία φυγής σε άλλα νησιά;
-Όχι γιατί όλοι είχαμε κάποιες καλλιέργειες, σύκα, ελιές, κλπ και είχαμε και την αλιεία.
-Ο πατέρας σας είχε αλιευτικό καΐκι και ψάρευε με Ιταλό φρουρό.
-Ναι για να μην φύγει, το καΐκι το έλεγαν «Η γοργόνα του Μιλτιάδη», Μιλτιάδης ήταν το όνομα του πατέρα μου. Ψάρευε, έδινε και κάποια ψάρια στους Ιταλούς, χωρίς όμως να τον υποχρεώνουν οι ίδιοι.
-Πόσο κόσμο είχε τότε η Νίσυρος;
-Είχε περίπου 1.500 – 2.000 κατοίκους.
-Αφού δεν υπήρξε πρόβλημα πείνας γιατί φύγατε;
-Μία φορά κοντά στη νησίδα Γυαλί, που ψάρευε ο πατέρας μου, βρήκε τέσσερις Εγγλέζους, τους μάζεψε και τους έφερε στη Νίσυρο, αυτοί του είπαν ότι ήταν άλλοι δύο στην Κέφαλο και πήγε και τους πήρε. Οι Εγγλέζοι φυγαδεύτηκαν στην Τουρκία. Ήξερε ότι αν τον έπιαναν να το κάνει θα τον σκότωναν. Ακολούθως τον μαρτύρησαν στους κατακτητές και φύγαμε για να αποφύγουμε τις συνέπειες.
-Πώς φύγατε;
-Πήγαμε στην παραλία «Λιές» πάνω από 30 άτομα (οι άλλοι έφυγαν μαζί με την οικογένεια, γιατί φοβόταν ότι θα έρθουν οι Γερμανοί, που ήταν πολύ πιο σκληροί από τους Ιταλούς) και ξεκινήσαμε. Περάσαμε από το Καστελόριζο και φτάσαμε στην Κύπρο σε ένα ταξίδι χωρίς προβλήματα.
-Στην Κύπρο τι έγινε;
-Μας κράτησαν κάποιο διάστημα σε καραντίνα. Ακολούθως πήραν τους άνδρες στο στρατό και τα γυναικόπαιδα μας έστειλαν σε στρατόπεδο προσφύγων στη Γάζα. Εκεί υπήρχαν πολλοί Έλληνες πρόσφυγες.
-Πώς πέρναγε η ζωή
εκεί;
-Εμείς που ήμασταν μικρά παιδιά, παίζαμε, πηγαίναμε σχολείο, υπήρχε εξασφαλισμένο φαγητό, η μητέρα έφτιαχνε εργόχειρα και τα πουλούσε μέσα στο στρατόπεδο, δεν είχαμε επαφές με τον τοπικό πληθυσμό. Μέναμε σε μεγάλα αντίσκηνα. Όταν επιστρέψαμε, η αδελφή της μητέρας μου είχε πάθει φυματίωση από τις κακές συνθήκες διαβίωσης και απεβίωσε στην Αθήνα, εμείς γυρίσαμε στο νησί, που είχαμε αφήσει πίσω συγγενείς στο σπίτι, τον παππού, τη γιαγιά και έτσι το σπίτι ήταν άθικτο.
Πηγή φωτο: Δήμος Νισυρίων
Συνέντευξη: Νάσος Μπράτσος
Σχετική είδηση: Το προσφυγικό ταξίδι των Νισύριων στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Όλες οι προηγούμενες αναρτήσεις του αφιερώματος, συγκεντρωτικά στο τέλος της ανάρτησης: Aναγνώριση της ερευνητικής δουλειάς του ert.gr
Διαβάστε στο www.ert.gr κάθε μέρα στις 7πμ
19 Σεπτεμβρίου 2017: O αντίκτυπος της ιστορίας των Ελλήνων προσφύγων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις επόμενες γενιές
20 Σεπτεμβρίου 2017: Ι. Ξηρού: Κοινωνήσαμε και φύγαμε πρόσφυγες στο άγνωστο (α΄ μέρος)
21 Σεπτεμβρίου 2017: Ι. Ξηρού: Κοινωνήσαμε και φύγαμε πρόσφυγες στο άγνωστο (β΄ μέρος)
22 Σεπτεμβρίου 2017: Το προσφυγικό ταξίδι της Δέσποινας Βατούγιου – Καντούνη και του Γιάννη Καντούνη
23 Σεπτεμβρίου 2017: Πανορμίτης Κουμνιανός: Κομμάντος του Αιγαίου
24 Σεπτεμβρίου 2017: Από τον Άγιο Φωκά στην Αιθιοπία: Το προσφυγικό ταξίδι της Αργυρώς Σαφού – Κουτσούτη το 1942
25 Σεπτεμβρίου 2017: Ολοκλήρωση της έρευνας για τους Έλληνες πρόσφυγες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
